جۇرەكتەن اققان جۇلدىزدار
قالاۋ سالەمەتبايۇلى 1983 جىلى دۇنيەگە كەلگەن. اقىن، اۋدارماشى. ولەڭدەرى رەسپۋبليكالىق مەرزىمدى باق بەتتەرىندە جاريالانىپ تۇرادى. اعىلشىن تىلىنەن رابيندرانات تاگور، ەميلي ديكينسون سىندى اقىنداردى اۋدارعان.
سوقىر ءسوز
اڭسارىم الاڭدا ءجۇر اق بوراندى،
ءاي، ءومىر!
ايىرا المان اق-قاراڭدى.
سوقىر ءسوز جولعا شىعىپ بارا جاتىر،
تۇرتكىلەپ قالام ۇشى اق قاعازدى...
ومىردە ادام جوقتاي مەنەن وزگە،
قۇبىنىڭ قۇمى كوشەر كەنەزەمە...
قۇمىرادا وسكەن گۇل الدەنەنى،
ويلايدى باسىن سۇيەپ تەرەزەگە...
اعاشتار قۇيعا باتقان بالالارداي،
اڭسايدى-اۋ،
اسىر سالار دالا قانداي!
دىرىلدەپ توڭا بەرەر ەلەكتر شام،
ءوزى شاشقان شۋاققا ورانا الماي...
ومىردە ەركىندىك بار، ءسىرا، نەندەي،
قۇس جولى كىسەندەۋلى بىلەگىمدەي...
ارتىق زات سياقتانام،
قۇلتەمىرگە
سالىنعان ادامزاتتىڭ جۇرەگىندەي...
ەمبەستەن ءۇمىت ءۇرپىن ەزىلە ءبىر،
كوڭىلىم، كوپ كوكىمەي «وزىڭە» كىر...
تۇسىمدە جۇرەم ىلعي قۇزعىن اۋلاپ،
قۇيام دەپ سوقىر ءسوزدىڭ كوزىنە نۇر...
****
مەن ءسىرا مىڭعا كەلدىم، جۇزگە كەلدىم،
شارشادىم، دوسىم، مەنى ىزدەمەگىن.
تامشىدا تىلەمەيتىن تاڭدايىنا،
تارعىل تارلان قۇمداردىڭ دۇزگەنى ەدىم.
جىلاسادا تىلەيتىن جىلانعا باق،
ۇرىلدى قارا تاسقا مىناۋ قاباق.
ەلىكتەپ تۋعان جەردىڭ تاۋلارىنا،
الدىم ەرتە سامايدى قىراۋعا وراپ.
تابادى مىڭ قايعىدان مياتتى كىم،
جارقىن جاس داۋرەنىمە ۇياتتىمىن.
ەمىس-ەمىس كەلەدى كەيدە ەسىمە،
ءبىر كەزدە عاشىق بولعان سياقتىمىن...
اداسىپ بۇلا دارەن باقتا قالعان،
جان دوسىم، مەن سىرمدى اقتارا المان.
اعارعان جۋرەگىمنىڭ شاشى سىندى،
كەۋدەمە ۇيالايدى اپپاق ارمان.
*****************
شاشىم مەنىڭ نەگە ەرتە اعارعان،
كىم بىلەدى شاعىم شىعار تازارعان؟
ارمانمدى قايتام اسا تاياق قىپ،
بولكە تابۋ ءۇشىن بارعان بازاردان.
ءتۇزىۋ جولمەن باراد حالىق اداسىپ،
تەك تۇيمەدەي تەڭگەلەرگە تالاسىپ.
ۇمىت قىلعان شىن قۇمارتىپ قاراۋدى،
قاپ-قارا شاڭ ءسىڭىپ قالعان قاراشىق.
لاشىقتارعا بەت تۇزەيدى سول قالىڭ،
وتىن جاعىپ وتىر دەيسىڭ وندا كىم؟
تىم ۇزاق قول الىسقان بولىپ جىلتامىن،
قاتىپ قالعان قالقا قىزدىڭ قولدارىن.
اياۋلى التىن سارايىنا اسىققان،
بارادى انە وقنكەي سارى باسىپ پاڭ.
كوكبورىنى يت ەكەن دەپ ءجۇر حالىق،
تۇندە كەلىپ اس ىزدەگەن قوقىستان.
****************
سەكىرگەندە باستان سوڭعى سەرى كۇن،
ىزدەمەيدى،
ىزدەردەيسىڭ مەنى كىم؟.
جانارداعى ىشسە سوڭعى جاسىمدى،
اي ساۋلەسى مالىپ مامىق ەرىنىن.
ءسونىپ قالسا جۇرەگىمدى جەگەن وت،
قيماسىم جوق، ماعان باسقا نە كەرەك؟.
كومكەرسە ەدى اشىق قالعان كوزىمدى،
ۇشىپ كەلىپ ەگىز ەكى كوبەلەك.
قايعى باسىم مەندە ەجەلدەن از ءۇمىت،
ساعىم عانا بار تاپقانىم سابلىپ.
ارقام تيگەن جاپىراققا جاپ-جاسىل،
جۇرەك سىرىم قالسا سوندا جازلىپ.
بەلگىسىزدەۋ اياعى دا باسى مەن،
جىل ساناۋدان ارىدا وتكەن عاسىر ەم.
جاپىراقتا قالعان ءسولبىر جازبالار،
ءوشىپ كەتسە جۇلدىزداردىڭ جاسىمەن...
***
ءوزىن وپات قىلاتىن وتتى ىزدەگەن،
قاريالار قالاۋدى جوق پا ىزدەگەن؟
قاسيەتتى اجىمىنەن قامال سالىپ،
قارتتىقتى جۇرەككە ولار جەتكىزبەگەن.
قول باققان قوزىقاداي كوشكە ەرگەن،
ورالىپ ەتەكتەرگە وسكەن ەم مەن.
ۇرشىعىن يىرۋمەن ونەگەنىڭ،
اجەلەر كوڭىلدەردى كەستەلەگەن.
قۇلدىراڭداپ قۇلىن بوپ مىڭ كىسىنەپ،
تاسىعان قىزدار تۇنىق سۋدى ءىشىپ ەك.
ەمىنىپ جاتاتۇعىن ەركە بۇلاق،
وزىنەن ءمولدىر كوزدەن سۇيگىسى كەپ.
جۇلماستان اياپ ءشوپتى جاسىل ءار ءتۇپ،
شالعىندا اسىر سالدىق، اسىق اتىپ.
ارقاردىڭ اسىعىنداي قاتال تاعدىر،
ءبىزدى دە ۇرىپ جىبەردى-اۋ شاشىراتىپ...
اداسقان قاتال زامان قورىمىندا،
ۇلىڭدى باستاپ كەتتى جولى قۇمعا.
