ول قايدا جەرلەنگەن نەمەسە قاسقات اۋىلىندا كوز جۇمعان الەكساندرا كىم ەدى؟
وتكەن عاسىردىڭ 30-شى جىلدارىنداعى ساياسي قۋعىن-سۇرگىندە ازاپ شەككەندەردىڭ دە، قۇربانى بولعانداردىڭ دا باسىندا الاشتىڭ ارداقتىسى، ءىرى عالىم جانە مەملەكەت قايراتكەرى، ۇلت ۇستازى احمەت بايتۇرسىنوۆ تۇر. احمەت اتامىز اباقتىعا بەس رەت قامالعان ەكەن. سوناۋ قيىردا جاتقان ار¬حانگەلسك لاگەرىندە اشتىق پەن سۋىقتان ازاپ شەكتى، اۋرۋ تاپتى. ودان 1934 جىلدىڭ كۇزىندە بوسانىپ كەلگەسىن دە تىنىشتىق بول¬عان جوق. قازاق زيالىلارىنىڭ باسىنا دەس بەرمەس قارا داۋىل جا¬قىنداپ قالعان ەدى، تامىرىمەن قوپارعان ەمەندەي الدىمەن احاڭدى ۇشىرىپ اكەتتى، اقىرى اتىپ تىن¬دى. سول ساياسي قۋعىن-سۇرگىن قۇر¬باندارىنىڭ ايەلدەرى دە ويراندى جىلداردىڭ قايعى-قاسىرەتىن، شەكسىز ادىلەتسىزدىگىن كۇيەۋلەرىمەن بىردەي كوردى.

ول قايدا جەرلەنگەن نەمەسە قاسقات اۋىلىندا كوز جۇمعان الەكساندرا كىم ەدى؟
وتكەن عاسىردىڭ 30-شى جىلدارىنداعى ساياسي قۋعىن-سۇرگىندە ازاپ شەككەندەردىڭ دە، قۇربانى بولعانداردىڭ دا باسىندا الاشتىڭ ارداقتىسى، ءىرى عالىم جانە مەملەكەت قايراتكەرى، ۇلت ۇستازى احمەت بايتۇرسىنوۆ تۇر. احمەت اتامىز اباقتىعا بەس رەت قامالعان ەكەن. سوناۋ قيىردا جاتقان ار¬حانگەلسك لاگەرىندە اشتىق پەن سۋىقتان ازاپ شەكتى، اۋرۋ تاپتى. ودان 1934 جىلدىڭ كۇزىندە بوسانىپ كەلگەسىن دە تىنىشتىق بول¬عان جوق. قازاق زيالىلارىنىڭ باسىنا دەس بەرمەس قارا داۋىل جا¬قىنداپ قالعان ەدى، تامىرىمەن قوپارعان ەمەندەي الدىمەن احاڭدى ۇشىرىپ اكەتتى، اقىرى اتىپ تىن¬دى. سول ساياسي قۋعىن-سۇرگىن قۇر¬باندارىنىڭ ايەلدەرى دە ويراندى جىلداردىڭ قايعى-قاسىرەتىن، شەكسىز ادىلەتسىزدىگىن كۇيەۋلەرىمەن بىردەي كوردى.
