شىندىعىن ايتايىق، ءبىز كەي-كەيدە ءبىر قۇبىلىسقا باعا بەرگەندە ماسەلەنىڭ مانىنە تىم بويلاي بەرمەي، پەندەشىلىك سەزىمگە بەرىلىپ، اسىرا سىلتەپ جىبەرەتىندىگىمىز قۇپيا ەمەس. ونى ايتاسىز، ءتىپتى سونداي ءبىر كۇردەلى تاقىرىپ كوتەرگەن ماقالا اۆتورىنىڭ جاعاسىنا جارماسىپ، تىكەلەي وزىنە ءتىل تيگىزەتىمىز دە كەزدەسىپ قالادى. مۇندايدا سالماقتى دا ساراپتامالىق تۇيىنگە ەمەس، اركىمنىڭ جەكە باسىنىڭ سول وبەكتىگە دەگەن سيمپاتياسى مەن انتيپاتياسى سەكىلدى سەزىمنىڭ جەتەگىنە كەتىپ قالىپ، ادىلەتتىلىكتى اتتاپ كەتەتىنىمىز تاعى بار. سوسىن سول تاقىرىپتى قايتا-قايتا ەزە بەرىپ، ابدەن ءزارازاپ بولعانشا توقتامايمىز. فاكتىگە جۇگىنەلىك.

وسىدان بىرەر جىل بۇرىن قازىرگى اتاعى جەر جارعان كۇمىس داۋىس ءانشىمىز ديماش قۇدايبەرگەننىڭ ەلىمىزدەگى ءبىر كونكۋرسقا قاتىسىپ، جۇلدەلى ورىندى يەلەنە الماي قالعانى بار. سونداعى ديماشقا كونكۋرس قازىلارىنىڭ ىشىندە باعىم مەن ريناتتىڭ بەرگەن باعاسى عالامتوردى ءالى كۇنگە دەيىن شۋلاتىپ جاتىر. ءبىر قىزىعى، بۇل تاقىرىپ سول كەزدە ەمەس، قازىرگى تاڭدا كوكەيتەستى دۇنيەگە اينالدى. جارايدى، انا قازاق تىلىنەن ماقۇرىم باعىمنىڭ ءوزى بىلمەيتىن تىلدە ءان سالعان جاننىڭ جان دۇنيەسىن تۇسىنە المايتىندىعىنا تاڭ قالۋعا بولماس. ماسەلە، وسىنداي ءدۇبارا ادامداردىڭ ءان كونكۋرستارىنا قازىلىق ەتەتىن جامان ۇردىستە جاتىر.

ال اتاعى ەلگە كەڭىنەن تانىمال رينات زايىتوۆ سەكىلدى ازاماتقا كەلسەك، ونىڭ ديماشقا بەرگەن ادىلەتسىز باعاسى ءۇشىن تەك سونى عانا جازعىرۋعا بولماس. اڭگىمە ءتىپتى سول ريناتتا ەمەس، ماسەلە مىنا ابدەن ارلەنگەن، جاقسى قىرلانىپ، فونوگرامما ارقىلى مىقتاپ كۇشەيتىلگەن اندەرگە قۇلاعىمىز ابدەن ۇيرەنىپ، باسقا سان قىرلى دا سىيقىرلى اسەم داۋىستاردى قابىلداي الماۋىزدا. ال رينات سول حالىقتىڭ ءبىر وكىلى رەتىندە ءوز پىكىرىن ءبىلدىردى. بۇل بىرىنشىدەن.

ەكىنشىدەن، ءبىز نەگە بىرەۋدىڭ پىكىرى ءۇشىن جازعىرۋعا ءتيىسپىز؟ رينات ءوز ويىن ءبىلدىردى، كەسىمدى ءسوزىن ايتتى. ول بىرەۋگە ۇناي ما، ۇناماي ما، ول اسا ماڭىزدى ەمەس. ەگەر اركىم ءوز ويىن قىسىلماي اشىق ايتۋعا مۇمكىندىك بەرەتىن وركەنيەتتى قوعام ورناتقىمىز كەلسە، ءبىز وسىنداي الا-قۇلالىققا قۇلاعىمىز ۇيرەنىپ، توزىمدىلىك تانىتۋعا ءتيىسپىز. ايتپەسە، كەشەگى كوممۋنيستەردەن قالعان جۇرتتىڭ ءبارى ءبىر كىسىدەي ويلانىپ، ءجۇرىپ-تۇرۋعا ءتيىس دەگەن توتاليتارلىق قۇردىمعا كەتەمىز. مۇمكىن، ءبىز سوعان جاقىنداپ تا قالعان شىعارمىز. ايتپەسە، اسا شىنشىلدىعىمەن، قوعامداعى كۇيىپ تۇرعان ماسەلەلەردى ەشكىمەن دە، ەشتەڭەدەن دە قىسىلماي اشىق ايتا بىلەتىن ريناتقا باعا بەرەتىن  ءبىز كىمبىز؟ ونىڭ ءبىر پىكىرىن ء(تىپتى قاتە بولسا دا) كوتەرە المايتىن، سول ءبىر اۋىز ءسوزى ءۇشىن جەردەن الىپ، جەرگە سالاتىنداي بىزگە كىم مورالدىق قۇقىق بەردى؟ ويلانايىق اعايىن، ازاماتتارىمىزدى قادىرلەي بىلەيىك، ءتىپتى وزگەسىن بىلاي قويعاندا رينات سەكىلدى ءبىرلى-جارىم پىكىر بىلدىرگەن ادامدارعا بولا ديماشتىڭ ميلليونداعان جانكۇيەرلەرىنىڭ سانى ازايا قويماس.

