كەشە ءتۇس اۋا يران پرەزيدەنتى يبراحيم رايسي مىنگەن تىكۇشاق اپاتقا ۇشىرادى دەگەن حابار الەمدىك اقپاراتتى شارلاپ كەتتى. يراننىڭ قۇزىرلى ورگاندارى مەن بيلىكتەگى لاۋازىمدى تۇلعالارى بۇل حاباردى راستادى. بۇل تۋرالى Mezgil.kz اقپاراتتىق پورتالى جازدى. 

ازەربايجان پرەزيدەنتى يلحام اليەۆپەن كەزدەسۋدەن قايتىپ كەلە جاتقان يران پرەزيدەنتىنىڭ اۋە كورتەجىندە 3 تىكۇشاق بولعان. ۇشەۋدىڭ ەكەۋى مەجەلى نۇكتەگە امان ورالىپ، رايسي مىنگەن تىكۇشاق يراننىڭ سولتۇستىك-باتىسىنداعى تاۋلى ايماقتا اپاتقا ۇشىراعان.

(كوللاج: Mezgil.kz. سۋرەتتەر ۆۆس جانە يرنا اگەنتتىكتەرىنەن الىندى)

ءرايسيدىڭ دەنگەسىن ىزدەۋ 10 ساعاتقا جالعاستى

ىزدەۋ جۇمىستارى كەشە تۇنىمەن جالعاستى. ازەربايجان، تۇركيا جانە رەسەي قۇتقارۋ جۇمىستارىنا قولۇشىن بەردى. تەحنيكالارى مەن قۇتقارۋشىلارىن جىبەردى. يران پرەزيدەنتىنىڭ اپاتقا ۇشىراعان تىكۇشاعى مەن ونىڭ بورتىندا بولعانداردى ىزدەۋ ۇزىن-ىرعاسى 10 ساعاتقا جالعاستى. وسى ۋاقىت ىشىندە يراننىڭ لاۋازىمدى تۇلعالارى يبراحيم رايسي تۋرالى بىرقاتار اقپارات تاراتتى.

يران باق-تارى اۋەلدە: «پرەزيدەنت رايسي ءدىن-امان. ول كولىك كورتەجىمەن تەبريزگە كەتىپ بارادى»، - دەگەن اقپارات تاراتتى. تاراتتى دا، لەزدە بۇل اقپاراتتى جويدى. يرانداعى قىزىل جارتى اي ۇيىمى ارتىنشا يران پرەزيدەنتى يبراحيم رايسي مەن ءسىم باسشىسى امير ابدوللاحياننىڭ اماندىعى تۋرالى ەشقانداي اقپاراتتىڭ جوقتىعىن حابارلادى.

ىزدەۋ جۇمىستارى باستالعاننان 10 ساعاتقا جۋىق ۋاقىت وتكەندە اپاتقا ۇشىراعان تىكۇشاقتىڭ بولشەكتەرى مەن پرەزيدەنت ءرايسيدىڭ دەنەلەرى تابىلدى.

«پرەزيدەنت رايسي، يران ءسىم باسشىسى جانە تىكۇشاقتا بولعان وزگە تۇلعالار تۇگەل قازا تاپتى»، - دەپ حابارلادى يراننىڭ لاۋازىمدى تۇلعالارى مەن رەسمي باق-تارى. بۇل اقپاراتتى يراننىڭ ۆيتسە-پرەزيدەنتى موحسەن مانسۋري دە راستادى.

رايسيگە قاستاندىق جاسالدى ما؟

اپات ازەربايجان شەكاراسى ماڭىندا ورىن العان. اپاتتىڭ سوڭعى-ناقتى سەبەبى ءالى ايتىلعان جوق. بىراق، الەۋمەتتىك جەلىلەر مەن باق-تا تاراتاعان بەينەجازبالاردان تىكۇشاقتىڭ تاۋ سىلەمدەرىنە سوعىلعانىن انىق بايقاۋعا بولادى.

دەسە دە، يران پرەزيدەنتى يبراحيم رايسيگە قاستاندىق جاسالۋى مۇمكىن دەگەن نۇسقا دا يران باق-تارىندا قىزۋ تالقىلانۋدا. بۇعان قاتىستى يراننىڭ نەگىزگى قارسىلاسى – ءيزاريلدىڭ كۇشتىك قۇرىلىمدارى رەسمي تۇردە: «يران پرەزيدەنتى مىنگەن تىكۇشاق اپاتىنا ءيزرايلدىڭ ەش قاتىسى جوق»، - دەپ مالىمدەدى.

باق جازۋىنشا، يرانعا سالىنعان حالىقارالىق سانكتسيالار ەلدەگى تىكۇشاقتاردىڭ تەحنيكالىق جوندەۋ جۇمىستارىنا ايتارلىقتاي قيىندىقتار تۋىنداتقان. ال يراننىڭ اسكەري-اۋە فلوتى دا 1979 جىلى، يسلام رەۆوليۋتسياسىنا دەيىن جاساقتالعان.

