BRT-نىڭ سوڭى
2017 جىلدىڭ كۇزىندە الماتى قالاسىنىڭ اكىمدىگى، قالانىڭ باستى كوشەلەرىنىڭ بىرىنە (تيميريازەۆ ك-ءسى) جالپى قۇنى 4,1 ملرد. تەڭگەنى قۇرايتىن BRT (Bus Rapid tranzit) جەلىسىن ورناتۋ تۋرالى شەشىم قابىلدادى.
جەرگىلىكتى اتقارۋشى ورگاننىڭ بۇل شەشىمى قالا تۇرعىندارى مەن تيميريازەۆ كوشەسىنە ىرگەلەس جاتقان ۇيلەردىڭ تۇرعىندارىنىڭ، سونداي-اق وزگە دە جۇرتشىلىقتىڭ نارازىلىعىن تۋدىردى، بىراق سوعان قاراماستان الماتى قالاسى اكىمشىلىگى تاراپىنان جۇمىستار جۇرگىزىلىپ، بولىنگەن قارجى تولىعىمەن يگەرىلدى.
حالىقتىڭ كوپتەگەن وتىنىشتەرىنە بايلانىستى بيىلعى جىلدىڭ باسىندا «ادىلدىك جولى» رقب-ءنىڭ الماتى قالالىق فيليالى، وسى تۇيتكىلدى ماسەلە بويىنشا قوعامدىق مونيتورينگ جۇرگىزىپ، قولدانىستاعى كوپتەگەن زاڭناما تالاپتارىنىڭ بۇزىلعاندىعى انىقتالدى.
انىقتالعان زاڭ بۇزۋشىلىقتار تۋرالى الماتى اكىمىنىڭ نازارىنا بىرنەشە رەت جەتكىزگەنىمەن، ءار جولى فيليال قاناعاتتانارلىقسىز جاۋاپتار الىپ وتىرعان.
وسىلايشا «ادىلدىك جولى» رقب-ءنىڭ الماتى قالالىق فيليالى مەن الماتى قالاسى اكىمدىگى اراسىنداعى حات الماسۋ پروتسەسسى 6-ايدان استام ۋاقىتقا سوزىلدى.
سونىمەن قاتار، اۆتوموبيل جولدارى سالاسىنداعى «ادىلدىك تالاپ ەت» ناۋقانى اياسىندا مونيتورينگ جۇرگىزۋ بارىسىندا تيميريازەۆ كوشەسىنىڭ بويىنداعى (جاندوسوۆ كوشەسىنەن جەلتوقسان كوشەسىنە دەيىن) تاس جولعا زەرتتەۋ جۇمىستارى جۇرگىزىلدى». تەكسەرۋدىڭ ناتيجەلەرى بويىنشا، جول سىزبالارىنىڭ توزۋى، اسفالتبەتون جابىنىنىڭ جارىقتارى، ىرگەتاسى مەن جول قۇرىلىسىنىڭ ساپاسىزدىعى سالدارىنان كوپتەگەن دەفورماتسيالارعا اكەپ سوقتىرعانى انىقتالدى.
بۇل جول ۋچاسكەلەرى قاۋىپسىز قوزعالىستى قامتاماسىز ەتۋدىڭ نورماتيۆتىك تالاپتارىنا سايكەس كەلمەيدى جانە كوپتەگەن كولىك اپاتتارى مەن قيىن قوزعالىستارعا ىقپال ەتەدى. دەگەنمەن ورىندالعان اسفالت توسەۋ جۇمىستارى تەحنيكالىق ەرەكشەلىكتە جانە جوبالىق-سمەتالىق قۇجاتتامادا كورسەتىلگەن نورمالارعا سايكەس كەلۋى نەمەسە ساپاسى جاعىنان اسىپ كەتۋى ءتيىس.