ولەڭمەن ورنەكتەۋمەن وتەر ءومىر،
اۋىلدى اڭساپ جوق بۇگىن ورىنىندا.
***
تۋارى انىق اسپاننىڭ اشىلار كۇن،
ارقىرا جۇرەكتەگى اسىل اعىن.
جارىمنىڭ مىنەزىندەي جايساڭ ءومىر،
ارىنداي بوپ بارادى اشىنانىڭ.
قۇرت جەگەن بالا قايىڭ بۇرىندەيىن،
ءبارى توزدى، مەن نەگە بۇلىنبەيىن؟
زاتى جوق اتى قالعان اسپانىما،
كولەڭكەمە سۇيەنىپ كۇبىرلەيمىن...
كورگەندە بارلىعىنىڭ ۇزاعانىن،
قىراتتا تۇرىپ كۇندەي قىزارامىن.
قارا قۇرتىن ەمدەۋگە بۇل قوعامنىڭ،
كوز جاسىمدى قايناتىپ تۇز الامىن.
كۇلەدى ميىعىنان ميدى جەپ مۇڭ،
توزە الماس كوڭىلىم دە ەندى كوپ كۇن.
كوردىم مەن كەلەر كۇندى كومىردەي كىر،
سىعالاپ جىرتىعىنان كوكجيەكتىڭ...
جاسىن دا جاسىتا الماس ەندى جاسقاپ،
ويانار ءور رۋحىمىز سول ءبىر اسقاق.
جىرلارىمدى جۇمسايمىن شەكسىزدىككە،
كەلۋگە سول ءبىر جۇپار جەلدى باستاپ.
+
***
بالام، اكەڭ وتىزدان استى بۇگىن،
تەرەك قىلدى ۋاقىت جاس شىبىعىن.
كوپ بولدى ەسسىز قالا ەستىرتپەدى،
كەۋدەمدەگى ۇلىعان قاسقىر ءۇنىن.
ءان-جىرى مەكەن قىلعان ءار تامىردى،
ۋاقىت قۇرىقتادى تارپاڭ ۇلدى.
بالعىن دەمىڭ ۇشىردى قانشاما ءتۇن،
اسىلىپ ولەيىن دەگەن ارقانىمدى.
كەڭ دالاسىن اڭساعان كۇلىكتەيىن،
كەتكىم كەلدى كەيدە ارتقا بۇرىپ مويىن.
قۇسىعىن جەگەن ماستىڭ سۇم قالادا،
قاڭعىدىم ماساڭ تارتقان كۇشىكتەيىن.
سەندەي ۇرىپ ساندالتقان سەزىمدەرى،
ومىرگە قايتا اكەلدىڭ ءوزىڭ مەنى.
كەلەشەك - كوشەگە وتەر جاسىل شىراق،
تەك تۇنگى ءتۇز مىسىقتىڭ كوزىندە ەدى...
ۋاقىت قايعىنىدا ۇرلاپ بۇگىن،
قاسىڭدا وتىزىمدى جىرلاتتى، ۇلىم.
جاسىمدى ۇمىتسام دا ۇمىتپاسپىن،
باقىتىمنىڭ وزىڭمەن قۇرداستىعىن.
***
بالام، مەن ەمەسپىن ەش قىزعا عاشىق،
جۇرەك قوي جۇرگەن جىنىس جىردا اداسىپ.
اڭشىداي الاسۇرام قۋعان اڭى،
شىعىپ كەتكەن كوز جەتپەس شىڭعا قاشىپ.
جاناردى بىلەم ءجيى جاسقا مالام،
ەلەستەپ تۇرسا قايتەم باسقا عالام؟
مىناۋ قارا قوعامدا جۇرسە بولدى،
قاسىمدا باسىم سۇيەر اپپاق اناڭ.
جان دوسىم جوق ەكەنىن مويىندايمىن،
دوڭكيىپ جۇرەم جالعىز دويىردايىن.
اقىندى شەڭگەلىنە اپ مىناۋ زامان،
سوعادى ءبىر-بىرىنە سويىلدايىن.
انامنان باسقا ەشكىمدى كەشىرمەيمىن،
جىلاتىپ اپ جىلايمىز نەسىن كەيىن؟...
جىلجيمىن كىتاپتىڭ ءار جولىنا ەرىپ،
شۇباتىلعان قۇمىرسقا كوشىندەيىن.
بالام، مەن ەمەسپىن ەش قىزعا عاشىق،
كوپ اداسام جىر دەيتىن جىلعانى اسىپ.
جازۋلارىن قالدىرام جۇرەگىمدى
مۇڭ دەيتىن ميلليون جىلدىق مۇزعا باسىپ.
***
قانداي عاجاپ تامىلجىعان ءتۇن بۇگىن،
مىڭ كۇنا عوي دەپ ايتۋدا مۇڭلىمىن.
التىن سىمداي ءبىر-بىرىنە سوعىلعان،
ەستىدىم اي ساۋلەسىنىڭ سىڭعىرىن.
قوس جۇلدىزدىڭ عاشىقتىقتان جاناتىن،
كوز جاسىممەن جالعاسام با اراسىن؟
قالعان ءتۇسىپ كورەم كۇمىس قۇس جولىن
شەكسىزدىكتىڭ تۇلپارىنىڭ تاعاسىن...
ءتۇن ءوزى ءىشىپ قويعان سىندى تۇنەگىن،
ارتادى ءۇنسىز مويىنىما اق بىلەگىن.
اق كيىمدى دارىگەردەي اق تامشى،
تىڭداپ جاتىر جاپىراقتىڭ جۇرەگىن.
الىپ تاۋلار ءتۇسىپ قالعان تاس ءتىسى،
ىرجيادى سەكىلدەنىپ ماس كىسى.
قاناتىمەن قاعىپ كەتەر ءساتتى بۇل،
باسىما ۇشىپ قونباسىنشى باق قۇسى!
قالاداعى كوشپەلىلەر
تۇندە تاعى جازىپ-جازىپ تاستادىم،
مەن وقيىن، ءبىر بۇرىشقا باستاعىن.
جىلدار ەمەس جۇزىڭە ءاجىم تۇسىرگەن،
قىرى باتىپ كەتكەن بىلەم اقشانىڭ.
كىرپىكپەنەن تاستى قاجاپ تەسەمىز ،
ءبىز – اقىنبىز، سولاي عۇمىر كەشەمىز.
شىلىم شەگىپ الايىقشى،
ءتۇتىنى
قالاي ۇشسا، ەندى سولاي كوشەمىز...
ارمان قۋدىم ىشەگىمدى شۇباتىپ،
ىرزامىن كەتسىن قايدا قۇلاتىپ.
ادام تۇگىل،
تالاي جاقسى كىتاپتى،
كوتەرە الماي تاستاپ كەتتىم جىلاتىپ.
