Cاعىنتاەۆتىڭ ىرجىڭىنان مىرزاحمەتوۆ ساق بولسىن!
بۇگىندە ەل اراسىندا جەر كوميسسياسىنىڭ ەكس-باسشىسى باقىتجان ساعىنتاەۆ جايلى ءارتۇرلى اڭگىمەلەر گۋلەپ تۇر. بىرەۋلەر «ساعىنتاەۆ باسقارعان ءبىر اي بەدەرىندە جەر كوميسسياسى ەداۋىر قىزمەت اتقاردى» دەسە، ەندى بىرەۋلەرى بۇعان كەرەعار پىكىرلەر ايتۋدا. قانداي جاعداي بولماسىن، ءبىر شىندىقتى مويىنداۋىمىز كەرەك. باقىتجان ساعىنتاەۆ جەر كوميسسياسىنىڭ تىزگىنىن ۇستاعان كەزدە ءار الۋان اششى پىكىرلەردىڭ اشىق ايتىلۋىنا مۇرىندىق بولا ءبىلدى. تەك، الماتى وبلىسىنداعى بايسەركەاگرو» اگروكەشەنىندەگى ساعىنتاەۆتىڭ «كۇلكىسىن» حالىق قالاي باعامدارىن بىلمەي، دال بولىپ وتىر.
نەگە ەكەنى بەلگىسىز، ساعىنتاەۆتىڭ وسى ءبىر تۇسىنىكسىز كۇلكىسىن انشەيىندە تۇيمەدەيدى تۇيەدەي ەتەتىن جۋرناليستەر قاۋىمى «ۇمىت قالدىردى». حالىق «جەرىم» دەپ زار ەڭىرەپ وتىرعان كەزدە ۇلكەن لاۋازىمداعى شەندىنىڭ كوميسسيا توراعالىعىن ىرجالاڭداپ وتىرىپ، اسقار مىرزاحمەتوۆكە تاپسىرۋىنىڭ استارىندا نە جاتىر؟
ساعىنتاەۆتى كۇلكىگە كەنەلتكەن ءساتتى ءبىر ەسكە ءتۇسىرىپ الايىق.
مۇحتار تايجان:
– مەن ءسوزىمدى الدىمەن قاراپايىم پروتسەسسۋالدى ماسەلەلەردەن باستاسام دەپ ەدىم. كوميسسيانىڭ جۇمىسى جۇيەلى تۇردە ءوتۋى كەرەك دەپ ويلايمىن. مىسالى، سوڭعى ەكى اپتادا «جينالىس بولا ما، بولماي ما» دەپ تەلەفوننىڭ الدىندا وتىرىپ كۇتتىك.
باقىتجان ساعىنتاەۆ:
– مەن كوميسسيانىڭ توراعاسى رەتىندە بىردەن جاۋاپ بەرەيىن. وكىنىشكە وراي انگەنامەن سويلەۋگە شامام بولماي قالدى.سول سەبەپتەن جينالىس وتپەي قالدى. قازاقشا ايتقاندا تاماعىما سۋىق ءتيىپ قالدى.
مۇحتار تايجان:
– مەنىڭشە ءبىر جوسپار سىزۋىمىز كەرەك. «وسى اپتادا مىنا وبلىسقا، كەلەسى اپتادا انا وبلىسقا بارامىز» دەپ. سوندا ءبىز ءوزىمىزدىڭ شارۋالاردى دا جوسپارلاپ وتىرار ەدىك. بۇل – ءبىر. ەكىنشىدەن، پرەسسادان وقىپ جاتىرمىز. ءسىز كوميسسيادان كەتەسىز بە، جوق پا؟
باقىتجان ساعىنتاەۆ:
– بۇل ماسەلەنى جينالىستىڭ سوڭىنان ايتايىن دەپ وتىر ەدىم. وزدەرىڭىز بىلەسىزدەر، ەلباسىنىڭ جارلىعىمەن اسقار يسابەكۇلى اۋىلشارۋاشىلىعى ءمينيسترى قىزمەتىمەن قوسا پرەمەر-ءمينيستردىڭ ورىنباسارى لاۋازىمىنا دا تاعايىندالدى. نەگىزگى جۇمىسى اۋىل شارۋاشىلىعىنىڭ كۋراتورى بولادى. كەلەسى جينالىستان باستاپ، توراعالىق قىزمەت اسقار مىرزاحمەتوۆتىڭ قولىنا وتەدى. مەن بۇگىن سىزدەرمەن بىرگە سوڭعى رەت جۇمىس جاساپ وتىرمىن. ءبىر ايدىڭ ىشىندە بەس كەزدەسۋ وتكىزدىك. جامان جۇمىس ىستەگەن جوقپىز دەپ ويلايمىن. ەكى وڭىرگە شىقتىق، ءۇش جينالىس استانادا ءوتتى. اسقار مىرزاحمەتوۆ جۇمىستى بۇدان دا ارى دامىتىپ، وڭ شەشىمدەرگە جەتكىزەدى دەپ تىلەك بىلدىرەمىن.
مۇحتار تايجان:
– مەنىڭ ويىم، ءوتىنىشىم، ۇسىنىسىم دەپ ايتسام دا بولادى. كوميسسيانىڭ جۇمىسىن بىرگە باستادىق پا، بىرگە اياقتايىق. ويتكەنى، مىنانداي وزگەرىس...
