اشىق حات: ينتەرنەت ءيسى قازاقتىڭ يگىلىگىنە اينالۋى ءتيىس
قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ
مەملەكەتتىك حاتشىسى
م.ا.قۇل-مۇحاممەدكە
قۇرمەتتى مۇحتار ابرارۇلى!
بۇگىنگى كۇنى عالامتور جاھاندىق ىنتىماقتاستىقتىڭ، اقپارات الۋ مەن تاراتۋدىڭ ەڭ جىلدام جانە امبەباپ قۇرالىنا اينالدى. عالامتور ءداستۇرلى بۇقارالىق اقپارات قۇرالدارىنىڭ باسىن قوسىپ، جاڭا مەديا الاڭىندا توعىستىراتىن، الەمنىڭ قاي جەرىندە جۇرسەڭ دە وزىڭە قاجەتتى اقپاراتتى تاۋىپ الۋعا، دوس-جارانىڭنان قول ۇزبەۋگە مۇمكىندىك بەرەتىن عاجايىپ ۇردىسكە ءارى تەحنولوگياعا اينالدى.
قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ
مەملەكەتتىك حاتشىسى
م.ا.قۇل-مۇحاممەدكە
قۇرمەتتى مۇحتار ابرارۇلى!
بۇگىنگى كۇنى عالامتور جاھاندىق ىنتىماقتاستىقتىڭ، اقپارات الۋ مەن تاراتۋدىڭ ەڭ جىلدام جانە امبەباپ قۇرالىنا اينالدى. عالامتور ءداستۇرلى بۇقارالىق اقپارات قۇرالدارىنىڭ باسىن قوسىپ، جاڭا مەديا الاڭىندا توعىستىراتىن، الەمنىڭ قاي جەرىندە جۇرسەڭ دە وزىڭە قاجەتتى اقپاراتتى تاۋىپ الۋعا، دوس-جارانىڭنان قول ۇزبەۋگە مۇمكىندىك بەرەتىن عاجايىپ ۇردىسكە ءارى تەحنولوگياعا اينالدى.
سوڭعى جىلدارداعى زاماناۋي تەحنولوگيالاردىڭ دامۋى، قازاقستانداعى تۇتىنۋشىلاردىڭ سانى مەن ساپاسىنىڭ ءوسۋى، الەۋمەتتىك بايلانىس قۇرالدارىنىڭ قالا اسىپ، اۋىل-اۋىلعا جەتە باستاۋى - ەلىمىزدەگى قازاقتىلدى ينتەرنەتتىڭ، انا تىلىمىزدەگى ۆەب-رەسۋرستاردىڭ قارقىندى تۇردە كوبەيۋىنە ىقپال ەتىپ وتىر. مەملەكەت پەن قوعامنىڭ بىرىككەن ءىس-قيمىلدارىنىڭ، جەكە ازاماتتاردىڭ وزىندىك بەلسەندىلىگىنىڭ ارقاسىندا عالامتوردا ساياسات، بيزنەس، مادەنيەت، اقپارات، سپورت سالاسىنا قاتىستى كوپتەگەن ۆەب-سايتتار پايدا بولدى. اتالعان ۆەب-سايتتارداعى اقپاراتتاردىڭ، ياعني كونتەنتتىڭ سانى دا كۇن ساناپ ارتىپ، ساپالىق تۇرعىدان دامىپ كەلەدى.
ارينە، جوعارىدا ايتىلعانداردىڭ بارلىعى دا جاقسى جاڭالىق، كوڭىل قۋانتارلىق جايت. دەي تۇرعانمەن، قازاقتىلدى اقپاراتتىق كەڭىستىكتى دامىتىپ، ونى الدىڭعى قاتارلى مەملەكەتتەر مەن ۇلتتاردىڭ يگىلىگىندەگى اقپاراتتىق كەڭىستىكتىڭ دەڭگەيىنە جەتكىزۋ - «ەلىم، جەرىم» دەگەن ءاربىر ويلى ازاماتتىڭ مىندەتى مەن بورىشى دەپ سانايمىز. ماسەلەگە وسى تۇرعىدان زەر سالساق، ءبىز دە قاداري-قالىمىزشە ەڭبەكتەنىپ جاتقانعا ۇقسايمىز. بىراق، قازاق ۆەب-رەسۋرستارىنىڭ سانى مەن ساپاسىن جاڭا دەڭگەيگە كوتەرۋ ءۇشىن ءالى دە كوپتەگەن جۇمىستاردى تىڭعىلىقتى تۇردە جۇرگىزۋ قاجەت بولىپ تۇر. جاقىندا عانا وتكەن ۇلكەن القالى جيىنداردىڭ بىرىندە ءوزىڭىز دە «بىرلەسە وتىرىپ، «ءبىر جەڭنەن قول، ءبىر جاعادان باس شىعاراتىن» ۋاقىت جەتتى»، - دەگەن ەدىڭىز. سول بىرلىكتى، ورتاق ماقساتقا جۇمىلا جۇمىس ىستەۋدى نىساناعا الىپ ءسىزدىڭ قاراۋىڭىزعا تومەندەگىدەي ناقتى ۇسىنىس جاساعاندى ءجون كوردىك.
