ج. تۇيمەباەۆ: باستى ماقساتىمىز – ازىق-تۇلىك قاۋىپسىزدىگىن قامتاماسىز ەتۋ
قازىرگى تاڭدا ازىق-تۇلىك تاپشىلىعى ورىن الىپ، اشارشىلىقتان زارداپ شەگىپ جاتقان ەلدەر دە جوق ەمەس. دۇنيەجۇزىندە بۇگىنگى كۇنى سوزىلمالى اشتىق دەرتىنە شالدىققانداردىڭ سانى 925 ملن ادامعا جەتەدى، بۇل جەر شارى تۇرعىندارىنىڭ 14 پايىزىن قۇرايدى. سونداي-اق الەم ەلدەرىنىڭ 29-ى ازىق-تۇلىك تاپشىلىعىن وتكىر سەزىنۋدە. بۇل ماڭىزدى ماسەلە تۋراسىندا قازاقستان پرەزيدەنتى ن.نازارباەۆ شىۇ مۇشە مەملەكەتتەرى باسشىلارىنىڭ وتىرىسىندا سويلەگەن سوزىندە: «قازىرگى ۋاقىتتا الەمدىك تۇتىنۋ مەن تابيعات اپاتتارىنىڭ سالدارىنان شيكىزات پەن ەنەرگيا رەسۋرستارى باعاسىنىڭ ءوسۋى ازىق-تۇلىك ونىمدەرىنىڭ قىمباتتاۋىنا الىپ كەلدى. ازىق-تۇلىك داعدارىسىنىڭ زارداپتارى بۇكىل الەمدەگى الەۋمەتتىك جانە ساياسي جاعدايدىڭ ۋشىعىپ كەتۋىنە سوقتىرادى. بۇل جاعدايدا ازىق-تۇلىك قاۋىپسىزدىگىن ايماقتىق جانە حالىقارالىق دەڭگەيدە تۇراقتاندىرىپ، ۇيلەستىرىلگەن جانە كەلىسىلگەن ارەكەتتەردى جۇزەگە اسىرۋ شارت»، – دەگەن بولاتىن. سونداي-اق وسى وتىرىستا ەلباسى ازىق-تۇلىك قاۋىپسىزدىگى مەن سۋدى پايدالانۋ ءىسىنىڭ ماڭىزدىلىعىن ەسكەرە وتىرىپ، «سۋ - ازىق-تۇلىك» كوميتەتىن قۇرۋ جونىندە باستاما كوتەرگەن-ءدى. ازىق-تۇلىك داعدارىسىنىڭ الەم بويىنشا بەلەڭ الىپ وتىرعان شاعىندا مۇنداي ءىس-شارالاردىڭ جەدەل قولعا الىنىپ، ناقتىلانعان جۇيەدە جۇمىس اتقارۋىنىڭ، ازىق-تۇلىك قاۋىپسىزدىگىن ساقتاۋدا قوسىمشا قور جيناۋدىڭ، سونداي-اق ەلدى ازىق-تۇلىكپەن قامتاماسىز ەتۋدىڭ بىردەن-ءبىر باعىتى – اۋىل شارۋاشىلىعىندا كاسىپكەرلىكتى ورىستەتۋ، شارۋا قوجالىقتارىن كەڭىنەن دامىتۋ، اۋىل شارۋاشىلىعى ونىمدەرىن قايتا وڭدەۋ سالاسى مەن تاماق ونەركاسىبىنە اسا ءمان بەرىپ، ولاردىڭ جۇمىسىن جانداندىرۋدى قاداعالاۋ قاجەت. سوندىقتان ءبىز ءۇشiن دە ەلدiڭ ازىق-تۇلiك قاۋiپسiزدiگiن نىعايتۋ، سوعان وراي iس-قيمىل جاساۋ بiرiنشi كەزەكتەگi مiندەت بولىپ تابىلادى. مiنە، وسىنى باسشىلىققا العان وڭتۇستىك قازاقستان وبلىسىنىڭ باسشىلىعى ازىق-تۇلىك قاۋىپسىزدىگىن نىعايتۋ ءارى شەشۋدiڭ جولدارىنا ەرەكشە نازار اۋدارۋدا. ارينە، وبلىستا اگرارلىق سەكتور سالاسىنىڭ مۇمكiندiگi مول. جىل سايىن وبلىس اۋىل شارۋاشىلىعى ونiمدەرiن وندiرۋدە بۇرىن-سوڭدى بولماعان تابىستارعا قول جەتكiزiپ كەلەدi. بۇل باعىتتا قانداي جۇمىستار قولعا الىنىپ جاتىر؟ قولدا باردى باعالاي الىپ ءجۇرمiز بە؟
«قازاقستاننىڭ حالىقارالىق دەڭگەيدەگى ەكونوميكا قاۋىمداستىعىنىڭ تۇراقتى مۇشەسىنە اينالۋى – وتاندىق نارىق تاريحىندا ءوز تاڭبالارىن قالدىرۋدا. بۇگىنگى ماقساتىمىز – الەمدىك نارىقتا ورنىمىزدى تاۋىپ، تەحنولوگيالاردىڭ دامۋ زامانىندا باسەكەگە قابىلەتتى ءونىم ءوندىرۋ، مەملەكەتىمىزدىڭ ازىق-تۇلىك قاۋىپسىزدىگىن قامتاماسىز ەتۋ بولسا كەرەك»، – دەيدى وڭتۇستىك قازاقستان وبلىسىنىڭ اكىمى جانسەيىت تۇيمەباەۆ مىرزا.
اباي-اقپارات