ايدوس سارىم. تاعى دا پروتون حاقىندا
كەشە ءبىر ماماندارمەن كەزدەسىپ، وسىنىڭ توڭىرەگىندە اڭگىمە قوزعاپ ەدىك.
مامانداردىڭ ايتۋى بويىنشا، رەسەي ەرتە مە، كەش پە بايقوڭىردان كەتەتىنىن جاقسى بىلەدى، تۇسىنەدى. ونى 2050-گە دەيىن جالعا الۋىندا مىناداي گاپ بار ەكەن. باستى ماقسات - وسى مەجەگە دەيىن ساقتاۋلى تۇرعان "پروتونداردى" ۇشىرىپ، تاۋىسىپ ءبىتۋ، سول ارقىلى قاراجات ءوندىرۋ.
سەبەبى - "پروتون" دەگەنىمىز سس-20 "شايتان" دەپ اتالاتىن زىمىراندار. ولاردىڭ "يادرولىق" قوسىندىسى جوق دەگەنىمىز بولماسا، سول باياعى "يادرولىق" گەپتيلدى زىمىراندار. كەزىندە ورىس عالىمى سەرگەي كورولەۆ "بەيبىت عارىشتى" يگەرۋ ماقساتىندا "گەپتيلدى" پايدالانۋعا ءۇزىلدى-كەسىلدى قارسى بولعان. سوندىقتان اسكەريلەر ونى "سوعىستا پايدالانۋ" كەرەك دەپ تۇسىنگەن.
سول سس-20-نىڭ جىزدەگەنى ءالى دە ساقتاۋلى. ساقتاۋ مەرزىمى، نەگىزىنەن، 25-30 جىلدان اسپاۋى ءتيىس. بىراق، كوبىسىنىڭ بۇل مەرزىمى دە ءوتىپ كەتكەن. اندا-ساندا قۇلاپ، سىنىپ جاتۋى دا وسى سەبەپتى. بىراق، كەزىندە اسكەري ماقساتتا كوپتەپ جاسالعان بۇل زىمىرانداردى ۇشىرۋ رەسەيگە الدەقايدا ءتيىمدى. قاۋىپتى بولسا دا، دايىن دۇنيەلەر. ونىڭ ۇستىنە باستارىنا ءتۇسىپ جاتقان جوق. "انگارا" سياقتى ءبىرشاما قاۋىپسىز تەحنولوگيالارعا قاراعاندا بىرنەشە ەسە ءتيىمدى. بۇلاردى، بىراق، نەگىزىنەن جەرسەرىكتەردى ۇشىرۋ ءۇشىن پايدالانىپ، ادام ۇشىرار كەزدە باسقاسىن پايدالاناتىنى سودان. قانشا دەگەنمەن 20-30 جىلدان استام ساقتالعان تەحنيكالىق قوندىرعىلاردىڭ قاۋىپتى ەكەنىن ورىس ەكەش ورىستا تۇسىنەدى ەمەس پە؟
وسىلاي.
كەشە ءبىر ماماندارمەن كەزدەسىپ، وسىنىڭ توڭىرەگىندە اڭگىمە قوزعاپ ەدىك.
مامانداردىڭ ايتۋى بويىنشا، رەسەي ەرتە مە، كەش پە بايقوڭىردان كەتەتىنىن جاقسى بىلەدى، تۇسىنەدى. ونى 2050-گە دەيىن جالعا الۋىندا مىناداي گاپ بار ەكەن. باستى ماقسات - وسى مەجەگە دەيىن ساقتاۋلى تۇرعان "پروتونداردى" ۇشىرىپ، تاۋىسىپ ءبىتۋ، سول ارقىلى قاراجات ءوندىرۋ.
سەبەبى - "پروتون" دەگەنىمىز سس-20 "شايتان" دەپ اتالاتىن زىمىراندار. ولاردىڭ "يادرولىق" قوسىندىسى جوق دەگەنىمىز بولماسا، سول باياعى "يادرولىق" گەپتيلدى زىمىراندار. كەزىندە ورىس عالىمى سەرگەي كورولەۆ "بەيبىت عارىشتى" يگەرۋ ماقساتىندا "گەپتيلدى" پايدالانۋعا ءۇزىلدى-كەسىلدى قارسى بولعان. سوندىقتان اسكەريلەر ونى "سوعىستا پايدالانۋ" كەرەك دەپ تۇسىنگەن.
سول سس-20-نىڭ جىزدەگەنى ءالى دە ساقتاۋلى. ساقتاۋ مەرزىمى، نەگىزىنەن، 25-30 جىلدان اسپاۋى ءتيىس. بىراق، كوبىسىنىڭ بۇل مەرزىمى دە ءوتىپ كەتكەن. اندا-ساندا قۇلاپ، سىنىپ جاتۋى دا وسى سەبەپتى. بىراق، كەزىندە اسكەري ماقساتتا كوپتەپ جاسالعان بۇل زىمىرانداردى ۇشىرۋ رەسەيگە الدەقايدا ءتيىمدى. قاۋىپتى بولسا دا، دايىن دۇنيەلەر. ونىڭ ۇستىنە باستارىنا ءتۇسىپ جاتقان جوق. "انگارا" سياقتى ءبىرشاما قاۋىپسىز تەحنولوگيالارعا قاراعاندا بىرنەشە ەسە ءتيىمدى. بۇلاردى، بىراق، نەگىزىنەن جەرسەرىكتەردى ۇشىرۋ ءۇشىن پايدالانىپ، ادام ۇشىرار كەزدە باسقاسىن پايدالاناتىنى سودان. قانشا دەگەنمەن 20-30 جىلدان استام ساقتالعان تەحنيكالىق قوندىرعىلاردىڭ قاۋىپتى ەكەنىن ورىس ەكەش ورىستا تۇسىنەدى ەمەس پە؟
وسىلاي.
بايقوڭىردى حالىقارالىق عارىش ايلاعىنا اينالدىرۋ تۇرعىسىندا ويلانا وتىرىپ، ارەكەت ەتۋىمىز كەرەك. ال ورىستاردىڭ "گەپتيل" تەحنولوگيالارىنىڭ بارلىعىنا ءسوزسىز تىيىم سالۋىمىز قاجەت. مىقتى بولسا، پلەسەتسك عارىش ايلاعىنان ۇشىرىپ كورسىن.
وكىنىشتىسى، بۇنى ءبىزدىڭ دە شەكپەندىلەردىڭ ءبىرازى تۇسىنەتىن سياقتى. تەك ىمباي-جىمبايمەن بۇعان كوز جۇمىپ وتىر.
Abai.kz
«بايقوڭىر» عارىش ايلاعىندا بولعان «پروتون م» زىمىرانى اپاتىنان كەيىن ىلە-شالا قىزىلوردا وبلىسىنا قاراستى تورەتام، جوسالى اۋىلدارىنا الماتىدان مۇحتار تايجان اتتانعان ەدى. مۇحتار بولاتحانۇلى ساپار بارىسىندا جۇرتشىلىقپەن، ءتۇرلى سالا ماماندارىمەن جولىعىپ، اڭگىمەلەسكەن. تومەندە سول ساپاردىڭ بەينەماتەريالىن جاريالاپ وتىرمىز.