(سۋرەت: «IRNA» اگەنتتىگىنەن الىندى)

قازا تاپقاندار ءتىزىمى:

ال يراننىڭ مەملەكەتتىك «IRNA» اگەنتتىگى پرەزيدەنت رايسي مىنگەن تىكۇشاق امەريكالىق «Bell 212» تىكۇشاعى ەكەنىن حابارلادى.

پرەزيدەنت يبراحيم رايسيمەن بىرگە تىكۇشاق ىشىندە تاعى كىمدەر بولدى؟ قاراڭىز:

*يران پرەزيدەنتى يبراحيم رايسي;

*يران ءسىم باسشىسى امير ابدوللاحيان;

*يراننىڭ شىعىس ازەربايجان ايماعىنداعى اياتوللانىڭ رەسمي وكىلى الي حاشيم;

*شىعىس ازەربايجان ايماعىنىڭ گۋبەرناتورى ماليك راحماتي;

*يران پرەزيدەنتى قاۋىپسىزدىك قىزمەتىنىڭ باسشىسى مۋساۆي;

*تىكۇشاقتىڭ ۇشقىشى مۋستافاۆي;

*ۇشقىشتىڭ كومەكشىسى داريانوش;

*تىكۇشاقتى تەحنيكالىق جوندەۋگە جاۋاپتى كاديم;

*پرەزيدەنتتىڭ قورعاۋشىسى موحسەن.

(سۋرەت: ۆۆس سايتىنان الىندى)

يبراحيم رايسي كىم؟ ونىڭ يران ساياساتىنداعى ىقپالى قانداي بولدى؟

قازا تاپقان پرەزيدەنت يبراحيم رايسي يراننىڭ جوعارعى رۋحاني كوسەمى ءھام يرانداعى ەڭ ىقپالدى تۇلعا اياتوللا حامانەيدىڭ ءىزباسارى (مۇراگەرى) سانالىپ كەلگەن.

يرانداعى قاتاڭ ساياسي باعىتتى ۇستانعان ءرايسيدىڭ جاسى 63-تە بولعان. ول نەبارى 25 جاسىندا تەگەراننىڭ ورىنباسار پروكۋرورى بولعان. ونان سوڭ، تەگەران پروكۋراتۋراسىن باسقارعان. ال 2014 جىلى يراننىڭ باس پروكۋرورى اتانعان. 2019 جىلى اياتوللا حامانەي ءرايسيدى يرانداعى ىقپالدى لاۋازىمعا – ەلدىڭ سوت بيلىگىن باسقارۋعا تاعايىندايدى.

يبراحيم رايسي پرەزيدەنتتىك سايلاۋدى 2021 جىلى جەڭىپ، ەل پرەزيدەنتى اتانادى. پرەزيدەنتتىككە جايعاسقان ساتتەن باستاپ يرانداعى مورالدىق زاڭداردى قاتاڭداتۋمەن اينالىستى. ەل ىشىندەگى انتي-ۇكىمەتتىك نارازىلىقتاردى كۇشپەن باسىپ، الەمنىڭ ءىرى دەرجاۆالارىمەن يادرولىق كەلىسسوزدەردى بەلسەندى جۇرگىزدى.

(سۋرەت: ۆيكيپەديادان الىندى)

يراندى ەندى كىم باسقارادى؟

يراننىڭ ساياسي باسقارۋ جۇيەسىندە 85 جاستاعى اياتوللا حامانەي بار. ول 1989 جىلدان بەرى يراننىڭ جوعارعى كوسەمى جانە يرانداعى ەڭ جوعارعى بيلىككە يە. تۇكپىلىكتى شەشىمدى قابىلدايتىن دا وسى اياتوللا حامەنەي.

ال قازا تاپقان پرەزيدەنت ءرايسيدىڭ ورنىنا يراننىڭ ءبىرىنشى ۆيتسە-پرەزيدەنتى مۇحاممەد موحبەر وتىرادى. ول ءۇشىن يراننىڭ جوعارعى رۋحاني كوسەمى حامەنەي ماقۇلداۋى ءتيىس.

موحبەر قازىر 68-دە. ول يراننىڭ 12 ۆيتسە-پرەزيدەنتىنىڭ ىشىندەگى ەڭ ۇلكەنى. يران كونستيتۋتسياسى بويىنشا، ءبىرىنشى ۆيتسە-پرەزيدەنت، پارلامەنت سپيكەرى جانە جوعارعى سوت توراعاسى 50 كۇننىڭ ىشىندە كەزەكتەن تىس سايلاۋدى ۇيىمداستىرۋى ءتيىس.

Abai.kz