الەم ءمادي. الاش قالاسى اۋىزسۋدان ازاپ شەگۋى مۇمكىن
سەمەيلىكتەر اۋىزسۋدىڭ ازابىن تارتۋدىڭ از-اق الدىندا تۇر. «شىعىسەنەرگوترەيد» جشس مەملەكەت يەلىگىندەگى كاسىپورىندارعا ەلەكتر ەنەرگياسىن پايدالانۋعا شەكتەۋ جاساماق. «سەمەي سۋ ارناسى» مكك ەنەرگەتيكتەرگە شامامەن 100 ميلليون تەڭگە قارىز. ەگەر ەلەكتر كوزى اجىراتىلاتىن بولسا، تىرشىلىك كوزىنەن تەك تۇرعىندار عانا ەمەس، الەۋمەتتىك نىساندار، سونىڭ ىشىندە ەمدەۋ مەكەمەلەرى دە قاعىلۋى مۇمكىن.
25 ماۋسىم كۇنى «شىعىسەنەرگوترەيد» جشس شىعىس وڭىرىندەگى كوممۋنالدىق كاسىپورىنداردى جارىقتان شەكتەۋ جايلى اقپارات تاراتتى. وسىعان بايلانىستى زىريان، سەرەبريانسك جانە سەمەيدەگى «سەمەي سۋ ارناسىنىڭ» نىساندارى جارىقتان قاعىلدى. بۇل عانا ەمەس، 9 ميلليون تەڭگە قارىزى بار اياكوز قالاسىنداعى اسكەري ەكسپلۋاتاتسيالىق ءبولىم دە جارىقتان اجىراتىلدى. وسىنىڭ سالدارىنان اسكەري ءبولىمنىڭ جۇيەسى ارقىلى توقپەن قامتاماسىز ەتىلىپ وتىرعان بىرنەشە نىسان، اتاپ ايتار بولساق، اياكوز مەكتەبى، ماي بەكەتى، سۋ ستانسىسى، سونىمەن قاتار ساياجاي جانە كاسىپكەرلەر نىسانى، ادال نيەتتى تولەمشىلەر دە زارداپ شەگىپ وتىر.
ەنەرگەتيكتەردىڭ ايتۋىنشا، جارىقتان شەكتەۋ الەۋمەتتىك نىساندارعا كەرى اسەر ەتەرى داۋسىز. وسىعان وراي، سۋدىڭ بولمايتىنىن ەستىگەن بويدا سەمەيدەگى جەدەل جاردەم اۋرۋحاناسىنىڭ دارىگەرلەرى اياقتارىنان تىك تۇرىپ، مەكەمەدەگى بوس ىدىستاردىڭ بارلىعىنا سۋدى تولتىرىپ الەك.
سەمەيلىكتەر اۋىزسۋدىڭ ازابىن تارتۋدىڭ از-اق الدىندا تۇر. «شىعىسەنەرگوترەيد» جشس مەملەكەت يەلىگىندەگى كاسىپورىندارعا ەلەكتر ەنەرگياسىن پايدالانۋعا شەكتەۋ جاساماق. «سەمەي سۋ ارناسى» مكك ەنەرگەتيكتەرگە شامامەن 100 ميلليون تەڭگە قارىز. ەگەر ەلەكتر كوزى اجىراتىلاتىن بولسا، تىرشىلىك كوزىنەن تەك تۇرعىندار عانا ەمەس، الەۋمەتتىك نىساندار، سونىڭ ىشىندە ەمدەۋ مەكەمەلەرى دە قاعىلۋى مۇمكىن.
25 ماۋسىم كۇنى «شىعىسەنەرگوترەيد» جشس شىعىس وڭىرىندەگى كوممۋنالدىق كاسىپورىنداردى جارىقتان شەكتەۋ جايلى اقپارات تاراتتى. وسىعان بايلانىستى زىريان، سەرەبريانسك جانە سەمەيدەگى «سەمەي سۋ ارناسىنىڭ» نىساندارى جارىقتان قاعىلدى. بۇل عانا ەمەس، 9 ميلليون تەڭگە قارىزى بار اياكوز قالاسىنداعى اسكەري ەكسپلۋاتاتسيالىق ءبولىم دە جارىقتان اجىراتىلدى. وسىنىڭ سالدارىنان اسكەري ءبولىمنىڭ جۇيەسى ارقىلى توقپەن قامتاماسىز ەتىلىپ وتىرعان بىرنەشە نىسان، اتاپ ايتار بولساق، اياكوز مەكتەبى، ماي بەكەتى، سۋ ستانسىسى، سونىمەن قاتار ساياجاي جانە كاسىپكەرلەر نىسانى، ادال نيەتتى تولەمشىلەر دە زارداپ شەگىپ وتىر.
