قۇرمەتتى باۋىرلار!

ارداقتى اعايىن!                  

كىشىقۇرىلتايدىڭالەمدىكمادەنيەتۇلگىلەرىنتوعىستىرعانپاريجدەءوتۋىنىڭماڭىزىزور. شەت­ەلدەردەگى قازاقتاردىڭ ءوز اتامەكەنىن قاستەرلەي بىلەتىندىگى وسىدان كورىنەدى. سىزدەر جىراقتا جۇرسەڭىزدەر دە انا ءتىلىمىزدى ارداقتاپ، سالت-ءداستۇرىمىز بەن مادەنيەتىمىزدى دامىتۋعا ۇلەس قوسىپ كەلەسىزدەر.

قازاق ەلى ءوزىنىڭ شەت ەلدەردەگى قانداستارىنا ەرەكشە ىلتيپاتپەن قارايدى. ەۋروپا مەملەكەتتەرى مەن قازاقستان اراسىنا التىن كو­پىر ورناتۋعا ءبارىمىز مۇددەلىمىز. سىز­دەر دە بۇل ماڭىزدى ىسكە بەلسەنە اتسا­لىسۋلارىڭىز قاجەت.   

مەنبىلتىر «قازاقستان-2050» ستراتەگياسى – قالىپتاسقانمەملە­­كەتتىڭجاڭاساياسيباعىتى» اتتىجولداۋىمدىجاريالادىم. جولداۋدىڭ العا قويعان باستى ماقساتى – تاياۋ جىلدارى قازاقستاندى الەمنىڭ ەڭ دامىعان 30 مەملەكەتىنىڭ كاتارىنا كوسۋ. بۇل اۋقىمدى مىندەتتى جۇزەگە اسىرۋعا ءبىزدىڭ الەۋەتىمىز تولىق جەتەدى. وسى يگى ىستەن ەۋروپا قازاقتارى دا شەت قالماۋعا ءتيىس.

قۇرمەتتى باۋىرلار!

ارداقتى اعايىن!                  

كىشىقۇرىلتايدىڭالەمدىكمادەنيەتۇلگىلەرىنتوعىستىرعانپاريجدەءوتۋىنىڭماڭىزىزور. شەت­ەلدەردەگى قازاقتاردىڭ ءوز اتامەكەنىن قاستەرلەي بىلەتىندىگى وسىدان كورىنەدى. سىزدەر جىراقتا جۇرسەڭىزدەر دە انا ءتىلىمىزدى ارداقتاپ، سالت-ءداستۇرىمىز بەن مادەنيەتىمىزدى دامىتۋعا ۇلەس قوسىپ كەلەسىزدەر.

قازاق ەلى ءوزىنىڭ شەت ەلدەردەگى قانداستارىنا ەرەكشە ىلتيپاتپەن قارايدى. ەۋروپا مەملەكەتتەرى مەن قازاقستان اراسىنا التىن كو­پىر ورناتۋعا ءبارىمىز مۇددەلىمىز. سىز­دەر دە بۇل ماڭىزدى ىسكە بەلسەنە اتسا­لىسۋلارىڭىز قاجەت.   

مەنبىلتىر «قازاقستان-2050» ستراتەگياسى – قالىپتاسقانمەملە­­كەتتىڭجاڭاساياسيباعىتى» اتتىجولداۋىمدىجاريالادىم. جولداۋدىڭ العا قويعان باستى ماقساتى – تاياۋ جىلدارى قازاقستاندى الەمنىڭ ەڭ دامىعان 30 مەملەكەتىنىڭ كاتارىنا كوسۋ. بۇل اۋقىمدى مىندەتتى جۇزەگە اسىرۋعا ءبىزدىڭ الەۋەتىمىز تولىق جەتەدى. وسى يگى ىستەن ەۋروپا قازاقتارى دا شەت قالماۋعا ءتيىس.

