ددسۇ. قازاقستاندا قابىلدانعان قوس دەكلاراتسيانىڭ اراسى 40 جىل
قر ۇكىمەت باسشىسى باقىتجان ءابدىرۇلى ساعىنتاەۆ دۇنيەجۇزىلىك دەنساۋلىق ساقتاۋ ۇيىمىنىڭ باس ديرەكتورى تەدروس گەبرەيەسۋسپەن كەزدەسۋ وتكىزدى. بۇل تۋرالى Abai.kz اقپاراتتىق پورتالى حابارلايدى.
كەزدەسۋ بارىسىندا الەمدە دەنساۋلىق ساقتاۋ جۇيەسىن دامىتۋعا، مەديتسينالىق قىزمەتتەر مەن ءبىلىمنىڭ ساپاسى مەن قولجەتىمدىلىگىن ارتتىرۋعا، سونداي-اق دەنساۋلىق ساقتاۋ ينفراقۇرىلىمىن جەتىلدىرۋ اياسىندا زاماناۋي تسيفرلىق تەحنولوگيالاردى ەنگىزۋگە قاتىستى ءوزارا ءىس-قيمىل جانە ورتاق تاسىلدەردى ازىرلەۋ ماسەلەلەرى تالقىلاندى.
ۇكىمەت باسشىسى باقىتجان ءابدىرۇلى ءوز كەزەگىندە تەدروس گەبرەيەسۋس مىرزاعا العاشقى مەديتسينالىق-سانيتارلىق كومەك جونىندەگى الماتى دەكلاراتسياسى قابىلدانعان كۇننەن بەرى 40 جىل وتۋىنە وراي وتكىزىلگەلى جاتقان جاھاندىق كونفەرەنتسيانى ۇيىمداستىرۋعا كورسەتكەن قولداۋى ءۇشىن العىس ايتىپ، وسىنداي ماڭىزدى قورىتىندى قۇجات قابىلداناتىنىنا سەنىم ءبىلدىردى.
ايتا كەتەيىك، وسىدان تۋرا 40 جىل بۇرىن، 1978 جىلى الماتى قالاسىندا الەمدەگى دەنساۋلىق ساقتاۋ سالاسىن دامىتۋعا ەلەۋلى اسەر ەتكەن العاشقى مەديتسينالىق-سانيتارلىق كومەك جونىندەگى الماتى دەكلاراتسياسى قابىلدانعان بولاتىن.
وسى ءبىر ايتۋلى داتاعا بيىل ناق 40 جىل ۋاقىت تولىپ وتىر. ودان بەرى قازاقستاننىڭ الەمدىك دەنساۋلىق ساقتاۋ قوعامداستىعى الدىندا بەدەلى ارتتى. ەلىمىز دۇنيەجۇزىلىك دەنساۋلىق ساقتاۋ ۇيىمىنا 1992 جىلدىڭ 19 تامىزىندا، ۇيىمنىڭ 180-مۇشەسى بولىپ قوسىلدى. قازاقستان گەوگرافيالىق جاعىنان ددسۇ-نىڭ ەۋروپالىق ايماعىنا جاتادى. بۇگىندە ددسۇ مۇشەلەرىنىڭ سانى 194 مەملەكەتكە جەتتى.
قازىرگى تاڭدا قازاقستان مەن ددسۇ اراسىندا تىعىز سەرىكتەستىك قاتىناستار قالىپتاسقان. ددسۇ شارالارى اياسىندا جۇقپالى ەمەس جانە جۇقپالى اۋرۋلارمەن، اسىرەسە پوليوميەليتپەن، تۋبەركۋلەزبەن كۇرەس جانە حالىقارالىق دەنساۋلىق ساقتاۋ ەرەجەلەرىن جان-جاقتى ناسيحاتتاۋ بويىنشا قارقىندى جۇمىس اتقارىلدى. ددسۇ انا مەن بالا دەنساۋلىعىن قورعاۋ، تۋبەركۋلەز جانە ايتۆ/جيتس الدىن-الۋ جانە باقىلاۋ، سانيتارلىق قىزمەت كورسەتۋدى جاقسارتۋ سەكىلدى مەملەكەتتىك ساياساتتى جۇزەگە اسىرۋدا قازاقستانعا تۇراقتى تەحنيكالىق جانە كونسۋلتاتسيالىق كومەك كورسەتىپ كەلەدى. دەنساۋلىق ساقتاۋ سالاسىنداعى تۇراقتى دامۋ بويىنشا كوزدەگەن ماقساتتارعا جەتۋ ءۇشىن كوپ جۇمىس جاسالۋدا.
وسىدان كەيىن ددسۇ باس ديرەكتورى تەدروس گەبرەيەسۋس مىرزا قر پارلامەنتى سەناتىنىڭ توراعاسى قاسىم-جومارت توقاەۆ مىرزانىڭ قابىلداۋىندا بولدى.
