عالىم باقىتكەرەيۇلى. دۇنيە يگىلىكتەرى كىمدەرگە باق، كىمدەرگە سىناق؟
اسا قامقور ەرەكشە مەيرىمدى اللانىڭ اتىمەن باستايمىن!
دۇنيە يگىلىكتەرىنە، سونىڭ ىشىندە دە بايلىق، بيلىك، اتاق-داڭق ءتارىزدى يگىلىكتەرگە قول جەتكىزۋ كوپتەگەن ادامداردىڭ بۇل ومىردەگى باستى ارمانى. ويتكەنى، ولار ادامعا وزىنە، ءوزىنىڭ بولاشاعىنا دەگەن سەنىمدىلىك بەرە وتىرىپ وعان قالاعان دۇنيە قىزىقتارىن قىزىقتاۋعا جول اشادى. نەگىزىندە، شەكتەن شىقپاسا مۇنداي تالپىنىس ادام بالاسى ءۇشىن ايىپ ەمەس. بىراق، كوپ جاعدايدا ولاردىڭ مۇنداي تالپىنىستارى پەندەشىلىكپەن استارلانىپ كەتەدى. ونداي جاندار وزدەرىنىڭ پەندەشىلىكتەرىنىڭ كەسىرىنەن تومەندەگەن باستارىن بايلىق پەن بيلىك، اتاق-داڭق ارقىلى كوتەرىپ، سول ارقىلى عانا وزگەلەرگە سيلى بولعىسى كەلەدى. ولار سول پەندەشىلىكپەن وزگەلەردەن ءۇي-جايىنىڭ، دۇنيە-مۇلكىنىڭ، مىنگەن كولىگىنىڭ، ءتىپتى كيگەن كيىمىنىڭ دە ارتىق بولعانىنىڭ وزىن كوڭىلدەرىنە قۋات ەتىپ، سولاردىڭ بۋىمەن جۇرتتىڭ كوز الدىندا كولبەڭدەپ جۇرگەننەن ۇلكەن ءلاززات الادى. مىنە، وسىنداي ارزان بەدەل، بوس الدانىشتار ءۇشىن ولار قۋلىق-سۇمدىققا جۇگىنىپ، قىمقىرىپ-جىمقىرىپ بايلىق جيادى، وزگەلەردى باسا كوكتەپ ەنتەلەپ بيلىككە ۇمتىلادى، بارىن، ءتىپتى، ارىن دا سالىپ اتاق-داڭقىن شىعارادى.
اسا قامقور ەرەكشە مەيرىمدى اللانىڭ اتىمەن باستايمىن!
دۇنيە يگىلىكتەرىنە، سونىڭ ىشىندە دە بايلىق، بيلىك، اتاق-داڭق ءتارىزدى يگىلىكتەرگە قول جەتكىزۋ كوپتەگەن ادامداردىڭ بۇل ومىردەگى باستى ارمانى. ويتكەنى، ولار ادامعا وزىنە، ءوزىنىڭ بولاشاعىنا دەگەن سەنىمدىلىك بەرە وتىرىپ وعان قالاعان دۇنيە قىزىقتارىن قىزىقتاۋعا جول اشادى. نەگىزىندە، شەكتەن شىقپاسا مۇنداي تالپىنىس ادام بالاسى ءۇشىن ايىپ ەمەس. بىراق، كوپ جاعدايدا ولاردىڭ مۇنداي تالپىنىستارى پەندەشىلىكپەن استارلانىپ كەتەدى. ونداي جاندار وزدەرىنىڭ پەندەشىلىكتەرىنىڭ كەسىرىنەن تومەندەگەن باستارىن بايلىق پەن بيلىك، اتاق-داڭق ارقىلى كوتەرىپ، سول ارقىلى عانا وزگەلەرگە سيلى بولعىسى كەلەدى. ولار سول پەندەشىلىكپەن وزگەلەردەن ءۇي-جايىنىڭ، دۇنيە-مۇلكىنىڭ، مىنگەن كولىگىنىڭ، ءتىپتى كيگەن كيىمىنىڭ دە ارتىق بولعانىنىڭ وزىن كوڭىلدەرىنە قۋات ەتىپ، سولاردىڭ بۋىمەن جۇرتتىڭ كوز الدىندا كولبەڭدەپ جۇرگەننەن ۇلكەن ءلاززات الادى. مىنە، وسىنداي ارزان بەدەل، بوس الدانىشتار ءۇشىن ولار قۋلىق-سۇمدىققا جۇگىنىپ، قىمقىرىپ-جىمقىرىپ بايلىق جيادى، وزگەلەردى باسا كوكتەپ ەنتەلەپ بيلىككە ۇمتىلادى، بارىن، ءتىپتى، ارىن دا سالىپ اتاق-داڭقىن شىعارادى.
