جەكسەنبى, 22 جەلتوقسان 2024
جاڭالىقتار 6323 0 پىكىر 31 قازان, 2010 ساعات 21:16

ەرلان ءجۇنىس. قازاق ەستراداسىنا جاڭا تاقىرىپ قاجەت

جاس ورىنداۋشىلار قانداي تاقىرىپتاردا ءان سالىپ ءجۇر؟ پاتريوتتىق، ءدىني، ماحاببات، تۇرمىستىق. دەنى ماحاببات تاقىرىبىنداعى اندەردى ورىندايدى. جاستىققا ءتان كوڭىل كۇي. جانە جاس تىڭدارماندار تاراپىنان وسى تاقىرىپقا سۇرانىس تا جوق ەمەس. ەكى ورتادا كوپىر ورناعان، سەزىمنىڭ كوپىرى.

جاس ورىنداۋشىلار قانداي تاقىرىپتاردا ءان سالىپ ءجۇر؟ پاتريوتتىق، ءدىني، ماحاببات، تۇرمىستىق. دەنى ماحاببات تاقىرىبىنداعى اندەردى ورىندايدى. جاستىققا ءتان كوڭىل كۇي. جانە جاس تىڭدارماندار تاراپىنان وسى تاقىرىپقا سۇرانىس تا جوق ەمەس. ەكى ورتادا كوپىر ورناعان، سەزىمنىڭ كوپىرى.

