يراندىق، پاكىستاندىق، اۋعاندىق، يراقتىق، سيريالىق، ەگيپەتتىك، تۋنيستىك، الجيرلىك، ليۆيالىق، ماروككولىق، ليۆاندىق حالىقتار تۇگەلدەي تاريحتا اراب ەمەس بولاتىن، قازىر تولىق، نە جارتىلاي اراب بولىپ كەتتى.

تاريحتاعى داڭقى مەن جوعارى وركەنيەتىنە قاراماستان، بۇلار قازىر باسىنان باعى تايعان، سورلاعان مەشەۋ ەلدەر. ولار اراب بولۋدىڭ جامان ەكەنىن تولىق دالەلدەدى.

تۇركيا اتاتۇرىكتىڭ ارقاسىندا اراپ بولۋدان قۇتىلىپ، وركەنيەتتى ەل قۇرا الدى. بىراق اراب ەتۋگە جانتالاس ءالى جالعاسۋدا.

قازاق، وزبەك، قىرعىز، تاتار، ازەربايجان، ۇيعىر ۇلتتارى ەجەلگى عۇن، ساق، تۇرىك ۇرپاقتارى بولىپ، ارابپەن ءۇش قايناسا سورپاسى قوسىلمايتىن مۇلدە بولەك تەكتەن ەدى. 300 جىلدىق ورىس وتارشىلدىعى سەبەبىنەن ولاردىڭ اراب بولۋى ءبىرشاما كەشىكتى.

ال تاۋەلسىز ەلدەر قۇرىلعان كەزدە ورايدى پايدالانىپ لاپ قويعان جالدامالى جانكەشتى ۋ اعىزشىلار ارابقا اينالدىرۋ پروتسەسسىن شۇعىل باستاپ كەپ جىبەردى.

ولار ۇلتتىق قۇندىلىقتار مەن جالپى ادامزاتتىق قۇندىلىقتاردى تۇگەل جاماندىققا بالاپ، ارابي قۇندىلىقتاردى تۇس-تۇستان تىقپالاپ، ارابقۇلدىقتى ءاتۋارلاپ، ورىستاندىرۋ پروتسەسسىنىڭ ورنىن ارابيزاتسياعا تەز الماستىرعىسى كەلىپ جىنىكتى.

تاۋەلسىزدىكتى ساياسي تۇرعىدا ورىستان العانىمىز راس. بىراق مادەني تۇرعىداعى، رۋحاي تۇرعىداعى تاۋەلسىزدىكتى ارابتان الۋ كەرەك، ەكونوميكالىق تۇرعىداعى تاۋەلسىزدىكتى قىتايدان الۋ كەرەك! ايتپەسە ۇرپاعىمىز سۇيىنەر ىرگەلى بىرەگەي ەل قۇرا المايمىز.

يسلاممەن اراپ بولىپ جوق بولىپ كەتكەن وركەنيەتتەر ..

ەڭ ەجەلگى وركەنيەتتىڭ بەسىگى بولعان يراندىق پارسىلىر اراب ەمەس ەدى. يسلاممەن تانىسقالى ارابقا اينالدى.

پاكيستاندىقتار، اۋعاندىقتار - اراب ەمەس ەدى، بىراق ولار دا ارابقا اينالدى.

يراكتىقتار - اراپ ەمەس، ەسكى شۋمەرلەردىڭ، اسسيريالىقتاردىڭ، ۆاۆيلوندىقتاردىڭ ۇرپاعى. ولار دا ارابقا اينالدى.

سيريالىقتار دا اراپقا اينالدى.

تۇركيا مۋستافا كەمال اتاتۇرىكتىڭ ارقاسىندا اراپ بولۋدان قۇتىلعان ەدى، بىراق تاپ قازىر اراپقا اينالۋدا.

تۋنيس اراپ ەمەس، ەجەلگى كارفاگەن اتاقتى قولباسشى گانيبالدىڭ ۇرپاقتارى. قازىن ولار دا اراپقا اينالدى.

الجيرلىكتەر، ليۆيالىقتار، ماروككاندىقتار - اراپ ەمەس تۋارەگ نەمەسە بەربەرلىكتەر بولاتىن…اراپقا اينالىپ شىعا كەلدى.

ليۆان - اراپ ەمەس، تاريحتەگى ەڭ مىقتى تەڭىزشى بولعان فينيكيالىقتاردىڭ ۇرپاقتارى. اراپ بولىپ اسسيميلياتسياعا ۇشىرادى.

بوسنيالىقتار - اراپ ەمەس، يسلامدى قابىلداعان سەربتار، ارابقا اينالدى.

قازاقتاردىڭ ەجەلگى اتالارى كوك تۇرىكتەر، ساقتار، عۇندا بۇلار اراب ەمەس ەدى. ارابقا اينالۋ پروتسەسسى باستالىپ كەتتى.

مامىربەك ەرقاليەۆ

Abai.kz