ءجۇرمىن، اعا، مەن ەسىمدى جيا الماي،
كوكجيەككە سيا الماعان قيالداي.
ارۋ تۇگىل،
تالاي سۇلۋ ولەڭدى،
وكىنگەنمىن قايرىلىپ سۇيە الماي.
شابىت قانا بىزگە قۇشاق اشىپتى،
ول باردا اقىن كوڭىلىن نە جاسىتتى!
كوشىپ-قونىپ جۇرەمىز ءبىز وسىلاي،
ماسقارالاپ تۇراعى جوق باقىتتى!
بەسىك – جىر
(ۇلىم ەلشاتقا)
كىپ-كىشكەنتاي جانە شەكسىز اسپانىم،
مەن ەرەمىن،
ماڭگىلىككە باستاعىن.
اكەشىڭە ءولىم اشقان ەسىكتى
بەسىگىڭمەن تىرەپ جاۋىپ تاستادىڭ!
مەن دە سەندەي اقىن دەگەن بالامىن،
باسپاناسىز قوجاسىمىن قالانىڭ.
توڭعاعىڭدى بەتىمە جاق، اق قوزىم،
سۇم ومىردەن جاسىرىنىپ قالامىن!
ءبىر سۋىقتىق بيلەر مەنى تاسقا ءتان،
ۇلىم، ساعان ءبىر ءسات قۇشاق اشپاسام.
تەزدەن تابان تىرەرمىسىڭ
الدىڭا،
جۇرەگىمدى ءتىلىپ-ءتىلىپ تاستاسام!
اجال-ارقان ۇلگىرمەس ەم شەشىپ مەن،
ۇلىم مەنىڭ، ەگەر ءسال-ءسال كەشىكسەڭ.
تۇنشىققاندا وزەنىندە ءومىردىڭ،
سەن قۇتقاردىڭ قالقىپ كەلىپ بەسىكپەن!..
الماتىعا
اپام كەلەردە...
التاي اسىپ كەتكەن البىرت قۇسىڭنىڭ،
بالاپانىن كورگىڭ كەلدى... ءتۇسىندىم.
ءتۇنى بويى كوزىمدى ىلمەي سەن كەلەر،
كوشەلەردى كىرپىگىممەن سىپىردىم.
بۇل اراعا جاتقان جوقسىڭ جاي كەلە،
جىرلارىمدى تالدامايمىن، ءاي، نەگە؟!
تاسىرقاسام اي سىرعاسىن تاعا عىپ،
تاي كۇنىمدە قوسىپ ەدى-اۋ بايگەگە!
تۇسسە-داعى تاعدىر دەيتىن تاۋ قۇلاپ،
قارا قازان شاعىلمادى، ساۋ بىراق.
ەڭ قىزىقتى ويىنشىعىم قاڭتاردا،
كىرپىگىڭە قاتقان سۇڭگى ساۋدىراپ...
بارۋشى ەدىك وتىن تەرىپ ورمانعا،
مولا بىتكەن قوبىزشى ەدى ول ماڭدا.
بالا كۇندەي توگىلەدى بال جىرىم،
قوزى-قالام ساۋساعىمدى سورعاندا.
تۇرسا ۇلىم الىسقا ەرتەڭ كەتەم دەپ،
قالاي توزەم سەنشە بۋىن بەكەمدەپ.
ەرتە اتتاندى، اكەم اقىن بولاتىن
ءولىم جايلى ماعان ساباق وتەم دەپ.
ءۇنىم بار ما؟ كورەيىنشى ءان سالىپ،
اپا، سەنى شىعام كۇلىپ قارسى الىپ.
قالا دەيتىن تاس قابىردا سۇراققا اپ،
جاتىر ماعان جىرىم قايتا جان سالىپ.
اكەمدى ەسكە العاندا
اق ماحاببات لاۋلاپ سوڭعى دەمىڭنەن،
سەن اتتانىپ كەتىپ ەدىڭ ومىردەن.
كوزدەرىمنەن كول بوپ اققان جاس ەمەس،
بالالىعىم ەدى ماڭگى توگىلگەن.
سەنى الىسقا الىپ كەتتى باستاپ اي،
اناما دا سىيلاپ نۇرى اق ساماي.
قالامىڭدى ساۋساعىڭا بالاپ مەن،
قىسىپ ۇستاپ جۇرەر بولدىم تاستاماي.
بالالىق-اي ويعا ورىن بەرمەگەن،
جەك كورۋشى ەم جۇرتتى سەنى جەرلەگەن.
سەنەن قالعان كىتاپتارعا ىلەستىم،
كوزىڭ نۇرى سالىپ كەتكەن جولمەنەن.
سەنى ەسىمە سالسا بەتتەن سۇيگەن كۇن،
كەلمەۋشى ەدى قاڭىراعان ۇيگە ەنگىم.
سەن استىندا جاتقاننان سوڭ، اسىلىم،
قابىرگە دە ەركەلەۋدى ۇيرەندىم.
سەن سىيلاعان قوس قاناتىم جايىلعان –
ەكى اعام ء(تاڭىر، سودان ايىرمان).
ءدوڭ باسىندا سەن جاتقان سوڭ باقىلاپ،
جىعىلۋدى نامىس كوردىم تايىمنان.
ءبىر سيپاتىپ الۋ ءۇشىن باسىمنان،
جابىققاندا مەن قاسىڭا اسىعام.
كۇزەتتىردىم نامىسىمدى ارمەنەن،
بەينەڭدى ويىپ توزىمدىلىك تاسىنان.
ەلەس-دۇنيە ىشىنە ەنگەن ەسىلىم،
كوپ ساعىنسام بەرە گورشى كەشىرىم.
الاسۇرىپ شىڭعا ورلەپ بارامىن،
ەسىمىمە ىلەسكەن سوڭ ەسىمىڭ.
********
(جارىم جانساياعا)
نە تىلەر ايىرباسقا كەلەر ءبىر باق،
سەندەي ەركە تاعدىرعا كونەم، بىراق...
قينالام كەيدە كۇرەك ۇستاي الماي،
بايلاسا ساۋساعىمدى ولەڭ شىرماپ.
جەتەر ماعان سەنىڭ بار سىيلاعانىڭ،
ءۇي سۋىق بولعانىمەن ميدا جالىن...
كوكىرەگىمدە قالعان ءبىر بوس الەمدى،
ۇلىمنىڭ ءۇنى تەربەپ قينالامىن...
قاپ-قارا قار جاۋعىزسام نالا-مۇڭنان،
قارعالداقتى كورەمىن قاباعىڭنان.
ەتىگىم تەسىلگەندە ءماز بولاسىڭ،
جەر – انام يىسكەدى دەپ تابانىڭنان.