تاراپتار استانادا وتكەن مەديتسينالىق-سانيتارلىق العاشقى كومەك كورسەتۋ جونىندەگى كونفەرەنتسيانى قورىتىندىلاپ، ءوزارا پىكىر الماستى.
ۇيىم باسشىسى قازاقستاندا ۇيىمداستىرىلعان جاھاندىق جيىننىڭ ماڭىزدىلىعىنا توقتالىپ، بۇل سالادا ءبىزدىڭ ەلدە تولىمدى ىستەردىڭ اتقارىلىپ جاتقانىن ايتتى.
اسىرەسە استانا دەكلاراتسياسىنىڭ قابىلدانۋى وتاندىق مەديتسينانىڭ قۇلاشتاپ دامۋىنا سەرپىن بەرەدى دەدى. ونىڭ ايتۋىنشا، قازاقستاننىڭ دەنساۋلىق ساقتاۋ سالاسىندا ۇستانعان سارابدال ساياساتى كوپتەگەن ەلگە ۇلگى بولۋى ءتيىس. سوندىقتان ولار استانا دەكلاراتسياسىن الەم تىلدەرىنە اۋدارۋ كەرەك دەپ ەسەپتەيدى. ءوز كەزەگىندە سەنات توراعاسى سىيلى مەيمانعا العىس ءبىلدىرىپ، اراداعى بايلانىستىڭ ءالى دە بەكي تۇسۋىنە اتسالىساتىنىن ايتتى.
ال كەشە الماتى قالاسىنىڭ اكىمى باۋىرجان بايبەك دۇنيەجۇزىلىك دەنساۋلىق ساقتاۋ ۇيىمى ەۋروپالىق بيۋروسىنىڭ ديرەكتورى جۋجاننا ياكابپەن كەزدەسىپ، مەگاپوليستە ءوتىپ جاتقان "سالاۋاتتى قالالار" ەۋروپالىق جەلىسى مەرلەرىنىڭ ءسامميتى جۇمىسىن ءھام ءوزارا ىنتىماقتاستىقتىڭ پەرسپەكتيۆالارىن تالقىلاعان بولاتىن.
ءسوز بارىسىندا جۋجاننا ياكاب ددسۇ-نىڭ الماتىمەن، جالپى قازاقستانمەن ىنتىماقتاستىعى دەڭگەيىن جوعارى باعالادى، سالاۋاتتى ءومىردى قالىپتاستىرۋ مەن دەنساۋلىق ساقتاۋ سالاسىن مودەرنيزاتسيالاۋدىڭ وڭ ناتيجەلەرىن اتاپ ءوتتى.
"جايلى قالا كەڭىستىگىن ارتتىرۋ، قوعامدىق كولىكتى دامىتۋ، ۆەلوسيپەدشىلەر جانە سپورتشىلار ءۇشىن قولايلى ينفراقۇرىلىمدى قالىپتاستىرۋ قالا تۇرعىندارىنىڭ دەنساۋلىعىن جاقسارتادى. جۇرگىزىلگەن زەرتتەۋلەر كورسەتكەندەي، قالانى دۇرىس جوسپارلاۋ ونكولوگيالىق جانە جۇرەك- قان تامىرلارى اۋرۋلارى سالدارىنان بولاتىن ءولىم دەڭگەيىن ورتا ەسەپپەن 25 پايىزعا قىسقارتادى ەكەن. الماتىنىڭ تاجىريبەسى تەك قازاقستانعا عانا ەمەس، ەۋروپا ءوڭىرىنىڭ بىرقاتار قالالارىنا دا پايدالى", -دەدى ول.
"مەملەكەت باسشىسىنىڭ جولداۋىندا ەلىمىزدىڭ ودان ءارى دامۋىنا ىقپال ەتەتىن قالالاردى تۇراقتى ورىستەتۋگە ەرەكشە ءمان بەرىلگەن. جا يلى جانە ەكولوگيالىق قالا كەڭىستىگىن،وسەر ەلدەرىندەگىدەي ساپالى ءبىلىم مەن دەنساۋلىق ساقتاۋ قىزمەتىن قالىپتاستىرۋ ءبىزدىڭ باستى باعىتتارىمىزدىڭ ءبىرى بولىپ تابىلادى. وسى ورايدا ساپالى، جوعارى دامىعان مەديتسينالىق قىزمەت كورسەتۋدەگى وزگە قالالاردىڭ وزىق تاجىريبەلەرى بىزگە وتە قىزىق", -دەپ اتاپ ءوتتى ءوز كەزەگىندە باۋىرجان بايبەك.
ايتا كەتەيىك، استانادا 25–26 قازان كۇندەرى مەديتسينالىق-سانيتارلىق العاشقى كومەك (مساك) جونىندەگى جاھاندىق كونفەرەنتسياسى وتەدى.
Abai.kz