استانا. 30 تامىز. قازتاگ - ەلەنا پرەوبراجەنسكايا. رەسەي ءوزىنىڭ عارىش ايلاعىنان زىمىران ۇشىرۋعا كىرىسەتىن ۋاقىتتا قازاقستان باسەكەگە قابىلەتتى سالانى دامىتىپ، عارىش دەرجاۆاسى اتانا الادى، دەپ ۇمىتتەنەدى ءماجىلىس دەپۋتاتى ءۋاليحان قاليجانوۆ.

«بۇل ماسەلە بۇرىن كوتەرىلگەن بولاتىن. باق رەسەي ءوزىنىڭ عارىش ايلاعىن سالۋدى جوسپارلاپ وتىرعانىن حابارلاعان. ءبىز (قازاقستان مەن رەسەي - قازتاگ) 2050 جىلعا دەيىن مەملەكەتارالىق كەلىسىمگە قول قويعانبىز، بولاشاقتا عارىش دەرجاۆاسى، عارىش سالاسى بار ەل اتانۋ ءۇشىن وسى ۋاقىت ىشىندە قازاقستاندىق عارىش سەكتورى ءوز كادرلارىن دايارلاپ ۇلگەرەدى»، - دەدى ۋ. قاليجانوۆ قازتاگ تىلشىسىنە.

ونىڭ ايتۋىنشا، بۇل ءۇشىن قازاقستان قازىردىڭ وزىندە قاجەت شارالاردىڭ ءبارىن قولعا الىپ جاتىر. «بايقوڭىر رەسەيگە تاۋەلدى بولماي، قازاقستان حالقىنا قىزمەت ەتەدى جانە قازىرگى ۋاقىتتا ءبىز بۇل سالادا جۇمىس ىستەپ جاتىرمىز، - دەپ اتاپ ءوتتى دەپۋتات.

حالىق قالاۋلىسى «ەرتە مە، كەش پە، سولاي بولۋعا ءتيىس ەدى» دەپ ەسەپتەيدى. «رەسەي ءوزىنىڭ ۇلكەن اۋماعى بولىپ تۇرعاندا، بولاشاقتا قىمبات جالعا الۋ قۇنىن تولەۋ نيەتىنەن اينىپ قالادى»، - دەدى ول.

«ۇكىمەتىمىز مۇنى ءبىلدى جانە دايىن ءجۇردى، وسىعان بايلانىستى سوڭعى ۋاقىتتا قازاقستاندىق عارىش سەكتورىن دامىتۋ ءۇشىن وسىنشاما قارجى ءبولىنىپ كەلدى»، - دەدى ۋ. قاليجانوۆ.

استانا. 30 تامىز. قازتاگ - ەلەنا پرەوبراجەنسكايا. رەسەي ءوزىنىڭ عارىش ايلاعىنان زىمىران ۇشىرۋعا كىرىسەتىن ۋاقىتتا قازاقستان باسەكەگە قابىلەتتى سالانى دامىتىپ، عارىش دەرجاۆاسى اتانا الادى، دەپ ۇمىتتەنەدى ءماجىلىس دەپۋتاتى ءۋاليحان قاليجانوۆ.

«بۇل ماسەلە بۇرىن كوتەرىلگەن بولاتىن. باق رەسەي ءوزىنىڭ عارىش ايلاعىن سالۋدى جوسپارلاپ وتىرعانىن حابارلاعان. ءبىز (قازاقستان مەن رەسەي - قازتاگ) 2050 جىلعا دەيىن مەملەكەتارالىق كەلىسىمگە قول قويعانبىز، بولاشاقتا عارىش دەرجاۆاسى، عارىش سالاسى بار ەل اتانۋ ءۇشىن وسى ۋاقىت ىشىندە قازاقستاندىق عارىش سەكتورى ءوز كادرلارىن دايارلاپ ۇلگەرەدى»، - دەدى ۋ. قاليجانوۆ قازتاگ تىلشىسىنە.

ونىڭ ايتۋىنشا، بۇل ءۇشىن قازاقستان قازىردىڭ وزىندە قاجەت شارالاردىڭ ءبارىن قولعا الىپ جاتىر. «بايقوڭىر رەسەيگە تاۋەلدى بولماي، قازاقستان حالقىنا قىزمەت ەتەدى جانە قازىرگى ۋاقىتتا ءبىز بۇل سالادا جۇمىس ىستەپ جاتىرمىز، - دەپ اتاپ ءوتتى دەپۋتات.

حالىق قالاۋلىسى «ەرتە مە، كەش پە، سولاي بولۋعا ءتيىس ەدى» دەپ ەسەپتەيدى. «رەسەي ءوزىنىڭ ۇلكەن اۋماعى بولىپ تۇرعاندا، بولاشاقتا قىمبات جالعا الۋ قۇنىن تولەۋ نيەتىنەن اينىپ قالادى»، - دەدى ول.

«ۇكىمەتىمىز مۇنى ءبىلدى جانە دايىن ءجۇردى، وسىعان بايلانىستى سوڭعى ۋاقىتتا قازاقستاندىق عارىش سەكتورىن دامىتۋ ءۇشىن وسىنشاما قارجى ءبولىنىپ كەلدى»، - دەدى ۋ. قاليجانوۆ.