احاڭ تارتقان ازاپتان ونىڭ جارى ءبادريسافا دا تىس قال¬مادى. ارىس اعامىزبەن قاتار ول دا تومعا ايدالدى، اشتىق پەن سۋىق، جۇرەكتى سۋىلداتقان قور¬قىنىش، اشتىق ءبارى قوسىلىپ، اقىرىندا تالما اۋرۋعا ۇشى¬رادى. بىراق ەلىرىپ العان جەندەت ساياسات سوندا دا اڭدىپ سو¬ڭىنان قالمادى. وسى كەزگە دەيىن ونىڭ دا احاڭ سياقتى سۇيەگىنىڭ قايدا قالعانى بەلگىسىز. احمەت باي¬تۇرسىنوۆتىڭ تۋىستارىنىڭ ايتۋىنا قاراعاندا، احاڭ سوڭعى رەت ۇستالىپ كەتكەن سوڭ ءباد¬ري¬سافا قوستانايعا كەلگەن. بىراق قاي جىلى، قاي جەردە قايتىس بولعانى، زيراتىنىڭ قايدا ەكەنى تۋرالى ناقتى دەرەك جوق. بايتۇرسىننىڭ احمەتتەن ۇلكەن كاكىش دەگەن بالا¬سىنان تاراي¬تىن سامىرات كاكىشەۆ “احاڭ تۋرالى اقيقات” دەگەن كىتا¬بىندا ءبادريسافانىڭ سوعىس باس¬تالعان 1941 جىلى قايتىس بول¬عانىن، 1970 جىلى وتباسىمەن قوس¬تا¬نايعا كەلىپ، ونىڭ تومپەشىك قانا بولىپ جاتقان مولاسىن كور¬گەنىن ايتادى. ال احمەت عۇمىر¬نا¬ماسىن زەرتتەگەن جۋر¬نا¬ليست-جازۋشى بايتۇرسىن ءىلياس “التىن بەسىك” دەگەن كىتا¬بىندا ءبادري¬سافا¬نىڭ شامامەن 1943 جىلى قوس¬تاناي اۋدانىنا قاراستى الەك¬ساندروۆكا سەلو¬سىن¬داعى جۇيكە اۋرۋىنا شال¬دىققانداردى ۇستايتىن باقپاعا بارامىن دەپ كەتكەنىن، سول كەتكەننەن كەيىن تۋىستارىنىڭ كورمەگەنىن جازادى جانە سوندا كوز جۇمدى دەگەن بولجام دا ايتادى. بىراق مارقۇم بايتۇر¬سىن اعا كەيىن ءبادريسافانىڭ ىزىنە ىزدەۋ سالعانمەن، ارحيۆ¬تەر¬دى اقتارعانمەن قولعا ۇستايتىن ەشقانداي قۇجات-دەرەك تاپپاي¬دى. احمەت بايتۇرسىنوۆ اتىن¬داعى قوستاناي مەملەكەتتىك ۋني¬ۆەرسيتەتىندەگى احاڭ مۋ¬زەيىن¬دە تۇرعان سۋرەتتەن باسقا ءبادريسافانىڭ ارتىندا قالعان ەشتەڭە جوق. جاقىندا قوس¬تا¬نايدا ەستىلگەن ءبىر دەرەك قۇلاعىمىزدى ەلەڭ ەتكىزدى.
– ءبادريسافا شەشەمىزدىڭ زيراتى تابىلىپ قالار. مەڭ¬دىقارا اۋدانىنا قاراستى قاس¬قات اۋىلىنداعى مۇسىلماندار بەيىتىنىڭ ەتەگىنە جەرلەنگەن الەكساندرا ءوزىمىزدىڭ ءبادري¬سا¬فا شەشەمىز بولۋى ابدەن ءمۇم¬كىن، – دەگەن احمەت بايتۇر¬سىنوۆ تۋعان اقكولدىڭ ازاماتى، احاڭنىڭ باتىر باباسى ۇمبە¬تەيدەن تاراعان ۇرپاقتىڭ شە¬جىرەسىن شەرتەتىن “بابامىز بەكزات دانىشپان” اتتى كىتاپ شىعارىپ، جۇرتشىلىقتىڭ ءىلتيپاتىنا بولەنگەن يبراگيم اعىتايۇلى.
سوناۋ 1947 جىلدان بەرى بۇل اڭگىمە قاسقات اۋىلىنىڭ سىر¬تىنا شىقپاعان ەكەن. العا¬شىندا اۋىل ادامدارى ايتۋعا قورىقتى، كەيىنگى جىلدارى ۇمىت بولا باستاعان. وسىدان ەكى جىل بۇرىن كوز جۇمعان قاريپا اجە ءوزىنىڭ كۇيەۋ بالاسى، اق¬كول¬دىك، احاڭمەن جەرلەس، اعايىن ابىلاي جاۋلىباەۆتىڭ احمەت بايتۇرسىنوۆ تۋرالى ايتقان اڭگىمەلەرىن قىزىعىپ تىڭدايدى ەكەن. احاڭ تۋرالى اڭگىمە تيەگى اعىتىلعاندا ونىڭ ايەلىنىڭ ورىس، اتى الەكساندرا بولعانى، اسىرەسە: “كەلىننىڭ رۋى كىم؟” دەپ قاعىتقان ءبىر زامانداسىنا  احمەتتىڭ:
“ەسىمى الەكساندرا يۆانوۆنا
قۇدايدىڭ ريزامىن قيعانىنا،
ءبىر كاپىردى مۇسىلمان قىپ ساۋاپتاسام،
تۇرماي ما ون قازاقتىڭ يمانىنا”،  – دەگەن ەل اۋزىندا قالعان ءسوزى ايتىلماي قالمايدى. وسىنداي¬دا يماندى بولعىر قاريپا اجە: “ەسىمحان قاينىمنىڭ اكەسىنىڭ ۇيىندە ءبىر الەكساندرا دەگەن قۋعىنداعى ايەل ءجۇرىپ ەدى”، دەپ ايتىپ قالادى ەكەن. ول يبرا¬گيم اعايدىڭ قۇلاعىنا شا¬لىنادى عوي. سونىمەن ءبىز دە وسى اڭگىمەنىڭ سوڭىنا تۇستىك. سول قاريپا اجەيدىڭ ەسىمحان قاينىسى –75 جاستاعى ەسىمحان تۇرلىبەكوۆ قاريا بۇگىندە قوستاناي قالاسىندا بالالارى¬نىڭ قولىندا تۇرادى. ىزدەپ كەلگەنىمىز وسى دەرەك بولعاننان كەيىن الدىمەن اتايدىڭ ءسوزىن بولمەي تىڭدادىق.
