قازاقستاننىڭ بيىلعى ەقىۇ-عا توراعالىعى  ءتۇرلى پىكىرگە ارقاۋ بولىپ وتىر. ساراپشىلار جەلتوقسان ايىندا استانادا وتەتىن ەقىۇ-نىڭ سامميتىندە دە ايتارلىقتاي جاڭالىقتار بولمايدى دەپ بولجام جاساۋدا. الايدا، ساراپشىلاردىڭ ءبىر پاراسى ەقىۇ-عا قازاقستاننىڭ توراعالىق ەتۋى ەلدىڭ حالىقارالىق بەدەلىنىڭ وسۋىنە وڭ اسەر ەتكەنىن جوققا شىعارمايدى.

توراعالىققا قويىلعان باعا - «3»

2010 جىلدىڭ 1 قاڭتارىنان باستاپ قازاقستان ەقىۇ-عا توراعالىق ەتىپ كەلەدى. ال، اعىمداعى جىلدىڭ جەلتوقسان ايىندا استانادا ەقىۇ ءسامميتىن وتكىزۋ جوسپارلانىپ وتىر. الايدا، ساياساتتانۋشىلار قازاقستاننىڭ ەقىۇ -عا توراعالى ەلدەگى دەموكراتيالىق پروتسەسستەردىڭ دامۋىنا ەشقانداي ىقپال ەتە المادى دەپ سانايدى.

قازاقستاننىڭ بيىلعى ەقىۇ-عا توراعالىعى  ءتۇرلى پىكىرگە ارقاۋ بولىپ وتىر. ساراپشىلار جەلتوقسان ايىندا استانادا وتەتىن ەقىۇ-نىڭ سامميتىندە دە ايتارلىقتاي جاڭالىقتار بولمايدى دەپ بولجام جاساۋدا. الايدا، ساراپشىلاردىڭ ءبىر پاراسى ەقىۇ-عا قازاقستاننىڭ توراعالىق ەتۋى ەلدىڭ حالىقارالىق بەدەلىنىڭ وسۋىنە وڭ اسەر ەتكەنىن جوققا شىعارمايدى.

توراعالىققا قويىلعان باعا - «3»

2010 جىلدىڭ 1 قاڭتارىنان باستاپ قازاقستان ەقىۇ-عا توراعالىق ەتىپ كەلەدى. ال، اعىمداعى جىلدىڭ جەلتوقسان ايىندا استانادا ەقىۇ ءسامميتىن وتكىزۋ جوسپارلانىپ وتىر. الايدا، ساياساتتانۋشىلار قازاقستاننىڭ ەقىۇ -عا توراعالى ەلدەگى دەموكراتيالىق پروتسەسستەردىڭ دامۋىنا ەشقانداي ىقپال ەتە المادى دەپ سانايدى.

- قازاقستاننىڭ ەقىۇ-عا توراعالىعىنا «ءۇش» دەگەن باعا بەرۋگە بولادى. وكىنىشكە قاراي، ساياسي رەفورمالار جاساۋ مەن ساياسي مودەرنيتسازيا تۇرعىسىنان كەلگەندە بۇل ۇيىمعا قازاقستاننىڭ توراعا بولۋى ەشنارسە بەرە المادى. جانە ەلدەگى دەموكراتيانىڭ دامۋىنا دا بەلگىلى ءبىر ىقپال ەتە العان جوق. ارينە، اتالعان ۇيىم قازاقستانعا مەملەكەتتىڭ بەدەلىن كوتەرۋ تۇرعىسىنان بەلگىلى پايدا اكەلگەن بولۋى مۇمكىن. جانە استانادا وتەتىن ءسامميتتى دە جارناما دەپ قاراستىرۋ كەرەك. ءبىرىنشى كەزەكتە بۇل ەلدىڭ پرەزيدەنتى ءۇشىن جارناما. ويتكەنى، پرەزيدەنت بۇل ءسامميتتى الەمدىك وقيعا رەتىندە باعالايدى.  بىراق تا، كوپتەگەن ەلدەردىڭ جانە ەقىۇ-عا مۇشە ەلدەردىڭ كوزقاراسى تۇرعىسىنان بۇل سامميت ءفورمالدى نارسە. جانە ونىڭ حالىقارالىق پروتسەسستەرگە تيگىزەر ىقپالى دا شامالى، - دەيدى ساياساتتانۋشى دوسىم ساتپاەۆ.