جاس ورىنداۋشىلار ماحاببات ماسەلەسىندەگى اينالدىرعان ساۋساقپەن سانارلىق سيۋجەتتەردى قايتالاپ وتىرادى. اقيقاتتىڭ بىرەۋ، ال ونى تانۋدىڭ جولدارى ءارتۇرلى بولاتىنى سەكىلدى، ماحاببات تا ءبىر قۇبىلىس، ءسۇيۋدىڭ، ونى جىرلاۋدىڭ فورمالارى دا سان الۋان. بايانسىز ماحاببات تاريحى، سۇيگەن جانعا سەزىمىن جەتكىزە الماۋ، سۇيگەن ادامىن جوعالتىپ الۋ، ول جاننىڭ وزگەنى ءسۇيۋى، ءبىرىن-ءبىرى تۇسىنە الماۋ، كوڭىلىن قالدىرىپ قويۋ، ىزدەۋ، بىراق تابا الماۋ، ءبىر كورگەننەن ۇناتىپ قالۋ، وزگە جاننان قىزعانۋ. وسىلاي ورىستەي بەرەدى. ال ءبىزدى ويلاندىرعانى باسقا. نەگە جاس ورىنداۋشىلار جولى بولماعان سەزىمنىڭ بايانىن ايتۋعا اۋەس؟ ارينە، ول ءماتىندى جازۋشى اۆتوردىڭ سەزىم ماسەلەسىندەگى جەكە تاجىربيەسىنىڭ جەمىسى. كوڭىل كۇيى. ونىڭ ۇستىنە، اۋەننىڭ تابيعاتى سونى سۇراۋى مۇمكىن. بىراق جاس انشىدە تاڭداۋ قۇقىعى بار عوي. ول وزىندە تاڭداۋ ەركى بولا تۇرا، ءساتسىز سەزىمنىڭ تاريحىن تاڭداپ وتىرادى. بۇل - وتە جىڭىشكە ماسەلە. جاڭا زاماندىق كوزقاراستار تۋدىرعان قازىرگى سەزىمنىڭ تۇراقسىزدىعى مەن كوشپەلىلىگى ەڭ ءبىر قۇپيا الەم - ماحاببات الەمىنە دە دەندەپ كىردى. ءاندى ادام بالاسى ءيا كوڭىلى شالقىعاندا، ءيا مۇڭعا باتقان شاعىندا تىڭدايتىنى انىق. قازىرگى جاس ورىنداۋشىلار، نەگىزىنەن، سول مۇڭعا باتقان جۇرەككە قىزمەت ەتۋگە ۇمتىلادى. الايدا كوڭىلىن كوتەرۋگە ەمەس، ودان سايىن مۇڭايتۋعا بەيىم. ءبىزدىڭ تابيعاتىمىزدا وزگەنىڭ ۋايىم-قايعىسىن اسا جوعارى سەزىنۋشىلىك بار. ۇلتتىق سەزىمتالدىلىق جاقسى دامىعان. Ђزگەنىڭ مۇڭىنان ءوز مۇڭىڭدى تانۋ بار. جاس ورىنداۋشىلار قازىرگى تىلمەن ايتقاندا، «حيت» ءان جاساعىسى كەلەدى. ءبىر قىزىعى، سول «حيت» بولاتىن اندەردىڭ كوبى ماحاببات تراگەدياسى. مۇنى كوپشىلىگى مەڭگەرگەن. اياۋشىلىق سەزىمىن تۋدىراتىن اندەردى تىڭدارمان ەرەكشە قابىلدايتىنىن ۇعىنۋ - سول سەزىمدى تۋدىرۋ ارقىلى تانىمالدىلىققا الىپ كەلەتىن جول ەكەنىن مەڭگەرۋ بار. وسى ەلەگيا كورەر كوزگە بايقالا بەرمەگەنىمەن، جاستاردىڭ پسيحولوگياسىن، ماحاببات جايلى تۇسىنىگىن، سەزىنۋى مەن ءتۇيسىنۋىن قالىپتاستىرىپ وتىر. بىلايشا ايتقاندا، ىشكى ەلىكتەۋگە ءماجبۇر ەتەدى. سەزىم ماسەلەسىندە ول ءان سيۋجەتىندەگى تراگيزمدى، مۇڭ تاريحىن قايتالاۋعا بەيىمدەلە باستايدى. ياعني ول سەزىنۋ قىز بەن جىگىت اراسىنداعى قارىم-قاتىناستىڭ كۋلميناتسياسى، كلاسسيكالىق ۇلگىسى رەتىندە كورىنەدى. جاسىرىن ەمەس، بۇرىن دا، قازىر دە ءار بۋىن پسيحولوگياسى ءوز كەزەڭدەرىندەگى اندەر ارقىلى قالىپتاسىپ وتىرادى. ماسەلەن، 30-40, 50-60, 70-80 جىلدارداعى بۇگىنگى تىلدەگى «رەترو» اندەر تۇتاس ءبىر ۇرپاقتى رۋحاني قامتاماسىز ەتە الدى. قۇراما شتاتتارداعى مايكل دجەكسون مەن رەسەيدەگى اللا