بىزگە سىرتتاعى وتانداستاردى شاپشاڭ تۇردە ەلگە قايتارۋدىڭ باعدارلاماسىن قابىلداپ، سوزدەن ناقتى ىسكە كوشۋ كەرەك. ءسوز كوپ، ءىس جوق! قۇرعاق قۇجاتپەن، بوس ءسوز!

سانى كوپ، ساپاسى جوعارى ۇلت بولامىز دەسەك، وسى ماسەلەنى كەشەندى قالىپتاستىرۋ ماسەلەسىن قاراستىرۋ كەرەك. باسقا ەلدە ءجۇرىپ، قاراكوز قازاق باسقا ۇلتقا ءسىڭىسىپ كەتىپ جاتىر. مىسالى، كەشەلى-بۇگىن وزبەكستاندا قازاق سانى 1,5 ملن دەگەن اقپارات تارادى. شىنى كەرەك، شىلعي وتىرىك. بۇل ەلدە قازاقتىڭ سانى كەمىندە 5 ملن! ال دۇرىستاپ ساراپتاساق ودان دا كوپ. قىتايدا 1 ملن اسادى دەپ ەسەپتەلەدى. 2,5-3 ملن اسادى! رەسەيدە 2,5 ملن قازاق بار. ال ءبىزدىڭ ۇكىمەت 40 مىڭ قازاققا ازاماتتىق بەرمەي وتىر ەكەن. سىلتاۋىنىڭ ءتۇرى - «ورالمان كۋالiگiنiن ۋاكىتى وتكەن» ەكەن.

وسى اعايىننىڭ بارلىعىن ەلىمىزگە اكەلۋگە ەڭبەك ەتۋ كەرەك. ال ول نە ءۇشىن كەرەك؟

گەوساياسي، گەوەكونوميكالىق تارتىستار جالعاسىن تابا بەرەتىن بولادى، ون-جيىرما جىلدان كەيىن باسقا ەلدەردىڭ تەرريتورياسىنا كوز الارتۋ ماسەلەسى بولۋى ىقتيمال. جانە دە بۇل پروتسەسس كادىمگى "مادەنيەتتى" جولمەن بىرىككەن ۇلتتار ۇيىمىنىڭ مانداتىمەن ءىس-جۇزىنە اسۋى ىقتيمال.

ال بىزدەگى وتانداستارمەن جۇمىس قالاي ءجۇرىپ جاتىر؟ بۇل ماسەلەمەن اينالىساتىن ء"ۇنى شىقپاس", موڭعولداعى اعايىنعا بارىپ ەت جەيتىن، وزبەككە بارىپ پالاۋ جەيتىن،ءتورت جىلدا ءبىر سيەز وتكىزەتىن دۇنيەجۇزى قازاقتار قاۋىمداستىعى بار. باسقا دا اتى بار، زاتى مەن ناقتى ءىسى جوق قورلار بار. ناتيجە جوق. جۇمىستارى "پوتەمكين ۇيلەرى"! قازاقتى ەلگە كوشىرۋ ماسەلەسى "الەۋمەتتىك ساياساتتىڭ" ەڭ نەگىزگى جولى، ماگيسترالى بولۋى كەرەك!

ءبىزدىڭ ەلىمىزدىڭ ەكونوميكاسىنىڭ الەۋەتىنىڭ ارتپاي تۇرعانىنىڭ نەگىىزگى سەبەبى، ىشكى تۇتىنىم جوق. تاۋارعا ىشكى تۇتىنۋ بولماسا، ەلدىڭ ەكونوميكاسى دامۋى مۇمكىن ەمەس. تۇتىنۋدى كوبەيتۋ ءۇشىن، حالىقتىڭ سانى كەرەك. قاراپايىم اريفمەتيكا. ونان كەيىن، تەرريتوريانى مەڭگەرىپ، يگەرۋ دەگەن ماسەلە بار. قازاقستاننىڭ حالقى ءبىر كيلومەترگە شاققاندا التى ادامنان استپايدى. دۇنيەدەگى ەڭ تومەن كورسەتكىشتەردىڭ ءبىرى. ءبىر جاعىمىزدا ايۋ، ەكىنشى جاعىمىزدا اجداھا وتىر...

ەرلان سايروۆ

ساياساتتانۋشى

Abai.kz