قازىر قالىڭ ەل تالدىقورعان قالاسىندا قاماۋدا وتىرعان ازامات باتىرباەۆتىڭ تاعدىرىنا الاڭداۋلى ەكەنى بەلگىلى. 02 اقپان كۇنى، ءبىز، امانات كوميسسياسىنىڭ مۇشەلەرى، تالدىقورعان قالاسىنىڭ تەرگەۋ يزولياتورىندا بولىپ، ازاماتپەن جۇزدەسىپ، تىلدەسىپ، وعان قاتىستى ءىس قۇجاتتارىمەن تانىسىپ شىقتىق. ازاماتقا ەلدىڭ الاڭداپ، تىلەگىن تىلەپ وتىرعانىن جەتكىزدىك. بىردەن باسىن اشىپ ايتارىمىز، ازاماتتى ساباعاندارى دا، قورلاعاندارى دا، ازاپتاعاندارى دا، ۇتىك باسىپ قيناعاندارى دا راس! ءوز كوزىمىزبەن كوردىك، ءوز اۋزىنان ەستىدىك.

ونىڭ ناتيجەسى بويىنشا ءبىز – كوميسسيا، ەكىۇداي ويدا قالدىق، قىسقاشا رەتىمەن باياندايتىن بولساق، كارتينا بىلاي:

1. 10 قاڭتار كۇنى ازاماتتى جانە 7 اۋىلداسىن پوليتسيا قىزمەتكەرلەرى قاپال اۋىلىنان ۇستاپ، تالدىقورعانداعى پوليتسيا دەپارتامەنتىنە (دۆد) الىپ كەلگەن. سول جەردە 1 تاۋلىكتەن استام ۋاقىت ونى ۇرىپ-سوعىپ ازاپتاعان، ارقاسىنا ىستىق ۇتىك باسقان.

2. 11 قاڭتار كۇنى پوليتسيا قىزمەتكەرلەرىنىڭ وزدەرى جەدەل جاردەم شاقىرىپ، ازامات 9 كۇن اۋرۋحانادا جاتىپ ەم الادى.

3. 20 قاڭتار كۇنى اۋرۋحانادان شىعىپ (!), اۋىلىنا كەتەدى.

4. 22 قاڭتاردا دەنساۋلىعىنا قاتتى زاقىم كەلۋى سەبەپتى، ەمدەلۋ ءۇشىن الماتى قالاسىنا بارۋعا دايىندالىپ وتىرعاندا ونى قايتادان پوليتسيا دەپارتامەنتىنە شاقىرىپ، جاپپاي تارتىپسىزدىككە بەلسەندى قاتىسقانسىڭ دەپ، قايتا ۇستايدى.

5. سول كۇنى قالالىق ىشكى ىستەر باسقارماسىنىڭ يۆس-ىندا، پوليتسيا دەپارتامەنتىندە ازاپتاعان، ازىرگە جەكە باستارى انىقتالماعان پوليتسەيلەر كەلىپ، ازاماتتى تاعى سابايدى.

6. كەيىن ونى تالدىقورعان تەرگەۋ يزولياتورىنا اۋىستىرعان. جالپى ءتارتىپ بويىنشا، تەرگەۋ يزولياتورىنا قاماۋعا الىپ كەلگەندەردىڭ ءۇستى باسىن تەكسەرىپ، جاراقاتتار بار جوعىن قارايدى، بۇل مىندەتتى شارا. ازامات العاشىندا ءوزىن ۇرىپ سوعىپ، ازاپتاعان پوليتسەيلەرگە ارىز جازۋدان باس تارتقانىمەن، سول كەزدە ازاماتتىڭ دەنە جاراقاتتارىن كورگەن پروكۋراتۋرا ورگاندارى 26 قاڭتار كۇنى بۇل جاعدايدى تەرگەپ- تەكسەرۋ ءۇشىن انتيكورعا جولداعان.

7. 28 قاڭتار كۇنى انتيكور بۇل فاكت بويىنشا قر قىلمىستىق كودەكسىنىڭ 146 بابىنىڭ 1 بولىگىمەن، ياعني ازاپتاۋ بابىمەن قىلمىستىق ءىس قوزعايدى.

بۇنى تاپتىشتەپ جازىپ وتىرعانىمىز، ازاماتتاي باتىرىمىزدىڭ تاعدىرىنا الاڭداۋلى ەلىمىزدىڭ، قايتا قايتا ازاماتتىڭ جاعدايىن سۇراپ جاتقان اعالارىمىزدىڭ الدىنداعى امانات كوميسسياسىنىڭ العاشقى ەسەبى دەپ بىلىڭىزدەر.

ەندى بۇل نە ءوزى؟ بۇل وكىنىشكە وراي، قۇقىققورعاۋ قىزمەتكەرلەرىنىڭ ادەتىنە اينالعان، ايىپتان تايىپ قولدارىنا تۇسكەن، تىرناقتارىنا ىلىككەن ادامداردى ۇرىپ-سوعۋ ما؟ ازاماتتان قانداي دا ءبىر ءوش نەمەسە كەك الۋ ما؟

جوق، ءبىزدىڭ ويىمىزشا، بۇل ناعىز حالىققا جاسالعان قاستاندىق. بۇل ارەكەتتەردى ول ادام بەينەسىندەگى ايۋاندار، ازاماتقا ءتان جاراسىن جاساۋ ءۇشىن جاساعان جوق، بۇنى ولار حالىققا جان جاراسىن سالۋ ءۇشىن جاساعان! بۇل ازاماتتى ساباۋ ەمەس، بۇل بۇكىل كالىڭ ەلدى ساباۋ! بۇنى جاساعاندار كىمدەر، قانداي پيعىلمەن جاسادى، كىمنىڭ بۇيرىعىمەن جاسالدى، ونى تەرگەۋشىلەر انىقتاي جاتار.

