قازاقستانداعى گەندەرلىك ساياسات: بۇگىنى مەن كەلەشەگى
قازاقستاندا تۇڭعىش پرەزيدەنت ەلباسى نۇرسۇلتان ءابىشۇلى نازارباەۆتىڭ 1998 جىلعى 22-جەلتوقسانداعى №4176 جارلىعىنا سايكەس قر پرەزيدەنتى جانىنداعى وتباسى جانە ايەلدەر ىستەرى جونىندەگى ۇلتتىق كوميسسيا نەگىزىندە قۇرىلعان بولاتىن.
اتالعان كوميسسيانىڭ ماقساتى – وتباسى مۇددەلەرىن قورعاۋ، ايەلدەردىڭ ەلدەگى ساياسي، الەۋمەتتىك، ەكونوميكالىق جانە مادەني ومىرىنە قاتىسۋ ءۇشىن قاجەتتى جاعدايلاردىڭ بارلىعىن دا جاساۋ.
ول نەگىزىنەن، قر پرەزيدەنتى جانىنداعى كونسۋلتاتيۆتىك-كەڭەسشڭ ورگان قىزمەتىن اتقارادى. اتالعان ورگان جۇمىسىنىڭ ماڭىزىن ەسكەرە وتىرىپ، ەلباسى وبلىستار مەن استانا، الماتى قالالارىنىڭ اكىمدىكتەرى جانىنان دا ارنايى كوميسسيا قۇرىلۋ كەرەكتىگىن باسا نازارعا العان.
بۇل كوميسسيانىڭ مىندەتى – وتباسىنا، ايەلدەر مەن بالالارعا قاتىستى مەملەكەتتىك ساياساتتىڭ كەشەندى باعىتتارىن قالىپتاستىرۋ. اتالعان سالاداعى نەگىزگى باسىمدىقتاردى ايقىنداپ، تالداۋ ارقىلى ايەلدەر مەن بالالاردىڭ ماسەلەلەرىنە باسىمدىق بەرۋ. جانە، ەڭ باستىسى قازاقستاننىڭ 2030 جىلعا دەيىنگى دامۋ ستراتەگياسىن ىسكە اسىرۋ.
سونىمەن قاتار، ايەلدەر مەن بالالاردىڭ، جالپى وتباسىنىڭ ەكونوميكالىق، الەۋمەتتىك، پسيحولوگيالىق جانە زاڭدىق تۇرعىدان مەملەكەتتىك قولداۋدىڭ كەشەندى باعدارلاماسىن جاساۋعا كومەكتەسۋ دە اتالعان كوميسسيانىڭ نەگىزگى مىندەتتەرىنە جاتادى. جانە، اتالعان كوميسسيا حالىقتىڭ دەنساۋلىعى مەن ءوسۋ پروتسەسىن باقىلاپ، ەكونوميكالىق، الەۋمەتتىك جاعدايلارىنا تالداۋ جاساپ وتىرۋعا دا مىندەتتى.
قازىر ەلىمىزدە انا مەن بالا دەنساۋلىعىن جاقسارتۋعا باعىتتالعان بىرنەشە كەشەندى شارالار جۇزەگە اسىرىلىپ جاتىر. سول شارالاردىڭ الەۋمەتتىك-مەديتسينالىق باعدارلامالارىن ازىرلەۋگە قاتىسۋ ارقىلى دا ۇلتتىق كوميسسيا ءوز بەلسەندىلىگىن تانىتىپ كەلەدى. سونداي-اق، ولار مەملەكەتتىك ورگانداردىڭ، قوعامدىق بىرلەستىكتەر مەن جەكەلەگەن ازاماتتاردىڭ ۇسىنىستارىن قاراپ، قر پرەزيدەنتىنە ناقتى ۇسىنىمدار ازىرلەۋگە، “قازاقستان-2030” دامۋ ستراتەگياسىن نەگىزگە الا وتىرىپ، ايەلدەر مەن بالالارعا قاتىستى، جالپى، وتباسىنا قاتىستى مەملەكەت ساياسات باعدارلامالارىن دايارلاۋعا، اتلعان الەۋمەتتىك توپتاعى ادامداردىڭ جاعدايىن جاقسارتۋعا ارنالعان زاڭ – قۇقىق جوبالارىن دايىنداۋعا قاتىسا الادى.
سونىمەن قاتار، قوعامداعى ساياسي-ەكونوميكالىق، الەۋمەتتىك-مادەني سالالارداعى ايەلدەر مەن بالالاردىڭ شىنايى جاعدايىن انىقتاۋ ءۇشىن اقپارات جيناۋعا، عىلىمي زەرتتەۋلەر جۇگىزۋگە، بۇقارالىق اقپارات قۇرالدارىمەن ءوزارا ءىس-قيمىل جاساۋعا، اتالعان الەۋمەتتىك توپ ادامدارىنا قاتىستى ازاماتتاردىڭ ءوتىنىش-ارىزدارىن قاراۋعا جانە حالىقارالىق ۇيىمدارمەن ىقپالداسا وتىرىپ، الەمدىك دەڭگەيدەگى ايەلدەر مەن بالالارعا ەالپى وتباسى ماسەلەلەرىنە ارنالعان كەڭەستەر مەن سەمينار، كونفەرەنتسيالارعا قاتىسۋ ارقىلى قوعام ومىرىنە ىقپال ەتە الادى.
ايتا كەتەيىك، ەلباسى نۇرسۇلتان ءابىشۇلى نازارباەۆ العاش تاۋەلسىزدىك العان اۋمالى-توكپەلى كەزەڭنىڭ قيىندىعىنا قاراماستان ايەلدەر مەن بالالاردىڭ جاعدايىن جاقسارتۋ ءۇشىن ەلدەگەى دەموگرافيالىق ساياساتتى قولداعان بولاتىن. سول جىلى دەموگرافيالىق كەڭەس بولىپ قۇرىلعان اتالعان ۇيىم اراعا ءۇش جىل سالىپ، قۇقىقتار مەن وكىلەتتىكتەر بەرىلە وتىرىپ، ۇلتتىق كوميسسيا بولىپ قايتا قۇرىلدى.
ال، 2006 جىدىڭ 1-اقپان كۇنگى №56 جارلىعىنا سايكەس، قازاقستان رەسپۋبليكاسى پرەزيدەنتى جانىنداعى كونسۋلتاتيۆتىك-كەڭەسشى ورگان نەگىزىندە ايەلدەر ىستەرى، گەندەرلىك ساياسات جونىندەگى ۇلتتىق كوميسسيا بولىپ قايتا قۇرىلدى.
بۇگىندە اتالعان ساياساتتىڭ ناتيجەسىندە قوعامنىڭ ءار سالاسىندا ايەلدەردىڭ ءرولى ارتقان. ياعني، ساياسات پەن ەكنوميكا، ءارتۇرلى الەۋمەتتىك جانە بتزنەس سالاسىندا بولسىن نازىك جاندىلاردىڭ جۇمىسى وڭ ناتيجەگە باستايتىنىن كورۋگە بولادى. الداعى ۋاقىتتا بۇل ساياسات ودان ءارى جاندانىپ، ءوز ناتيجەسىن بەرەدى دەگەن سەنىم باسىم. ول ءۇشىن مەملەكەت تاراپىنان بارلىق جاعداي جاسالىپ وتىرعانىن ايت كەتۋ كەرەك.
Abai.kz