قىزىلوردا وبلىسى  جاڭاقورعان اۋدانىندا ءداستۇرلى V مالشىلار سلەتى ءوتتى.

شاراعا قىزىلوردا وبلىسىنىڭ اكىمى قىرىمبەك كوشەرباەۆ، قر اۋىل شارۋاشىلىعى ءمينيسترى ساپارحان وماروۆ، "قازاگرو"  ۇلتتىق باسقارۋشى حولدينگىنىڭ باسقارما توراعاسى ەربول قاراشوكەەۆ، قارجى ينستيتۋتتارى باسشىلارى، مال شارۋاشىلىعى عىلىمي-زەرتتەۋ ينستيتۋتتارىنىڭ جەتەكشى عالىمدارى، سونداي-اق اتىراۋ،  اقتوبە، باتىس قازاقستان،  جامبىل، قاراعاندى جانە پاۆلودار وبلىستارىنىڭ اگرارلارى قاتىستى.

سلەت اياسىندا جەرگىلىكتى اۋىل شارۋاشىلىعى تاۋارىن وندىرۋشىلەردىڭ اۋىل شارۋاشىلىعى ونىمدەر، ۆەتەرينارلىق تەحنيكا جانە  جابدىقتارىنىڭ كورمەسى ۇيىمداستىرىلدى. سونىمەن قاتار، سەمينار وتكىزىلىپ، وندا سەلەكتسيالىق مال شارۋاشىلىعىن دامىتۋ جانە اۋىل شارۋاشىلىعى ونىمدەرىنىڭ باسەكەگە قابىلەتتىلىگىن ارتتىرۋ ماسەلەلەرى تالقىلاندى.

"باقىتجان" شق (مۇندا "اۋليەاتا", "اقباس" جانە "انگۋس" تۇقىمدى ءىرى قارا مال وسىرىلەدى) رەپرودۋكتيۆتى شارۋاشىلىق الاڭىندا مال شارۋاشىلىعى سالاسىن دامىتۋدىڭ وزەكتى ماسەلەلەرى بويىنشا سەمينار، بەيرەسمي كەزدەسۋلەر ۇيىمداستىرىلىپ،  قاتىسۋشىلار ءوزارا تاجىريبە الماستى.

سلەتتىڭ سالتاناتتى اشىلۋىندا وبلىس اكىمى قىرىمبەك كوشەرباەۆ  سوڭعى جىلدارى مەملەكەتتىك قولداۋلاردىڭ ارقاسىندا مال شارۋاشىلىعىندا تۇراقتى دامۋ تەندەنتسياسى قالىپتاسىپ، اگروونەركاسىپتىك كەشەنىنە باعىتتالعان ينۆەستيتسيالار ەسەلەپ ءوسىپ جاتقانىن اتاپ ءوتتى. ماسەلەن، سوڭعى 5 جىلدا اگرارلىق سالاعا سالىنعان ينۆەستيتسيا كولەمى 27 ەسەگە ۇلعايىپ، ەكسپورتتالاتىن ءونىم تۇرلەرى 3-تەن 16-عا دەيىن ارتىپ وتىر.

«مال شارۋاشىلىعىنا تۇراقتى قولداۋلاردىڭ ارقاسىندا وبلىستا مال باسى وتكەن عاسىرداعى ەڭ كوپ بولعان 1993 جىلدان استى. سوڭعى 5 جىلدا ەت ءوندىرىسى 2,8 ەسەگە، ال، ءسۇت ءوندىرىسى 1,7 ەسەگە ارتتى. ەلباسى «اگرارلىق سەكتور – ەكونوميكانىڭ جاڭا درايۆەرىنە اينالۋى» قاجەتتىگىن ەرەكشە اتاپ كورسەتىپ، اگرارلىقتاردىڭ الدىنا ەڭبەك ونىمدىلىگىن جانە قايتا وڭدەلگەن ونىمدەردىڭ ەكسپورتىن 2,5 ەسەگە ارتتىرۋ تۋرالى ماقسات قويعانىن جاقسى بىلەسىزدەر. وسى تاپسىرمالاردى ورىنداۋ ماقساتىندا ءبىز وبلىستىڭ اۋىلشارۋاشىلىعى ونىمدەرىن وتكىزۋ رىنوكتارىنا كەشەندىك ماركەتينگتىك زەرتتەۋلەر جۇرگىزىپ، ناتيجەسىندە، وبلىستىڭ اگروونەركاسىپ كەشەنىن 2022 جىلعا دەيىن دامۋىنىڭ «اگروكارتاسى» ازىرلەنىپ، ىسكە اسىرىلۋدا. «اگروكارتا» اياسىندا اۋىل شارۋاشىلىعى ونىمدەرىن ەكسپورتتاۋ كولەمىن 2021 جىلعا قاراي 5 ەسەگە دەيىن ۇلعايتۋ جولدارىن ايقىندادىق»،-دەدى ايماق باسشىسى.