– 1945 جىلدىڭ اياعى ما ەكەن، الدە 1946 جىلدىڭ باسى ما ەكەن، ايتەۋىر، قىس ايىندا ءوزىمىز كاشۋ دەپ اتاپ كەتكەن اعام، كادىمگى اقىن، اۋدارماشى قاسىم توعىزاقوۆ ءبىزدىڭ ۇيگە كەشكە، قاس قارايىپ كەتكەندە جۇدەپ-جاداعان ورىس ايەلىن ەرتىپ اكەلدى دە مەنىڭ شەشەمە قاتتى تاپسىردى. “قاپيزا، بۇل ءوز بەتىمەن كوشەدە جۇرگەن ايەل ەمەس، قۋعىندا قاشىپ ءجۇر¬گەن كىسى، ۇلكەن كىسىنىڭ، ءوزىمىزدىڭ اعامىزدىڭ ايەلى. وسىنى پانالاتا تۇرىڭدار. سەنىڭ ەتىڭ ءتىرى عوي، قاپيزا، تەك ساعان سەنىپ اكەلىپ وتىرمىن. بىرەۋ ءتيىسىپ نەمەسە ۇستاپ اكەتىپ جۇرمەسىن، قازىر اياماي¬دى. نە ايداپ جىبەرەدى، نە اتىپ تاستايدى. الدا ەپتەپ جەڭىلدىك زامان بولسا، ءجونىن تابادى عوي. ەشكىم بىلمەسىن. وزىڭە سەنە¬مىن”، دەدى دە، ءوزى تۇندەلەتىپ كەتىپ قالدى. قاسىم توعىزاقوۆ ءوزىمىزدىڭ اۋىلدىڭ ادامى، بىزبەن رۋلاس اعايىن بولاتىن، سوسىن مەنىڭ شەشەممەن ناعا¬شىلى-جيەندىگى بار ەدى. سول كەزدە ول قوستانايدا گازەتتە ىستەيدى دەپ ەستيتىنبىز. ءوزىنىڭ دە اي¬داۋدان كەلگەن كەزى بىلەم. قا¬سىم ەرتىپ كەلگەن ايەلدىڭ اتىن الەكساندرا دەپ اتاڭدار دەدى. سونىمەن شەشەم دەرەۋ مونشا جاعىپ، الەكساندرانى سۋعا ءتۇسىرىپ الدى، تاماقتان¬دىردى.