قارا تۇياق كەتىلىپ اق شاعىلدا،
جۇرسە دە، ايتشى، جىردان اقسادىم با؟
اق جاۋلىعىن توساسىڭ تۇمسىعىما،
انام جايلى ءتۇس كورىپ جاتقانىمدا.
قۇيىپ اپ قيالىنا قورعاسىندى،
قوساعىڭ بۇل قوعامعا زورعا ءسىڭدى.
تۇسىمە ەنگەن قىز دەسەم،
سەن ەكەنسىڭ
تۇندەردە ءسۇرتىپ جۇرگەن كوز جاسىمدى...
***********
جىرلارىمدا مىڭ جىلقى دۇركىرەدى،
مەزگىل دە قاماي الماس مۇمكىن ونى
شابدولداي جۇرەگىمدى ءۇزۋ ءۇشىن،
سۇم ءومىر مەنى سان جىل سىلكىلەدى!
مەن ەندى شالقىپ كۇلىپ ۇيرەنەمىن،
كوكتەمنىڭ گۇل – تۇيمەسىن تۇيمەلەدىم.
جۇزىك قىپ تاعامىن دا التىن ايدى،
ماڭگىلىكتىڭ قىزىنا ۇيلەنەمىن.
بۇلقىنىپ جاتىر سانسىز بۇرشىك ىشتەن،
وتەدى ەندىگى ءومىر ۇمتىلىسپەن
اينالدىرىپ الىپپىن قارا تۇنگە،
تولتىرىپ كۇندەرىمدى كۇرسىنىسپەن!
جان جارام ءبىر جازىلىپ، ءبىر اسقىنىپ،
قيناماس.
بولادى ەندى تۇراقتىلىق.
ۇرپاقتى ىزگىلىككە باستاۋ ءۇشىن،
وتىرام ءاز ىزىمە شۋاق قۇيىپ.
ەلىتتىرىپ ءبىر عاجاپ كۇيگە مەنى،
وتەدى كۇندەرىمنىڭ كۇيمەلەرى.
سۇم ءومىر،
سىلكىلەسەڭ سىلكىلەگىن،
ءبارىبىر قابىلدايمىن بي دەپ ونى!
*************
سەبەبىن ىزدەپ نەسىن ءجۇز ويلانام،
كۇلۋدەن جالىققاندا جىلايدى ادام.
جايىن – جىرىم قاپپاي ءجۇر قارماعىمدى،
ۋاقىتتىڭ وزەنىن ىلايلاعان...
بالا كۇنگى سىيلاعان اسىعىم جۇت،
قۇلاتا الماس تالەيدىڭ تاسىن ۇرىپ...
قاراڭعىلىق قادايدى قارا كوزىن،
ىشىنە مىڭ ساۋلەنىڭ جاسىرىنىپ...
قانداي سۇلۋ جىميعان جىلىم – قايعى،
ەرتەگى ايتار ءبىر بۇلاق – بۇرىم جايلى...
تۇلپارلاردىڭ تاعاسى تاسقا ۇرىلسا،
جالعان تاريح قۇلاعى شۋىلدايدى...
كوز جاسىندا ميلليون جىل سەبەلەگەن،
ءجۇزىپ ءجۇر نۇح ءالى دە كەمەمەنەن...
رۋحىم ەسەڭگىرەر،
«تاس ءداۋىرى»
تاس بينامەن تۇرماستاي شەگەلەگەن...
قالام ۇشى قيالدى قانسىراتىپ،
جابىعىپ جاتىر تاعى جان شۇبارتىپ...
راۋشان گۇلگە تامسا ەكەن دەيمىن،
جانارداعى ەڭ سوڭعى تامشى – ۋاقىت...
**************
ءوتىپ جاتىر، ءوتىپ جاتىر ۇرى كۇن،
ءورىپ كەلەم جىردىڭ ۇزىن بۇرىمىن.
جەرگە ەڭكەيسە ەڭكەيەر تەك كۇن اناۋ،
شەرلى اقىننىڭ تامىزۋعا شىلىمىن.
جاڭقا قۇرلى كورمەس مەنى وي-اعىن،
تۇنشىعامىن،
ءارى بىردەن تويامىن...
قارا تۇنگە (بەلگى قالسىن)
ءاجىمدى
ماڭدايىمدى باسىپ-باسىپ قويامىن...
اڭگىمەنىڭ ارىسىن دا، بەرىسىن،
ايتپاشى، دوس،
بار ەدى وندا نە ءىسىم؟!
بەلبەۋ قىلىپ بۋىنامىن بەلىمە،
جول – جىلاننىڭ سىپىرىپ اپ تەرىسىن...
جىر – ماحاببات بىتسە ءۇمىتتى ءۇتىر قىپ،
كوپ الداندىق
ۇتتىق ءارى ۇتىلدىق...
جاستىق شاقتىڭ كورىپ قالام جارقىلىن،
شىلىمىمنان شىققان كەزدە ءتۇتىن – بۇلت...
قۇس – جانىمدى ايداھارعا ارباتىپ،
ءجۇرمىن...
كەتسەم ماڭگىلىككە جالعاسىپ...
قيال – جەبە،
كەمپىرقوساق ساداقپەن
وي اۋلايمىن كوك اسپانعا سامعاتىپ
ماقپال ءتۇن ماستىعى
ۇرانى بولعان ەمەس ۇلىلىقتىڭ،
مەن ونى كوپ ويلانىپ بۇگىن ۇقتىم.
كوشەدە تۇردىم ۇزاق قىس تۇنىنە
دەمىممەن جىرىن جازىپ جىلىلىقتىڭ.
ماستانام ماڭداي تەرگە قاراپ مەن دە،
سول بولار شاتتىق دەيتىن شاراپ كەيدە.
جانىمنىڭ جاڭا جىلىن ۇقتىرعانى-اي،
ءان سالىپ جۇرەك ۇرعان ساعات – كەۋدە...
تۇسىنبەس دەپ جاۋلاسىپ جاناشىرمەن،
بىلدىرلاپ ءجۇرىپپىن عوي بالا تىلمەن.
كوردىم مەن اي بوپ جۇزگەن ارمانىمدى،
جارىمنىڭ جانارىنداي قارا تۇننەن.
كوپ وتپەي كوكتەم كەلەر وسىنى ويلاپ،
جاتىر عوي كوڭىلىمنىڭ قۇسى تويلاپ.
سۇلۋ سۋ كەستەلەيدى كەڭ ولكەمدى
تاعىلعان ساۋساعىنا كوپىر – ويماق...
پاك دۇنيە، سابيدەي باستىرىلعان
جابىقپا!
باسىم كەتپەس جاستىعىڭنان.
جۇلدىزدىڭ نۇرى سىڭگەن اق قارىن جەپ،
ايىعام ماقپال ءتۇننىڭ ماستىعىنان...
