قازىرگى تاڭدا مىنا كورونوۆيرۋس دەگەن تاجالدىڭ ەلىمىزگە زور قاۋىپ ءتوندىرىپ تۇرعاندىعىن ايتىپ جاتۋدىڭ ءوزى ارتىق شىعار. ارينە، ونىمەن حال-قادىرىمىزشە كۇرەسىپ جاتقاندىعىمىز تاعى دا انىق. الايدا، بۇل ۆيرۋستىڭ تامىرىنا بالتا شابۋدىڭ ءبىر-اق جولى - تەك قانا ۆاكتسينا ەگۋ ەكەندىگىن تۇسىنە تۇرا، بۇل جۇمىس تىم ماردىمسىز ءجۇرىپ جاتىر.

بىزدىڭشە، مۇنىڭ بىرنەشە سەبەپتەرى بار.

بىرىنشىدەن، قالىڭ بۇقارا كوۆيدتەن ساقتانۋدىڭ شارالارىنا مۇلدەم ءمان بەرمەي، باياعىشا سول توي-تويلاۋدان ارىلا الماي ءجۇر. سونىڭ كەسىرىنەن سوڭعى كەزدەرى ۆيرۋس جۇقتىرۋدان ەلىمىز «رەكوردتتارعا» جەتىپ ءجۇر.

ەكىنشىدەن، «ويباي بۇل ۆاكتسينا سالۋ قاۋىپتى ەكەن، ونى سالعان ايەل ەرتەڭ بالا كوتەرە الماي قالادى ەكەن، ءتىپتى بۇلاردىڭ كوبىسى ەكى جىلدان سوڭ و دۇنيەگە اتتانىپ كەتەدى ەكەن»، دەگەن بىرەۋلەردىڭ ارانداتۋشىلىق سوزدەرىنە ەرىپ، بۇل شارادان مۇلدەم باس تارتۋدا. ەلىمىزدىڭ ءبىراز جەرلەرىندە ءتىپتى، وسىنداي ۇران كوتەرىپ، ۆاكتسينا سالۋعا قارسىلىق تانىتقان ميتينگىلەر دە بولىپ ءوتتى. وتكەن اپتادا ءدال وسىنداي بوي كورسەتۋلەر ءبىزدىڭ قوستانايدا بايقالدى. ونشاقتى ادامنان تۇراتىن ىزالى توپ، قالالىق اكىمدىككە بارىپ، ءبىراز وكتەمدىك تە كورسەتىپ باقتى.

بۇل جەردە ءبىز تەك حالىقتى جالاڭ عايباتتاۋدان اۋلاقپىز. ماسەلەنىڭ بۇلايشا ورىستەۋىنە وسى ۆيرۋرسپەن كۇرەسۋدى باسقارىپ جۇرگەن جانداردىڭ دا «وزىندىك ۇلەسى» بار. ماسەلەن، ۆاكتسينا سالدىرۋدى حالىقتىڭ ەركىنە بەرىپ قويىپ، وزدەرىنشە دەموكرات بولا قالۋدىڭ ەش قيسىنى جوق ەدى. رەسەيدەگى سەكىلدى ۆاكتسينا سالدىرماعان جانداردى ۇزاق مەرزىمگە اقشاسى تولەنبەيتىن ەڭبەك دەمالىسىنا جىبەرۋ سەكىلدى قاتاڭ شارالاردى قولعا العاندا، قازىرگى جاعداي ءبىرشاما تۇزەلىپ قالار ما ەدى، كىم ءبىلسىن...

راس، قازىر ەلىمىزدىڭ باس سانيتارلىق دارىگەرى ءبىرشاما باتىل قادامدار جاساپ، ءتارتىپتى قاتايتىپ جاتقان سىڭايى بار. الايدا، مۇنىڭ ءوزى كەيىن سۇيىرقۇيىمشاقتانىپ، تاز قالپىمىزعا تۇسپەسەك بولعانى.

ويتكەنى، بىزدەگى دەنساۋلىق ساقتاۋ مينيسترلىگىندەگى وسى سالاعا قاتىسى بار شەنەۋنىكتەردىڭ جۇمىسىندا بىرىزدىلىك پەن جۇيەلەلىك بايقالمايدى. ماسەلەن، دۇنيەجۇزىلىك دەنساۋلىق ساقتاۋ ۇيىمىندا رەسمي تىركەلگەن «Modern»a, «Pfizer»، «AstraZeneka»، سونىمەن قاتار قىتايدىڭ ەكى بىردەي «Sinovac» پەن «Sinoرharm» سەكىلدى ابدەن زاڭداستىرىلعان ۆاكتسينالارى تۇرعاندا، مۇنداي تىركەۋدەن وتپەگەن، قازىر ءتىپتى، رەسەي جۇرتشىلىعىنىڭ ءوزى ۇناتا بەرمەيتىن ورىستىڭ «سپۋتنيك» ۆاكتسيناسىن تاڭداۋىمىزعا نە سەبەپ ەكەندىگىن حالىققا تۇسىندىرگەن ەشكىم جوق. ەگەر شىنىمەن دەموكرات بولساق، سول ورىستىڭ وزدەرىن-وزدەرى ماقتاپ، ءماز بولعان، ونى «اسا قۇدىرەتتى» سانايتىن ۆاكتسيناسىمەن قاتار ءوزىمىز جوعارىدا اتتارىن ءتىزىپ شىققان، بۇگىندەرى دۇنيەجۇزىنىڭ ەلدەرىنىڭ باسىم كوپشىلىگى ەگىپ جاتقان ۆاكتسينالاردى نەگە قاتار قويمايمىز؟ وزدەرى تاڭداسىن، قايسىسىن قالايتىندىعىن. ماسەلەن، اناۋ يزرايل ۇكىمەتى ەشبىر قاباق شىتپاستان «Pfizer» ۆاكتسيناسىن ەكى ەسە قىمبات باعاسىمەن ساتىپ الىپ، بۇگىندەرى ەلىنىڭ ازاماتتارىنىڭ 80 پايىزىن ەگۋدەن وتكىزىپ، شەكارالارىن اشىپ تاستاپ وتىر. سوندا ءبىز قالاي، ەۆرەيلەردەن دە اقىلدى بولعانىمىز با؟ بۇلاي بولسا، الاقايلاۋدان باسقا ەشتەڭە قالمايدى.