قازىرقازاقستانعاكەلىپ, ەلىمىزدىڭدامۋىناۇلەسقوسىپجۇرگەنشەتەلدىكازاماتتارجەتكىلىكتى. ولاردىڭ اراسىنان ءوز قانداستارىمىزدى كەز­دەستىرۋ – ءبىز ءۇشىن ۇلكەن قۋانىش. تا­ريحي وتانىمىزدىڭ ءوسىپ-وركەندەۋىنە اتسالىسساق دەگەن تىلەكتەرىڭىزدى ارقاشان قۇپتايمىز. سىزدەردىڭ ەل ەكونوميكاسىنا، ونىڭ مادەنيەتى مەن عىلىمىنىڭ دامۋىنا كوسار ۇلەستەرىڭىز ايرىقشا ماڭىزدى.

ەلوردامىز – استانادا 2017 جىلى ەكسپو حالىقارالىق كورمەسى وتەدى. بۇل شارا قازاقستاننىڭ بۇكىل الەم الدىنداعى بەدەلىن بۇرىنعىدان دا بيىكتەتە تۇسەرى انىق. قازىر ەلىمىزدە كورمەگە جان-جاقتى ءارى قىزۋ دايىندىق جۇرگىزىلۋدە. ەۋروپا قازاقتارى دا ونىڭ ويداعىداي وتۋىنە بەلسەنە قاتىسادى دەپ سەنەمىز.

سىزدەرگە اتامەكەننىڭ قۇشاعى قا­شان­دا ايقارا اشىق! بارىس-كەلىسىمىز ۇلعايىپ، بايلانىسىمىز نىعايا بەرسىن! بارشاڭىزعا مول تابىس، باق-بەرەكە تىلەيمىن!

نۇرسۇلتان نازارباەۆ

بۇل – ەلباسى نۇرسۇلتان نازارباەۆتىڭ بيىل فرانتسيا استاناسى پاريجدە وتكەن ەۋروپا قازاقتارىنىڭ كەزەكتى كىشى قۇرىلتايى قارساڭىندا كارى قۇرلىقتاعى قانداستارىمىزعا تالعات ماماشەۆ ارقىلى جولداعان ءۇشبۋ قۇتتىقتاۋ حاتى.

ءيا، قازاق قايدا جۇرسە دە قازاق. زاتى ەمەس، ارينە! تەك اتى عانا. بۇدان بىلايعى جەردە ءتىلى، ءدىنى، سالت-ساناسى، عۇرىپ-ادەتى... بىردەمە دەۋ قيىن. وسىلاي كىشى قۇرىلتايلاتىپ، قۇتتىقتاۋ جولداپ، «بارشاسىنا مول تابىس، باق-بەرەكە تىلەپ» جۇرە بەرسەك، بارىنەن ايىرىلارى حاق. ايىرىلىپ تا جاتىرمىز.

«سىزدەر جىراقتا جۇرسەڭىزدەر دە انا ءتىلىمىزدى ارداقتاپ، سالت-ءداستۇرىمىز بەن مادەنيەتىمىزدى دامىتۋعا ۇلەس قوسىپ كەلەسىزدەر». ءاي، قايدام، نۇرەكە؟! ۇلكەندەرى اكتسەنتپەن ارەڭ-ارەڭ، جاستارى مۇلدە وزگە تىلدە سويلەيدى بۇلاردىڭ. وسى تۇرلەرىمەن قايتىپ «سالت-ءداستۇرىمىز بەن مادەنيەتىمىزدى دامىتۋعا ۇلەس قوسىپ كەلەدى» ولار؟!