جۇرەكتەن اققان جۇلدىزدار
قالاۋ سالەمەتبايۇلى 1983 جىلى دۇنيەگە كەلگەن. اقىن، اۋدارماشى. ولەڭدەرى رەسپۋبليكالىق مەرزىمدى باق بەتتەرىندە جاريالانىپ تۇرادى. اعىلشىن تىلىنەن رابيندرانات تاگور، ەميلي ديكينسون سىندى اقىنداردى اۋدارعان.
سوقىر ءسوز
اڭسارىم الاڭدا ءجۇر اق بوراندى،
ءاي، ءومىر!
ايىرا المان اق-قاراڭدى.
سوقىر ءسوز جولعا شىعىپ بارا جاتىر،
تۇرتكىلەپ قالام ۇشى اق قاعازدى...
ومىردە ادام جوقتاي مەنەن وزگە،
قۇبىنىڭ قۇمى كوشەر كەنەزەمە...
قۇمىرادا وسكەن گۇل الدەنەنى،
ويلايدى باسىن سۇيەپ تەرەزەگە...
اعاشتار قۇيعا باتقان بالالارداي،
اڭسايدى-اۋ،
اسىر سالار دالا قانداي!
دىرىلدەپ توڭا بەرەر ەلەكتر شام،
ءوزى شاشقان شۋاققا ورانا الماي...
ومىردە ەركىندىك بار، ءسىرا، نەندەي،
قۇس جولى كىسەندەۋلى بىلەگىمدەي...
ارتىق زات سياقتانام،
قۇلتەمىرگە
سالىنعان ادامزاتتىڭ جۇرەگىندەي...
ەمبەستەن ءۇمىت ءۇرپىن ەزىلە ءبىر،
كوڭىلىم، كوپ كوكىمەي «وزىڭە» كىر...
تۇسىمدە جۇرەم ىلعي قۇزعىن اۋلاپ،
قۇيام دەپ سوقىر ءسوزدىڭ كوزىنە نۇر...
***
مەن ءسىرا مىڭعا كەلدىم، جۇزگە كەلدىم،
شارشادىم، دوسىم، مەنى ىزدەمەگىن.
تامشىدا تىلەمەيتىن تاڭدايىنا،
تارعىل تارلان قۇمداردىڭ دۇزگەنى ەدىم.
جىلاسادا تىلەيتىن جىلانعا باق،
ۇرىلدى قارا تاسقا مىناۋ قاباق.
ەلىكتەپ تۋعان جەردىڭ تاۋلارىنا،
الدىم ەرتە سامايدى قىراۋعا وراپ.
تابادى مىڭ قايعىدان مياتتى كىم،
جارقىن جاس داۋرەنىمە ۇياتتىمىن.
ەمىس-ەمىس كەلەدى كەيدە ەسىمە،
ءبىر كەزدە عاشىق بولعان سياقتىمىن...
اداسىپ بۇلا دارەن باقتا قالعان،
جان دوسىم، مەن سىرمدى اقتارا المان.
اعارعان جۋرەگىمنىڭ شاشى سىندى،
كەۋدەمە ۇيالايدى اپپاق ارمان.
***
شاشىم مەنىڭ نەگە ەرتە اعارعان،
كىم بىلەدى شاعىم شىعار تازارعان؟
ارمانمدى قايتام اسا تاياق قىپ،
بولكە تابۋ ءۇشىن بارعان بازاردان.
ءتۇزىۋ جولمەن باراد حالىق اداسىپ،
تەك تۇيمەدەي تەڭگەلەرگە تالاسىپ.
ۇمىت قىلعان شىن قۇمارتىپ قاراۋدى،
قاپ-قارا شاڭ ءسىڭىپ قالعان قاراشىق.
لاشىقتارعا بەت تۇزەيدى سول قالىڭ،
وتىن جاعىپ وتىر دەيسىڭ وندا كىم؟
تىم ۇزاق قول الىسقان بولىپ جىلتامىن،
قاتىپ قالعان قالقا قىزدىڭ قولدارىن.
اياۋلى التىن سارايىنا اسىققان،
بارادى انە وقنكەي سارى باسىپ پاڭ.
كوكبورىنى يت ەكەن دەپ ءجۇر حالىق،
تۇندە كەلىپ اس ىزدەگەن قوقىستان.
***
سەكىرگەندە باستان سوڭعى سەرى كۇن،
ىزدەمەيدى،
ىزدەردەيسىڭ مەنى كىم؟.
جانارداعى ىشسە سوڭعى جاسىمدى،
اي ساۋلەسى مالىپ مامىق ەرىنىن.
ءسونىپ قالسا جۇرەگىمدى جەگەن وت،
قيماسىم جوق، ماعان باسقا نە كەرەك؟.
كومكەرسە ەدى اشىق قالعان كوزىمدى،
ۇشىپ كەلىپ ەگىز ەكى كوبەلەك.
قايعى باسىم مەندە ەجەلدەن از ءۇمىت،
ساعىم عانا بار تاپقانىم سابلىپ.
ارقام تيگەن جاپىراققا جاپ-جاسىل،
جۇرەك سىرىم قالسا سوندا جازلىپ.
بەلگىسىزدەۋ اياعى دا باسى مەن،
جىل ساناۋدان ارىدا وتكەن عاسىر ەم.
جاپىراقتا قالعان ءسولبىر جازبالار،
ءوشىپ كەتسە جۇلدىزداردىڭ جاسىمەن...
***
ءوزىن وپات قىلاتىن وتتى ىزدەگەن،
قاريالار قالاۋدى جوق پا ىزدەگەن؟
قاسيەتتى اجىمىنەن قامال سالىپ،
قارتتىقتى جۇرەككە ولار جەتكىزبەگەن.
قول باققان قوزىقاداي كوشكە ەرگەن،
ورالىپ ەتەكتەرگە وسكەن ەم مەن.
ۇرشىعىن يىرۋمەن ونەگەنىڭ،
اجەلەر كوڭىلدەردى كەستەلەگەن.
قۇلدىراڭداپ قۇلىن بوپ مىڭ كىسىنەپ،
تاسىعان قىزدار تۇنىق سۋدى ءىشىپ ەك.
ەمىنىپ جاتاتۇعىن ەركە بۇلاق،
وزىنەن ءمولدىر كوزدەن سۇيگىسى كەپ.
جۇلماستان اياپ ءشوپتى جاسىل ءار ءتۇپ،
شالعىندا اسىر سالدىق، اسىق اتىپ.
ارقاردىڭ اسىعىنداي قاتال تاعدىر،
ءبىزدى دە ۇرىپ جىبەردى-اۋ شاشىراتىپ...
اداسقان قاتال زامان قورىمىندا،
ۇلىڭدى باستاپ كەتتى جولى قۇمعا.
