ۋرۋگۆاي پرەزيدەنتى حوسە مۋحيكا بۇۇ باس اسسامبلەياسىنىڭ مىنبەرىنەن 2012 جىلى تومەندەگى ءسوزدى ايتىپتى.

- ەكى جىلدىڭ ىشىندە قىتاي 4,9 گيگاتوننا تسەمەنت ءوندىردى. بۇل سان حح عاسىر بويىندا اقش وندىرگەن تسەمەنتتەن دە نەشە ەسە كوپ تسەمەنت وندىرگەنىن كورسەتەدى.
- قىتايدا جولدىڭ ۇزىندىعى - 4 ميلليون كم. ءتسيفردىڭ سوڭىندا نولدەردىڭ وسىنشاما كوپ بولۋى دامۋدىڭ ەڭ جوعارى ساتىسى دەگەن ءسوز.
- ەل بويىنشا 300 مىڭ كوپىر، ۇزىندىعى 1000 كم -دەن اسادى. سونداي -اق، 2016 جىلدان باستاپ گونكونگتان ماكاو مەن قازاقستانعا قاراي الىپ كوپىر سالىنا باستاعان. ءبىز جىلدامدىق جولىمەن بۇكىل الەمدى اينالىپ وتەتىن بولامىز.
- اۆتوكولىك پاركتەرىنە جىلىنا 20 ميلليون ماشينا قوسىلادى، ءسىز پەكيندە دە كولىك ايداپ جۇرە الاسىز.
- جىل سايىن 100 اۋەجاي سالىنادى. جۇزدەگەن اۋەجايلار. ءسىز ءاربىر ۇشقان سايىن اۋەجايدا جىل سايىن تاعى 99 اۋەجاي قوسىلاتىنىن بىلەتىن بولاسىز.
- الىپ جول قۇرىلىمدارى، ۇزىندىعى 150 كم. الىپ كوپىرلەر قۇرىلىمى. ءبىزدىڭ ەجەلگى ايگىلى كوپىر جولدارىنىڭ سۇلباسىن عانا كورگەن ەدىك. ەندى سول الىپتاردان تىس، 28 كم-گە دەيىن سوزىلعان جەراستى تۋننەلدەرى بولادى.
- گۋانجوۋدان گۋيانعا باراتىن پويىز 510 كوپىر مەن 236 تۋننەل ارقىلى ساعاتىنا 250 كم جىلدامدىقپەن وتەدى.
- 30 جىل ىشىندە قىتايلىقتار قىتاي يمپەرياسىنىڭ ءومىر ءسۇرۋ كەڭىستىگىن 8 ەسەگە ۇلعايتتى!
الەمنىڭ كەز كەلگەن جەرىنەن قىتايعا ەركىن كىرە الاسىڭ.
- قىتايدا 10 جىلدان كەيىن 220 قالادا ءبىر ميلليوننان استام حالىق بولادى. بۇل قالالاردا 10 جىل مەرزىمدە قانشا ءومىر جالعاسىن تابادى؟
- بۇل ستاتيستيكانىڭ بارلىعى ءبىر ورىندى ساندارعا تاۋەلدى.
2000 جىلدان بەرى قىتاي 10 مىڭ ادامدى ءولىم جازاسىنا كەستى. ولاردىڭ قاتارىندا جەمقور شەنەۋنىكتەر، قىلمىسكەرلەر، ەسىرتكى ساتۋشىلار جانە باسقا دا شەنەۋنىكتەر بار.
دامۋ تەزدەگەن سايىن تابيعات انامىز كەك قايتارۋدا.
كوپىر قۇرىلىستارى تەرەڭدەگى تەكتونيكالىق قوزعالىستاردى زاقىمدادى، جەر استى سۋلارىنىڭ ارنالارى بۇزىلىپ، جىل سايىن جەر سىلكىنىسى، تابيعي اپاتتارى، تسۋنامي جانە ورمان ورتتەرى ورشۋدە.
اش جولبارىس ەڭ ناشارلارىن ۇستاپ جەي كەلە، سوڭىندا وزىمەن تەڭدەس كۇشتىگە جولىعادى.
بىزبەن ىرگەلەس وتىرعان ۇلى دەرجاۆا وسىنشالىقتى جاسامپاز دۇنيەلەر جاساپ بەرەيىك دەپ ءبىزدى دە ەركەلەتىپ قويادى...
«ادامزات گۇلدەنۋ ءۇشىن ەمەس، باقىتتى ءومىر ءسۇرۋ ءۇشىن بۇل الەمگە كەلدى ەمەس پە...».

امانتاي تويشىبايۇلى

Abai.kz