ەنەرگەتيكتەردىڭ ايتۋىنشا، جارىقتان شەكتەۋ الەۋمەتتىك نىساندارعا كەرى اسەر ەتەرى داۋسىز. وسىعان وراي، سۋدىڭ بولمايتىنىن ەستىگەن بويدا سەمەيدەگى جەدەل جاردەم اۋرۋحاناسىنىڭ دارىگەرلەرى اياقتارىنان تىك تۇرىپ، مەكەمەدەگى بوس ىدىستاردىڭ بارلىعىنا سۋدى تولتىرىپ الەك.
ماماندار ەلەكتر ەنەرگياسىن شەكتەۋدىڭ، وكىنىشكە قاراي، سوڭعى امال ەكەنىن ايتۋدا. ويتكەنى قارىزدى تولەۋ گرافيگىن جاساۋ، اكىمشىلىك كەڭسەلەرىن اجىراتۋ سياقتى ءىس-شارالار ەشقانداي قورىتىندى بەرمەگەن.
كەشە «سەمەي سۋ ارناسى» مكك-ءنىڭ كەڭسەلىك عيماراتتارى دا جارىقتان قاعىلدى. وسىلاي 10 كۇن بويى قالاداعى 50-گە تارتا سوراپ ستانسىلارى كەزەكپەن-كەزەك ەلەكتر كوزىنەن اجىراتىلادى. بىرەۋدىڭ كەسىرى بىرەۋگە تيەدى، «سەمەي سۋ ارناسىنىڭ» بەلشەدەن باتقان قارىزىنىڭ سالدارىنان قانشاما قاراپايىم حالىق اۋىزسۋدى تاسىپ ءىشىپ، جازىقسىز جاپا شەگەتىنى ايتپاسا دا تۇسىنىكتى...
سۆەتلانا ۆينتەر، «شىعىسەنەرگوترەيد» جشس سەمەي بولىمشەسىنىڭ باستىعى:
- وسى جىلدىڭ باسىنان باستاپ التى اي ىشىندە تۇتىنۋ مولشەرى 20 ملن تەڭگەگە ءوسىپ وتىر. اي سايىنعى ەلەكتر ەنەرگياسىن تۇتىنۋ مولشەرى 13 ملن تەڭگەنى قۇرايدى. تۇتىنۋشى ەلەكتر ەنەرگياسىن ۇنەمدى پايدالانۋدىڭ ورنىنا، كەرىسىنشە، تۇتىنۋ كولەمى كۇننەن-كۇنگە ارتۋدا. ءبىز ءىشىنارا وزدەرى شەكتەۋ جاساسىن دەگەن ءوتىنىش-تىلەكپەن تۇتىنۋشىعا حات جولداعان بولاتىنبىز. حاتىمىز، وكىنىشكە قاراي، اياقسىز جانە جاۋاپسىز قالىپ وتىر. «KEGOC» اق جاعىنان بارلىق قالانى اجىراتىپ تاستاماۋ ءۇشىن ءبىز بارلىق دەبيتورلىق قارىزدىڭ 50 پايىزىن قۇرايتىن بورىشتى كاسىپورىندارعا شەكتەۋ قويۋعا ءماجبۇرمىز. ولاردى شەكتەۋ كەستە بويىنشا جۇرگىزىلەدى. سوراپ ستانسىسىن تاڭەرتەڭگى ۋاقىتتا اجىراتىپ، كەشكى ۋاقىتتا قوسىپ وتىرامىز. بۇل شەكتەۋ 10 كۇننىڭ ىشىندە ءبىر رەت بولىپ وتىرادى. بورىشتى كاسىپورىنداردىڭ وفيستەرى تولىعىمەن اجىراتىلادى.
«شىعىسەنەرگوترەيد» جشس دەبيتورلىق قارىزدىڭ وسۋىنە جول بەرە المايدى، ويتكەنى دەبيتورلىق قارىز شىعىس قازاقستان وبلىسى ءۇشىن ءتيىستى ەلەكتر ەنەرگيا كولەمىن ساتىپ الۋ قابىلەتتىگىنە كەدەرگى جاسايدى.
نازىمگۇل مۇقاجانوۆا، جەدەل جاردەم ستانسىسىنىڭ دارىگەرى:
- تىرشىلىك كوزىنىڭ بولماۋى ءتۇرلى اۋرۋلاردى قوزدىرۋمەن قوسا، تاۋلىك بويى اتقاراتىن جۇمىسىمىزعا دا ۇلكەن كەدەرگى جاسايدى. كوپتەگەن قيىندىقتار اكەلەدى. گيگيەنالىق، سانيتارلىق-دەزينفەكتسيالىق ءتارتىپ بۇزىلادى. وسىنىڭ سالدارىنان كوپتەگەن ىشەك ينفەكتسيالارى پايدا بولادى. بىزدە تراۆماتولوگيالىق پۋنكت بار. وندا ءتۇرلى جاراقاتتار جۋىلىپ، تاڭىلادى. سۋدىڭ بولماۋى وسىنىڭ بارىنە كەرى اسەرىن تيگىزەدى.
الەم ءمادي، سەمەي
«الاش ايناسى» گازەتى 30 ماۋسىم 2009 جىل