"اق قارعالاردى" بيلىك ۇزاققا ۇشىرمايدى
قازاقستاندا ەرەكشە ويلاۋعا بولمايدى. ەرەكشە ويلاۋ كوپ جاعدايدا ۇناي بەرمەيدى. اسىرەسە بيلىككە. "اق قارعالاردى" بيلىك ۇزاققا ۇشىرمايدى. ويتكەنى قوعام تەك قانا قاراپايىم قارعالاردان تۇرعاندا باسقارۋعا يكەمدى ءھام ىڭعايلى. ال "اقتار" وعان وزگەرىس ەنگىزۋى مۇمكىن باستى قاۋىپ. سوندىقتان اقتاردى بيلىكتەن، قوعامنان الىستاۋ ۇستاۋ كەرەك دەگەن جازىلماعان زاڭدىلىق بار. جالپى ادامزات ەرەكشەلەردى ۇناتا بەرمەيدى عوي.
مىسالى قۇداي ۇمىت قالدىرعان افريكادا كىل قارالار كۇن كوشەدە. كىل قارانىڭ اراسىندا بىرەن-ساران "اقتار" بار. اق ناسىلدىلەر ەمەس، البينوستار. تەك قانا ءتۇسى ەرەكشە بولعانى ءۇشىن افريكادا البينوستارعا ناعىز اڭشىلىق ۇيىمداستىرىلادى. ولاردى ءولتىرۋ - كۇنا ەمەس. حالىقتى سولاي سەندىرگەن. كەرىسىنشە البينوستى اجال قۇشتىرعان جان تەز بايىپ كەتەدى-ءمىس. سول سەبەپتى دە قاراپايىم قارالار "ەرەكشە اقتاردى" كوشەدە ولتىرەدى، ۇيىنە شابۋىل جاسايدى، ءتىپتى كومىلگەن قابىرىن قازىپ، سۇيەگىنەن تۇمار جاسايدى. البينوستىڭ قانى قاسيەتتى دەپ، قۇرباندىققا شالادى. ال اياعى مەن قولىنان بايلىق شاقىرادى دەپ، سىيىناتىن قۇرالدار قاشايدى. اقىماقتىق، ناداندىق، جاۋىزدىق. بىراق حالىق سوعان شىن سەنەدى. ەرەكشەلەردى ەرەكشەلىگى ءۇشىن قۋدالايدى.
قازاقستاندا دا وسىعان ۇقساس. ەشكىمدى ءولتىرىپ جاتقان جوق، بىراق ەرەكشە ويلىلاردى ۇناتا بەرمەيدى. مىسالى كسرو قالىپتاستىرىپ كەتكەن تاريحقا جاڭا كوزقاراسپەن قاراۋدىڭ ورنىنا رەسەيدىڭ ايتۋىمەن جازىلعان تاريح بار. ونى وزگەرتكىسى كەلگەن "ەرەكشە ويلىلاردى" قوعام سىناي باستايدى. عاسىرلار بويى قالىپتاسقان ءداستۇردىڭ وزىعىن قالدىرىپ، توزىعىن جويۋعا نيەتتەنگەن ء"داستۇردى رەفورمالاۋ، تويدى مودەرنيزاتسيالاۋ" يدەياسىن ۇسىنعان ەرەكشەلەردى قوعام مەن حالىق جەردەن الىپ جەرگە سالادى. دىنگە، سالتقا، داستۇرگە سىن ايتىپ، كەمشىلىگىن كورسەتكىسى كەلگەن ەرەكشەلەردى ايىپتايدى. ونداي ايىپتاۋلار بيلىككە ءتيىمدى دە. سەبەبى الەمگە وزگەرىستى "ەرەكشەلەر" اكەلگەن، ءار جەتىستىكتىڭ ارتىندا ءوز سالاسىنداعى "اق قارعالار" تۇر. دەمەك، بيلىك ولاردان قورقادى، سول سەبەپتى دە قوعامنىڭ ولاردى ايىپتاۋىن قۇپ كورەدى. وتقا ماي قۇيادى.
دەي-تۇرا مەن ءبىزدىڭ قوعامدى "سانالىق تۇرعىدان البينوستار" وزگەرتەرىنە سەنەمىن. ەرەكشە ەمەستەر كوپ، ولار ەرەكشە ەمەس ەسكى جۇيەنىڭ قالا بەرۋىن قالايدى. الايدا ەرەكشەلەر كوبەيۋدە. سوندىقتان مەن وزگەرىستەردى كۇتەمىن... ۇمىتتەنەمىن...
اسحات قاسەنعاليدىڭ facebook پاراقشاسىنان
Abai.kz