جالپى العاندا بۇگىنگى كۇنى ەلىمىزدە 148 مەملەكەتتىك جانە جەكەمەنشىك جوعارى وقۋ ورىنى بار. ولاردىڭ باسىم كوپشىلىگى ءبىلىم جانە عىلىم مينيسترلىگى ارقىلى قارجىلاندىرىلادى. وسى جوو-نىڭ باسىم كوپشىلىگى ء(بىزدىڭ ەسەبىمىز بويىنشا 35-ءى) ۇلتىمىزعا ايرىقشا ەڭبەگى سىڭگەن تاريحي تۇلعالاردىڭ اتىندا ء(تىزىمى قوسا بەرىلىپ وتىر) ەكەن. ءاربىر ۋنيۆەرسيتەت پەن ينستيتۋت قولىنان كەلگەنشە سول الاش ارداقتىلارىنىڭ اتىن ايگىلەپ، داڭقىن ارتتىرىپ ءجۇر. بۇل - ءسوزسىز جاقسى ءۇردىس.
ەندىگى كەزەكتە بەدەلدى ءبىلىم وردالارىنىڭ رەكتورلارى قولدا بار مۇمكىندىكتەرىن (بازالىق، مۇراعاتتىق، ت.ب.) پايدالانىپ، ستۋدەنت جاستاردىڭ ۇيىمدارىمەن بىرىگە وتىرىپ، وزدەرىنە «تيەسىلى» تاريحي تۇلعالارعا قاتىستى بولەك-بولەك ۆەب-سايت جاساپ شىعارسا دەيمىز. سەبەبى، وكىنىشكە قاراي، ءبىز تاريحي تۇلعالارىمىزعا قاتىستى قۇندى دەرەكەتەردى ينتەرنەتتەن ءالى كۇنگە دەيىن تابا الماي كەلەمىز. مىسالى، ءىلياس جانسۇگىروۆ اتىنداعى جەتىسۋ مەملەكەتتىك ۋنيۆەرسيتەتى «www.ilias.kz»، ت.جۇرگەنوۆ اتىنداعى قازاق ۇلتتىق ونەر اكادەمياسى «www.zhurgenov.kz» اتتى ۆەب-رەسۋرستاردى جاساسا، ستۋدەنتتەر مەن تالاپكەرلەر ءۇشىن، جالپى كوزىقاراقتى جۇرت ءۇشىن قانداي يىگىلىكتى ءىس بولار ەدى! بۇعان، پايىمداۋىمىزشا، اسا ۇلكەن قارجىنىڭ دا قاجەتى جوق. بىرىنشىدەن، بۇل - ارۋاققا جاعىمدى، رۋحاني، يماني شارۋا. ەكىنشىدەن، بۇل - ءاربىر ءبىلىم ورداسىنىڭ، وندا ىستەپ جۇرگەن مۇعالىمدەر مەن ستۋدەنتتەردىڭ ازاماتتىق، ادامي بورىشى. وسىنىڭ ءبارىن از ۋاقىتتا تياناقتاپ ىسكە اسىرۋ ءۇشىن، ءبىزدىڭ ويىمىزشا، ءسىزدىڭ ءبىلىم جانە عىلىم مينيسترلىگىنە بەرەتىن ارنايى حات-ۇسىنىسىڭىز جەتىپ جاتىر.
قۇرمەتتى، مەملەكەتتىك حاتشى مىرزا!