مەنىڭ انام، راسىندا، ەر مىنەزدى كىسى ەدى. ءوزى نۇرقان احمەتبەكوۆپەن ايتىسقان قا¬ليدىڭ وتەيىنىڭ اپاسى بولا¬تىن، اقىندىقتان دا قۇرالاقان ەمەس. اۋىلداعى قارتايىپ وتىر¬عان شالداردى كوزىنشە جوقتاپ، جىلاتىپ، بىلايعى جۇرتتى كۇلدىرەتىن. قاسىمدى سىيلاعاندىقتان، الگى ايەلدى ەكى سوزگە كەلمەي الىپ قالدى. ءايت¬پەسە، سوعىستان كەيىنگى جوقشى¬لىقتان ءوزىمىزدىڭ دە ىرعاتىلىپ، جەتىسىپ وتىرماعان كەزىمىز. زامان دا جامان، ۇيىنە حالىق جاۋىنىڭ ايەلىن پانالاتپاق تۇگىلى ءبىر كيلو بيدايعا سوتتاپ جىبەرەتىن ۋاقىت قوي. مەن سول كەزدە 12-دەن 13-كە قاراعان بالامىن. تاڭەرتەڭ تۇرىسىمەن شەشەم ماعان: ء“اي، جەتپەگىر، كاشۋدىڭ كەلگەنى، الەكساندرا¬نى اكەلگەنى تۋرالى تىسىڭنەن شىقپاسىن، ايدالىپ كەتەمىز!” دەدى. قورقىنىشتان دەنەم دىرىلدەدى. سودان الەكساندرا قىستاي، كوكتەمدە كۇن جىلىن¬عانشا ۇيدە شەشەمنىڭ قاسىندا بولدى. ۇيگە قوناق كەلسە، جيىن بولسا شەشەم ونى جار¬تىلاي جەردەن قازىلىپ، جارتىلاي قىرتىستان سوعىلعان مونشاعا تىعىپ تاستايدى. بايعۇس تالاي رەت مونشاعا قو¬نىپ شىقتى عوي. كۇن جىلى¬نىپ، وزەندە سۋ جۇرگەن سوڭ الەكساندرا جىلقى¬نىڭ قۇيرىق قىلىنان ءۇش قارماق جاساپ الدى. ۇيدە تۇرمايدى، ەرتەمەن كەتىپ، كەشكە دەيىن وزەن جاعا¬سىنداعى تالداردىڭ اراسىندا قارماق سالىپ وتىرادى. مەن بالامىن عوي، ىلەسىپ جانىنان قالماي¬مىن. مەكتەپتە ءجۇر¬گەندە ساباق¬تان كەلەمىن دە، الەكساندراعا جۇگىرەمىن، وزەن جاعالاپ ءجۇرىپ تاۋىپ الامىن.
– الەكساندرامەن نە سويلە¬سەتىن ەدىڭىزدەر؟
– ول كىسى نەگىزى وتە از ءسوي¬لەيتىن. ماعان ەشتەڭە ايتپاي¬تىن، ەكەۋمىز ۇندەمەي ءجۇرىپ قارماق سالامىز. قازاقشا بىلەدى، ءبارىن دە تۇسىنەدى. مەنىڭ شەشەم ورىسشاڭدى دا قاتى¬را¬تىن. الەكساندرا ەكەۋى تۇندە كۇبىرلەسىپ اڭگىمەلەسەتىن. ولار¬دىڭ جانىنا جولاپ كەتسەم-اق، شەشەم “جەتپەگىرلەپ” مەنى قۋىپ جىبەرەتىن. تەك ءبىر رەت الەكساندرانىڭ شەشەمە ء“بىز قۋعىنداعى ادامبىز عوي”، دەگەنىن ەستىپ قالدىم. ول كەزدە اۋىلدا قايىرشى كوپ بولاتىن. بىراق وسى ازىپ-توزىپ جۇرگەن ايەلگە شەشەم كوپ قايىر¬شىنىڭ ءبىرى دەپ قاراعان جوق. ەكەۋى مونشاعا بىرگە تۇسەتىن، وزەنگە تاڭەرتەڭ شىعارىپ جىبەرەدى، كەشكە كۇتىپ الادى. ءوزىنىڭ الەكساندرادان باسقا تاعى ءبىر اتى بولدى، شەشەم كەيدە سول اتىمەن اتايتىن.
– الەكساندرانىڭ سىرتقى بەينە-ءپىشىنى ەسىڭىزدە مە؟
– ۇزىن ەمەس، ورتا بويلى، كوك كوز، پىستە مۇرىن، اقسارى، موسقال ايەل ەدى. ورتا بويلى بولعانمەن سيراقتى، سۇلۋشا-تىن. شاشىن جەلكەسىنەن قىسقا ەتىپ قىرقىپ قويعان. ورامال تارتقان جوق، ۇزىن ەتەكتى بەلى¬نەن بۇرگەن كويلەگى، كونەتوز كۇرتەسى بولدى. ورامالدى وزەن¬گە بارعاندا تارتىپ الاتىن.