«الماتى قالاسىنىڭ قالالىق موبيلدىك باسقارماسى» كمم-نەن كەلىپ تۇسكەن جاۋاپتان بەلگىلى بولعانداي، بۇگىندە «قازدورعزي» اق مەن «جول اكتيۆتەرىنىڭ ساپاسى ۇلتتىق ورتالىعى» رەسپۋبليكالىق مەملەكەتتىك كاسىپورنىنىڭ الماتى قالاسى بويىنشا فيليالىمەن بىرلەسە، «اسفالتوبەتون 1» جشس-ءى جانە «UneedUS» جشس-نە پوليمەرلىك قوسپالاردى قولدانۋ ارقىلى اسفالت قوسپاسىنىڭ ساپاسىن جاقسارتۋ جانە ارنايى «اۆتوبۋس جولاقتارى» بويىنداعى جول بەتىندەگى ويىقتاردى ازايتۋ تۋرالى ۇسىنىس جاسالدى.
بۇل ۇسىنىستىڭ نەگىزىندە تيميريازەۆ كوشەسىنىڭ بويىمەن روزىباكيەۆ كوشەسىنەن باستاپ اۋەزوۆ كوشەلەرىنىڭ ارالىعىندا، پوليمەرلى قوسپالاردى قولدانۋ ارقىلى اسفالتوبەتوندى جابىندى جوندەۋدى تاجىريبە جۇزىندە جۇرگىزدى.
وسى رەتتە، 08.04.2022 جىلى الماتى قالاسىنىڭ تۇرعىندارىمەن كەزەكتى كەزدەسۋىندە الماتى قالاسىنىڭ اكىمى ە.ا. دوساەۆ، قالانىڭ جول-كولىك ينفراقۇرىلىمىن دامىتۋ، سونداي-اق اۆتوبۋستار ءۇشىن بولىنگەن جەلىلەردى جانە ولاردىڭ قولدانىستاعى سحەمالارىن قوسا العاندا، ەرتە كەزەڭدەگى بارلىق قاتەلىكتەردى جويۋ جوسپارى جاريالاندى.
BRT جەلىلەرىن سالۋداعى قاتەلىكتەردى مويىنداي وتىرىپ، قالا اكىمى ەربولاەت دوساەۆ جەر ءۇستى جاياۋ جۇرگىنشىلەر وتكەلدەرى بار BRT جول قوزعالىسى جاعدايىن تەك ناشارلاتاتىنىن اتاپ ءوتتى. وسىنىڭ سالدارىنان كەپتەلىس كوبەيدى، گازدىڭ لاستانۋ دەڭگەيى ارتتى.
وسىلايشا، «ادىلدىك جولى» قوعامدىق بىرلەستىگىنىڭ الماتى قالاسى بويىنشا فيليالىنىڭ ۋاجدەرى دالەلدەنىپ، جۇرتشىلىقتىڭ تالابى قاناعاتتاندىرىلدى.
ءبىزدىڭ بولجامىمىزشا، مەملەكەتكە 4,1 ملرد. تەڭگە كولەمىندە وراسان زالال كەلتىرىلگەن جانە قازىرگى ۋاقىتتا فيليالدىڭ اقپاراتى بويىنشا ۋاكىلەتتى مەملەكەتتىك ورگاندار قاجەتتى تەكسەرۋ شارالارىن جۇرگىزۋدە، ونىڭ ناتيجەلەرى جۇرتشىلىقتىڭ نازارىنا قوسىمشا تۇردە ۇسىنىلاتىن بولادى.
جوعارىداعىلاردى قورىتىندىلاي كەلە، "ەرتە كەزەڭدەگى قاتەلىكتەردى جويۋ ءۇشىن جوندەۋ جۇمىستارى كىمنىڭ ەسەبىنەن جۇرگىزىلەدى؟" دەگەن جۇرتشىلىقتىڭ ورىندى سۇراعى تۋىندايدى.
باۋىرجان ماقۇلباەۆ
Abai.kz