دۇنيە يگىلىكتەرىنە قول جەتكىزە باستاعان باستاپقى كەزدەردىڭ وزىندە-اق كوپتەگەن جاندار ولاردىڭ بۋىن بويىنا سيعىزا الماي ءىسىپ-كەۋىپ وزدەرىنىڭ ادامگەرشىلىك قاسيەتتەرىنەن ايرىلا باستايدى. ونداي جانداردىڭ مەنمەندىگى، كۇنشىلدىگى ەسەلەپ ارتاتىنى سونشالىقتى ولار جاندارىنا ادام شىداتپايتىن بولادى. ولار وزگەلەردى وزىمەن ساناستىرۋعا، وزگەلەردى ءوز دەگەنىمەن جۇرگىزۋگە، وزگەلەردى وزدەرىنەن اسىرماۋعا تىرىسىپ، سول ءۇشىن دە ماڭايىنداعىلارمەن جاعالاي ارپالىسىپ پەندەشىلىكتىڭ وتىن كوسەي باستايدى.
«كەدەي باي بولام، باي قۇداي بولام دەيدى» دەپ حالقىمىز ايتقانداي دۇنيە يگىلىكتەرىنە قۇنىققان جانداردىڭ قول جەتكىزگەن تابىستارىنا قاناعاتتانىپ «بولدىم، تولدىم» دەيتىندەرى نەكەن-ساياق. ونداي جانداردىڭ كوزدەرى تويسا تەك «ءبىر ۋىس توپىراققا عانا تويادى». ويتكەنى، قول جەتكىزگەن تابىس قاشاندا ادامعا جاڭا مۇمكىندىكتەرگە جول اشىپ، وعان الدى-ارتىن باعامداپ، ءوز ىستەرىنە ەسەپ بەرۋگە مۇرشا بەرمەيدى. جانە، جەتكەن جەتىستىكتەرى نەعۇرلىم قوماقتى بولعان سايىن تابىستان باسى اينالاتىن مۇنداي ادام ءوزىن ەلدەن ەرەك سەزىنە باستايتىن بولادى. سول سەبەپتى دە ول ءوزىن مۇنان دا زور «بيىكتەرگە» لايىق ساناپ، ءوزىنىڭ «ءتيىستى» ورىنىن يەمدەنۋدى ءوزىنىڭ زاڭدى قۇقىعى دەپ بىلەتىن بولادى.
دۇنيە يگىلىكتەرىنىڭ ايرىقشا ءدامىن سەزىنىپ، ولارعا دەگەن «تابەتىنىڭ اشىلىپ كەتەتىنى» سونشالىقتى مۇنداي جاندار ولارعا قول جەتكىزۋ ءۇشىن «وت پەن سۋدان» دا وتۋدەن تايىنبايدى. ولار ءدىننىڭ، حالىقتىڭ، ۇلتىنىڭ قامىن بەتكە ۇستاپ، سول ارقىلى كوپتىڭ كۇشىن ءوز ماقساتتارىنا پايدالانىپ، ادام سۇيەكتەرىنەن وزدەرىنە جول سالۋدان دا تارتىنبايدى. ەگەر ادامزات تاريحىندا ورىن العان نەبىر قان-قاساپ قىرعىندار مەن قاسىرەتتى زوبالاڭداردىڭ ءتۇپ-تامىرىنا ۇڭىلسەڭ، ولاردىڭ باسىم كوپشىلىگىنەن دۇنيە يگىلىكتەرىنە ارانى اشىلعان بەلگىلى ءبىر ادامداردىڭ كۇيكى پەندەشىلىكتەرىن تانۋعا بولادى.
