رەسەي 24 اقپاندا ۋكرايناعا سوعىس اشقان ساتتەن باستاپ، ءوز اقپارات كەڭىستىگىن قاتاڭ باقىلاۋعا الدى. ارنايى زاڭ قابىلداپ، سول زاڭنىڭ اياسىندا رەسەيلىك باعىتتى قولدامايتىن، تاۋەلسىز، وبەكتيۆتى باعىتتا اقپارات بەرەتىن اقپاراتتىق پورتالداردى بۇعاتتاپ تاستادى.

ارنايى زاڭ بويىنشا سوعىستى «ارنايى وپەراتسيا» دەپ اتاماعاندار قۋدالانىپ، جازاعا تارتىلدى. اباقتىعا توعىتىلدى. سوڭعى جارتى جىل ىشىندە «رەسەي اسكەرىنىڭ بەدەلىنە نۇقسان كەلتىردى» دەگەن جەلەۋمەن ونداعان بەلسەندىنى رەسەي بيلىگى سوتتادى. ولارعا الەۋمەتتىك جەلىدە جالعان اقپارات تاراتتى دەگەن ايىپتى قوسا تاقتى.

رەسەي بيلىگى اقپاراتتىڭ بارلىعى دەرلىك ماسكەۋدىڭ راكۋرسىنا ساي كەلگەنىن قالايدى. سەبەبى بۇل 146 ميلليون حالىقتى باقىلاۋدا ۇستاۋ دەگەن ءسوز. وزگە باعىتتاعى اقپارات الۋ مۇمكىندىگى بار الەۋمەتتىك جەلىلەردىڭ جۇمىستارىنا كەدەرگى كەلتىرىپ، كەيبىرىن بۇعاتتادى. مىسالى الەمەدەگى ەڭ تانىمال «Facebook» جانە «Instagramعا» كىرۋدى قيىنداتتى. بۇل ونداعان مىڭ رەسەيلىك بلوگەردىڭ تابىسىنا سوققى بولدى. ولاردىڭ باسىم كوپشىلىگى وزگە ەلگە كەتۋگە شەشىم قابىلدادى، قازاقستاندى تاڭداعاندارى دا جەتەرلىك.

رەسەيلىكتەر بۇعاتتالعان جەلىلەرگە كىرۋدى تولىق توقتاتتى دەي المايمىز. ولار ءتۇرلى امال-شارعىنى قاراستىرۋدا. ەڭ قاراپايىم ءتۇرى VPN سەرۆيستىك جۇيەسىن قولدانۋ. الايدا سوڭعى ۋاقىتتا رەسەي بيلىگى بىرقاتار VPN-دەردى دە قولدانۋعا تىيىم سالۋدا. ماسكەۋ بۇل قاداممەن شەكتەلىپ قالماي «Wikipedia» مەن «Google» ىزدەۋ جۇيەسىنە بىرنەشە مارتە ميلليونداعان رۋبل ايىپپۇل سالدى. سونداعىسى «رەسەي اسكەرى مەن ۋكرايناداعى ارنايى وپەراتسيا جايلى جالعان اقپارات تاراتتىڭدار» دەگەن جالاسى.

ەندى، مىنە، رەسەي بيلىگى ءوز ىشىندەگى اقپاراتتىق كۇرەستى قويىپ، وزگە ەلگە اۋىز سالا باستاپتى. رەسەيدىڭ روسكومنادزورى قازاقستاندىق «Vlast.kz» سايتىنا تالاپ قويىپ، سايتتا جاريالانعان كەي ماقالالاردى ءوشىرۋدى سۇراپتى. ەگەر سايت تالاپتى ورىنداۋدان باس تارتسا، وندا رەسەي اۋماعىندا سايت اشىلمايتىنداي بۇعاتتالاتىنىن دا ايتا كەتىپتى. بۇل جايلى «Vlast.kz» سايتىنىڭ ءوزى جازدى.

رەسەي سايتتاعى «نە مەنەە 20 چەلوۆەك پوگيبلو ۆ رەزۋلتاتە راكەتنوگو وبسترەلا ۋكراينسكوگو گورودا ۆيننيتسا» جانە «ۆلاستي ماريۋپوليا زاياۆيلي و گيبەلي 22 تىس. ميرنىح جيتەلەي س ناچالا روسسيسكوگو ۆتورجەنيا» دەگەن تاقىرىپپەن جاريالانعان ەكى اقپاراتتى ءوشىرۋدى تالاپ ەتىپ وتىر. وسىلايشا ماسكەۋ ءوز قىلمىسىن ءوز ىشىندە عانا ەمەس، وزگە ەلدە دە ايتىلعانىن قالامايدى. «Vlast.kz» روسكومنادزوردىڭ تالابىن ورىندامايتىنىن ناقتى ايتتى.

روسكومنادزور ءدال وسىنداي تالاپپەن 15 جەلتوقسان كۇنى سايتىنا دا تالاپ قويدى. سايتتا شىققان «چتو پرويسحوديت ۆ ۋكراينە. گلاۆنوە زا دەن 20 نويابريا» اتتى اقپاراتتار جيىنتىعىن ءوشىرۋدى سۇراۋدا. سايت روسكومنادزوردىڭ تالابى ورىندالمايتىنىن ناقتى ايتتى.

رەسەي وسىلايشا پوستكەڭەستىك ەلدەردە رەسەيلىك باعىتتاعى اقپارات بولعانىن قالايدى، سول ماقساتتا كۇرەسۋدە. ال قازاقستان بيلىگى بولسا «قازاقستان اۋماعىن بولشەكتەۋگە اشىق شاقىرىپ جۇرگەن رەسەيلىك ارنالاردى جابۋ ءۇشىن سوت شەشىمى كەرەك» دەپ قاشقاقتاپ ءجۇر.

كا مىرزا

Abai.kz