استانا. 5 قاراشا. قازتاگ – ارسەن بەكتاسوۆ. قازاقستاننىڭ كليماتتىڭ وزگەرۋىنە بەيىمدەلۋ بويىنشا تۇجىرىمداماسى جىل سوڭىنا دەيىن اياقتالادى، دەپ ءمالىم ەتتى بۇۇ دامۋ باعدارلاماسى (بۇۇ دب) مەن قورشاعان ورتانى قورعاۋ مينيسترلىگىنىڭ (قوقم) كليماتتىڭ وزگەرۋى بويىنشا بىرلەسكەن جوباسىنىڭ مەنەدجەرى سالتانات جاكەنوۆا.

«ونىڭ (تۇجىرىمداما - قازتاگ) ازىرگە الدىن الا نۇسقاسى عانا جاسالدى. ءبىز مامانداردىڭ، ۇكىمەتتىڭ ەسكەرتۋلەرىن نازارعا الىپ، ونى جەتىلدىرۋگە ءتيىسپىز. تۇجىرىمدامانى جاساۋ ماۋسىم ايىندا (2010 ج – قازتاگ) قولعا الىندى. ۇستىمىزدەگى جىلدىڭ سوڭىنا دەيىن ءبىز ونى اياقتايمىز دەپ ويلايمىز. كەلەسى جىلدىڭ باسىنان (2011 ج - قازتاگ) ۇكىمەت ارقىلى كەلىسۋدىڭ قاجەت پروتسەدۋرالارىن (ورىنداۋدى – قازتاگ) جوسپارلاپ وتىرمىز»، - دەدى س. جاكەنوۆا جۇما كۇنى اگەنتتىك تىلشىسىنە.

ونىڭ ايتۋىنشا، كليماتتىڭ وزگەرۋىنە بەيىمدەلۋ بويىنشا ۇلتتىق تۇجىرىمداما حالىقتىڭ، ەكونوميكانىڭ جانە تابيعات جۇيەلەرىنىڭ تابيعات جاعدايلارىنىڭ وزگەرمەلىلىگىنە جانە بولجانىپ وتىرعان كليماتتىڭ وزگەرۋىنە قاتىستى وسالدىعىن  تومەندەتۋگە باعىتتالعان.

استانا. 5 قاراشا. قازتاگ – ارسەن بەكتاسوۆ. قازاقستاننىڭ كليماتتىڭ وزگەرۋىنە بەيىمدەلۋ بويىنشا تۇجىرىمداماسى جىل سوڭىنا دەيىن اياقتالادى، دەپ ءمالىم ەتتى بۇۇ دامۋ باعدارلاماسى (بۇۇ دب) مەن قورشاعان ورتانى قورعاۋ مينيسترلىگىنىڭ (قوقم) كليماتتىڭ وزگەرۋى بويىنشا بىرلەسكەن جوباسىنىڭ مەنەدجەرى سالتانات جاكەنوۆا.

«ونىڭ (تۇجىرىمداما - قازتاگ) ازىرگە الدىن الا نۇسقاسى عانا جاسالدى. ءبىز مامانداردىڭ، ۇكىمەتتىڭ ەسكەرتۋلەرىن نازارعا الىپ، ونى جەتىلدىرۋگە ءتيىسپىز. تۇجىرىمدامانى جاساۋ ماۋسىم ايىندا (2010 ج – قازتاگ) قولعا الىندى. ۇستىمىزدەگى جىلدىڭ سوڭىنا دەيىن ءبىز ونى اياقتايمىز دەپ ويلايمىز. كەلەسى جىلدىڭ باسىنان (2011 ج - قازتاگ) ۇكىمەت ارقىلى كەلىسۋدىڭ قاجەت پروتسەدۋرالارىن (ورىنداۋدى – قازتاگ) جوسپارلاپ وتىرمىز»، - دەدى س. جاكەنوۆا جۇما كۇنى اگەنتتىك تىلشىسىنە.

