تاۋلى ايماقتى ارالاعاندا، جاعىمسىز جاعدايعا ۇشىرادىم. ۇزىن ءسوزدىڭ قىسقاسى، زاڭدى سىيلايتىن ادام رەتىندە رەسەيدەگى 90-كۇندىك مەرزىمىمنىڭ اياقتالۋىنا بايلانىستى، وسى مەملەكەتتىڭ گۇرجىستانمەن شەكاراسىنا اسىقتىم. ورىس مەملەكەتىنىڭ قالىڭ ورتاسىندا تىعىلماي، «ماسكەۋ-ەرەۆان» حالىقارالىق باعىتىنداعى اۆتوبۋسقا ءمىندىم. بۇنداي وعاشتاۋ قادامىمنىڭ سەبەبى: ماسكەۋگە جاقىن ۋكرايناعا بارۋ ءۇشىن قازىر ارنايى شاقىرۋ كەرەك. بەلارۋس شەكاراسى تولىققاندى مەملەكەتتىك شەكارا ەسەپتەلمەيدى، ولار مەنىڭ تولقۇجاتىما ءمور قويماس ەدى. بالتىق جاعالاۋى ەلدەرىنە ۆيزا كەرەك. سايىپ كەلگەندە، ەڭ جاقىن شەتەل شەكاراسى – قاپقازدىڭ ار جاعىندا ورنالاسقان. سوندىقتان، زاڭدى مەرزىمىمنەن ءسال كەشىگىپ قالىپ، قيىنداۋ حيكاياعا دۋشار بولدىم.

رەسەيلىك-گۇرجىستاندىق شەكاراعا جەتۋىنە ساناۋلى ساعاتتار قالعاندا، قاباردا-بالقار رەسپۋبليكاسىنىڭ اۋماعىندا ورنالاسقان «مالكا» پوليتسەي بەكەتىنىڭ قىزمەتكەرلەرى مەنى ۇستاپ الدى. قوعام ءۇشىن قاۋىپتى جىرىندى قىلمىسكەر الدە ماس قالپىندا اۆتوكولىكتى ايداعان جۇرگىزۋشى ىسپەتتەس، قارۋلى توپتىڭ قورشاۋىندا مەنى اۋداندىق پوليتسەي باسقارماسىنا اپاردى. ارينە، كىنام ەداۋىر «اۋىرلاۋ» ەدى: رەسەيدە رۇقسات ەتىلگەن 90-كۇندىك مەرزىمىمنەن بىرنەشە ساعات بويى ارتىق بولعانىم.

سونىمەن، قاباردا-بالقار رەسپۋبليكاسى زولسك اۋداندىق سوتىنىڭ قاۋلىسى بويىنشا، ماعان 2 000 (ەكى مىڭ) رەسەيلىك سومنىڭ مولشەرىندە ايىپپۇل كەسىلگەن. جارايدى، «كىنالى بولدىم» دەي سالايىق. الايدا، نەگە سونداي «كۇناھاردى» سوت پروتسەسىنىڭ اياقتالۋىنان سوڭ ەركىندىككە جىبەردى؟ نەگە قارۋلى توپتىڭ قورشاۋىندا دەپورتاتسيانى جاسامادى؟ «كۇناھار» دانيار قايتادان رەسەيدىڭ كوشى-قوڭ زاڭناماسىن بۇزىپ، وسى مەملەكەتتىڭ اۋماعىندا رۇقساتسىز قالسا شە؟! دەمەك، ءادىلسىز سوتتىڭ باستى ماقساتى زاڭدىلىقتى قورعاۋ ەمەس. قازى-بيلەرسىماقتاردىڭ كوكسەگەنى: كەزەكتى پەندەنى كىنالى قىلىپ، ماسكەۋدەگى باستىقتارىنىڭ الدىندا وزدەرىنىڭ ۇپايىن تۇگەندەۋى. ال، «كۇناھاردىڭ» كەلەسى قىلىقتارىنا قاباردا-بالقار پىسىقايلارىنىڭ قانداي شارۋاسى بار؟ ەڭ باستىسى، تاعى ءبىر كىسىنىڭ ار-نامىسىنا كىر كەلتىرىلگەن، كەزەكتى ادام «ادىلەت»-ءتىڭ شىرماۋىنا تۇسىرىلگەن.

