7 قاڭتاردا زاڭدى تۇلعالار مەن جەكە كاسىپكەرلەردى مەملەكەتتىك تىركەۋ تۋرالى زاڭعا وزگەرىستەر كۇشىنە ەندى. تاجىكستانداعى كاسىپورىندار مەن كومپانيالار زاڭ ورگاندارىنا وزدەرىنىڭ بەنيفيتسيارلارى تۋرالى مالىمەت بەرۋى ءتيىس.

وسى ۋاقىتقا دەيىن ەلدەگى كوپتەگەن كومپانيالار مەن كاسىپورىندار قوجايىندارىن وففشورلى كومپانيالار ارقىلى جاسىرىپ كەلگەن، نەمەسە ولاردى سەنىمدى تۇلعالارىڭ اتتارىنا جازدىراتىن. سوعان بايلانىستى ول كومپانيالاردىڭ قوجايىنى كىم ەكەنىن بيلىكتىڭ ءوزى بىلمەيتىن.

بۇل تاقىرىپ تاجىك قوعامىندا 2009 جىلى قاتتى تالقىلاندى. سول جىلى ۇكىمەت دۋشانبە-چاناك اۆتوجولىن IRS كومپانياسىنا پايدالانۋعا بەرگەن. بۇل كومپانيا ۆيرگين ارالدارىندا تاجىكستان ازاماتىنىڭ اتىنا جازىلعان. وسى ۋاقىتقا دەيىن بۇل كومپانيانىڭ قوجايىنى كىم ەكەنىن ەشكىم بىلمەيدى.

تاجىكستان سالىق كوميتەتى زاڭ ءبولىمىنىڭ باسشىسى مەلس مەليكوۆتىڭ ايتۋىنشا، زاڭ ەرەجەلەرى جاڭادان قۇرىلعان كومپانيالارعا عانا قاتىستى بولادى. جاڭا زاڭعا سايكەس، قۇرىلتايشىسى تۋرالى مالىمەت بەرمەگەن كومپانيانى سالىق ورگاندارىنا تىركەمەيدى.

تاجىكستان بيلىگى وففشورلى كومپانيالاردىڭ ناقتى سانىن، ولار ەلدەن قانشا قاراجات شىعارعانىن باسپاسوزدەن جاسىرىپ وتىر. بىراق 2013 جىلى Tax Justice Network زەرتتەۋ ورتالىعى تاجىكستان ازاماتتارىنىڭ وففشورلى ايماقتاعى قاراجاتىن 2,5-3,5 ميلليارد دوللارعا باعالاعان.

ءىرى وففشورلى ايماقتار شۆەيتساريادا، ليۋكسەمبۋرگتە، ۇلىبريتانيادا، امەريكا ەلدەرىندە جانە سينگاپۋردە بار. الەمدە بارلىعى 70 وففشورلى ايماق بار، كوپتەگەن كاسىپكەرلەر سولار ارقىلى سالىق تولەۋدەن جالتارادى.

Abai.kz