جالپى، جەر بەتىندە ورىن الىپ جاتقان نەبىر زۇلىمدىقتار ادامداردىڭ دۇنيە يگىلىكتەرىن بولىسە الماۋىنان تۋىندايدى. بىرەۋگە جەتسە بىرەۋگە جەتپەي جاتاتىن دۇنيە يگىلىكتەرىنەن وزدەرىنە نەعۇرلىم مول ۇلەس قارپىپ قالۋعا تىرىساتىن ولەرمەن جاندار بۇل ءومىردى جان الىسىپ، جان بەرىسكەن كۇرەس مايدانىنا اينالدىرىپ جىبەرەدى. وسىناۋ قيان-كەسكى كۇرەستە ولاردىڭ بارىنە دە تەك جەڭىس قاجەت. سوندىقتان دا ولار جاقسىلىق پەن جاماندىقتىڭ، ادال مەن ارامنىڭ ارا جىگىن اجىراتىپ اۋرە بولىپ جاتپايدى. ولار ءۇشىن ەڭ باستى قۇندىلىق - جەڭىس. ال، جەڭىمپازعا ەشقانداي دا سوت جوق. ويتكەنى، پەندەلىك تىرلىكتىڭ زاڭى سونداي.
بىراق، بۇل دۇنيەدە تىرلىكتىڭ جابايى زاڭىنان دا وزگە زاڭ بار. ول - اللانىڭ زاڭى. تىرلىك زاڭى ادامعا «قارا باسىڭنىڭ قامى ءۇشىن ەشتەڭەدەن دە تايىنبا» دەسە، اللا تاعالانىڭ زاڭى «ءوز مىندەتتەرىڭ مەن جاۋاپكەرشىلىگىڭدى ۇمىتپا!» دەيدى. ەگەر تىرلىككە باس قويىپ راببىسىنا قۇلاق قويعىسى كەلمەيتىن جان بولسا، وندا ونىڭ زور ەڭبەكپەن قول جەتكىزگەن بار يگىلىكتەرىنىڭ راحاتىن كورسەتپەي ولاردى ونىڭ قورلاۋشى ازابىنا اينالدىرىپ قويۋ اللا تاعالا ءۇشىن ەش قيىن ەمەس. سوندا ادام ولاردىڭ قىزىعىن دا سەزە الماي، نە ولاردان بەزە الماي، نە ازابىنا دا توزە الماي ەكىورتادا جۇندەي ءتۇتىلىپ، بورداي ۇگىتىلىپ قور بولىپ تىناتىن بولادى.
دۇنيە يگىلىكتەرىنە قۇنىققان ءاربىر ادام دا ءوزى اڭساعان شىلقىعان بايلىققا، شەكسىز بيلىككە، جەر جارعان اتاق-داڭققا قول جەتكىزگەن جاعدايدا «باقىتتان باسى اينالارىنا» وتە سەنىمدى بولادى. بىراق، اينالىپ كەلگەندە مۇلدە شەكتەن شىعىپ كەتەتىندىكتەن ونداي جان ءتىپتى، ءاربىر قاراپايىم ادام دا سەزىنە الاتىن قاراپايىم باقىتتى سەزىنۋدەن قالا باستايدى. ويتكەنى، جاماندىق ارقىلى جاقسىلىققا جەتۋ، وزگەلەردى باقىتسىز ەتە وتىرىپ باقىتتى بولۋ مۇمكىن ەمەس. ارينە، اركىمنىڭ دە جاقسىلىقتان، باقىتتان دامەسى بولادى. بىراق، شىندىقپەن بەتپە-بەت كەلگەن كەزدە دامەسى الداعاندارعا قانداي وكىنىش!
