استىق ساپاسىنا كوڭىل تولادى
وبلىستا جيىن-تەرىن جۇمىستارى اياقتالۋعا جاقىن
بيىل ءبىزدىڭ وڭىردەگى وراق ناۋقانى وتكەن جىلمەن سالىستىرعاندا بىرقالىپتى ءوتىپ جاتىر. استىق مول شىققان بىلتىرعى جىلى شارۋالار ءۇشىن قامباعا سىيماعان بيدايدى وتكىزۋ مۇڭ بولىپ، ءبىراز كۇردەلى ماسەلەلەر تۋىنداعان، قازىر ونداي كەلەڭسىز جايت جوق. ديقاندار وسى ماۋسىمداعى قۇرعاقشىلىقتان امان شىققان ءداندى-داقىلدارىن شاشپاي-توكپەي جيناپ الۋدا. ساپاسى جوعارى بيداي استىق ءوسىرۋشى قاۋىمنىڭ الا جازداي ەڭبەگىن اقتاپ، پايدا اكەلەدى دەگەنگە سەنىم مول.
وبلىس بويىنشا كەشەگە دەيىن 437,6 مىڭ گەكتار جەردىڭ استىعى ورىلىپ، جينالعان ءونىم 286,6 مىڭ توننا بولدى. وبلىستىڭ اۋىل شارۋاشىلىعى باسقارماسى وسىمدىك شارۋاشىلىعى جانە مەحانيكالاندىرۋ ءبولىمىنىڭ باس مامانى مۇحاممەد نۇعۇمانوۆتىڭ ايتۋىنا قاراعاندا، بۇل - ايماقتا كۇزگى وراققا جاتقىزىلعان بارلىق ەگىس القاپتارىنىڭ توقسان التى پايىزى. جوسپارعا سۇيەنسەك، بيىل وبلىس كولەمىندە ءۇش ءجۇز مىڭ توننا استىق جينالۋى كەرەك. اۋىل شارۋاشىلىعى ماماندارى بۇل مەجە تولىعىمەن ورىندالادى دەپ وتىر. ورتاشا العاندا استىقتىڭ ءار گەكتارىنان 6,6 تسەنتنەردەن تۇسۋدە. ونىمدىلىك جاعىنان جەلەزينكا اۋدانى الدا، ءاربىر گەكتاردان 8,7 تسەنتنەردەن استىق الىنۋدا. شارباقتى اۋدانى وراق ناۋقانىن اياقتادى. اۋدان ديقاندارى بيىل 39,7 مىڭ توننا ءونىم جينادى، قازىر وندا استىق باستىرۋ جۇمىستارى اياقتالۋعا جاقىن. جالپى وبلىس بويىنشا وسى اپتا سوڭىنا دەيىن وراق ناۋقانى تولىعىمەن اياقتالۋى ءتيىس.
وبلىستا جيىن-تەرىن جۇمىستارى اياقتالۋعا جاقىن
بيىل ءبىزدىڭ وڭىردەگى وراق ناۋقانى وتكەن جىلمەن سالىستىرعاندا بىرقالىپتى ءوتىپ جاتىر. استىق مول شىققان بىلتىرعى جىلى شارۋالار ءۇشىن قامباعا سىيماعان بيدايدى وتكىزۋ مۇڭ بولىپ، ءبىراز كۇردەلى ماسەلەلەر تۋىنداعان، قازىر ونداي كەلەڭسىز جايت جوق. ديقاندار وسى ماۋسىمداعى قۇرعاقشىلىقتان امان شىققان ءداندى-داقىلدارىن شاشپاي-توكپەي جيناپ الۋدا. ساپاسى جوعارى بيداي استىق ءوسىرۋشى قاۋىمنىڭ الا جازداي ەڭبەگىن اقتاپ، پايدا اكەلەدى دەگەنگە سەنىم مول.
