بۇگىنگى قازاق جازۋشىسىنىڭ بەدەلى كۇزەتشىدەن دە تومەن
تۋراسىن ايتايىنشى: وسى شيرەك عاسىردا كوپ قادىرلىمىزدەن ايىرىلىپ قالدىق. سول قادىرلىلەردىڭ – ەڭ قادىرلىسى – ءسوز بولاتىن!
سوزدەن قادىر كەتتى، جۇرداي بولۋعا اينالدى. قازىرگى اكىمىڭ – كەشەگى ۇرى، بۇگىنگى باستىعىڭ – كەشەگى بارىمتاشى بولسا، ءسوزدىڭ قادىرى كەتپەي قايتەدى؟..
جاۋجۇرەك جازۋشى قابدەش ءجۇمادىلوۆ قازاقتىڭ اقيىق اقىنى قادىر مىرزا ءالىنىڭ ەسكە الۋ اسىندا: «قادىرمەن بىرگە ءبىر ءداۋىر كەتتى، ادەبيەتتىڭ التىن عاسىرى» – دەپ ەدى...
قالاي ءدوپ ايتقان؟!. قالاي ءدال تاپقان؟!.
مەن جەك كورەتىن، نامىسىمىز ولمەگەنىمىز ولتىرە جاماندايتىن «كەشەگى كەڭەستىڭ» كەزىندە قازاق ادەبيەتىنىڭ التىن عاسىرى جازارماندارىنىڭ كىتاپتارى 40-50 مىڭ دانامەن شىعىپ تۇراتىن. سونىڭ ءوزى بارىمىزگە جەتپەي، ءبىر-بىرىمىزدەن جالىنىپ-سۇراپ الىپ وقيتىنبىز...
قازىرگى قازاق جازۋشىسى – ديۋانا. كوكىرەگى سايراپ تۇر، جۇرەگى التىن قازىنا، تالانتى شارتاراپقا شابادى، قالتاسى تەسىك، كيگەنى جۇپىنى، جىگەرى جۇقالعان، بەدەلى مۇقالعان...
ەسەسىنە، ەلدى الداپ-ارباعان، ۇرىمتال ۇرلاعان الاياقتار جۋانقارىن بولىپ، بايىپ العان. الگى ديۋانا بايعۇسقا توپقا كىرىپ كورمەگەن جالاڭپۇت جەتى اتاسىن ماقتاتىپ، جازدىرادى. جازارمانعا دا شايلىق كەرەك، امال نەشىك، قاراپ وتىرىپ ولە مە؟!.
وتكەندە مەنىڭ ءبىر جەرلەسىم (الگى ەلدى الداپ-ارباعان، ۇرىمتال ۇرلىعىن ايتا بەرەتىن الاياقتىڭ ءبىرى) ءوزىنىڭ مارقۇم اناسى تۋرالى كىتاپ جازدىرىپتى. سوندا ايتادى دەيدى: «مەنىڭ انامدى بۇل كىتاپتا دومالاق انادان اسىرماساڭ، كەم قىلماي جاز» دەپ...
بۇگىنگى قازاق جازۋشىسىنىڭ بەدەلىن – كۇزەتشىدەن دە تومەن ءتۇسىرىپ الدىق. ويتكەنى، كۇزەتشىنىڭ ءوزى ارى-بەرى وتكەنگە ەدىرەڭدەپ، اقىل ايتىپ قويادى. ال، جازۋشىمىز – جەزوكشەنىڭ ەتەك جاعىندا جۇمعان اۋزىن اشا المايدى...
جالپى، قولىندا وتكىر قالام-قىلىشى بار جازۋشىعا تىم جاتاعانداۋ، تىم كونبىستەۋ، تىم تارتىپتىلەۋ بولۋ – جاراسا ما؟!. سوسىن شىعار، بيلىكتىڭ اۋزىنا كەلگەنىن ايتىپ، «ورىسشا ايتقانعا – قازاقشا جاۋاپ بەرسەڭ، جۇمىستان تايدىرامىن» دەپ قوقي قورازشا قوقاڭدايتىنى؟!..
ابىرويى ابدىراتقان اۋەزوۆ، مىسى باسقان مۇقانوۆ، ەسىن كەتىرگەن ەسەنبەرلين، قاباق-جانارىمەن جاۋراتقان جۇبان مولداعاليەۆتەر قايدا؟..
نەعىپ وڭشەڭ قويانجۇرەك قورقاقتار قالدى؟ نەگە جازۋشى جاسىپ كەتتى؟ جازارمان جاسىسا، وقىرمان ويسىرايدى...
«ۇيات بولماسىن» دەسەك، ءدۇر سىلكىنۋى كەرەك، جازارمان قاۋىمنىڭ...
قاجىمۇقان عابدوللا
Abai.kz