بۇل ومىردە ءار ادامنىڭ دا جۇرەگىن اۋىرتىپ، جان تىنىشتىعىنان ايىراتىن ۋايىم، قايعى، قورقىنىش، وكىنىش ءتارىزدى نەبىر جايسىز سەزىمدەرى بولادى. ونىڭ وسىنداي سەزىمدەرىنە جاڭا سەزىمدەردى ۇستەپ، ونىڭ جان ازابىن ەسەلەي تۇسەتىن ادام مىندەتتى تۇردە سول سەزىمدەردەن ءوز ۇلەسىن الاتىن بولادى. ويتكەنى، «بۇل دۇنيەنىڭ ءىسى و دۇنيەگە كەتپەيدى» دەگەن ءسوزدىڭ جانى بار. كىمنىڭ بولسا دا وزگەلەرگە تارتقىزعان جان ازابى مەن ءتان ازابى ەرتە مە كەش پە اينالىپ كەلىپ ونىڭ ءوزىن تاباتىن بولادى. سول سەبەپتى دە ءبىر ەمەس جۇزدەگەن، ءتىپتى مىڭداعان ادامداردى دا ءوز ماقساتىنا اياۋسىز پايدالانىپ، ولاردى ەسەپسىز قايعى-قاسىرەتكە دۋشار ەتەتىن ادامنىڭ جان تىنىشتىعىن تاۋىپ، قاراپايىم ادامي شاتتىققا بولەنۋى ەكىتالاي. ول ءۇشىن وعان وزگەلەردىڭ قايعى-قاسىرەتىنەن ءلاززات الىپ، كوز جاسى مەن قانىنان تويات الاتىن شايتان ادامعا اينالۋ قاجەت بولار ەدى.
ادام بالاسى كورگەندەرىنە قاراپ قورتىندى تۇيۋگە بەيىم. «كورگەن كوزدە جازىق جوق» دەگەندەي بۇل ومىردە اللا تاعالا تيىم سالعان نەبىر كۇنا ىستەر ارقىلى دۇنيە يگىلىكتەرىنە قول جەتكىزىپ جاتقان جاندار از ەمەس. جانە، جۇرت الدىندا جايراڭداپ جۇرگەن وسىنداي كوپتەگەن تانىمال ادامداردىڭ ومىرلەرى سىرت كوزگە عاجايىپ ەرتەگىدەي كورىنەدى. سوندىقتان دا سول ادامدارعا ەلىكتەپ، ولاردىڭ باسقان ىزدەرىنە دەيىن باسىپ، سولاردىڭ ومىرلەرىندەي «ەرتەگى» ومىرگە قول جەتكىزبەك بولىپ جۇرگەن جاندار از ەمەس. مۇنداي جاندار، ارينە، وزدەرى ءپىر تۇتىپ قاتتى قىزىعاتىن تانىمال ادامداردىڭ «باقىتتى ومىرلەرى» بار بولعانى ادەمى عانا ەرتەگى ەكەنىن بىلە بەرمەيدى. شىندىعىنا كەلگەندە، ونداي جانداردىڭ بيلىككە وزدەرىن بيلەتپەگەن، بايلىققا جان بايلىقتارىن ۇرلاتپاعان، داڭق ءۇشىن وزدەرىنىڭ ادام دەگەن اتاق-داڭقتارىن جوعالتپاعاندارى كەم دە كەم. سول سەبەپتى دە ولار جالعىز قالسا جابىعىپ، جۇرتقا شىقسا جىميىپ باقىتتى بولىپ كورىنەتىن، شىن باقىتتى بولعانىنا ەمەس، باقىتتى بولىپ كورىنە العانىنا عانا جۇبانىپ جۇرەتىن باقىتسىز جاندار بولىپ تابىلادى.
