اسانوۆقا اشىق حات. "كىناسىز سوتتالىپ كەتەتىن بولدىم"
قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ
باس پروكۋرورى
ج.ق. اسانوۆقا
قۇرمەتتى جاقىپ قاجىمانۇلى!
مەن سىزگە قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ باس پروكۋرورى لاۋازىمىڭىزدى قۇرمەتتەي وتىرىپ، وسى حاتتى جازۋعا بەكىدىم. ءسىزدى قاي كەزدە دە ەلباسىمىزدىڭ قاسىنان تابىلاتىن ازامات رەتىندە ماقتانىش تۇتامىن جانە پرەزيدەنت جولعا قويعان بەس رەفورماعا ساي، ءوزىڭىز جەتەكشىلىك ەتەتىن زاڭ سالاسىنىڭ بەدەلىن كوتەرۋ ءۇشىن جاساپ جاتقان باتىل قادامدارىڭىزدى تەلەارنا جاڭالىقتارىنان كورىپ، قۋانىپ وتىرامىن. ەكى جىلعا تاياۋ ۋاقىتتان بەرگى ءوز باسىما تۇسكەن قيىن جاعداي تۋرالى سىزدەن كومەك سۇراماسقا ەش امالىم قالمادى.
مەن ماسيپحان كوناي 04.11.1969 جىلى قىتاي حالىق رەسپۋبليكاسى، كۇنەس اۋدانىندا تۋعانمىن. ۇلتىم قازاق. 2004 جىلى، 5 مامىردا قازاقستان رەسپۋبليكاسىنا كوشىپ كەلدىم. قىتاي ازاماتىمىن. تۇراقتى تىركەۋگە تۇرىپ، ىقتيارحاتپەن ءجۇرمىن. قىتاي مەن قازاقستان اراسىندا جەكە كاسىپكەرلىكپەن اينالىسامىن.
2004 جىلى تالدىقورعاندىق اسقار المابەكۇلى تۇتۋباەۆا دەگەن جىگىتپەن تانىسىپ، ءبىراز جىل ساۋدا ىستەدىم. العاشىندا بىرلەسىپ، كىرپىش زاۋىتىن اشتىق. 2007 جىلى بۇل زاۋىت اسقار تۇتۋباەۆتىڭ يەلىگىنە ءوتىپ كەتتى. ودان كەيىنگى جىلداردا دا ءبىزدىڭ ساۋدا جايىنداعى بايلانىسىمىز ۇزىلگەن جوق. مەن اسقار تۇتۋباەۆتىڭ بەرگەن تاپسىرىسىن قىتايدان تاسىپ بەرۋمەن اينالىستىم. وسى بارىستا ارامىزدا قوماقتى اقشانىڭ الىس-بەرىسى جۇرگەنى راس. بىراق، مەن ونىڭ بار ەسەبىن ۋاعىندا جاۋىپ وتىردىم. بۇل تۋرالى سوت الدىندا ايتىپ، بۇلتارتپاس دالەلدەرمەن تولىق جانە اشىق دالەلدەپ بەرە الامىن.
2015 جىلى ءساۋىر ايىندا سول اسقار تۇتۋباەۆ جانە ءىنىسى باقىتبەك تۇتۋباەۆ مەنىڭ ۇستىمنەن، اقشامىزدى بەرمەي ءجۇر دەپ، الماتى وبلىسى، ىلە اۋداندىق سوتىنا ارىز بەرىپتى. قۇقىق قورعاۋ ورگاندارى ارقىلى تۇتقىنداتىپ، ىلە اۋدانىنىڭ ۋاقىتشا قاماۋ ورتالىعىنا مەنى ءۇش كۇن قاماتتى. قاماۋ ورنىندا قۇقىق قورعاۋشىلار ەمەس، باقىتبەك تۇتۋباەۆ ءوزى سۇراققا تارتتى. ولاردىڭ قولىندا مەنىڭ «60 مىڭ اقش دوللارىن الدىم» دەپ 2009 جىلى بەرگەن قولحاتىم بار ەكەن. بىراق، بۇل اقشانى مەن 2010 جىلى كۇزدە ۇرىمجىدە اسقار تۇتۋباەۆتىڭ اتىنان كەلگەن ءوز ادامدارىنا (باحا دەگەن ۇشارالدىق رەكەتتىڭ ادامدارىنا) بەرگەنمىن. اقشانى بەرگەنىم تۋرالى اسقار تۇتۋباەۆتىڭ وزىنە تەلەفون شالىپ ايتقان ەدىم. ەسەپ سونىمەن جابىلعان بولاتىن.