تاعى ءبىر جايتقا دا نازار اۋدارماۋعا بولماس. بىردە  ەسىمى ەلگە تانىلا باستاعان ءابدىجاپپار القوجا دەگەن جىگىتىمىز تەلەديداردان قوجالاردىڭ قارا قازاقتان قىز الىپ، قانى بۇزىلا باستاعاندىعى جايلى ايتىپ قالدى. ال مۇنى جەكە ادامنىڭ وزىندىك پىكىرى دەۋگە كەلمەيدى. ول قازاقتى قوجالاردان تومەن ساناپ، حالقىمىزدى ەكىنشى سورتتى جۇرتتىڭ دەڭگەيىنە ءتۇسىرىپ، حالقىمىزعا ءتىل تيگىزۋگە دەيىن باردى. راس، ول كەيىن ءوزىن قازاق دەپ ەسەپتەيتىندىگىن ايتىپ، اقتالىپ باقتى. وسىمەن ءىس ءتامام دەۋگە بولار ەدى. ولاي ەتە المادىق. نەگە؟ ويتكەنى وسى ءبىر جاپ-جاس بالانىڭ ءوزى جاقسى بىلەتىن ونەر سالاسىن ەمەس، قوجالار مەن قازاقتاردىڭ ءوزارا بايلانىسى جايلى وتە ءبىر كۇردەلى تاقىرىپقا قاتىستى ۇشقارى پىكىر ايتۋىنا نە سەبەپ ەكەندىگى اشىلماي قىلدى. ونىڭ ەسەسىنە، كورەرمەندەر بۇل جاعدايعا نازار اۋدارۋعا تىرىسقان ءبىر بلوگەر قازاق جىگىتىنىنىڭ وزىنە باس سالدى. سونداعى ايتاتىندارى «سەن نەگە ءوسىپ كەلە جاتقان انشىگە تيسەسىڭ؟ ول تويعا بارىپ، حالىقتىڭ كوڭىلىن كوتەرىپ ءجۇر عوي. سەنىكى دۇرىس ەمەس» دەگەن سەكىلدى ادام كۇلەرلىك ۋاجدەر بولىپ كەلەدى. سوندا قالاي، تويدا ولەڭ ايتاتىن انشىلەردىڭ بارلىعى دا پەرىشتەلەر مە؟ ول قىزمەتى ءۇشىن ونىڭ ءوزى ايتقانداي ميلليونداپ اقشا الادى ەمەس پە؟ ءانشى بولسا، ولەڭ ايتىپ، گۋليايتتاپ جۇرە بەرمەي مە؟ ول تۇگىلى اناۋ-مىناۋ وقىمىستىنىڭ دا ءتىسى باتپايتىن اسا كۇردەلى جايتتاردى قاۋزاپ نەسى بار؟ وكىنىشكە قاراي، بۇل سۇراقتارعا جاۋاپ تابىلماي، ماسەلە جەكە باستىڭ جاي-كۇيىنەن اسپاي قالدى. وكىنىشتى-اق. ال ەندى مۇنداي جايتتاردىڭ كەلەشەكتە قايتالانباسىنا كىم كەپىلدىك بەرە الادى؟ كۇنى ەرتەڭ تاعى ءبىر ءومىردى كورمەگەن، اقشانىڭ بۋىنان كوكىرىگىنە نان پىسكەن «اقىلمان» جاستىڭ تەلەديدار الدىندا ەلدى ءبىر شۋلاتپاسا نە قىلسىن؟

قوعامىمىزداعى وسىناۋ ەكى بىردەي كەلەڭسىز جايتتان تۋىنداعان ءتۇيىندى ويىمنىڭ ءبىر پاراسى ەدى بۇل. قالعانىن وقىرمانداردىڭ تورەلىگىنە قالدىردىم.

جايبەرگەن بولاتوۆ

Abai.kz