26 قاڭتاردا 1 ارنادان بەرىلگەن حاباردا رەسەيدە العاش رەت ەكى ەر ادامنىڭ رەسمي تۇردە نەكەگە تۇرعانى ايتىلدى. انىعىندا رەسەيدە قوعامدىق پىكىر دە، مەملەكەتتىك باسقارۋ ورىندارى دا ، ساياساتتا ىقپالى زور پراۆوسلاۆ شىركەۋى دە ءبىر جىنىستى ادامداردىڭ نەكەگە تۇرۋىنا قارسى. سوندا جوعارىدا اتالعان جاي قالاي ورىن الۋى مۇمكىن دەگەن سۇراق تۋادى.

سول كۇنگى The Moscow Times گازەتىنىڭ جازۋىنا قاراعاندا رەسمي ورىنداردىڭ پاۆەل ستوتسكو مەن ەۆگەني ۆويتسەحوۆسكيدىڭ اراسىنداعى «نەكەنى» تىركەۋىنە رەسەي زاڭىنىڭ وسالدىعى سەبەپ بولعان سياقتى. رەسەيدەگى وتباسى كودەكسىنىڭ 14-تارماعىندا قانداس تۋىس ادامداردىڭ نەكەسىن تىركەۋگە زاڭ جۇزىندە تيىم سالىنعانىمەن، ءبىر جىنىستى ادامداردىڭ «نەكەسى» جايلى مۇلدەم ايتىلماعان.

پاۆەل ستوتسكو مەن ەۆگەني ۆويتسەحوۆسكي زاڭداعى وسى وسال تۇستى پايدالانىپ الدىمەن ءبىر جىنىستى نەكە رەسمي مويىندالعان كوپەنگاگەن قالاسىندا «نەكەلەسىپ» ءتيىستى قۇجات العان سوڭ رەسەيگە ورالعان. ماسكەۋ قۇجات تىركەۋ مەكەمەسى قىزمەتكەرىنىڭ ولاردىڭ  «نەكە كۋالىگىن» راستاپ تاڭبا سوعۋىنان باسقا امالى قالماعان.

رەسەي دۋماسىندا بۇل وقيعا شۋ تۋدىرىپ، حالىقارالىق قاتىناستار كوميسسياسىنىڭ توراعاسى لەونيد سلۋتسكوي وتباسىلىق زاڭعا شۇعىل تۇردە تۇزەتۋلەر ەنگىزۋدى تالاپ ەتكەن (https://themoscowtimes.com/news/russia-accidentally-recognizes-gay-marriage-couple-says-60295).

رەسەي زاڭگەرلەرى كەش تە بولسا ەس جيعان سياقتى. ال قازاقستانداعى جاعداي قالاي؟ تاۋەلسىزدىك العانىمىزعا شيرەك عاسىردان اسىپ كەتسە دە وي-سانامىز قازاقىلىق تابيعاتىمىزعا، اتا-بابا داستۇرىنە مۇلدەم جات شەت جۇرتتىڭ اقپارات قۇرالدارى سىرتتان تانىلعان ناسيحاتى ىقپالىنان ارىلا الماي وتىرعانى تۋرالى از ايتىلىپ جۇرگەن جوق. ەگەر ۇكىمەت، پارلامەنت تاراپىنان نەكە تۋرالى زاڭعا دەر كەزىندە ءتيىستى وزگەرىستەر ەنگىزىلىپ، زاڭ جۇزىندە ءبىر جىنىستىلار اراسىنداعى «نەكەگە» انىق تا ناقتى تىيىم سالىنباسا رۋحاني ازعىندىق بەلەڭ العان مىنا زاماندا ونسىز دا سانى از قازاقتىڭ  ۇرپاق ءوربىتىپ ەل بولۋى ەكىتالاي.

بۇگىنگى كۇنى باتىستىڭ ەڭ ىقپالدى اقپارات قۇرالدارى كۇن سايىن ەركەك پەن ەركەكتىڭ، ايەل مەن ايەلدىڭ ءبىر بىرىنە «عاشىقتىعى» سياقتى ازعىندىقتىڭ ادام تابيعاتىنا جات جيرەنىشتى كورىنىستەردى  «ماحاببات ەركىندىگى» رەتىندە ناسيحاتتاپ ۇلكەننىڭ دە، جاستىڭ دا ساناسىنا قۇيىپ جاتىر.

ءبىرجىنىستىلاردىڭ نەكەلەسۋ قوزعالىسى ون سەگىزىنشى عاسىردىڭ ورتاسىندا گەرمانيادا كارل حاينريح ۋلريحس، ماگنۋس حيرشفەلد، رەسەيدە ەمما گولدمان سياقتى ەۆرەي بەلسەندىلەرىنىڭ باستاماسىمەن بەل الىپ، امەريكا قۇراما شتاتتارىندا تامىر جايعان. اۋەلدە امەريكانىڭ پسيحياترلار قوعامى ءوز جىنىستىلارىمەن جاقىنداساتىنداردى  پسيحيكالىق اۋرۋعا ۇشىراعىن ادامدار دەپ تانىعانىمەن، 1973 جىلى بۇل تۇجىرىمنان رەسمي تۇردە باس تارتىپتى. ال 2000 جىلى ۆەرمونت شتاتىندا امەريكا تاريحىندا العاش رەت ەركە جۇپتاردىڭ «نەكەسى» تىركەلدى. مۇنى «قىزتەكەلەردىڭ» جەڭىسى، ال ۇلتتىڭ جەڭىلىسى دەپ قابىلداعان دۇرىس شىعار.

قازىر «جىنىستىق ازشىلىقتىڭ» قۇقىعىن قورعاۋ دەگەن جەلەۋ باتىستىڭ وزگە ەلدەرگە ساياسي قىسىم  كورسەتۋ قۇرالىنا اينالدى. 2006 جىلى تامىز ايىندا يزرايل ءماسيحي، مۇسىلمان دىنىندەگىلەر ءۇشىن دە قاسيەتتى قالا بولىپ سانالاتىن قۇدىستا دۇنيەجۇزىلىك گەيلەر مەن لەسبيانداردىڭ جيىنىن وتكىزىپ، الەمدىك قوعامداستىقتىڭ نارازىلىعىن تۋعىزعان ەدى. الايدا ازعىندىقتى جارنامالاۋ سول ۋاقىتتان بەرى ۇدەي ءتۇستى. بۇل تاسقىنعا تەرەڭ ۇلتتىق سانامەن،  مىقتى زاڭمەن عانا قارسى تۇرۋعا بولادى.

مارات ەرمۇقانوۆ، قىزىلجار قالاسى

Abai.kz