ءماجىلىس دەپۋتاتىنىڭ باعالاۋىنشا، «رەسەي ءوزىنىڭ زىمىراندىق كەشەنىن 10 - 15 جىلدا سالا المايدى. بۇل ۋاقىتتا ءبىز دامىپ، ءوز كادرلارىمىزدى دايارلاي الامىز».

«رەسەي ءوز جوسپارىن جۇزەگە اسىرىپ جاتقان ۋاقىتتا ءبىز بۇل سالادا باسەكەگە قابىلەتتى دەڭگەيگە جەتەمىز. ءبىز بولەك مەملەكەت بولىپ تابىلاتىندىقتان جانە بۇل سالادا ءوز ساياساتىمىزدى جۇرگىزەمىز، سوندىقتان قالاساق تا، قالاماساق تا، بۇل سالانى دامىتاتىن بولامىز»، - دەدى ول.

بۇعان دەيىن قازاقستان پرەزيدەنتى نۇرسۇلتان نازارباەۆ رەسەيلىك باق-قا «باسقا عارىش ايلاقتارىنىڭ قۇرىلىسىنا كەلسەك، بۇل كەز-كەلگەن مەملەكەتتىڭ، سونىڭ ىشىندە رەسەيدىڭ دە جەكە قۇقىعى ەكەنى ءسوزسىز، بۇل تۇرعىدا قازاقستاننىڭ ەش قارسىلىعى دا جوق، بۇعان قاتىستى قاۋىپتەنۋ دە جوق» دەپ مالىمدەگەن بولاتىن.

«ءبىزدىڭ جاستارىمىز رەسەيدىڭ عارىش ۋنيۆەرسيتەتتەرىندە ءبىلىم الىپ جاتىر، عارىشكەرلەرىمىز ماسكەۋدەگى عارىش ورتالىعىندا دايىندالادى. قازاقستان ءۇشىن بۇل دوگما ەمەس دەپ ويلايمىن، بايقوڭىردى بىرلەسىپ پايدالانۋ ماسەلەسىن باسقاشا، رەسەيمەن دە، باسقا ەلدەرمەن ىنتىماقتاسا وتىرىپ تا شەشۋگە بولادى. ماقسات - وندىرىستىك قۋاتتاردى دامىتۋ، بۇل تەحنيكالىق پروگرەستىڭ بيىگى بولعاندىقتان، عارىش يندۋسترياسىمەن شىنايى اينالىسۋ»، - دەپ اتاپ ءوتتى مەملەكەت باسشىسى.

قازاقستان پرەزيدەنتىنىڭ پىكىرىنشە، «بارلىق ەلدەر وسىعان ۇمتىلادى، بۇل ءۇشىن ۇلكەن رەسۋرستار، عىلىمي زەرتتەۋلەر، كادرلار، ماماندار كەرەك، مۇنىڭ ءبارى رەسەيدە بار. وسى جاڭالىقتاردى بىزبەن ءبولىسىپ وتىرعان رەسەيگە العىس ايتامىز جانە ەكىجاقتى قارىم-قاتىناستا بۇل بايلانىستاردى دامىتامىز دەپ ۇمىتتەنەمىز».

«بولاشاق تۋرالى ايتاتىن بولساق، ماعان رەسەيدىڭ عارىش اگەنتتىگىنىڭ باسشىلارى ۇنەمى ايتاتىنداي، «الداعى ونجىلدىقتا بايقوڭىرعا بالاما بولاتىن «عارىشكەرلەردى ۇشىراتىن عارىش ايلاعى» بولمايدى. الداعى ۋاقىتتا نە بولاتىنىن كورە جاتارمىز، مەن ەشقانداي پروبلەمالار كورىپ وتىرعان جوقپىن»، - دەدى ول.

ەسكە سالا كەتەيىك، سەنبى كۇنى رەسەي پرەمەر-ءمينيسترى ۆلاديمير پۋتين رەسەي ءۇشىن ءوز اۋماعىندا ءوزىنىڭ عارىش ايلاعىن سالۋ ۇستانىمدى تۇردە ماڭىزدى ەكەنىن مالىمدەگەن بولاتىن. پرەمەر امۋر وبلىسىنىڭ ۋگلەگورسك ەلدى مەكەنىندە «ۆوستوچنىي» ۇلتتىق عارىش ايلاعىن قۇرۋ ماسەلەلەرىنە ارناپ وتكىزگەن كەڭەستە رەسەي «ۆوستوچنىي» عارىش ايلاعىنان عارىشكەرلەرىمەن بىرگە عارىش كەمەلەرىن 2018  جىلى ۇشىرا باستايتىنىن ايتتى. بۇعان دەيىن ءۇش جىل بۇرىن عارىش ايلاعىنان ءتۇرلى جۇكتەرى جانە سپۋتنيكتەرى بار زىمىرانتاسىعىشتار ۇشىرىلادى. «ۆوستوچنىي» عارىش ايلاعىندا العاشقى ۇشىرۋ كەشەنى 2015 جىلى ىسكە قوسىلادى دەپ جوسپارلانعان.