پۋگاچەۆا، ايتقان اۋىز جازىقتى، «ۇرپاقتىڭ رۋحاني ۇستازى» دارەجەسىنە دەيىن كوتەرىلدى. ولاردى ءسۇيدى، قۇرمەتتەدى، سولار ءۇشىن جان بەرۋگە دايار تۇردى. قازاق ەستراداسى ءشامشى قالداياقوۆتىڭ داۋىرىندە قالاي وزگەرگەنىن بىلەمىز. ونىڭ اندەرى مەن انگە جازىلعان سوزدەردىڭ ەستەتيكالىق ءمانى، ادەمىلىگى مورالدىق ۇستانىمدارعا اينالىپ كەتتى. قىزدى ءسۇيۋدىڭ، ماحابباتتى سەزىنۋدىڭ سيپاتى ىزگىلەندى، كەمەلدەندى. مىنە، ءاننىڭ قوعامدىق قابىلداۋداعى ورنىن وسىلاردان اڭعارۋعا بولادى. بۇگىن ەكى ادامنىڭ ءبىرى سازگەر، ءبىرى ءماتىن جازۋشى بولعاندىقتان ەستەتيكالىق ءتۇيسىنۋىمىزدىڭ جاپا شەگىپ جاتقانىن جاسىرا المايمىز. ال ونى سارالاپ، سۇرىپتايتىن كوركەمدىك كەڭەس بار. بىراق بارىندە ەمەس. «بايدىڭ مىسىعى دا قويان الادى» دەگەندەي، اقشا سويلەگەن جەردە كوركەمدىك تۋرالى، تالعام مەن تانىم جايلى اڭگىمە قوزعاۋدىڭ ءوزى كۇلكىلى. ءان ونەرىندەگى بارلىق ماسەلەنى جيىپ، جىلى جاۋىپ قويا سالالىق. كونەيىك، كوتەرەيىك. ال «زارلانعان» مازمۇندى قايتەمىز؟ سەزىمدەگى سەرگەكتىك قايدا؟ ءبىزدىڭ تابيعاتىمىزداعى سول ءبىر اياۋشىلىق سەزىمى «جىلامسىراعان» اندەردى تۋدىرۋعا سەبەپكەر. قات-قابات، كەيدە ادامنىڭ وزىنە باعىنبايتىن كۇردەلى سەزىمدەردىڭ الەمى - «ءينتيمدى الەم» زاماناۋي «كيتچپەن» بەتپە-بەت كەلگەن كەزدە، سونشالىقتى ارزانداپ كەتەتىنى جانىڭدى اۋىرتادى. ۇلكەن قالالار كوز جاسىڭا سەنبەيدى، الايدا كوز جاسىڭدى دا ساتۋعا بولادى. پوەزياداعى مۇڭ، ۋايىم - ادەبي قۇبىلىس، ال بۇگىنگى ءان ماتىندەرىندەگى قايعىلانۋ - تىڭدارمان سەزىمىمەن ويناۋ، الەۋمەتتىك ۋتوپيا. بۇل نەدەن تۋىندايدى؟ سازدىڭ جانە ءماتىننىڭ ورىنداۋشى داۋسىنىڭ دياپازونىنا جانە مورالدىق-ادامگەرشىلىك كەلبەتىنە قاراي جازىلماۋدان. اۆتورلىق اندەردىڭ از بولۋىنان. سوندىقتان جاس ورىنداۋشىلار قولىنا تۇسكەن، ءوزى ءساتتى دەپ ەسەپتەگەن اندەردى الىپ، ورىنداۋعا ءماجبۇر. كەيىنگى ەكى-ءۇش جىل تەك ەكونوميكالىق قانا ەمەس، رۋحاني توقىراۋ دا بولدى. قازاق ەستراداسى عانا ەمەس، ارىسى الەمدە، بەرىسى كورشى رەسەيدە جاڭا - جاسامپاز اندەردىڭ تۋماعاندىعىن بايقاپ وتىرمىز. ەسكى اندەردى وڭدەۋ بار. بۇل نەنى كورسەتەدى؟ بۇل ادامداردىڭ قابىلداۋى، سەزىنۋى مەن ءتۇيسىنۋىنىڭ جاڭا دەڭگەيگە اۋىسقانىن بىلدىرسە كەرەك. ءان - سەزىمنىڭ تاريحى، جەكە ادامنىڭ دۇنيەسىنىڭ جالپىۇلتتىق كەيىپكە ەنۋى. حالىقتى سەندىرە الۋ جانە ورىنداپ تۇرعان نارسەڭە ءوزىڭ سەنۋ. قازاق ەستراداسىنا تاقىرىپتىڭ، تاقىرىپقا بارۋدىڭ جاڭاشىلدىعى قاجەت. مۇڭايعان جۇرەكتى جىلاتۋ ەڭ وڭاي ءتاسىل، ال جۇباتۋ - تازا ونەردىڭ ءىسى.

 

«ايقىن» گازەتى

 

0 پىكىر

ۇزدىك ماتەريالدار

46 - ءسوز

تيبەت قالاي تاۋەلسىزدىگىنەن ايىرىلدى؟

بەيسەنعازى ۇلىقبەك 1963