سول جولى اسقار المابەكۇلىنىڭ تۋعان ءىنىسى باقىتبەك تۇتۋباەۆ مەنى تۇرمەدە ۇرىپ-سوعىپ، 60 مىڭ اقش دوللارىنىڭ ۇستىنە جانە 32 مىڭ اقش دوللارىن قوسىپ، جيىنى «92 مىڭ اقش دوللارىنا قارىزبىن» دەگىزىپ، زورلىقپەن تاعى قولحات جازدىرىپ الدى. جانە ءۇش ادامدى جابىرلەنۋشى رەتىندە جانە وزدەرىنە قوسىپ الىپتى.
مىنە، سودان بەرى ءتورت رەت سوت وتىرىسى بولدى. مەن قىتايدا «جاڭا جازۋ» دەپ اتالاتىن الفاۆيتپەن وقىعانمىن. توتە جازۋدى دا دۇرىس تانىمايمىن. ال، كيريلليتسا ءارىبىن ءتىپتى بىلمەيمىن. ورىس ءتىلىن مۇلدەم تۇسىنبەيمىن. سوتتىڭ بارلىق وتىرىسى قازاق تىلىندە ءوتىپ كەلەدى. بىراق، مەن جازۋ تانىمايمىن. ادۆوكاتتىڭ كومەگىنە سۇيەنىپ، جاۋاپ بەرىپ كەلەمىن. مەنىڭ اق ەكەنىمدى سوت ءتۇسىنىپ، ءبىلىپ وتىر. بىراق، ءالى اقتاپ شەشىم شىعارا العان جوق. سەبەبى، اسقار تۇتۋباەۆ الماتى وبلىسىندا لاۋازىمدى قىزمەتتە ەكەن. ول مەنىڭ ۇستىمنەن ارىزدى تۋعان ءىنىسى باقىتبەك تۇتۋباەۆتىڭ اتىنان بەرىپ قويىپ، ءوزى تاسادا وتىر.
مەن كوبىندە قازاقستاندا بولامىن. ساۋدا بابىمەن قىتايعا دا بارىپ تۇراتىنمىن، ول كەزدە. ەگەر، مەن شىنىمەن ولارعا 60 مىڭ اقش دوللارى قارىز بولسام، تۇتۋباەۆتار نەگە مەنى ىزدەمەگەن. ولار ۇكىمەت قىزمەتىندەگى لاۋازىمدى تۇلعا عوي، قۇقىق قورعاۋ ورىندارىنا ارىز بەرىپ، شەكارادان ءوتىپ جۇرگەندە نەگە تۇتقىنداتپايدى؟ تۇتقىنداتۋعا مۇمكىندىكتەرى تولىق جەتەدى عوي!
سوت وتىرىسى بولعان سايىن باقىتبەك تۇتۋباەۆ مەنى دالەلسىز ايىپتاپ، بالە-قازانى ءۇيىپ-توگۋمەن كەلەدى. الاياق دەپ، كۇش كورسەتەدى. قىتايدا قىلمىستى بولعان دەپ، جالا جابادى. بىراق، ءبىر دە دالەلى جوق!
2015 جىلعى مامىر ايىنان باستاپ، مەنىڭ بۇكىل جۇمىسىم توقتادى. قىتايدان قازاقستانعا شاقىرعان، قارجى سالعان قانشاما ينۆەستورلارىم وسىلاردىڭ كەسىرىنەن ەلىنە قايتىپ كەتتى.
تولقۇجاتىم مەن «لەكسۋس-470» ماركالى اۆتوكولىگىم ىلە اۋداندىق قۇقىق قورعاۋ ورىندارىنىڭ قولىندا ەكى جىلدان بەرى كەپىلدە تۇر.
قۇرمەتتى جاقىپ قاجىمانۇلى!
باسىما قاۋىپ تونۋدە. بالارىم مەن ايەلىم قىتايدا قالدى. بارماعانىما ەكى جىل بولدى. تۇتۋباەۆتار ناقاق سوتتاتىپ جىبەرەيىن دەپ تۇر. ەگەر، شىنىمەن قارىز بولسام، ولار مەنى باياعىدا سوتتاتىپ تىنار ەدى. دالەلى جوق، قورقىتىپ، ۇركىتىپ مويىنداتقىسى كەلەدى...
سىزدەن قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ باس پروكۋرورى لاۋازىمىڭىزبەن ماعان اراشا ءتۇسۋىڭىزدى، وسى قاۋىپتەن تەزىرەك قۇتقارۋىڭىزدى وتىنە سۇرايمىن!
قۇرمەتپەن، ماسيپحان كوناي
Abai.kz