مەملەكەتتىك ساتىپ الۋ –  جاڭاشىلدىقتاردى، وزىق تەحنولوگيالار مەن وتاندىق ءوندىرىستى ىلگەرىلەتۋگە ىقپال ەتەتىن ءتيىمدى تەتىك. وسىعان وراي قر قارجى مينيسترلىگى وڭىرلەردە «مەملەكەتتىك ساتىپ الۋ تۋرالى» زاڭداعى نەگىزگى وزگەرىستەردى تۇسىندىرۋگە ارنالعان بيزنەس وكىلدەرىمەن، مەملەكەتتىك سەكتورمەن جانە ازاماتتىق قوعاممەن وكىلدەرىمەن كەزدەسۋلەر وتكىزۋدى جالعاستىرىپ كەلەدى.

بۇل جولى كەزەكتى كەزدەسۋ وسكەمەندە وتكىزىلىپ، قارجى ۆيتسە-ءمينيسترى داۋرەن كەڭبەيل مەن شىعىس قازاقستان وبلىسى اكىمىنىڭ ورىنباسارى دارحان ساپانوۆ مەملەكەتتىك ساتىپ الۋ ارقىلى وتاندىق تاۋار وندىرۋشىلەردى قولداۋ تۇرلەرى تۋرالى ايتىپ بەردى. ءىس-شاراعا شىعىس قازاقستان مەن اباي وبلىستارىنىڭ بيزنەس قاۋىمداستىعى، سونداي-اق مەملەكەتتىك ورگانداردىڭ، بيۋدجەتتىك ۇيىمداردىڭ، شوب پەن «اتامەكەن» ۇكپ وڭىرلىك فيليالىنىڭ وكىلدەرى قاتىستى.

داۋرەن ماراتۇلى ايتقانداي، مەملەكەت باسشىسى قازاقستان حالقىنا جولداۋىندا وتاندىق بيزنەستىڭ ساپالى دامۋىن ىنتالاندىرىپ، قولداۋدى تاپسىرعان بولاتىن. وسى تۇرعىدان العاندا «مەملەكەتتىك ساتىپ الۋ تۋرالى» زاڭ اتالعان مىندەتتى ورىنداۋداعى ماڭىزدى قۇرال بولىپ سانالادى.

«مەملەكەتتىك ساتىپ الۋدىڭ اشىق جانە جاقسى ۇيىمداستىرىلعان جۇيەسى پروتسەستىڭ بارلىق مۇددەلى تارابىنا، ونىڭ ىشىندە مەملەكەتتىك سەكتورعا، بيزنەس پەن ازاماتتارعا ءتيىمدى. ويتكەنى بۇل باسەكەلەستىكتىڭ ارتۋىنا جانە كورسەتىلەتىن قىزمەتتەر مەن تاۋارلاردىڭ ساپاسىن جاقسارتۋدا سەپتىگى زور. مىسالى، ساتىپ الۋعا قاتىسۋشىلاردىڭ بىلىكتىلىگىن ارتتىرۋ ءۇشىن ءتيىستى بەدەلى بار وندىرۋشىلەر اراسىندا ساتىپ الۋدى جۇزەگە اسىرۋ ۇسىنىلادى. ءوندىرۋشى تۋرالى اقپارات ءتۇرلى دەرەكقورلاردى پايدالانا وتىرىپ قالىپتاستىرىلادى. بۇل قىزمەت كورسەتۋشىلەردى اۆتوماتتى تۇردە تاڭداۋعا كوشۋگە مۇمكىندىك بەرەدى»، دەدى قارجى ۆيتسە-ءمينيسترى.

بۇدان باسقا وتاندىق تاۋار وندىرۋشىلەردى قولداۋ ماقساتىندا قارجى مينيسترلىگى تەك شاعىن جانە ورتا كاسىپكەرلىك سۋبەكتىلەرىنەن ساتىپ الىناتىن تاۋارلاردىڭ، جۇمىستار مەن كورسەتىلەتىن قىزمەتتەردىڭ جەكەلەگەن تىزبەسىن بەكىتتى.

