تاريحي-مادەني نىساندارداعى ەكولوگيالىق اكتسيالار

18 ماۋسىمدا ماڭعىستاۋ اۋدانىندا "تازا قازاقستان" رەسپۋبليكالىق ەكولوگيالىق اكتسياسى اياسىندا كەزەكتى تازالاۋ جۇمىستارى جۇرگىزىلدى. بۇل جولى "وتپان تاۋ" تاريحي-مادەني كەشەنىنىڭ اۋماعى قوقىستان تازارتىلدى. ەرىكتىلەر تۇرمىستىق قالدىقتاردى جيناپ، عيمارات ىشىندە دە، وعان ىرگەلەس اۋماقتا دا تازالىق جۇمىستارىن جۇرگىزدى.

اكتسياعا "جاسىل ەل" جاستار جاساعىنىڭ 20-دان استام جاستارى بەلسەندى قاتىستى. قاتىسۋشىلار تاريحي-مادەني كەشەندى تازا جانە جايلى ۇستاۋدىڭ بارلىق دەمالۋشىلار ءۇشىن ماڭىزدىلىعىن اتاپ ءوتىپ، سونداي-اق اۋدان تۇرعىندارى مەن قوناقتارىن قورشاعان ورتانى تازا ۇستاۋعا باعىتتادى.

"وتپان تاۋ" تاريحي-مادەني كەشەنى ماڭعىستاۋ اۋدانى جىڭعىلدى اۋىلىنان شىعىسقا قاراي 15 شاقىرىم جەردە ورنالاسقان. بۇعان دەيىن "تازا قازاقستان" اكتسياسى اياسىندا اۋداندا "ىبىقتى ساي" شاتقالىنىڭ، توبىقتى جەرىندەگى "بەكەت اتا" جەراستى مەشىتىنىڭ، "ماسات اتا" قورىمىنىڭ اۋماعىندا، سونداي-اق، اقمىش پەن شەرقالادا سەنبىلىكتەر ۇيىمداستىرىلدى. سونىمەن قاتار، وڭدى اۋىلىندا 200 اعاش، جىڭعىلدى جانە جارمىش اۋىلدارىندا 100 اعاش جانە شەبىر اۋىلىندا 30 اعاش وتىرعىزىلعان بولاتىن.

"تازا قازاقستان" اكتسياسى اياسىندا تۇپقاراعان اۋدانى اقشۇقىر اۋىلىندا ورنالاسقان "قوشقار اتا" قورىمىندا تازالاۋ جۇمىستارى جۇرگىزىلدى. وعان م. وسكىنباەۆ اتىنداعى ماڭعىستاۋ وبلىستىق فيلارمونياسىنىڭ قىزمەتكەرلەرى مەن ق. سىديىقوۆ اتىنداعى ماڭعىستاۋ وبلىستىق امبەباپ كىتاپحاناسىنىڭ قىزمەتكەرلەرى قاتىستى.

"قوشقار اتا" قورىمى اقتاۋ قالاسىنان 17 شاقىرىم جەردە سولتۇستىك-باتىس باعىتتا ورنالاسقان. قورىم جەرگىلىكتى ماڭىزى بار تاريح جانە مادەنيەت ەسكەرتكىشتەرىنىڭ مەملەكەتتىك تىزىمىنە، سونداي-اق ماڭعىستاۋ وبلىسىنىڭ وڭىرلىك ماڭىزى بار كيەلى وبەكتىلەرىنىڭ تىزىمىنە ەنگىزىلگەن. زەرتتەۋ جۇمىسىنىڭ ناتيجەسىندە مۇندا 81 تاريحي ەسكەرتكىش تىركەلگەن.

"تازا قازاقستان" اكتسياسى مۇنايلى اۋدانى باياندى اۋىلىنىڭ ماڭىنداعى "بەردىبەك اۋليە" قورىمىنىڭ اۋماعىندا جالعاستى. اكتسياعا ن.ءجانتورين اتىنداعى ماڭعىستاۋ وبلىستىق مۋزىكالىق-دراما تەاترىنىڭ ارتىستەرى، ماڭعىستاۋ وبلىسى مەملەكەتتىك مۇراعاتىنىڭ ۇجىمى، سونداي-اق «ماڭعىستاۋ وبلىسىنىڭ مادەنيەت، تىلدەردى دامىتۋ جانە ارحيۆ ءىسى باسقارماسىنا قاراستى "وتپان" مكقك ۇجىمى ءوز ۇلەستەرىن قوستى.