«...وسى يگى ىستەن ەۋروپا قازاقتارى دا شەت قالماۋعا ءتيىس». دۇرىسى – شەتتە قالدىرماي، باستاعان ءىستى ورتا جولدا تاستاماي سول قانداستاردى تۇگەل جيىپ الۋىمىز كەرەك قوي، نۇرەكە! ءوزىڭىز دە ايتىپسىز عوي: «جولداۋدىڭ العا قويعان باستى ماقساتى – تاياۋ جىلدارى قازاقستاندى الەمنىڭ ەڭ دامىعان 30 مەملەكەتىنىڭ كاتارىنا كوسۋ. بۇل اۋقىمدى مىندەتتى جۇزەگە اسىرۋعا ءبىزدىڭ الەۋەتىمىز تولىق جەتەدى» دەپ. دەمەك، 2030-عا دەيىن شەتتەگى بەس ميلليون قازاقتى كوشىرىپ الۋ سىندى «بۇل اۋقىمدى مىندەتتى جۇزەگە اسىرۋعا دا ءبىزدىڭ الەۋەتىمىز تولىق جەتەدى» دەگەن ءسوز. كوشىرىپ الۋىمىز كەرەك! بۇل – ءبىر.

ەكىنشى، «پاريجدەگى كىشى قۇرىلتايدىڭ كەلەسى كۇنگى وتكىزگەن ۇلكەن ءىس-شاراسى «قازاقستان-2050» ستراتەگياسى – قالىپتاسقان مەملە­كەتتىڭ جاڭا ساياسي باعىتى» اتتى پرە­زي­­­دەنت ن.ءا.نازارباەۆتىڭ جولداۋىنان تۋىن­دايتىن مىندەتتەرگە وراي ۇيىمداس­تىرىلعان دوڭگەلەك ۇستەل ءماجىلىسى» جايىندا. ونى جۇرگىزگەن اكادەميك، سەناتور عاريفوللا ەسىم ءوزىنىڭ كىرىسپە سوزىندە: «بۇل – ءبىزدى بيىكتەتەر باعدارلاما. قىسقا دا نۇسقا قاعيدالارمەن قاشالعان قۋاتتى قۇجات. مۇندا ەگەمەن ەلىمىز اتقارار اۋقىمدى ىستەر مەن الار اسۋلار جونىندە قاداۋ-قاداۋ ماسەلەلەر قارىمدى ويلارمەن قامتىلعان», – دەپتى. مەن جوعارىداعى جولداردى جازعان جانبولات اۋپباەۆتى ايىپتاعالى وتىرعام جوق. الەمنىڭ ءار شالعايىندا اتاجۇرتىنا جەتە الماي تەنتىرەپ جۇرگەن سول بەس ميلليون قازاقتى كوشىرىپ الۋ تۋرالى ءبىر اۋىز ءسوز ايتىلماعان «قازاقستان-2050» ستراتەگياسى – قالىپتاسقان مەملە­كەتتىڭ جاڭا ساياسي باعىتى» اتتى جولداۋدى عاريفوللا اعام شەتتەگى قانداستار ورتاسىنا قاي بەتىمەن اپارىپ، دوڭگەلەك ۇستەل ءماجىلىسىن ۇيىمداس­تىردى ەكەن دەپ تاڭ قالىپ وتىرمىن (http://old.abai.kz/content/auyt-mykibek-kazakstan-2050-strategiyasy-rei-men-mit).

مىسىلى، حاسەكەڭ – حاسەن ورالتاي ءتىرى بولىپ، «ءاي، بالا، ءوزى زۋىلداتپاي توقتاشى،  2050 جىلى قازاقستاندى الەمنىڭ ەڭ دامىعان 30 مەملەكەتىنىڭ كاتارىنا كوسادى ەكەنسىڭدەر. دۇرىس! مەنىڭ دە ارمانىم سول. سوندا مىنا ءبىز –شەتتەگى قانداستار قايدا قالامىز؟ قازاقتاردىڭ ءبىر ەلدەن ەكىنشى مەملەكەتكە قاڭعىپ، بالالارىنا ءوز ۇلتىنان قالىڭدىق ىزدەپ جۇرگەنى مىناۋ!» - دەسە، ايتىڭىزشى، نە دەپ جاۋاپ بەرەر ەدىڭىز، عارەكە؟

Abai.kz