وقۋعا تۇسپەي قالعان جاستار قايتپەك؟
جىل سايىن ەلىمىزدە ءجۇز مىڭنان استام تۇلەك مەكتەپ بىتىرەدى. الايدا، ولاردىڭ بارلىعى جوو عا ءتۇسىپ، ماماندىق الا المايدى. ءتىپتى، ماماندىق العانداردىڭ ءوزى بىردەن جۇمىسقا قابىلدانۋى ەكىتالاي. سەبەبى - تاجىريبە جوق. ماسەلەن، بىلتىر ەلىمىزدە مەكتەپ بىتىرۋشىلەردىڭ سانى 147 مىڭنان اسقان. سولاردىڭ ىشىندەگى ۋنيۆەرسيتەتكە تۇسە الماعان جاستار قازىر نەمەن اينالىسىپ ءجۇر؟ جالپى، ولاردى ۇلكەن ومىرگە دايىندايتىن مەكتەپتەردىڭ احۋالى قانداي؟
ونشاقتى جىلدىڭ ءجۇزى بولدى، الماتى وبلىسىنىڭ شالعاي اۋدانىنداعى مەكتەپتەرمەن تىعىز جۇمىس ىستەپ كەلە جاتقانىمىزعا. جاقسى وقيتىن وقۋشىلارعا ءوز قالتامىزدان نەمەسە اۋىل جىگىتتەرىن ۇيىمداستىرىپ شاكىرتاقى بەرەمىز. مۇنداعى ويىمىز وقۋشىلاردىڭ بىلىمگە دەگەن ىنتاسىن ودان ءارى ۇشتاي ءتۇسۋ عوي.
مەكتەپتەرمەن قويان-قولتىق ارالاسا ءجۇرىپ ۇققانىمىز - ءار مەكتەپتەن مىقتاعاندا 25-30 پايىز عانا وقۋشى جوعارعى وقۋ ورنى نەمەسە كوللەدجدەرگە تۇسەدى ەكەن. ولاردىڭ جوعارى وقۋ ورنىن بىتىرگەن سوڭ قانشاسى جۇمىسپەن قامتىلاتىنى ءبىر قۇدايعا ايان، ازىرگە بىلەتىنىمىز ايتەۋىر 4-5 جىل كولەمىندە ستۋدەنت اتانىپ ءبىلىم الىپ جاتقاندىعى عانا. ال جاڭاعى وقۋعا تۇسپەي قالعان 70 پايىز قايتپەك؟ (وقۋعا تۇسپەي قالعانىنا ولاردى كىنالاۋعا بولمايدى ويتكەنى ادامنىڭ ءبارى قابىلەتتى، دارىندى بولىپ تۋا بەرەمەيتىنى اقيقات.)
ولار دا باقتارىن سىناپ قالاعا اعىلادى دا باسىم كوپشىلىگىنىڭ اتقاراتىن جۇمىستارى: 1. كۇزەتشى. 2. تاكسيست. 3. قۇرىلىسشى جانە وزگە دە قارا جۇمىسشىلار. ال مۇنداي جۇمىس ىستەگىسى كەلمەيتىندەر قىلمىس جاساپ، تۇرمەگە توعىتىلىپ، تەمىر توردا وتىرۋشىلاردىڭ قاتارىن كوبەيتەدى. ءبارى ءوزىمىزدىڭ قاراكوز ءىنى قارىنداستارىمىز. نامىسىڭ كەلە مە؟ كەلەدى. جانە بۇل جىل سايىن توقتاماي قايتالانىپ وتىراتىن ۇزدىكسىز پروتسەسس. ولار نەگە اۋىلدا قالىپ جۇمىس ىستەمەيدى دەگەنگە كەلسەك ەڭ ماسقاراسى اۋىلدا تۋىپ وسسە دە اۋىل شارۋاشىلىعىنىڭ قىر –سىرىن بىلمەيدى. نەگە؟ ويتكەنى مەكتەپتەردە باياعى كەڭەس ۇكىمەتى كەزىندەگىدەي اۋىل شارۋاشىلىعىنا بەيىمدەپ ءتالىم بەرەتىن ەڭبەك كابينەتتەرى مۇلدەم جوقتىڭ قاسى. باياعى حان –تالاپاي جەكەشەلەندىرۋ كەزىندە تونالعان يا بولماسا ەسكىرگەن. ىستەن شىققان. باياعى ەڭبەك ساباعىنىڭ ورنىنا كازىر تەحنولوگيا دەگەن ءپان وتەدى ەكەن، وتكەندە بارىپ كورسەك ۇلدار بيسەر توقىپ، كەستە تىگىپ وتىر. ماسقارا!