ولەڭمەن ورنەكتەۋمەن وتەر ءومىر،
اۋىلدى اڭساپ جوق بۇگىن ورىنىندا.
***
تۋارى انىق اسپاننىڭ اشىلار كۇن،
ارقىرا جۇرەكتەگى اسىل اعىن.
جارىمنىڭ مىنەزىندەي جايساڭ ءومىر،
ارىنداي بوپ بارادى اشىنانىڭ.
قۇرت جەگەن بالا قايىڭ بۇرىندەيىن،
ءبارى توزدى، مەن نەگە بۇلىنبەيىن؟
زاتى جوق اتى قالعان اسپانىما،
كولەڭكەمە سۇيەنىپ كۇبىرلەيمىن...
كورگەندە بارلىعىنىڭ ۇزاعانىن،
قىراتتا تۇرىپ كۇندەي قىزارامىن.
قارا قۇرتىن ەمدەۋگە بۇل قوعامنىڭ،
كوز جاسىمدى قايناتىپ تۇز الامىن.
كۇلەدى ميىعىنان ميدى جەپ مۇڭ،
توزە الماس كوڭىلىم دە ەندى كوپ كۇن.
كوردىم مەن كەلەر كۇندى كومىردەي كىر،
سىعالاپ جىرتىعىنان كوكجيەكتىڭ...
جاسىن دا جاسىتا الماس ەندى جاسقاپ،
ويانار ءور رۋحىمىز سول ءبىر اسقاق.
جىرلارىمدى جۇمسايمىن شەكسىزدىككە،
كەلۋگە سول ءبىر جۇپار جەلدى باستاپ.
***
بالام، اكەڭ وتىزدان استى بۇگىن،
تەرەك قىلدى ۋاقىت جاس شىبىعىن.
كوپ بولدى ەسسىز قالا ەستىرتپەدى،
كەۋدەمدەگى ۇلىعان قاسقىر ءۇنىن.
ءان-جىرى مەكەن قىلعان ءار تامىردى،
ۋاقىت قۇرىقتادى تارپاڭ ۇلدى.
بالعىن دەمىڭ ۇشىردى قانشاما ءتۇن،
اسىلىپ ولەيىن دەگەن ارقانىمدى.
كەڭ دالاسىن اڭساعان كۇلىكتەيىن،
كەتكىم كەلدى كەيدە ارتقا بۇرىپ مويىن.
قۇسىعىن جەگەن ماستىڭ سۇم قالادا،
قاڭعىدىم ماساڭ تارتقان كۇشىكتەيىن.
سەندەي ۇرىپ ساندالتقان سەزىمدەرى،
ومىرگە قايتا اكەلدىڭ ءوزىڭ مەنى.
كەلەشەك - كوشەگە وتەر جاسىل شىراق،
تەك تۇنگى ءتۇز مىسىقتىڭ كوزىندە ەدى...
ۋاقىت قايعىنىدا ۇرلاپ بۇگىن،
قاسىڭدا وتىزىمدى جىرلاتتى، ۇلىم.
جاسىمدى ۇمىتسام دا ۇمىتپاسپىن،
باقىتىمنىڭ وزىڭمەن قۇرداستىعىن.
***
بالام، مەن ەمەسپىن ەش قىزعا عاشىق،
جۇرەك قوي جۇرگەن جىنىس جىردا اداسىپ.
اڭشىداي الاسۇرام قۋعان اڭى،
شىعىپ كەتكەن كوز جەتپەس شىڭعا قاشىپ.
جاناردى بىلەم ءجيى جاسقا مالام،
ەلەستەپ تۇرسا قايتەم باسقا عالام؟
مىناۋ قارا قوعامدا جۇرسە بولدى،
قاسىمدا باسىم سۇيەر اپپاق اناڭ.
جان دوسىم جوق ەكەنىن مويىندايمىن،
دوڭكيىپ جۇرەم جالعىز دويىردايىن.
اقىندى شەڭگەلىنە اپ مىناۋ زامان،
سوعادى ءبىر-بىرىنە سويىلدايىن.
انامنان باسقا ەشكىمدى كەشىرمەيمىن،
جىلاتىپ اپ جىلايمىز نەسىن كەيىن؟...
جىلجيمىن كىتاپتىڭ ءار جولىنا ەرىپ،
شۇباتىلعان قۇمىرسقا كوشىندەيىن.
بالام، مەن ەمەسپىن ەش قىزعا عاشىق،
كوپ اداسام جىر دەيتىن جىلعانى اسىپ.
جازۋلارىن قالدىرام جۇرەگىمدى
مۇڭ دەيتىن ميلليون جىلدىق مۇزعا باسىپ.
***
قانداي عاجاپ تامىلجىعان ءتۇن بۇگىن،
مىڭ كۇنا عوي دەپ ايتۋدا مۇڭلىمىن.
التىن سىمداي ءبىر-بىرىنە سوعىلعان،
ەستىدىم اي ساۋلەسىنىڭ سىڭعىرىن.
قوس جۇلدىزدىڭ عاشىقتىقتان جاناتىن،
كوز جاسىممەن جالعاسام با اراسىن؟
قالعان ءتۇسىپ كورەم كۇمىس قۇس جولىن
شەكسىزدىكتىڭ تۇلپارىنىڭ تاعاسىن...
ءتۇن ءوزى ءىشىپ قويعان سىندى تۇنەگىن،
ارتادى ءۇنسىز مويىنىما اق بىلەگىن.
اق كيىمدى دارىگەردەي اق تامشى،
تىڭداپ جاتىر جاپىراقتىڭ جۇرەگىن.
الىپ تاۋلار ءتۇسىپ قالعان تاس ءتىسى،
ىرجيادى سەكىلدەنىپ ماس كىسى.
قاناتىمەن قاعىپ كەتەر ءساتتى بۇل،
باسىما ۇشىپ قونباسىنشى باق قۇسى!
قالاداعى كوشپەلىلەر
تۇندە تاعى جازىپ-جازىپ تاستادىم،
مەن وقيىن، ءبىر بۇرىشقا باستاعىن.
جىلدار ەمەس جۇزىڭە ءاجىم تۇسىرگەن،
قىرى باتىپ كەتكەن بىلەم اقشانىڭ.
كىرپىكپەنەن تاستى قاجاپ تەسەمىز ،
ءبىز – اقىنبىز، سولاي عۇمىر كەشەمىز.
شىلىم شەگىپ الايىقشى،
ءتۇتىنى
قالاي ۇشسا، ەندى سولاي كوشەمىز...
ارمان قۋدىم ىشەگىمدى شۇباتىپ،
ىرزامىن كەتسىن قايدا قۇلاتىپ.
ادام تۇگىل،
تالاي جاقسى كىتاپتى،
كوتەرە الماي تاستاپ كەتتىم جىلاتىپ.