اگرو كارتا اياسىندا مال شارۋاشىلىعى سالاسىندا بىرقاتار ءىرى جوبالار ىسكە اسىرىلۋدا. ماسەلەن، «سىباعا» باعدارلاماسى اياسىندا شەت ەلدەردەن اسىل تۇقىمدى ءىرى قارا مالى جەتكىزىلىپ، وبلىستا 8 رەپرودۋكتيۆتىك شارۋاشىلىق  ۇيىمداستىرىلدى. سونىمەن بىرگە، ايماق حالقىن ساپالى ەكولوگيالىق تازا تابيعي ونىمدەرمەن قامتاماسىز ەتۋ ءۇشىن وبلىستا 1200 باسقا ارنالعان ءسۇت ءوندىرۋ كەشەنىنىڭ، مىڭ باسقا ارنالعان ەكى بورداقىلاۋ الاڭدارىنىڭ قۇرىلىستارى جۇرگىزىلۋدە. ەت، ءسۇت شارۋاشىلىعىن دامىتۋمەن قاتار، وبلىستا 5 قۇس شارۋاشىلىعى ۇيىمداستىرىلىپ، جۇمىرتقا ءوندىرىسى 1,6 ەسەگە ارتتى.

«وسىلايشا،  وبلىستا ەت ەكسپورتىن قامتاماسىز ەتۋدىڭ نەگىزى قالاندى دەپ ايتۋعا بولادى. وڭىردە جىلىنا 25 مىڭ باس ءمۇيىزدى ءىرى قارا مالىن بورداقىلايتىن ءىرى جانە ورتا مال بورداقىلاۋ الاڭدارى جۇمىس جاسايدى. وبلىستىڭ اۋسىل اۋرۋىنان بۋفەرلىك ايماقتان شىعۋىنىڭ ارقاسىندا يرانعا، بىرىككەن اراب امىرلىگىنە، مونعولياعا، رەسەيگە، وزبەكستانعا تىرىلەي قوزى، ءىرى قارا مالدارىن ەتكە ەكسپورتتاۋ باستالدى. ەت ونىمدەرىنىڭ ەكپورتىن ۇلعايتۋ ءۇشىن بيىل جىلىنا 5 مىڭ توننا ەت ونىمدەرىن وندىرەتىن حالىقارالىق ستاندارتارعا سايكەس كەلەتىن ەت كومبيناتى ىسكە قوسىلاتىن بولادى. كەلەشەكتە ەت-سۇيەك ۇنىن وندىرەتىن، بالىق جەمىن شىعاراتىن جانە ءجۇن، تەرى وڭدەيتىن وندىرىستەردى دامىتۋ جوسپارلانۋدا»،-دەدى ايماق باسشىسى.

"بارلىق سالالىق ۇيىم وكىلدەرىنىڭ قاتىسۋىمەن وتكەن وسىنداي اۋقىمدى شاراعا قاتىسقانىما قۋانىشتىمىن. مەملەكەتتىك "سىباعا" باعدارلاماسىن كەزىندە العاشقىلاردىڭ ءبىرى بوپ قىزىلوردا وبلىسىنىڭ قولداپ، جۇزەگە اسىرعانىن جانە جاقسى ناتيجە كورسەتكەنىن ەرەكشە اتاپ وتكىم كەلەدى", - دەدى ساپارحان وماروۆ.

ءداستۇر بويىنشا سلەت اياسىندا اگرارلىق سالانىڭ ەڭ ۇزدىك قىزمەتكەرلەرىن 11 نوميناتسيا بويىنشا ماراپاتتاۋ ءراسىمى ءوتتى: اسىل تۇقىمدى مال وسىرەتىن ۇزدىك رەپرودۋكتور شارۋاشىلىق; ەت باعىتىنداعى اۋىل شارۋاشىلىعى كووپەراتيۆى; ۇزدىك ءسۇت باعىتىنداعى اۋىل شارۋاشىلىعى كووپەراتيۆى; ۇزدىك مال ونىمدەرىن وڭدەۋ كاسىپورنى; ۇزدىك قۇس شارۋاشىلىعى;  ۇزدىك باقتاشى; ۇزدىك شوپان; ۇزدىك جىلقىشى; ۇزدىك تۇيەكەش; ۇزدىك ۆەتەرينار; مال شارۋاشىلىعى سالاسىنىڭ دامۋىنا ۇلەس قوسقان ۇزدىك باق وكىلى.

ءىس-شارا كونتسەرتتىك باعدارلاما مەن ۇلتتىق سپورت تۇرلەرى بويىنشا سايىستارمەن جالعاسىن تاپتى.

Abai.kz