ونىڭ ايتۋىنشا، كليماتتىڭ وزگەرۋىنە بەيىمدەلۋ بويىنشا ۇلتتىق تۇجىرىمداما حالىقتىڭ، ەكونوميكانىڭ جانە تابيعات جۇيەلەرىنىڭ تابيعات جاعدايلارىنىڭ وزگەرمەلىلىگىنە جانە بولجانىپ وتىرعان كليماتتىڭ وزگەرۋىنە قاتىستى وسالدىعىن  تومەندەتۋگە باعىتتالعان.

جۇمىستىڭ ءبىرىنشى كەزەڭىندە (2011-2013 جج) كليماتتىڭ وزگەرۋىنەن تۋىندايتىن قاۋىپتەردى ساراپتاۋعا نەگىزدەلگەن ۇلتتىق بەيىمدەلۋ ستراتەگياسىن جاساۋ كوزدەلگەن. سونىمەن بىرگە، كليماتتىق وزگەرىستەرگە بايلانىستى تۋىندايتىن قاۋىپتەردى جويۋعا قاتىستى بەيىمدەلۋ جوبالارىن جۇزەگە اسىرۋ قولعا الىنادى. كەلەسى كەزەڭدەر مەن ولاردىڭ مىندەتتەرى 2013 جىلدىڭ سوڭىنا قاراي ناقتىلانادى، دەلىنگەن بۇۇ دب اقپاراتىندا.

«بۇگىنگى كۇنى باعالاۋ (شىعىن سوماسى – قازتاگ) جۇرگىزىلگەن جوق»، - دەپ ءمالىم ەتتى س. جاكەنوۆا قازتاگ ءتىلشىسىنىڭ كليماتتىڭ وزگەرۋىنە بەيىمدەلۋ بويىنشا تۇجىرىمدامانى جۇزەگە اسىرۋ بارىسىنداعى شىعىندار تۋرالى سۇراعىنا جاۋاپ بەرە وتىرىپ.

ۇكىمەتارالىق ساراپشىلار توبىنىڭ قورىتىندىسىنا سايكەس، «ورتالىق ازيا ەلدەرىنىڭ، سونىڭ ىشىندە قازاقستاننىڭ كليماتتىڭ وزگەرۋىنە شالعىنعىشتىعى ارتا تۇسەدى».

«2005-2009 جىلدارى ءجىو-ءنىڭ (قازاقستاننىڭ - قازتاگ) ناقتى ءوسىمى 26%، ال ءجىو-ءنىڭ ورتاشا جىلدىق ءوسىمى 6,2% قۇرادى. الايدا ءجىو-ءنىڭ وسۋىمەن قاتار، قورشاعان ورتاعا لاستاۋشى زاتتاردىڭ كولەمى دە ارتىپ وتىر. قولدا بار اقپاراتقا سايكەس، ەل اۋماعىنىڭ 75%-عا جۋىعىنا ەكولوگيالىق تۇراقسىزدىقتىڭ جوعارى قاۋپى ءتونىپ تۇر»، -دەلىنگەن بۇۇ دب اقپاراتىندا.

وعان سايكەس، كليماتتىڭ وزگەرۋى «كليمات – سۋ رەسۋرستارى – اۋىل شارۋاشىلىق ءوندىرىسى» جۇيەسىنىڭ تەپە-تەڭدىگىنىڭ بۇزىلۋىنا الىپ كەلەدى، بۇل ەلدىڭ ازىق-تۇلىك قاۋىپسىزدىگىنە كەرى اسەرىن تيگىزەدى.

قازاقستانداعى اۋىل شارۋاشىلىعى ەگىس القاپتارى مەن فەرمالارىنىڭ ونىمدىلىگى جونىنەن الەمنىڭ كوپتەگەن ەلدەرىنەن ارتتا كەلەدى. بۇۇ مالىمەتتەرىنە سايكەس، قازاقستاننىڭ 272,5 ملن گا اۋماعىنىڭ 179,9 ملن گا نەمەسە 66% شولگە اينالۋى مۇمكىن. قازاقستاندا توپىراقتىڭ قۇنارسىزدانۋىنان كەلەتىن شىعىن $2,5 ملرد-قا باعالانىپ وتىر.