قىمباتشىلىق قىسقان قازاقستان
قازاقستاندا ازىق-تۇلىك باعاسى تاعى اسپانداپ كەتتى. حالىقتى قىمباتشىلىق قىسىپ تۇر. مىسالى رەسمي مالىمەت بويىنشا 2020 جىلدان بەرى سۇيىق ماي - 33,7%، قانت - 32,8%، ءداندى-داقىلدار - 28,7%، كارتوپ - 16,8%، جەمىستەر - 14,9%، ماكارون ونىمدەرى - 14,7%، جۇمىرتقا – 10% وسكەن. بۇل رەسمي مالىمەت، ال بەيرەسمي مالىمەت بويىنشا باعانىڭ ءوسىمى كەي جەردە بىرگە ءبىر، ال كەي جەردە ءتىپتى ەكى ەسەگە دەيىن جەتكەن.
ساۋدا جانە ينتەگراتسيا ءمينيسترى باقىت سۇلتانوۆ قىمباتشىلىق تۋرالى: "اعىمداعى جىلدىڭ بەس ايىندا تاۋار باعاسىنىڭ ءوسۋى بويىنشا تۇركىستان وبلىسىندا جوعارى بولىپ وتىر. وندا الەۋمەتتىك ماڭىزى بار تاۋارلاردىڭ باعاسى — 9,4 پايىزعا وسكەن، نۇر سۇلتان قالاسىندا — 8,5 پايىز، الماتىدا — 6 پايىز. باعا ءوسىمى از وڭىرلەر رەتىندە بقو — 5,7 پايىز، اقمولا وبلاسى — 5,6 پايىز، قاراعاندى وبلىسى — 5,2 پايىز بولىپ تۇر", - دەيدى.
بۇل پايىزدار تەك پايىز كۇنىندەگى قۇرعاق ستاتيستيكا ىسپەتتەس. سەبەبى كەي وڭىردە كارتوپتىڭ كەلىسى 500 تەڭگەدەن، ال سەمەيدە ءسابىز باعاسى كەلىسىنە 550 تەڭگەگە دەيىن جەتكەن. بۇنى ساراپشىلار كوكونىس قورىنىڭ قويمادا ازايۋىمەن جانە وڭتۇستىك ديقاندارىنىڭ باعانى ءوسىرىپ جىبەرۋىمەن بايلانىستى دەيدى. باعانى كوتەرۋدىڭ باستى سەبەبى جانارماي باعاسىنىڭ كۇرت وسۋىنەن دەيدى ديقاندار. سەبەبى تاسىمالداۋ قۇنى ارتىپ كەتكەن.
ال ءمينيستردىڭ مالىمەتىنشە كارتوپ باعاسىنىڭ ءوسىپ كەتۋىنە جەرگىلىكتى اكىمدىكتەر كىنالى. ولار ىشكى نارىقتى قامتاماسىز ەتپەي، كارتوپتىڭ باسىم بولىگىن سىرتقا ساۋدالاپ جىبەرگەن. سوندىقتان ىشكى نارىقتا تاپشىلىق پايدا بولعان. بۇل باسقا دا كوكونىس تۇرلەرىنە بايلانىستى.
قىمباتشىلىق باسقا دا سالادا اسقاقتاپ تۇر. مىسالى ۇلتتىق ستاتيستيكا بيۋروسىنىڭ دەرەكتەرى بويىنشا 2021 جىلعى قاڭتار-مامىر ايلارىندا باستاپقى تۇرعىن ءۇي باعاسى 8%-عا، ەكىنشى قايتالاما تۇرعىن ءۇي باعاسى 13%-عا وسكەن. وتاندىق قۇرىلىس ماتەريالدارى باعاسىنىڭ ءوسىمى بيىلعى قاڭتار-ساۋىردە 16% قۇراعان. قۇرىلىس ماتەريالدارى دا قىمباتتاپ كەتكەن.
ۇكىمەت باعانى تۇراقتاندىرۋ ءۇشىن 50 ملرد تەڭگە قارجى بولمەك. الايدا بۇل سەبەپپەن ەمەس، سالدارىمەن كۇرەس ەكەنىن ەسكەرسەك، ۇزاق ۋاقىتقا ءتيىستى ناتيجە بەرۋى ەكىتالاي.
Abai.kz