وبلىس بويىنشا كەشەگە دەيىن 437,6 مىڭ گەكتار جەردىڭ استىعى ورىلىپ، جينالعان ءونىم 286,6 مىڭ توننا بولدى. وبلىستىڭ اۋىل شارۋاشىلىعى باسقارماسى وسىمدىك شارۋاشىلىعى جانە مەحانيكالاندىرۋ ءبولىمىنىڭ باس مامانى مۇحاممەد نۇعۇمانوۆتىڭ ايتۋىنا قاراعاندا، بۇل - ايماقتا كۇزگى وراققا جاتقىزىلعان بارلىق ەگىس القاپتارىنىڭ توقسان التى پايىزى. جوسپارعا سۇيەنسەك، بيىل وبلىس كولەمىندە ءۇش ءجۇز مىڭ توننا استىق جينالۋى كەرەك. اۋىل شارۋاشىلىعى ماماندارى بۇل مەجە تولىعىمەن ورىندالادى دەپ وتىر. ورتاشا العاندا استىقتىڭ ءار گەكتارىنان 6,6 تسەنتنەردەن تۇسۋدە. ونىمدىلىك جاعىنان جەلەزينكا اۋدانى الدا، ءاربىر گەكتاردان 8,7 تسەنتنەردەن استىق الىنۋدا. شارباقتى اۋدانى وراق ناۋقانىن اياقتادى. اۋدان ديقاندارى بيىل 39,7 مىڭ توننا ءونىم جينادى، قازىر وندا استىق باستىرۋ جۇمىستارى اياقتالۋعا جاقىن. جالپى وبلىس بويىنشا وسى اپتا سوڭىنا دەيىن وراق ناۋقانى تولىعىمەن اياقتالۋى ءتيىس.
استىقتى ەرتىس اۋدانىندا جيىن-تەرىن جۇمىستارى ءبىر قالىپتى جۇرگىزىلۋدە. ەرتىستىكتەردىڭ ۇلەسىندە بيىل 149,6 مىڭ گەكتار ەگىستىك بار بولسا، بۇگىنگە دەيىن ونىڭ 94 پايىزى ورىلىپ ۇلگەرگەن. قاجەتتى جانارماي مەن تەحنيكا جاعىنان تاپشىلىق جوق. شارۋالار ەگىن وراعىنا قازىرگى جاڭبىرلى اۋا رايىنىڭ ءبىراز بوگەت بولىپ تۇرعاندىعىن ايتادى. دەگەنمەن جوسپارلى وراق مەرزىمىندە، ياعني ەندى ءبىر ون كۇن ىشىندە اياقتالادى دەپ سەنىممەن ايتىپ وتىر ديقاندار. اۋداننىڭ اۋىل شارۋاشىلىعى ءبولىمىنىڭ باستىعى اسقار يسابەكوۆتىڭ سوزىنە سەنسەك، بۇگىنگە دەيىن الىنعان 93,3 مىڭ توننا استىقتىڭ توقسان پايىزى باستىرىلدى. جازدىڭ قۇرعاق بولۋى ناتيجەسىندە بيىلعى ءونىمنىڭ ساپاسى جوعارى. اۋدان بويىنشا بيداي ءار گەكتاردان ورتا ەسەپپەن 7,1 تسەنتنەردەن اينالۋدا. بيداي، سۇلى، قاراقۇمىق سەكىلدى ءداندى داقىلداردىڭ ساپاسى جاقسى بولۋىنا وراي سىرتتان كەلىپ ساتىپ الۋشىلاردىڭ قاراسى كوبەيە تۇسكەن. قازىر بۇل وڭىردە 1-2 كلاستى بيدايدىڭ ءار تونناسى 29-31 مىڭ تەڭگەگە باعالانۋدا.
ايتا كەتۋ كەرەك، «ازىق-تۇلىك كەلىسىم شارت كورپوراتسياسى» ارقىلى بۇل اۋداننىڭ ديقاندارى 9735 توننا بيداي وتكىزۋدى ويعا الىپ وتىر. ال كورپوراتسيا وبلىس بويىنشا بيىل 25 مىڭ توننا كۆوتا بولگەن. ءوز ءونىمىن تەز ارادا ساتۋدى جوسپارلاعان ديقاندار وتىنىشتەرىن 15 قازانعا دەيىن بەرىپ ۇلگەرۋى كەرەك.
م.نۇعۇمانوۆتىڭ ايتۋىنشا، بۇل باعىتتا شارۋالار تاراپىنان بەلسەندىلىك بايقالمايدى. بۇگىنگە دەيىن وبلىستا نەبارى 2800 تونناعا عانا ءوتىنىش تۇسكەن. بۇعان اتالمىش كورپوراتسيا ۇسىنىپ وتىرعان ساتىپ الۋ باعاسىنىڭ تومەندىگى اسەر ەتۋى مۇمكىن، دەيدى ول. جوعارىداعى مەكەمە بيدايدىڭ ءار تونناسىن 26,5 مىڭ تەڭگەگە باعالاپ وتىر، ال قازىر وبلىستا استىق باعاسى 31 مىڭ تەڭگەگە جەتىپ تۇر. استىق وسىرۋشىلەر قازىر جەرگىلىكتى استىق نارىعىنداعى جايتتى اڭدىپ، اسىعا قويماۋدى قۇپ كورىپ وتىرعانعا ۇقسايدى. جەكە ساتىپ الۋشىلار تاراپىنان قازىردىڭ وزىندە سۇرانىس كوبەيە تۇسكەن.
مۇرات اياعانوۆ.