ارينە، ولاردىڭ ىشتەرىندە نەبىر جامان ىستەرى وزدەرىنە جاققانداي بولىپ، وزدەرىن شىن باقىتتى سەزىنىپ، شالقىپ جۇرگەن جانداردىڭ دا بار ەكەنىن جوققا شىعارۋعا بولماس. بىراق، شىن مانىندە، بۇل ولاردىڭ باعى ەمەس، سورى بولىپ تابىلادى. ويتكەنى، جامان ىستەرى جاققان سايىن ادام ودان ءارى جاماندىققا قۇلشىنىپ، ارانى اشىلىپ، توقتاۋى قيىن بولا بەرەدى. تويىمسىزدىعى مەن جەلىگى ايداپ الدى-ارتىن باعامداۋدان مۇلدە قالاتىن ونداي جان توزاقتىڭ تۇبىنە جەتكەن كەزدە عانا ەسىن ءبىر-اق جيىپ تاۋبەسىنە كەلەر.
بۇل دۇنيەنىڭ يگىلىكتەرى كوپتەگەن ادامداردىڭ قيالدارىندا ارمانداعى باق قۇسى رەتىندە كورىنىس تابادى. بىراق، شىندىعىنا كەلگەندە ونى باق قۇسى دەگەننەن كورى ادامنىڭ باسىنا قونا وتىرىپ ونىڭ يمانىن، ادامگەرشىلىگىن سىنايتىن، سول ارقىلى لايىقتىنى كوككە كوتەرىپ، لايىقسىزدى باتپاققا باتىرىپ كەتەتىن سىناق قۇسى دەگەن جونگە كەلىڭكىرەيدى. ادام بالاسى ءوزى لايىقتى بولا السا اڭساعان يگىلىكتەرى الىسقا كەتە قويمايدى، ال ەگەر لايىق بولا الماسا وندا وزىنە سور بولىپ جابىساتىن نارسەلەردىڭ سوڭىنا ولگەنشە تۇسكەنى جون بولار ما ەكەن؟
شىن مانىندە، بار جاقسىلىق ءبىر اللادان عانا بولادى. سول سەبەپتى دە باي بولۋدى قالايتىن، مانساپ پەن اتاق-داڭقتى اڭسايتىن ءار ادام ولارعا قول جەتكىزە باستاعان كەزدەردە ەڭ اۋەلى راببىسىن ۇمىتپاۋعا ءتيىستى. ەگەر قول جەتكىزگەن جاقسىلىقتارى اللا تاعالانى ەسكە سالماسا، كەرىسىنشە، قازاق ايتاتىنداي «قۇدايىن ۇمىتتىراتىن» بولسا وندا ول ادام كوپ ۇزاماي-اق قول جەتكىزگەن بار جاقسىلىقتارىن ءوز قولىمەن-اق جاماندىققا اينالدىرىپ تىنادى. ويتكەنى، بايلىق تا، مانساپ تا، اتاق-داڭق تا ادامعا ادەتتەگىدەن كورى مول مۇمكىندىك اشادى. سول سەبەپتى دە يماندى سەرىك ەتىپ، شەك پەن شامانى بىلمەيتىن جان قولدا بار مۇمكىندىگىن جاماندىققا كوبىرەك پايدالانىپ، تيىم سالىنعان ىستەردى كوپ ىستەپ وزىنە ەسەلەپ زيان ىستەي باستايدى.
دۇنيە يگىلىكتەرىن قالايتىن، جانە ولارعا قول جەتكىزە باستاعان ءاربىر ادام ولاردى قايدا جۇمساپ، قالاي پايدالانۋ قاجەتتىگىن بىلۋگە مىندەتتى. ەگەر ادام وزىندە بار بايلىقتان اللانىڭ تاعالانىڭ ريزالىعى ءۇشىن زەكەتىن بەرىپ، يماندىلىق، قايىرىمدىلىق باعىتىنداعى ىزگى شارالارعا قولداۋ كورسەتىپ وتىرسا، وندا ونىڭ يمانى ءوسىپ، جانى تازارىپ، ادامگەرشىلىك قاسيەتتەرى ارتقان ۇستىنە ارتا بەرەتىن بولادى. سول ارقىلى ونىڭ ابىرويى دا ءوسىپ، ءىسى دە ءجۇرىپ، بايلىعى دا ەسەلەنگەن ۇستىنە ەسەلەنە بەرەدى. ويتكەنى، وزىنە جاردەم ەتكەن جاندارعا جاردەم ەتىپ، بەرگەندەرىن ەسەلەپ قايتارۋ اللا تاعالانىڭ حاق ۋادەسى. ال، تيىم سالىنعان ارام ىستەرمەن اينالىسىپ، ارام نارسەلەر ارقىلى بايلىعىن ەسەلەۋ، ازعىندىق ءومىر سالتىن ناسيحاتتاپ، سونداي ءىس-شارالارعا قولداۋ كورسەتۋ، ءوز ىقپالىن ارتتىرۋ ماقساتىندا «قايرىمدىلىق» جاساپ، ءسان-سالتانات شارالارىن ۇيىمداستىرۋ، وزگەلەرمەن بايلىق تالاستىرىپ ماقتانىش ءۇشىن ىسىراپشىلىق جاساۋ، جالپى ايتقاندا، قولدا بار بايلىعىن اللا تاعالاعا جاعىمسىز ىستەرگە سارپ ەتۋ وزىنە قاستىق ىستەيتىن ادامنىڭ عانا ءىسى.