زاڭنىڭ بىرنەشە ءبولىمى ساتىپ الۋ پروتسەدۋراسىن جەڭىلدەتۋگە باعىتتالعان، بۇل ولاردى قىسقا مەرزىمدە وتكىزۋگە مۇمكىندىك بەرەدى. بۇدان بولەك تاپسىرىس بەرۋشىلەردىڭ جوعارى تالاپتاردى بەلگىلەۋ فاكتىلەرىن بولدىرماۋ ماقساتىندا قولدانىستاعى كامەرالدى باقىلاۋدى ساقتاۋ جوسپارلانعان. بۇل رەتتە ۋاكىلەتتى ورگان تاراپىنان ساتىپ الۋ قورىتىندىلارىنىڭ كۇشىن جويۋ قۇقىعى الىنىپ تاستالعانىن ايتا كەتەيىك.

مۇنداي كەزدەسۋلەر مينيسترلىكتىڭ ىسكەر ورتامەن ءوزارا ءىس-قيمىلدى نىعايتۋ مەن بارلىق مۇددەلى تاراپ ءۇشىن قولجەتىمدى اقپاراتتى قامتاماسىز ەتۋ جونىندەگى ستراتەگياسىنىڭ ماڭىزدى بولىگى بولىپ سانالادى. ۆەدومستۆو قازاقستان ەكونوميكاسىن دامىتا وتىرىپ، مەملەكەتتىك ساتىپ الۋ جۇيەسىنىڭ تيىمدىلىگىن ارتتىرۋ مەن وزەكتى ماسەلەلەردى بىرلەسىپ شەشۋ ءۇشىن كاسىپكەرلەرمەن، ءىرى بيزنەس وكىلدەرىمەن جانە قوعامدىق بىرلەستىكتەرمەن جۇيەلى ديالوگ ورناتۋدى جالعاستىرىپ كەلەدى.

ءىس-شارادان كەيىن د.كەڭبەيل ەكى كاسىپورىنعا ايالدادى: وسكەمەن ونەركاسىپ ارماتۋرا زاۋىتى مەن «راۋان» تىگىن كومپانياسى.

وسكەمەن ونەركاسىپ ارماتۋرا زاۋىتى ء(وواز) – مۇناي جانە گاز قۇبىرلارى، حيميا جانە مەتاللۋرگيا كاسىپورىندارى، ەنەرگەتيكا كەشەنى جانە تكش كاسىپورىندارىنا، سونداي-اق مۇناي سالاسىنا ارنالعان جابدىقتار مەن قۇبىر ارماتۋراسىن وندىرۋمەن اينالىسادى. زاۋىتتىڭ جوبالىق قۋاتى جىلىنا 1834 توننا دايىن ءونىم شىعارۋعا قاۋقارلى. كاسىپورىن قازاقستاننىڭ كومىرسۋتەگى سەكتورىنىڭ ءىرى كومپانيالارىن: «وزەنمۇنايگاز» اق، «قازگەرمۇناي» بك جشس «ەمبىمۇنايگاز» اق، «ماڭعىستاۋمۇنايگاز» اق، «قازترانسويل» اق، «سنپس-اقتوبەمۇنايگاز» اق، «قاراجانباسمۇناي» اق، «قاراشىعاناق پەتروليۋم وپەرەيتينگ ب. ۆ.» زت اق، «مۇنايتاس سولتۇستىك-باتىس قۇبىر كومپانياسى» جشس، «ينتەرگاز ورتالىق ازيا» اق جانە باسقالار ۇيىمداردى جابدىقتارمەن قامتاماسىز ەتىپ كەلەدى.

«راۋان» وكك» جشس – ارنايى كيىم تىگەتىن كاسىپورىن، سونداي-اق قازاقستانداعى ەرەكشە بالالارعا ارنالعان كيىم شىعاراتىن جالعىز ءوندىرۋشى بولىپ سانالادى. مۇندا تسەرەبرالدى سال اۋرۋى بار بالالارعا بەلسەندى ءومىر سالتىن جۇرگىزۋگە كومەكتەسەتىن بەيىمدەلۋ زاتتارى جاسالىپ، تىگىلەدى. ءونىمدى جاساۋ كەزىندە قولدانىلاتىن بارلىق زات ىڭعايلى جانە ەرەكشە بالالاردىڭ قاجەتتىلىكتەرىن ەسكەرەدى. وسكەمەن تيتان-ماگني كومبيناتى «راۋان» وكك ارنايى كيىمدەرىن كوتەرمە باعامەن الاتىن تاپسىرىس بەرۋشىلەرىنىڭ ءبىرى. قازاقستانداعى تاعى ءبىر ءىرى كاسىپورنى ءۇشىن مۇندا ارنايى كيىم توپتاماسى جاسالىپ دايىندالعان.

Abai.kz