اقتاۋ قالاسىنان سولتۇستىك-شىعىسقا قاراي 19,5 شاقىرىم قاشىقتىقتا ورنالاسقان "بەردىبەك اۋليە" قورىمى جەرگىلىكتى ماڭىزى بار تاريح جانە مادەنيەت ەسكەرتكىشتەرىنىڭ مەملەكەتتىك تىزىمىنە ەنگىزىلگەن. قورىمدا قۇلپىتاستار، تاس قورشاۋلار جانە تاستان جاسالعان ءارتۇرلى پىشىندەر بار. مۇنداعى باستى نىسان كۇمبەزتامنىڭ ەڭ ەجەلگىسىنىڭ قۇرىلىس تاستارى جارتىلاي وڭدەلگەن ۇلۋتاستاردان ساز بالشىق ارالاستىرىلىپ كولدەنەڭ قالانعان.

بۇدان ءارى "تازا قازاقستان" اكتسياسى قاراقيا اۋدانىنداعى "بوزجىرا" شاتقالىنىڭ اۋماعىندا جالعاستى. جىل باسىنان بەرى "جابايۇشقان" مەملەكەتتىك قورىعىنىڭ اۋماعىندا ورنالاسقان "بوزجىرا" شاتقالىنا ءارتۇرلى ەلدەردەن مىڭنان استام تۋريست كەلىپ ۇلگەردى. ايماقتا تۋريستەردىڭ كوپ بولۋىنا بايلانىستى ءارتۇرلى قالدىقتار دا كوپ جينالادى. اكتسياعا "قىزىلساي مەملەكەتتىك وڭىرلىك پاركى" كمم ينسپەكتورلارى مەن بەلسەندى جاستار قاتىستى. اكتسيا بارىسىندا 20 قاپتان استام ءتۇرلى قوقىس جينالىپ، ارنايى پوليگونعا جونەلتىلدى.

سونىمەن قاتار، "جابايۇشقان" قورىعىنىڭ باسشىسى ج.ەسەنعاليەۆ تۋريستىك اۋماققا كەلەتىن جاستارعا اۋماقتى تازا ۇستاۋ، ءورت قاۋىپسىزدىگى ەرەجەلەرىنە قاتاڭ نازار اۋدارۋ، بيىك شىڭدارى بار جارتاستارعا جاقىنداماۋ، بارىنشا قاۋىپسىزدىك شارالارىن ساقتاۋ بويىنشا ءتۇسىندىرۋ جۇمىستارىن جۇرگىزدى.

"تازا قازاقستان" اكتسياسى اياسىندا "ەكو ماڭعىستاۋ" ۇەۇ جاڭا ەكولوگيالىق جوبالار ىسكە قوسىلدى. "ماڭعىستاۋ ەكو" ۇكىمەتتىك ەمەس مەكەمەسى جاو قولداۋىمەن ءوڭىردىڭ ەكولوگيالىق تۇراقتىلىعىن جاقسارتۋعا، ەكولوگيالىق حاباردارلىق دەڭگەيىن ارتتىرۋعا جانە ماڭعىستاۋ وبلىسىنىڭ تۇرعىندارى اراسىندا ەكولوگيالىق قوزعالىستى جانداندىرۋعا باعىتتالعان ءۇش ماڭىزدى ەكولوگيالىق جوبانى ىسكە قوسۋ تۋرالى جاريالاندى.

"تازا قازاقستان" اكتسياسى اياسىندا "ەكو ماڭعىستاۋ" ۇەۇ جاڭا ەكولوگيالىق جوبالار ىسكە قوسىلدى. "ەكو ماڭعىستاۋ" ۇكىمەتتىك ەمەس مەكەمەسى جاو قولداۋىمەن ءوڭىردىڭ ەكولوگيالىق تۇراقتىلىعىن جاقسارتۋعا، ەكولوگيالىق ساۋاتتىلىق دەڭگەيىن ارتتىرۋعا جانە ماڭعىستاۋ وبلىسىنىڭ تۇرعىندارى اراسىندا ەكولوگيالىق قوزعالىستى جانداندىرۋعا باعىتتالعان ءۇش ماڭىزدى ەكولوگيالىق جوبانى ىسكە قوسۋ تۋرالى جاريالاندى.

 «ەكوRevolut: جارقىن بولاشاققا ارنالعان يننوۆاتسيالار» جانە "ەكوۆزگلياد: ماڭعىستاۋ وبلىسىنداعى تابيعاتقا قامقورلىق" جوبالارى. بۇل جوبالار مىنالارعا باعىتتالعان:

- قاتتى تۇرمىستىق قالدىقتارمەن جۇمىس ىستەۋ جۇيەسىن جاقسارتۋ.