سول ءتارىزدى مانساپتى دا پايدالانۋدىڭ ءجونى بار. ءوز قىزمەتىن اللا تاعالانىڭ ريزالىعى ءۇشىن ادال اتقارىپ، تۋرالىقتان تايماۋعا تىرىساتىن، ءوز سالاسىندا ءتارتىپ ورناتىپ، جاماندىقتان تيىپ، جاقسىلىققا بۇيىراتىن، تيىمدىلىكپەن ءىس جۇرگىزە وتىرىپ قاراۋىنداعىلاردىڭ، ەل-جۇرتىنىڭ جاعدايىن تۇزەۋگە ۇمتىلاتىن، وسىنداي يگى ىستەردە جەكە باسىنىڭ قىزىقتارىنان دا باس تارتىپ وتىراتىن جاۋاپكەرشىلىك سەزىمى مول باسشى، شىن مانىندە، ۇلكەن جەتىستىكتەرگە قول جەتكىزەدى. ويتكەنى، ونىڭ قىزمەتىنىڭ ءوزى اللاعا قۇلشىلىققا اينالىپ، بۇل دۇنيەنىڭ دە، اقيرەتتىڭ دە جاقسىلىعىنا جول اشادى. ال، قولىندا بار بيلىكتى بايلىعىن ەسەلەپ، ءوز ىقپالىن ارتتىرىپ، شالقىپ ءومىر ءسۇرۋ ءۇشىن پايدالاناتىن، ءوز ۇستەمدىگىنەن قاناعات الىپ، ءوزىن قولپاشتاپ، الدىندا قۇلدىق ۇرعاندى جانى سۇيەتىن، وسكەن ۇستىنە ءوسىپ، «كوككە» ورلەي بەرگەننەن باسقا «بيىك» ماقساتى جوق، ءوزى دە جاماندىققا قۇلشىنىپ، وزگەلەردى دە جاماندىققا ماجبۇرلەيتىن باسشى، شىن مانىندە، ءوزىنىڭ دە، ەلىنىڭ دە سورى بولىپ تابىلادى.