بىراق، ءبىزدىڭ پايىمداۋىمىزشا، بۇل وسىناۋ ەلىمىزدەگى ورىن العان سىن ساعاتتى پايدالانىپ جاسالىپ وتىرعان ناعىز ديۆەرسيا، ناعىز ارانداتۋشىلىق. ماقسات نە؟ بىزدىڭشە، ماقسات ەلدى اشىندىرۋ، حالىقتىڭ نارازىلىق تەمپەراتۋراسىن كوتەرۋ. ارينە، بۇل جازىپ وتىرعانىمىز بولجام عانا. بىراق، ءبىزدىڭ وسى بولجامىمىزدىڭ شىندىققا جاناساتىنىن دالەلدەيتىن بىرنەشە كوزگە ۇرىپ تۇرعان ماسەلە بار. نەگە ازامات، نەگە باسقا ۇستالعاندار ەمەس دەگەن سۇراق تۋادى. ونىڭ جاۋابى ەل اراسىندا دا، الەۋمەتتىك جەلىدە دە تاپ وسى ازاماتتى نازارباەۆتىڭ ەسكەرتكىشىن قۇلاتقان دەگەن اڭگىمە كوپ تاراپ جاتىر، ياعني ازامات ەسكەرتكىشتى عانا ەمەس، رەجيمدى قۇلاتقان سيمۆول ىسپەتتەس بوپ تۇر. باسقا ادام ازاپتالسا كوپ وقيعا اراسىندا كوزگە تۇسپەي قالۋى مۇمكىن، ال مىنا ءان، باسقا اننەن وزگەرەك...

انشەيىندە قولدارىنا ءبىر تۇسكەندەردەن وڭايشىلىقپەن ايىرىلا قويمايتىن پوليتسەيلەر نەگە وعان بىرنەشە كۇن اۋەلى اۋرۋحانادا، سودان كەيىن ۇيىندە بولۋىنا، دەنەسىندەگى ازاپتاۋ ىزدەرىن ەمىن-ەركىن فوتوعا، ۆيدەوعا ءتۇسىرىپ، كەيىننەن ونى الەۋمەتتىك جەلىگە تاراتۋعا مۇمكىندىك بەرە قويدى؟ تەك سودان كەيىن عانا، ازاپتاۋلاردان 11 كۇن وتكەن سوڭ قامايدى؟ جانە قاماردىڭ الدىندا ازاماتتىڭ ءتان جاراسى جازىلىپ كەتپەسىن، ازاپتاۋلاردى ۇمىتىپ كەتپەسىن دەگەندەي، تاعىدا ءبىر جاقسىلاپ تۇرىپ ساباپ الادى. (ازامات ءوزى باتىر تۇلعالى، ءور مىنەزدى جىگىت ەكەن. باتىر ادەتتە اڭعال، كەڭ پەيىلدى بولىپ كەلەدى عوي. «باس جارىلسا بورىك ىشىندە» - دەپ جۇرە بەرەتىن. ازاماتتىڭ، ءاپ دەگەننەن ەشكىمگە ارىزدانباعانى دا سودان بولار)

ارينە، ارىستاي ازاماتىمىزدىڭ ارقاسىنا ىستىق ۇتىك شىجعىرىپ ازاپتاۋ كىم-كىمنىڭ دە اشۋ ىزاسىن تۋدىرارى انىق. باقاي ەسەپ سوندا جاتسا كەرەك.

سوندىقتان، امانات كوميسسياسى، قازاقستان رەسپۋبليكاسى پرەزيدەنتى توكاەۆ مىرزادان وسى وقيعانى جان جاقتى تەكسەرۋدى جەكە باقىلاۋىنا الۋدى سۇرايمىز!

ايتپاقشى، تاعى ءبىر ايتا كەتەتىن ءجايت، كۇنى بۇگىنگە ازامات باۋىرىمىزعا قاتىستى نازارباەۆ ەسكەرتكىشىن قۇلاتتى دەپ قىلمىستىق ءىس قوزعاماعان، ونداي ايىپتاۋ جوق. ازىرگە جوق. كەيىننەن پايدا بولىپ جاتپاسا.

بىراق، ەگەر كەيىننەن وسىنداي ايىپ تاعىلعان جاعدايدا، ول ۇلكەن قاتە بولاتىنىن بيلىككە ەسكەرتكىمىز كەلەدى. باياعى سوۆەتتەر زامانىندا، ءبىر كەمپىردىڭ ءۇيىنىڭ تورىندە ءىلۋلى تۇرعان " مۇرتتى كوسەم" ستاليننىڭ پورترەتى، شەگەسى وسال بولدى ما، ءجىبى ءالسىز بولدى ما، ايتەۋىر، جەرگە قۇلاپ كۇل-تالقانى شىعىپتى. سودان الگى كەمپىردى ستالين جولداستى قاسكويلىكپەن قۇلاتتىڭ، حالىق جاۋىسىڭ دەپ سوتتاپتىمىس. ەگەر، ازاماتتى نازارباەۆتىڭ ەسكەرتكىشىن قۇلاتتىڭ دەپ سوتتاسا، تۋرا وسىنىڭ كەرى بولادى.

كوميسسيا وبلىس پروكۋرورى الدىنا ازاماتتى بوساتۋ تۋرالى ءوز ۇسىنىسىن ەنگىزدى.

ابزال قۇسپان،

زاڭگەر

Abai.kz