دوسىم ساتپاەۆتىڭ ايتۋىنشا، گەوساياسي، گەوەكونوميكالىق مۇددەلەرى تۇرىعىسىنان قازاقستاندى ارىپتەس سانايتىن ەلدەر قازاقستاندى قانداي ستاتۋستا بولسىن ءتىپتى، اۆتوريتارلىق بيلىك جاعدايىندا بولسا دا قابىلداۋعا دايىن.

الايدا، ەكس-دەپۋتات امانگەلدى ايتالى قازاقستاننىڭ ەقىۇ-عا توراعالىعى ءتيىمدى بولعانىن ايتادى. ونىڭ ويىنشا، اتالعان ۇيىمنىڭ توراعاسى رەتىندە قازاقستاننىڭ تانىمالدىلىعى ارتقان.

- بىرىنشىدەن، بۇل - الەمگە، ەۋروپاعا قازاقستاندى تانىستىرۋ. ءبىز ءوزىمىزدى ءوزىمىز زور عىپ كورسەتۋگە تىرىسقانىمىزبەن، شىن مانىسىندە ءبىزدى كوپ ەل بىلە بەرمەيدى. وسى تۇرعىدان كەلگەندە بۇل ءبىزدىڭ مەملەكەتىمىز ءۇشىن ارينە، ءتيىمدى بولدى. ەكىنشىدەن، استانادا وتەتىن سامميتكە ەلۋ بەس ەلدەن وكىل كەلەدى. بۇل دا ءبىزدىڭ ەلدى الەمگە جاقىن تانىستىرۋدىڭ ءبىر جولى، - دەيدى امانگەلدى ايتالى.

ەۋروستاندارتتارعا ەلىكتەۋ

دەگەنمەن، امانگەلدى ايتالى ەقىۇ-عا توراعا بولۋدا قازاقستاننىڭ ۇتىلعان تۇستارى دا بار ەكەنىن اتاپ ءوتتى. ونىڭ ويىنشا، قازاقستان ءوزىنىڭ مەنتاليتەتىن، مادەنيەتىن، ءداستۇرىن كوپ جاعدايدا ەسكەرمەي، زاڭدارىن ەۋروپالىق ستاندارتتارعا يكەمدەپ جاتىر.

ال، ساياساتتانۋشى راسۋل جۇمالى قازاق ەقىۇ-عا توراعا كەزىندە ۇلكەن جەتىستىكتەرگە جەتتى دەپ ەسەپتەمەيدى. ونىڭ پىكىرىنشە، اتالعان ۇيىمعا توراعا بولار الدىندا قازاقستان ۇيىم اياسىنداعى بىرقاتار ماسەلەلەردىڭ شەشىلۋىنە ىقپال ەتەتىنىن مالىمدەگەن. «الايدا، العا باسۋشىلىق بايقالمادى»، - دەيدى راسۋل جۇمالى.

- قازاقستان - تاۋلى قاراباح پەن اۋعانستانداعى احۋالعا قوسا ەقىۇ-نىڭ ءوز ىشىندەگى قۇرىلىمدىق ماسەلەلەردىڭ ءتۇيىنىن تارقاتۋعا ىقپال جاسايمىز دەپ مالىمدەگەن بولاتىن. بىراق، وسى باعىتتار بويىنشا، ءوز باسىم العا جىلجۋشىلىقتى  كورگەن جوقپىن. كەرىسىنشە، قاس قىلعانداي ءدال وسى جىلى تاۋلى قاراباحتا قارۋلى قاقتىعىستار بولدى. وعان قوسا، ورتالىق ازيادا تۇراقسىزدىق وشاعى تۇتانىپ كەتە جازدادى. ول - قىرعىزستان. بىراق، مۇنىڭ ءبارىن ۇيىمنىڭ توراعاسىنىڭ كىناسى دەپ تۇسىنبەۋ كەرەك. بۇل جالپى، ەقىۇ سياقتى ۇيىمنىڭ قۇرىلىمدىق جاعىنان السىزدىگى، - دەيدى راسۋل جۇمالى.

ال، «ءادىل ءسوز» قورىنىڭ پرەزيدەنتى تامارا كالەەۆا قازاقستاننىڭ ەقىۇ-عا توراعالىعى كەزىندە  ەلدەگى ءسوز بوستاندىعى ماسەلەسىنە بايلانىستى ناقتى ەشقانداي قادام جاسالمادى دەي كەلە، جەلتوقسان ايىندا استانادا وتەتىن ەقىۇ-نىڭ سامميتىندە ءسوز بوستاندىعى قابىرعالى ماسەلە رەتىندە كوتەرىلەتىنىنە ءۇمىتتى ەكەنىن جەتكىزدى.