باقىتجان ساعىنتاەۆ:
– اسقار يسابەكۇلىنا سەنىمسىزدىك كورسەتىپ وتىرسىز با (كۇلەدى)?
مۇحتار تايجان:
– جوق، ماسەلە وندا ەمەس. ماسەلە كوميسسيا جۇمىستى قالاي باستاسا، اياعىنا دەيىن بىرگە بارايىق دەگەن نيەتتە عانا. سىزدەر وسى ۇكىمەتتىڭ مۇشەسىزدەر. مەن اسقار مىرزاحمەتوۆ مىرزانى بۇرىننان بىلەمىن. سىيلايمىن. ءوز باسىم سەنەمىن. بىراق، مەنىڭ ۇسىنىم بويىنشا كوميسسيا جۇمىستى بىرگە باستادى ما، اياعىنا دەيىن بىرگە بولايىق. بۇل - مەنىڭ ويىم. ارينە، ۇكىمەتتىڭ ءوز ويى بار شىعار. ءبىز اسقار مىرزاحمەتوۆپەن دە جۇمىس جاساۋعا دايىنبىز. جۇمىستان كەتپەي، اياعىنا دەيىن جەتكىزەيىك.
باقىتجان ساعىنتاەۆ:
– جىلاپ قوشتاساتىن ءتۇرىمىز بار عوي (تاعى دا كۇلكى).
(تولىعىمەن ۆيدەودان تاماشالاڭىز)
ارينە، وزدەرىڭىز كورىپ وتىرعانداي مۇحتار قۇل-مۇحامەد، جاقسىلىق ۇشكەمپىروۆتەرگە «ەزۋ تارتپا» دەي المايمىز. بىراق، ماسەلە جەردىڭ تاعدىرى جايلى بولىپ جاتقان كەزدە شەندىلەردىڭ «ىرجالاقتاپ» وتىرۋى – جارامسىز ءىس. ال، ول شەندىلەردى «قىتىقتاپ» وتىرعان كوميسسيانىڭ توراعاسى ساعىنتاەۆتىڭ ءوزى.
مۇنداي ارتىستىك نەگە كەرەك بولا قالدى؟ بىزگە ازىرشە تۇسىنىكسىز بولىپ وتىرعانى وسى عانا.
بۇكىل حالىق «كوميسسيانىڭ وتىرىسى نەگە بولماي قالدى؟» جاۋاپ تاپپاي جاتقان كەزدە ساعىنتاەۆتىڭ تاماعىنا سۋىق ءتيىپ جاتىپتى. ەندەشە، سول تۇستا كوميسسيا توراعاسىنىڭ اۋىرىپ قالعانى نەگە الدىن-الا ەسكەرتىلمەدى؟ ونىڭ ورنىن باسىپ، جينالىستى وتكىزەتىن ءبىر ادامنىڭ تابىلماعانى ما؟
بىرىنشىدەن، «انگەنا» ءبىزدىڭ ويىمىزشا جينالىستىڭ وتپەي قالۋىنا سەبەپ ەمەس. ەكىنشىدەن، حالىق «ساعىنتاەۆ نە سەبەپتى كوميسسيادان كەتىپ جاتىر؟» دەپ ابدىراپ وتىرعاندا ونىڭ "مىنا تۇرىمىزبەن ءبىز جىلاپ قوشتاستاتىن سياقتىمىز" دەپ ىرجالاقتاعانى تىم سولەكەت كورىندى. جەردىڭ ماسەلەسىن قىلجاقتاپ، ورتاعا قىستىرما ءسوز ارالاستىرىپ وتىرىپ تالقىلاۋ كوڭىلگە اسا قونبايدى، ساعىنتاەۆ مىرزا. كوميسسيا مۇشەلەرىمەن "جىلىپ قوشتاستاتىن بولدىق" دەپ ءجۇرىپ، ەرتەڭ اتا باباڭىز اق نايزانىڭ ۇشىمەن، اق بىلەكتىڭ كۇشىمەن قورعاپ قالعان جەرلەن، بايتاق دالادان زار ەڭىرەپ قوشتاسىپ جۇرمەڭىز. بۇنى دا قاپەرىڭىزدە ساقتاڭىز!
ءتۇيىن
ءبىز بۇل ماسەلەنى نەگە ەندى عانا جازىپ وتىرمىز؟ ەرتەڭگى قىزىلوردادا وتەتىن جينالىستى اسقار مىرزاحمەتوۆ باسقارادى. ساعىنتاەۆتىڭ تۇسىنىكسىز كۇلكىسى اسەكەڭە ساباق بولسا دەيمىز. قازاق جەر ءۇشىن جانىن بەرۋگە دايىن وتىر. ال، ۇكىمەت كوميسسيانىڭ توراعالارىن ارى-بەرى «توڭكەرىستىرۋدەن» ارىعا بارا الماي جاتىر. وسىنداي كەزدە بوس اڭگىمە مەن كۇلكىگە ورىن بەرىلمەي، ناقتى جۇمىستار اتقارىلسا دەپ تىلەيمىز.
ءشارىپحان قايسار
Abai.kz