ءجۇرمىن، اعا، مەن ەسىمدى جيا الماي،
كوكجيەككە سيا الماعان قيالداي.
ارۋ تۇگىل،
تالاي سۇلۋ ولەڭدى،
وكىنگەنمىن قايرىلىپ سۇيە الماي.
شابىت قانا بىزگە قۇشاق اشىپتى،
ول باردا اقىن كوڭىلىن نە جاسىتتى!
كوشىپ-قونىپ جۇرەمىز ءبىز وسىلاي،
ماسقارالاپ تۇراعى جوق باقىتتى!
بەسىك – جىر
(ۇلىم ەلشاتقا)
كىپ-كىشكەنتاي جانە شەكسىز اسپانىم،
مەن ەرەمىن،
ماڭگىلىككە باستاعىن.
اكەشىڭە ءولىم اشقان ەسىكتى
بەسىگىڭمەن تىرەپ جاۋىپ تاستادىڭ!
مەن دە سەندەي اقىن دەگەن بالامىن،
باسپاناسىز قوجاسىمىن قالانىڭ.
توڭعاعىڭدى بەتىمە جاق، اق قوزىم،
سۇم ومىردەن جاسىرىنىپ قالامىن!
ءبىر سۋىقتىق بيلەر مەنى تاسقا ءتان،
ۇلىم، ساعان ءبىر ءسات قۇشاق اشپاسام.
تەزدەن تابان تىرەرمىسىڭ
الدىڭا،
جۇرەگىمدى ءتىلىپ-ءتىلىپ تاستاسام!
اجال-ارقان ۇلگىرمەس ەم شەشىپ مەن،
ۇلىم مەنىڭ، ەگەر ءسال-ءسال كەشىكسەڭ.
تۇنشىققاندا وزەنىندە ءومىردىڭ،
سەن قۇتقاردىڭ قالقىپ كەلىپ بەسىكپەن!..
الماتىعا اپام كەلەردە...
التاي اسىپ كەتكەن البىرت قۇسىڭنىڭ،
بالاپانىن كورگىڭ كەلدى... ءتۇسىندىم.
ءتۇنى بويى كوزىمدى ىلمەي سەن كەلەر،
كوشەلەردى كىرپىگىممەن سىپىردىم.
بۇل اراعا جاتقان جوقسىڭ جاي كەلە،
جىرلارىمدى تالدامايمىن، ءاي، نەگە؟!
تاسىرقاسام اي سىرعاسىن تاعا عىپ،
تاي كۇنىمدە قوسىپ ەدى-اۋ بايگەگە!
تۇسسە-داعى تاعدىر دەيتىن تاۋ قۇلاپ،
قارا قازان شاعىلمادى، ساۋ بىراق.
ەڭ قىزىقتى ويىنشىعىم قاڭتاردا،
كىرپىگىڭە قاتقان سۇڭگى ساۋدىراپ...
بارۋشى ەدىك وتىن تەرىپ ورمانعا،
مولا بىتكەن قوبىزشى ەدى ول ماڭدا.
بالا كۇندەي توگىلەدى بال جىرىم،
قوزى-قالام ساۋساعىمدى سورعاندا.
تۇرسا ۇلىم الىسقا ەرتەڭ كەتەم دەپ،
قالاي توزەم سەنشە بۋىن بەكەمدەپ.
ەرتە اتتاندى، اكەم اقىن بولاتىن
ءولىم جايلى ماعان ساباق وتەم دەپ.
ءۇنىم بار ما؟ كورەيىنشى ءان سالىپ،
اپا، سەنى شىعام كۇلىپ قارسى الىپ.
قالا دەيتىن تاس قابىردا سۇراققا اپ،
جاتىر ماعان جىرىم قايتا جان سالىپ.
اكەمدى ەسكە العاندا
اق ماحاببات لاۋلاپ سوڭعى دەمىڭنەن،
سەن اتتانىپ كەتىپ ەدىڭ ومىردەن.
كوزدەرىمنەن كول بوپ اققان جاس ەمەس،
بالالىعىم ەدى ماڭگى توگىلگەن.
سەنى الىسقا الىپ كەتتى باستاپ اي،
اناما دا سىيلاپ نۇرى اق ساماي.
قالامىڭدى ساۋساعىڭا بالاپ مەن،
قىسىپ ۇستاپ جۇرەر بولدىم تاستاماي.
بالالىق-اي ويعا ورىن بەرمەگەن،
جەك كورۋشى ەم جۇرتتى سەنى جەرلەگەن.
سەنەن قالعان كىتاپتارعا ىلەستىم،
كوزىڭ نۇرى سالىپ كەتكەن جولمەنەن.
سەنى ەسىمە سالسا بەتتەن سۇيگەن كۇن،
كەلمەۋشى ەدى قاڭىراعان ۇيگە ەنگىم.
سەن استىندا جاتقاننان سوڭ، اسىلىم،
قابىرگە دە ەركەلەۋدى ۇيرەندىم.
سەن سىيلاعان قوس قاناتىم جايىلعان –
ەكى اعام ء(تاڭىر، سودان ايىرمان).
ءدوڭ باسىندا سەن جاتقان سوڭ باقىلاپ،
جىعىلۋدى نامىس كوردىم تايىمنان.
ءبىر سيپاتىپ الۋ ءۇشىن باسىمنان،
جابىققاندا مەن قاسىڭا اسىعام.
كۇزەتتىردىم نامىسىمدى ارمەنەن،
بەينەڭدى ويىپ توزىمدىلىك تاسىنان.
ەلەس-دۇنيە ىشىنە ەنگەن ەسىلىم،
كوپ ساعىنسام بەرە گورشى كەشىرىم.
الاسۇرىپ شىڭعا ورلەپ بارامىن،
ەسىمىمە ىلەسكەن سوڭ ەسىمىڭ.
***
(جارىم جانساياعا)
نە تىلەر ايىرباسقا كەلەر ءبىر باق،
سەندەي ەركە تاعدىرعا كونەم، بىراق...
قينالام كەيدە كۇرەك ۇستاي الماي،
بايلاسا ساۋساعىمدى ولەڭ شىرماپ.
جەتەر ماعان سەنىڭ بار سىيلاعانىڭ،
ءۇي سۋىق بولعانىمەن ميدا جالىن...
كوكىرەگىمدە قالعان ءبىر بوس الەمدى،
ۇلىمنىڭ ءۇنى تەربەپ قينالامىن...
قاپ-قارا قار جاۋعىزسام نالا-مۇڭنان،
قارعالداقتى كورەمىن قاباعىڭنان.
ەتىگىم تەسىلگەندە ءماز بولاسىڭ،
جەر – انام يىسكەدى دەپ تابانىڭنان.