مۇعالىمدى دە كىنالاي المايسىڭ. پاندىك قۇرىلعىلار بولماعان سوڭ قايتەدى ەندى. امالسىز بىردەڭە ۇيرەتۋ كەرەك . ناتەجيەسىندە ساباققا دا قىرى جوق، شارۋانىڭ دا ءجونىن بىلمەيتىن، جاڭا تەحنولوگيانىڭ ءيسى مۇرنىنا بارمايتىن بولاشاق كۇزەتشى، تاكسيست، قۇرىلىسشى نەمەسە قىلمەسكەرلەر پايدا بولدى. قايتپەك كەرەك؟ مەنىڭشە ۇكىمەت تەز ارادا مىنا شارالاردى قولعا الۋ كەرەك.
1.ەلىمىزدەگى مەكتەپتەردىڭ بارلىق ەڭبەك كابينەتتەرى تەز ارادا جابدىقتالۋى كەرەك. ەڭبەك كابينەتتەرىنىڭ ءوزى ۇلدارعا ەكى جانە قىزدارعا ەكى كابينەت ارنايى جابدىقتالۋى ءتيىس. ۇلدارعا اعاش جانە تەمىر وڭدەيتىن ستانوكتارمەن ەركىن جۇمىس جاساي الاتىن مۇمكىندىك جاسالسىن. ناتەجيەسىندە ۇلدار جاعى جوق دەگەندە جيھاز جاساپ ساتا الادى، ودان مىقتىلارى بولاشاق ينجەنەرلەر جانە كونسترۋكتورلار بولىپ شىعادى.
قىزداردىڭ ەڭبەك كابينەتتەرى تىگىنشىلىك پەن تاماق جاساۋدى ۇيرەتەتىن اسحانا كابينەتى بولىپ جابدىقتالۋى ءتيىس. بولاشاق ديزاينەرلەر مەن تىگىنشىلەر مەكتەپ قابىرعاسىنان اق قالىپتاسا باستاۋى ءتيىس. ال اس ءپىسىرۋدى مەكتەپ جاسىنان ۇيرەتسە كازىرگى قوعامداعى اجىراسۋ دەپ اتالاتىن قورقىنىشتى دەرتتىڭ بەلگىلى ءبىر دارەجەدە الدىن الىپ، پايىزىن ازايتادى.
2. اۋىلدىق جەرلەردەگى مەكتەپتەردە اگروتەحنيكا ءپانى ءوز دارەجەسىندە جۇرگىزىلىپ، وقۋ تاجىريبەلىك الاڭى تۇگەلدەي جاڭارتىلسىن. مەكتەپ قابىرعاسىنان اق بولاشاق شارۋا قوجالىعىنىڭ يەلەرىن دايىنداۋعا بولادى.
3. بارلىق مەكتەپتەردە «روبوتوتەحنيكا جانە جاڭا تەحنولوگيا» سىنىبى اشىلۋى ءتيىس. جاڭا تەحنولوگيادان قالۋ دەگەن ءومىردىڭ اعىسىنان قالۋ دەگەن ءسوز. جاپونيا سياقتى جاڭا تەحنولوگيامەن-اق الەمدى مويىنداتۋعا بولادى. وعان ءبىزدىڭ وقۋشىلاردىڭ قابىلەتى مەن قارىمى ەركىن جەتەدى. تەك بالا كۇنىنەن باۋلي ءبىلۋ كەرەك.
مەنىڭشە مەكتەپ سالاسىنداعى وسى ءۇش باعىت قارقىندى تۇردە جۇرگىزىلسە ەلىمىزدەگى جۇمىسسىزدىق پەن قىلمىستىڭ، اجىراسۋدىڭ دەڭگەيىن ازايتىپ قانا قويماي ەكونوميكالىق ورلەۋدىڭ ىرگەتاسى بولىپ قالاناتىنىنا بەك سەنىمدىمىن.
جانىبەك الىكەن
Abai.kz