وعان قوسا، جەرگىلىكتى پوليتسەيلەرى مەن سوت قىزمەتكەرلەرى رەسەيدەگى قازاق ەلشىلىگىندە جۇمىس ىستەيتىن تانىستارىما حابار بەرۋىمە تىيىم سالدى. مەن 2019 جىلدىڭ 27 اقپانى 23 ساعات 25 مينۋتىندا ۇستالعانمىن. سايىپ كەلگەندە، سونشاما كەش ۋاقىتىندا ەلشىلىك قىزمەتكەرلەرىنە حابارلاسۋى رەتسىز بولار ەدى. سودان كەيىن، «قوناقجايلى» قاباردانىڭ قاماۋىندا تەلەفون بايلانىسسىز تۇنەدىم. 28 اقپان كۇنى، سوت ءماجىلىسىنىڭ الدىندا الگى تانىستارىما ءوز جاعدايىم تۋرالى اقپارات جىبەرۋىمە سوت پەن پوليتسەي قىزمەتكەرلەرى رۇقسات بەرمەدى. ءتىپتى، قولىمداعى قالتافونىم دا جارامسىز بولدى. سەبەبى، تاريفىمنىڭ مەرزىمى 27 اقپاننان باستاپ ءبىتتى. ويتكەنى، سول كۇنى گۇرجىستانعا جەتىپ، ارمەنياعا بەت الۋعا جوسپارلادىم. سوندىقتان، رەسەيلىك بايلانىس تاريفتى ۇزارتپادىم. تاسباۋىر جەرگىلىكتى تۇرعىنداردىڭ سالقىن جاۋابىن وسى سىلتەمەدەن تىڭداي الاسىزدار: https://vocaroo.com/i/s1knA9q3FjPn  نەمەسە وسى سىلتەمەگە قۇلاق تۇرىڭىزدەر: https://instaud.io/3sRP

وسى وقيعاعا قاتىستى ۇلت ماسەلەسىن قوزعاعانىمىز ءجون بولماق. الگى قاباردا-بالقارلىقتارعا ايتقانىم: «كەزىندە، اتا-بابالارىم قازاقستانعا تالاي سولتۇستىك قاپقازدىڭ جەر اۋدارىلعان تۇرعىندارىنا قول ۇشىن بەرىپ، باسپانا مەن كۇنكورىسىمەن قامتاماسىز ەتتى. مەن سىزدەردەن باسپانا نەمەسە تيىن-تەبەندى سۇرامايمىن. ادىلەتتىلىكتى عانا تالاپ ەتەمىن!» ءادىل شەشىم تۇگىل، ەكى-ءۇش مينۋتتىق تەلەفون اڭگىمەمە جاعداي جاسامادى دەپورتاتسيالانعان بيشارالاردىڭ تۇقىمى. ال، تاريحي ەستەلىكتەرىمە ولار مىناداي جاۋاپ قاتتى: «قازاق حالقىنىڭ قوناقجايلىعىنا راقمەت، بىراق وتكەن زاماننىڭ وقيعالارىن قايتەمىز؟» كەيبىر قانداستارىمىز «اسسامبلەيا»، «حالىقتار دوستاستىعى» ۇعىمدارىنا شىن مانىندە سەنە بەرەدى. دەگەنمەن، وزگە ۇلتتاردىڭ كوبىسى بۇنداي ۇعىمداردى پىسقىرمايدى دا.

دانيار ناۋرىز

Abai.kz