قارا تۇياق كەتىلىپ اق شاعىلدا،
جۇرسە دە، ايتشى، جىردان اقسادىم با؟
اق جاۋلىعىن توساسىڭ تۇمسىعىما،
انام جايلى ءتۇس كورىپ جاتقانىمدا.
قۇيىپ اپ قيالىنا قورعاسىندى،
قوساعىڭ بۇل قوعامعا زورعا ءسىڭدى.
تۇسىمە ەنگەن قىز دەسەم،
سەن ەكەنسىڭ
تۇندەردە ءسۇرتىپ جۇرگەن كوز جاسىمدى...
***
جىرلارىمدا مىڭ جىلقى دۇركىرەدى،
مەزگىل دە قاماي الماس مۇمكىن ونى
شابدولداي جۇرەگىمدى ءۇزۋ ءۇشىن،
سۇم ءومىر مەنى سان جىل سىلكىلەدى!
مەن ەندى شالقىپ كۇلىپ ۇيرەنەمىن،
كوكتەمنىڭ گۇل – تۇيمەسىن تۇيمەلەدىم.
جۇزىك قىپ تاعامىن دا التىن ايدى،
ماڭگىلىكتىڭ قىزىنا ۇيلەنەمىن.
بۇلقىنىپ جاتىر سانسىز بۇرشىك ىشتەن،
وتەدى ەندىگى ءومىر ۇمتىلىسپەن
اينالدىرىپ الىپپىن قارا تۇنگە،
تولتىرىپ كۇندەرىمدى كۇرسىنىسپەن!
جان جارام ءبىر جازىلىپ، ءبىر اسقىنىپ،
قيناماس.
بولادى ەندى تۇراقتىلىق.
ۇرپاقتى ىزگىلىككە باستاۋ ءۇشىن،
وتىرام ءاز ىزىمە شۋاق قۇيىپ.
ەلىتتىرىپ ءبىر عاجاپ كۇيگە مەنى،
وتەدى كۇندەرىمنىڭ كۇيمەلەرى.
سۇم ءومىر،
سىلكىلەسەڭ سىلكىلەگىن،
ءبارىبىر قابىلدايمىن بي دەپ ونى!
***
سەبەبىن ىزدەپ نەسىن ءجۇز ويلانام،
كۇلۋدەن جالىققاندا جىلايدى ادام.
جايىن – جىرىم قاپپاي ءجۇر قارماعىمدى،
ۋاقىتتىڭ وزەنىن ىلايلاعان...
بالا كۇنگى سىيلاعان اسىعىم جۇت،
قۇلاتا الماس تالەيدىڭ تاسىن ۇرىپ...
قاراڭعىلىق قادايدى قارا كوزىن،
ىشىنە مىڭ ساۋلەنىڭ جاسىرىنىپ...
قانداي سۇلۋ جىميعان جىلىم – قايعى،
ەرتەگى ايتار ءبىر بۇلاق – بۇرىم جايلى...
تۇلپارلاردىڭ تاعاسى تاسقا ۇرىلسا،
جالعان تاريح قۇلاعى شۋىلدايدى...
كوز جاسىندا ميلليون جىل سەبەلەگەن،
ءجۇزىپ ءجۇر نۇح ءالى دە كەمەمەنەن...
رۋحىم ەسەڭگىرەر،
«تاس ءداۋىرى»
تاس بينامەن تۇرماستاي شەگەلەگەن...
قالام ۇشى قيالدى قانسىراتىپ،
جابىعىپ جاتىر تاعى جان شۇبارتىپ...
راۋشان گۇلگە تامسا ەكەن دەيمىن،
جانارداعى ەڭ سوڭعى تامشى – ۋاقىت...
***
ءوتىپ جاتىر، ءوتىپ جاتىر ۇرى كۇن،
ءورىپ كەلەم جىردىڭ ۇزىن بۇرىمىن.
جەرگە ەڭكەيسە ەڭكەيەر تەك كۇن اناۋ،
شەرلى اقىننىڭ تامىزۋعا شىلىمىن.
جاڭقا قۇرلى كورمەس مەنى وي-اعىن،
تۇنشىعامىن،
ءارى بىردەن تويامىن...
قارا تۇنگە (بەلگى قالسىن)
ءاجىمدى
ماڭدايىمدى باسىپ-باسىپ قويامىن...
اڭگىمەنىڭ ارىسىن دا، بەرىسىن،
ايتپاشى، دوس،
بار ەدى وندا نە ءىسىم؟!
بەلبەۋ قىلىپ بۋىنامىن بەلىمە،
جول – جىلاننىڭ سىپىرىپ اپ تەرىسىن...
جىر – ماحاببات بىتسە ءۇمىتتى ءۇتىر قىپ،
كوپ الداندىق
ۇتتىق ءارى ۇتىلدىق...
جاستىق شاقتىڭ كورىپ قالام جارقىلىن،
شىلىمىمنان شىققان كەزدە ءتۇتىن – بۇلت...
قۇس – جانىمدى ايداھارعا ارباتىپ،
ءجۇرمىن...
كەتسەم ماڭگىلىككە جالعاسىپ...
قيال – جەبە،
كەمپىرقوساق ساداقپەن
وي اۋلايمىن كوك اسپانعا سامعاتىپ
ماقپال ءتۇن ماستىعى
ۇرانى بولعان ەمەس ۇلىلىقتىڭ،
مەن ونى كوپ ويلانىپ بۇگىن ۇقتىم.
كوشەدە تۇردىم ۇزاق قىس تۇنىنە
دەمىممەن جىرىن جازىپ جىلىلىقتىڭ.
ماستانام ماڭداي تەرگە قاراپ مەن دە،
سول بولار شاتتىق دەيتىن شاراپ كەيدە.
جانىمنىڭ جاڭا جىلىن ۇقتىرعانى-اي،
ءان سالىپ جۇرەك ۇرعان ساعات – كەۋدە...
تۇسىنبەس دەپ جاۋلاسىپ جاناشىرمەن،
بىلدىرلاپ ءجۇرىپپىن عوي بالا تىلمەن.
كوردىم مەن اي بوپ جۇزگەن ارمانىمدى،
جارىمنىڭ جانارىنداي قارا تۇننەن.
كوپ وتپەي كوكتەم كەلەر وسىنى ويلاپ،
جاتىر عوي كوڭىلىمنىڭ قۇسى تويلاپ.
سۇلۋ سۋ كەستەلەيدى كەڭ ولكەمدى
تاعىلعان ساۋساعىنا كوپىر – ويماق...
پاك دۇنيە، سابيدەي باستىرىلعان
جابىقپا!
باسىم كەتپەس جاستىعىڭنان.
جۇلدىزدىڭ نۇرى سىڭگەن اق قارىن جەپ،
ايىعام ماقپال ءتۇننىڭ ماستىعىنان...