تاعى ءبىر ورەسكەل كەمشىلىك، ۆاكتسينا سالۋعا جاۋاپتى قۇزىرلى مەكەمەنىڭ ادامدارىنىڭ ءوز ىستەرىنە سالدىر-سالاق قاراپ، حالىققا دەگەن جاناشىرلىق سەزىمنەن جۇرداي بولعاندىعى. ماسەلەن، كۇنى كەشە عانا وتكەن ۇكىمەتتىڭ كەڭەيتىنگەن جينالىسىندا ەل پرەزيدەنتى قاسىم-جومارت توقاەۆتىڭ ءوز اۋزىنان ەستىگەن سوراقىلىقتى نەگە باعالارىمىزدى بىلمەي وتىرمىز. سوناۋ مامىر ايىندا امەريكا بىزگە وزدەرى ەمدەلىپ جاتقان «Pfizer» ۆاكتسيناسىنىڭ 2 ميلليون دوزاسىن بەرۋگە كەلىسكەن. الايدا، ءبىزدى ادەتتەگىدەي شالا ۇيقىدا جۇرگەن شەنەۋنىكتەرىمىز ونى دەر كەزىندە الا قويۋدى مۇلدەم ەسىنەن شىعارىپ الىپتى. ءسويتىپ، ەندى سان سوعىپ قالعان جايىمىز بار. «توي وتكەن سوڭ داڭعىرانىڭ» كۇيىن كەشىپ وتىرمىز. مۇنى سوندا جاي عانا ۇمىتشاقتىق دەيمىز بە، الدە حالىقا قارسى باعىتتالعان دۇشپاندىق دەيمىز بە؟ اسىلى وسىعان جاۋاپ بەرەتىن ناقتى ادامدار بار ما؟ الدە ادەتتەگىدەي جىلى جاۋىپ قويا بەرەمىز بە؟

مۇنى از دەسەڭىز، تاعى ءبىر سوراقىلىقتى وقىرمانعا «سىي» ەتىپ تارتالىق. ادەتتەگىدەي بىزگە تىزەسىن باتىرىپ، ۇنەمى تۇقىرتىپ وتىراتىن رەسەي بىزگە تاعى دا «مىرزالىق» جاساپتى. ءبىزدىڭ دەنساۋلىق ساقتاۋ مينيسترلىگى رەسەيدىڭ تاعى كۇدىكتى ۆاكتسيناسى - «سپۋتنيك لايت» دەگەن ۆاكتسيناسىن زاڭدى تۇردە تىركەپ، ايدى اسپانعا ءبىر-اق شىعارىپتى. بۇل تۋرالى مالىمەتتى تاراتقان رەسەيدىڭ تىكەلەي ينۆەستيتسيا قورى بۇل ۆاكتسينانىڭ ەمدىك قاسيەتى 79,4 پايىزدى قۇرايتىنىن ايتىپتى. ال وسى قوردىڭ ديرەكتورى كيريلل دميتريەۆ دەگەن قازاقستاندا بۇرىنعى «سپۋتنيكتىڭ» اسا تابىستى تۇردە قولدانىلىپ جاتقاندىعىن، ەندى ەلدى تاعى ءبىر اسا جوعارى ءتيىمدى ءارى وتە قاۋىپسىز مىنا «ستۋپنيك لايت» سەكىلدى ۆاكتسينا تولىق قامتاماسىز ەتەتىندىگىن مالىمدەپ، بىزگە اقىل ايتىپتى.

ەندى منە، ءبىزدىڭ شەنەۋنىكتەردىڭ پايىمداۋىنشا، ەگەر رەسەي سەكىلدى «اسا مىرزا ءارى تاماشا جاناشىر دوس» كورشىمىز بولماعاندا، مىنا كورونوۆيرۋستان جاپپاي قىرىلىپ، جەر بەتىنەن مۇلدەم جويىلىپ كەتۋىمىز مۇمكىن ەكەن...

جايبەرگەن بولاتوۆ

Abai.kz