1947 جىلدىڭ كۇزىندە ءبىر كۇنى الەكساندرا كەشكە ۇيگە كەلمەي قالدى. ونىڭ سول كۇنى وزەنگە بارعانى نە بارماعانى ەسىمدە جوق. تۇندە ۇيگە كەلمەدى. وزەندى جاعالاپ، اۋىلدىڭ ما¬ڭىن اينالا ىزدەپ تاپپاي قوي¬دىق. ەرتەڭىنە تۇستەن كەيىن بالالارمەن ويناپ ءجۇرىپ، ۇيدەن 400-500 قادامداي جەردە مول¬دا¬عالي دەگەن اتامىزدىڭ تاستاپ كەتكەن ەسكى ۇيىندە الەكساندرا¬نىڭ ءولىپ جاتقان ۇستىنەن شىق¬تىق. دەرەۋ اپامدى الىپ كەل¬دىك. تىشقان با، قۇس پا ءبىر¬نارسە كوزىن شۇقىپ تاستاپتى. اپام كەلىپ بەتىنە ۇستىندەگى كۇرتەسىن جاۋىپ كەتتى. ەشكىمگە ايتقان جوق، كەشكە جۇمىستان وگەي اكەم تولەۋبايدىڭ كەلۋىن كۇتتىك. ەرتەڭىنە اكەم سوۆ¬حوز¬دىڭ اتىن، ارباسىن اكەلدى دە، سوعان ەكەۋلەپ الەكساندرانىڭ ءمايىتىن سالىپ، ۇزىن قىپشاق¬تىڭ ناۋشا رۋى بەيىتىنىڭ ەتەك جاعىنا بولەكتەۋ جەرگە اپارىپ بەتىن جاسىردىق. اكەم قۇمداق جەر بولعانمەن، توڭداپ قالعان توپىراقتى تىزەدەن عانا قازا الدى. قولىنداعى كۇرەگى دە كىشكەنتاي ءالسىز ەدى، ونىڭ ۇستىنە كولىمادا ون التى جىل ايداۋدا بولىپ كەلگەن ول كىسىنىڭ شاماسى دا وسىعان جەتكەن شىعار. بايعۇس ايەلدىڭ ءمايىتى ەسكى بۇزىلعان ۇيدە ەكى كۇن جاتىپ قالدى.
ەسىمحان اتاي اڭگىمەسىن وسى¬لاي اياقتادى. قىر باسىن¬دا¬عى مۇسىلمان بەيىتىنىڭ ەتەگىن ءبىر جىلدارى قاردىڭ سۋى ورىپ كەتىپ، سۇيەكتەر اشىلىپ قالىپ¬تى. ونى اۋىل ادامدارى دا كو¬رەدى. ەسىمحان قاريانىڭ سونداي سۇيەكتەردى جيناپ، قايتا جەر¬لە¬گەن كەزى دە بولىپتى. ءالى تىڭ، ءسوزى انىق اقساقال الەكساندرا¬نى جەرلەگەن جەردى كورسەتە الامىن دەپ وتىر.
ءوزى دە قۋعىن-سۇرگىننەن ارىل¬ماي جۇرگەن قاسىم توعى¬زا¬قوۆتىڭ كوزسىز ەرلىك جاساپ، اۋىلىنا ەرتىپ بارىپ، پانالات¬قان الەكساندرا كىم بولدى ەكەن؟ ەسىمحان قاريا ول كەزدە بالا بولسا دا، قاسىم توعى¬زا¬قوۆتىڭ الەكساندرانى ەرتىپ كەلگەندە “مەنى تانيتىن ايەل، ۇلكەن كىسىنىڭ، ءبىر اعامىزدىڭ ايەلى”، دەگەن سوزدەرىن ەسىندە انىق ساقتاپتى. جانە قاريا ءبىر سوزىندە الەكساندرانىڭ تاعى ءبىر اتى بولعانىن ايتىپ ەدى.
– ءسىز جاڭا الەكساندرانىڭ تاعى ءبىر اتى بولدى دەدىڭىز عوي؟ – دەپ قايتا سۇرادىق.
– ءيا، پەلاگەيا ما، پەريا ما، ايتەۋىر شەشەم اتايتىن. ەسىمدە انىق قالماپتى.
– پادريسا دەگەن اتقا ۇق¬سايتىن با ەدى؟
– بولسا بولار، ۇقسايدى. ءاي¬تەۋىر “پ” ارپىنەن باستا¬لاتىن سياقتى ەدى.
سامىرات كاكىشەۆ “احاڭ تۋرالى اقيقات” دەگەن كىتابىندا ءبادريسافانى “پادرەس اپام” دەپ اتايدى. جانە وسى كىتا¬بىندا: “پاتشا ۇكىمەتى تىركەلۋ¬گە بارعانىمىزدا باسقا ۇلتتىڭ قىزى دەپ وعان نەكەلەسۋىمە رۇق¬سات بەرمەدى. سول ۋاقىتتا الەكساندرا دەگەن اتىن وزگەر¬تىپ، باشقۇرتتىڭ پادريسا دەگەن قىزىنىڭ اتىن العان. سودان كەيىن ماعان ۇيلەنۋگە رۇقسات بەردى. ايتپەسە ونىڭ اتى – الەك¬ساندرا”، – دەپ احاڭنىڭ ءوزى ايتقان اڭگىمەسىن دە كەل¬تىرەدى.