جوو-نىڭ ۆەب-سايتتارىن اشۋ ارقىلى شامامەن تومەندەگىدەي ماسەلەلەردى شەشۋگە بولادى:
ا) ەلىمىزدىڭ اقپاراتتىق كەڭىستىگى كەم دەگەندە قىرىققا جۋىق جاڭا تاريحي-مادەني ۆەب-سايتقا بايدى. بايقاپ وتىرساق، الەمنىڭ بارلىق ەلدەرىندە ءوز ۇلتىنىڭ ارداقتىلارىنا دەگەن بۇگىنگى قۇرمەت، تاعزىم ارنايى ۆەب-سايتتار اشىپ، ۇلى تۇلعالاردىڭ ۇلاعاتتى ىستەرىن، جاسامپازدىعىن جاس ۇرپاقتىڭ زەردەسىنە سالۋدان باستالىپ جاتىر. ەگەر ءبىزدىڭ تاريحي تۇلعالارىمىزدىڭ ءومىر-بايانى، ەڭبەكتەرى، فوتولارى بارلىعى جينالىپ، جوو-نىڭ جەكە ۆەب-سايتتارىنىڭ كونتەنت قورىنا ەنىپ جاتسا، بىردەن الەمدىك اقپارتتىق-عىلىمي اينالىمعا تۇسەدى.
ب) قازاق تۇتىنۋشىلارى مەن قازاقستاندى جاقىنىراق تانىعىسى كەلەتىن جۇرت وتىزدان استام تولىققاندى، كوپشىلىككە ورتاق، بىرنەشە تىلدەگى عىلىمي-تانىمدىق ۆەب-رەسۋرتارعا يە بولادى. سول ۆەب-سايتتاردى جاساۋدى، كۇندەلىكتى ىزدەنىس ارقىلى تولىقتىرىپ تۇرۋدى جوو-نىڭ ستۋدەنتتەرى مەن ىزدەنۋشىلەرىنە، بەلگىلى عالىمدار مەن وقىتۋشىلارعا تاپسىراتىن بولساق، بۇل قانداي ءبىلىم ورداسىنا بولماسىن قىزىعۋشىلىقتى ارتتىرادى. بۇنداي ىزدەنىستەر سول ۋنيۆەرسيتەتتە نە ينستيتۋتتا وقىپ جۇرگەن ءاربىر ستۋدەنتتىڭ ءوز شاڭىراعىنا دەگەن قۇرمەتىن، ماقتانىش سەزىمىن قالىپتاستىرادى. وسىنداي جوبالارعا ارالاسۋى، سايتتارعا سالىناتىن اقپاراتتاردى ىزدەۋى، تەرۋى، جيناقتاۋى ستۋدەنتتەردىڭ ءبىلىمى مەن بىلىگىن ەسەلەپ، ينتەرنەت-تەحنولوگيالاردى مەڭگەرۋىنە الىپ كەلەدى. الگىندەي ىزدەنىستەر بارىسىندا ءبىلىم ورداسى مەن الاش ارداقتىلارىنىڭ ارتىندا قالعان ۇرپاقپەن قارىم-قاتىناس ارتادى. وسى جوبانى ىسكە اسىرۋ بارىسىندا جوو-نىڭ اراسىندا، ستۋدەنت جاستاردىڭ ورتاسىندا بەلگىلى ءبىر دارەجەدەگى جارىس، باسەكەلەستىك تە ارتادى. بۇل - قازاقتىلدى ۆەب-سايتتاردى دامۋعا باستايتىن باسەكەلەستىك دەگەن ءسوز. بۇنىڭ ءوزى قازاقتىلدى ينتەرنەتتىڭ تەحنولوگيالىق تۇرعىدان وسۋىنە دە كومەك بولماق.
قۇرمەتتى مۇحتار ابرارۇلى!
ءبىزدىڭ قازاق ينتەرنەتىن دامىتۋ بويىنشا ناقتى ۇسىنىستارىمىزدىڭ ءبىرى -وسى. ەگەر ءبىزدىڭ ۇسىنىسىمىزدى ماقۇلداپ، ءبىلىم جانە عىلىم مينيسترلىگىنە تاپسىرار بولساڭىز، ءوز تاراپىمىزدان جوو-ىنا اقپاراتتىق، ادىستەمەلىك جانە باسقا دا كومەگىمىزدى كورسەتۋگە ءازىرمىز.