سول ءتارىزدى اتاق-داڭق تا ادامنان زور جاۋاپكەرشىلىكتى تالاپ ەتەدى. ءوزى دە، ءسوزى دە، ءىسى دە يماندىلىقتىڭ ۇلگىسى بولىپ، وزىندە بار قابىلەت-قاسيەتى ارقىلى سول يماندىلىقتىڭ جارشىسى بولاتىن ادامنىڭ قابىلەت-قاسيەتتەرى دە، جولى دا اشىلىپ، اتاق-داڭقى ورلەگەن ۇستىنە ورلەي بەرەتىن بولادى. سەبەبى، ونداي ادام ءوزىنىڭ ەمەس اللا تاعالانىڭ اتاق-داڭقىن كوتەرۋشى بولىپ تابىلادى. ال، اللانىڭ داڭقىن اسقاقتاتۋدى ماقسات ەتىپ، بار مۇمكىندىگىن سول جولعا باعىشتاعان ادام بۇل دۇنيەدە دە، اقيرەتتە دە زور تابىستارعا قول جەتكىزەدى. ال، ءوزىنىڭ عانا اتاق-داڭقىن كوتەرۋدى ماقسات ەتىپ، وزگەلەردىڭ ءوزىن دارىپتەپ، ءپىر تۇتۋىن ارمان ەتكەن ادام ءوز كوكىرەگىنىڭ قۇلى بولىپ جۇرگەن ادام. ونداي جان كوپشىلىكتىڭ نازارىن وزىنە اۋدارۋ ءۇشىن نەبىر سوراقىلىقتار ىستەپ، سوزدەرى دە، ىستەرى دە پەندەشىلىك پەن ازعىندىقتىڭ جارشىسىنا اينالادى. ونداي جان ءوزىنىڭ بار قابىلەت-قاسيەتتەرى ارقىلى وزگەلەردىڭ جانىن باۋراپ، ولاردى وزىنە تابىندىرا وتىرىپ، ءوزىنىڭ ىستەيتىن پەندەشىلىك، ازعىندىقتارىن ولارعا دا تاڭىپ وتىرادى. مۇنداي ادامنىڭ اتاق-داڭقى ءوزىن ايىپتاۋشى اتاق-داڭققا اينالىپ، نەعۇرلىم زور بولعان سايىن سولعۇرلىم مول ازاپ دايىندايتىن بولادى.
شىن مانىندە، قانداي دۇنيە يگىلىكتەرى بولماسىن ادامنان زور جاۋاپكەرشىلىكتى تالاپ ەتەدى. سوندىقتان ءار ادام دا شەك پەن شامانى ءبىلۋى ءتيىس. بۇل دۇنيەدە ەشكىم دە اللا تاعالانىڭ نازارىنان تىس قالا المايدى، جانە ول جازالاۋدا دا تەز. ەگەر دۇنيە يگىلىكتەرىنە قول جەتكىزە وتىرىپ ءوز ىستەرىنە ەسەپ بەرمەي جاماندىققا قۇنىعاتىن جان بولسا، وندا ول اللا تاعالانىڭ قاھارىنىڭ قاي جاعىنان كەلىپ، قاي جەرىنەن ويسىراتا سوعارىن ويلاپ ءوز ۋاقىتىن توسا بەرسىن.
بۇل دۇنيەدە ادام بالاسىنىڭ باسىنا مىڭ دا ءبىر جولمەن كەلەر مىڭ دا ءبىر قاسىرەت بار. ولاردىڭ قاي-قايسىسى بولماسىن قولدا باردىڭ راحاتىن كورسەتپەي زار يلەتىپ قويۋعا جەتىپ جاتىر. سونداعى ادامنىڭ بار قولىنان كەلەرى قايعى-شەرىن اراقپەن، ەسىرتكىمەن تۇنشىقتىرۋ عانا بولار. ءسويتىپ جۇرگەندە ءبىر كۇندەرى ازىپ-توزىپ، بار ابىروي-اتاعىنان دا ايرىلىپ، ەلدىڭ قورى مەن سورلىسى بولىپ قاڭعىرىپ قالعانىن ونىڭ ءوزى دە اڭعارماي قالار. ول دا ءبىر، قاڭعىپ جۇرگەن يت تە ءبىر بولىپ، ىزدەۋسىز، سۇراۋسىز قالىپ، ءبىر قۋىستا بۇك ءتۇسىپ ءبۇرىسىپ جاتار. سوندىقتان دا دۇنيە يگىلىكتەرىنە قول جەتكىزگەن جان داۋرەنىم ءجۇرىپ تۇر ەكەن دەپ كەۋدەسىمەن كوكتى تىرەمەسىن، مىقتىمىن دەپ تە شىرەنبەسىن. شىن مانىندە، ول راببىسى ءۇشىن ءبىر ءتۇيىر توزاڭ عانا، قالاسا شاڭ بولىپ التىن تاققا بارىپ قونادى، قاھارلانسا، ساسىق شالشىققا قونىپ بالشىق بولادى!
«اباي-اقپارات»