بالا كەزدە كورسە دە، ءبا¬دري¬سافاعا قانىق كىسىنىڭ ءبىرى – مىرجاقىپ دۋلاتوۆتىڭ قىزى گۇلنار اپاي. ول “شىندىق شىراعى” اتتى كىتابىندا: “احاڭ¬نىڭ بايبىشەسى ءبادري¬سافا (الەكساندرا) جەڭگەيدىڭ ءناسىلى – ورىس. ءتىلى كەلسىن-كەل¬مەسىن تەك قازاقشا سويلەيتىن. “ق”-نى “ك” دەپ ايتاتىن، مە¬نىڭ تاتەمدى “مىرجاكىپ كاي¬نىم، احمەت جۇبايىن “تورەم” دەيتىن. ءبادريسافا جەڭگەي اق سارى، كوك كوزدى، قىر مۇرىندى، ورتا بويلى، تولىقتاۋ دەنەلى بولاتىن”، دەپ جازدى. كوز كور¬گەندەردىڭ بارلىعى دا ءبادريسا¬فانى “اقسارى، ورتا ويلى، كوك كوزدى” دەپ سيپاتتايدى. ەسىمحان اتاي دا وسىلاي دەيدى. ال ول ايت¬قان “پىستە مۇرىن” مەن گۇل¬نار اپاي ايتقان “قىر مۇرىن¬نىڭ” اراسى الشاق ۇعىمدار ەمەس.
ەسىمحان اتايدىڭ ايتۋىن¬شا، ۇيىندە بولعان قۋعىنداعى الەكساندرانىڭ بار سىرى ءوزىنىڭ شەشەسى قاپيزا اجەيدىڭ ىشىندە كەتتى. اۋىل ايەلىنىڭ الەكساندرا تۋرالى كورشى-كو¬لەمگە، ابىسىن-اجىنعا ايتقانى نە ايتپاعانى دا ازىرگە بىزگە بەلگىسىزدەۋ. ويتكەنى، قاپيزا اجەي 1976 جىلى قارتايىپ قاي¬تىس بولعان. ونىڭ تۇستاستارى دا بۇل ومىردە جوق. ال الەك¬ساندرا تۋرالى دەرەكتى باستاپ بەرىپ كەتكەن قاريپا اجەمىز دە وسىدان ەكى جىل بۇرىن دۇنيە¬دەن وزىپ كەتتى. ول كىسى ءبادري¬سافانىڭ موسقال بولسا دا، سىمباتتىلىعىن ايتىپ وتى¬را¬دى ەكەن. اۋىلداعى اياعى ۇزىن¬داۋ قىزداردى “الەكساندرا” دەپ قاعىتاتىن كورىنەدى.
ەسىمحان اتاي: “الەكساندرا¬نىڭ اۋىرعانى ەسىمدە جوق، قالاي ەسكى تامعا كىرىپ ءولىپ قالعانىنا تاڭقالدىق”، دەيدى. ەگەر وسى الەكساندرا ءبادري¬سافا بولسا، كۇن سۋىقتا جۇپىنى كيىممەن توڭعاسىن ەسكى تالما اۋرۋى قايتالاپ سوقتى ما، كىم ءبىلسىن؟ ونسىز دا جوق-جۇقانا ۇيدە ءوزىن ماسىل سەزىنىپ، كۇندىز-ءتۇنى “تورەسىن” ويلاي، قان جۇتقان قايعىسىن كوتەرە المادى ما ەكەن؟ قاسىم توعى¬زاقوۆ بۇل تۋرالى كەيىن بىرەۋگە ايتتى ما، جازدى ما، جوق پا، ول جاعى دا ءالى بەيمالىم. قاسقاتتا كوز جۇمعان الەكساندرا احاڭا اياۋلى جار عانا ەمەس، دوس، سىرلاس، قينال¬عاندا مۇڭداس بولعان ءبادريسافا شەشەمىزدىڭ تاع¬دىرىن زەرتتەي تۇسۋگە شاقىرىپ تۇر.

ءنازيرا جارىمبەتوۆا. قوستاناي.
«ەگەمەن قازاقستان» گازەتى  30 مامىر 2009 جىل