قۇرمەتپەن،
«ۇلى دالا» قوزعالىسىنىڭ جەتەكشىسى ايدوس سارىم
««اباي-اقپارات» قازاق ينتەرنەت كەڭىستىگىن دامىتۋ»
قورىنىڭ پرەزيدەنتى داۋرەن قۋات
قوسىمشا
جوعارى وقۋ ورىندارى
ل.ن. گۋميلەۆ اتىنداعى ەۋرازيا ۇلتتىق ۋنيۆەرسيتەتى
ءال-فارابي اتىنداعى قازاق ۇلتتىق ۋنيۆەرسيتەتى
ق.ي. ساتباەۆ اتىنداعى قازاق ۇلتتىق تەحنيكالىق ۋنيۆەرسيتەتى
س.ج. اسفەندياروۆ اتىنداعى قازاق ۇلتتىق مەديتسينا ۋنيۆەرسيتەتى
ت.ق. جۇرگەنوۆ اتىنداعى قازاق ۇلتتىق ونەر اكادەمياسى
قۇرمانعازى اتىنداعى قازاق ۇلتتىق كونسەرۆاتورياسى
اباي اتىنداعى قازاق ۇلتتىق پەداگوگيكالىق ۋنيۆەرسيتەتى
قوجا احمەت ياساۋي اتىنداعى حالىقارالىق قازاق-تۇرىك ۋنيۆەرسيتەتى
ءى.جانسۇگىروۆ اتىنداعى جەتىسۋ مەملەكەتتىك ۋنيۆەرسيتەتى
جۋبانوۆ اتىنداعى اقتوبە مەملەكەتتىك ۋنيۆەرسيتەتى
مارات وسپانوۆ اتىنداعى باتىس قازاقستان مەملەكەتتىك مەديتسينا اكادەمياسى
ش.ءۋاليحانوۆ اتىنداعى كوكشەتاۋ مەملەكەتتىك ۋنيۆەرسيتەتى
ح.دوسمۇحامەدوۆ اتىنداعى اتىراۋ مەملەكەتتىك ۋنيۆەرسيتەتى
س.امانجولوۆ اتىنداعى شىعىس قازاقستان مەملەكەتتىك ۋنيۆەرسيتەتى
د.سەرىكباەۆ اتىنداعى شىعىس قازاقستان مەملەكەتتىك تەحنيكالىق ۋنيۆەرسيتەتى
شاكارىم اتىنداعى سەمەي مەملەكەتتىك ۋنيۆەرسيتەتى
م.ح.دۋلاتي اتىنداعى تاراز مەملەكەتتىك ۋنيۆەرسيتەتى
م.وتەمىسوۆ اتىنداعى باتىس قازاقستان مەملەكەتتىك ۋنيۆەرسيتەتى
جاڭگىر حان اتىنداعى باتىس قازاقستان اگرارلىق-تەحنيكالىق ۋنيۆەرسيتەتى
اكادەميك ە.ا.بوكەتوۆ اتىنداعى قاراعاندى مەملەكەتتىك ۋنيۆەرسيتەتى
احمەت بايتۇرسىنوۆ اتىنداعى قوستاناي مەملەكەتتىك ۋنيۆەرسيتەتى
ى.التىنسارين اتىنداعى ارقالىق مەملەكەتتىك پەداگوگيكالىق ينستيتۋتى
قورقىت اتا اتىنداعى قىزىلوردا مەملەكەتتىك ۋنيۆەرسيتەتى
ش.ەسەنوۆ اتىنداعى كاسپي مەملەكەتتىك تەحنولوگيالار جانە ينجينيرينگ ۋنيۆەرسيتەتى
س.تورايعىروۆ اتىنداعى پاۆلودار مەملەكەتتىك ۋنيۆەرسيتەتى
ماناش قوزىباەۆ اتىنداعى سولتۇستىك قازاقستان مەملەكەتتىك ۋنيۆەرسيتەتى
م. اۋەزوۆ اتىنداعى وڭتۇستىك قازاقستان مەملەكەتتىك ۋنيۆەرسيتەتى
م.تىنىشپاەۆ اتىنداعى قازاق كولىك جانە كوممۋنيكاتسيالار اكادەمياسى
ت. رىسقۇلوۆ اتىنداعى قازاق ەكونوميكالىق ۋنيۆەرسيتەتى
ابىلاي حان اتىنداعى قازاق حالىقارالىق قاتىناستار جانە الەم تىلدەرى ۋنيۆەرسيتەتى
ءو.ا.بايقونىروۆ اتىنداعى جەزقازعان ۋنيۆەرسيتەتى
س.سەيفۋللين اتىنداعى قازاق اگروتەحنيكالىق ۋنيۆەرسيتەتى
د.ا.قوناەۆ اتىنداعى ۋنيۆەرسيتەتى
ءو.ا.جولداسبەكوۆ اتىنداعى ەكونوميكا جانە قۇقىق اكادەمياسى
"اباي-اقپارات"