- سۋدى پايدالانۋ تيىمدىلىگىن ارتتىرۋ.

- وبلىس تۇرعىندارى اراسىندا ەكولوگيالىق ساۋاتتىلىق دەڭگەيىن ارتتىرۋ جانە تابيعاتقا جاۋاپكەرشىلىكپەن قاراۋدى قالىپتاستىرۋ.

وسى جوبالار اياسىندا ماڭعىستاۋدىڭ بىرەگەي تابيعي اۋماقتارىن تازارتۋ بويىنشا 200-دەن استام ەرىكتىلەردىڭ قاتىسۋىمەن بىرنەشە اكتسيالار وتكىزىلدى. جازعى دەمالىستا ماكۋلاتۋرا جيناۋ بويىنشا "ەكو شكولنيك" كونكۋرسى ىسكە قوسىلدى جانە قورشاعان ورتانى قورعاۋعا قوسقان ۇلەسى ءۇشىن «پريزنانيە» پرەمياسى بەلگىلەندى. بۇل سىيلىق العاش رەت 2016 جىلى اقتاۋدا بەرىلدى، نومينانتتار اراسىندا ولجاس سۇلەيمەنوۆ پەن ماڭعىستاۋدىڭ بۇرىنعى اكىمى اليك ايدارباەۆ بار.

جوسپارلانعان ءىس-شارالارعا مىنالار كىرەدى:

- قتق سۇرىپتاۋ جانە جيناۋ بويىنشا تانىستىرۋ اكتسيالارى;

- وقۋشىلار اراسىندا سۋرەتتەر مەن بەينەروليكتەر كونكۋرستارى;

- تۇرعىندار مەن كاسىپكەرلەر اراسىندا ۇزدىك ەكولوگيالىق تاجىريبەلەر بايقاۋى;

- الەۋمەتتىك جەلىلەردەگى اقپاراتتىق-ءبىلىم بەرۋ ناۋقاندارى;

- باق پەن بلوگەرلەرگە ارنالعان كونكۋرستار;

- وسى جىلى كۇزدە وتەتىن تابيعاتتاعى ەكولوگيالىق اكتسيالار.

وسى ءىس-شارالاردىڭ بارلىعى پرەزيدەنت قاسىم-جومارت توقاەۆتىڭ قورشاعان ورتانى قورعاۋعا باعىتتالعان "تازا قازاقستان" باستاماسىنا سايكەس كەلەدى.

جوبا " ECOVIBE AKTAU: بەلسەندىلىك. يننوۆاتسيا. قاۋىمداستىق".          بۇل اقتاۋ قالاسى اكىمدىگىنىڭ باستاماسىمەن العاش رەت ۇيىمداستىرىلىپ وتىرعان جوبا.

- اقتاۋدا تۇراقتى ەكولوگيالىق جانە الەۋمەتتىك جاۋاپتى ورتا قۇرۋ;

- جاستار مەن قوعامداستىقتى جانداندىرۋ.

- قورشاعان ورتانى جانە قوعامدىق مۇلىكتى قورعاۋدىڭ يننوۆاتسيالىق تاسىلدەرىن ەنگىزۋ.

جوبا "ەڭ جاقسى اۋلا", "ەڭ جاقسى كىرەبەرىس", "ەڭ جاقسى تۇرعىن ءۇي" جانە "ەڭ جاقسى تازالىقشىنى" انىقتاۋعا باعىتتالعان "ترانسفورماتسيا" كونكۋرستارىن، سونداي-اق موبيلوگرافتار اراسىندا كوگالداندىرۋ، قالدىقتاردى قايتا وڭدەۋ، ەنەرگيا تيىمدىلىگى، ۆانداليزمگە قارسى كۇرەس جانە باسقا دا ەكولوگيالىق تاقىرىپتار تۋرالى بەينەروليكتەر جاساۋعا ارنالعان كونكۋرستى قامتيدى. "ەكو ماڭعىستاۋ" ۇەۇ بارلىعىن وسى باستامالارعا بەلسەندى قاتىسۋعا شاقىرادى. سونداي-اق ماڭعىستاۋ وبلىسى ءۇشىن نەعۇرلىم ورنىقتى جانە ەكولوگيالىق قاۋىپسىز بولاشاق قۇرۋعا ءوز ۇلەسىن قوسۋعا ۇندەيدى.

Abai.kz