الماتىدا قمدب توراعاسى، باس ءمۇفتي ەرجان قاجى مالعاجىۇلىنىڭ توراعالىعىمەن ءوتىپ جاتقان عۇلامالار كەڭەسىنىڭ XVI وتىرىسىندا ساۋدا-ساتتىقتاعى كەپىلاقشا ماسەلەسىنە ءپاتۋا شىعاردى.

كەپىلاقشا ماسەلەسىنە قاتىستى ءپاتۋا ءماتىنى تومەندەگىدەي:

كەپىلاقشا دەپ زاتتى ساتىپ الۋ ءۇشىن نەمەسە مۇلىكتى جالداۋ ءۇشىن اقشاسىنىڭ ءبىر بولىگىن الدىن-الا تولەۋدى ايتادى. ەگەر تاۋاردى ساتىپ الاتىن بولسا نەمەسە جالدايتىن بولسا كەپىلاقشانى سول زاتتىڭ قۇنىنا نەمەسە جالداۋدىڭ تولەمىنە قوسىپ ەسەپتەيدى. ال مۇلىك ساتىپ الىنباعان ياكي جالدانباعان جاعدايدا كەپىلاقشا ساتۋشىنىڭ، جالعا بەرۋشىنىڭ يەلىگىندە قالادى.

كەپىلاقشا ساۋدانى جۇزەگە اسىرۋعا ءارى ودان باسقا زاتتى ساتىپ الماۋىنا كەپىلدىك بەرەدى. سونداي-اق، ول – ساتىپ الۋشىنىڭ زاتتى الۋعا نيەتتى ەكەندىگىن ناقتىلايتىن  كەلىسىمشارت.

حالىقارالىق يسلام فيقھ اكادەمياسى سەگىزىنشى وتىرىسىندا عالىمدار كەپىلاقشا ساۋداسىنا قاتىستى مىناداي قارار شىعاردى: «ەگەر كەپىلاقشانى بەلگىلى ءبىر ۋاقىتقا دەيىن شەكتەپ قويىپ، سوسىن سول ارالىقتا تاۋاردى السا، وندا الدىن الا بەرىلگەن اقشا زاتتىڭ سوماسىنا قوسىلىپ ەسەپتەلەدى. ال شارت بويىنشا بەلگىلەنگەن ۋاقىتتان كەشىكسە، اقشا ساتۋشىنىڭ يەلىگىندە قالادى».

ۇكىم:

• ساۋدا بارىسىندا ساتىپ الۋشى زاتتى الماعان جاعدايدا كەپىلاقشا ساتۋشىدا قالادى.
• كەپىلاقشا سوماسى جەرگىلىكتى قولدانىسقا قاراي تاراپتاردىڭ كەلىسىمى بويىنشا بەلگىلەنەدى ءارى ول تاۋار قۇنىنىڭ ءبىر بولىگى بولىپ ەسەپتەلەدى.

قمدب ءباسپاسوز قىزمەتى

Abai.kz