تاۋەلسىزدىك العان جىلداردان بەرى قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ تۇڭعىش پرەزيدەنتى – ەلباسى نۇرسۇلتان ءابىشۇلى نازارباەۆ ەلدىڭ ءال-اۋحاتىن كوتەرۋ، ازاماتتاردىڭ تابىسىن ارتتىرۋ ءۇشىن بار كۇشىن سالىپ جۇمىس ىستەپ كەلدى. ونى ءبارىمىز جاقسى بىلەمىز. 

ەلباسىنىڭ ءار جىلى قازاقستان حالقىنا جولدايتىن جولداۋلارى جايلى باسىنان باستاپ قايتا ايتىپ جاتۋدىڭ ءوزى ارتىق. ونى ءاربىر قازاقستاندىق جاقسى بىلەدى. ءتىپتى جىل سايىنعى جولداۋدى اسىعا كۇتەدى دەسەك ارتىق ايتقاندىق ەمەس.

ءدال وسىنداي جولداۋلارىنىڭ ءبىرىن ەلباسى وتكەن جىلى بەسىنشى قازاندا جولدادى. كەزەكتى جولداۋدىڭ اتاۋى «قازاقستاندىقتاردىڭ ءال-اۋقاتىنىڭ ءوسۋى: تابىس پەن تۇرمىس ساپاسىن ارتتىرۋ» دەپ اتالادى. بۇل جولداۋىندا ەلباسى ەل ۇكىمەتىنە، ءار سالاداعى بارلىق باسشىلارعا وتانداستارىمىزدىڭ تۇرمىتىق ءال-احۋالىن جوعارلاتۋ ماقستىندا تىنباي جۇمىس ىستەۋ كەرەك ەكەنىن ايتتى.

وسى جولداۋدىڭ ءبىرىنشى تاراۋى "حالىق تابىسىنىڭ ءوسۋى" دەپ اتالدى. بۇندا نۇرسۇلتان ءابىشۇلى حالىقتىڭ تابىسىن ارتتىرۋ ءۇشىن قالاي جۇمىس جاساۋ كەرەك ەكەنىن ءتۇسىندىرىپ بەردى. مەملەكەت پەن ادامداردىڭ كۇش بىرىكتىرۋىنىڭ ارقاسىندا عانا ءبىز جالپىعا ورتاق ەڭبەك قوعامىن قۇرا الامىز دەگەن ناقتى تاپسىرماسىن جەتكىزدى ەلباسى نۇرسۇلتان نازارباەۆ.

"ادام ەڭبەكقور بولىپ، ءوز كاسىبىن جاقسى مەڭگەرگەندە جانە لايىقتى جالاقى الۋعا نەمەسە جەكە كاسىپ اشىپ، ونى دامىتۋعا مۇمكىندىك بولعان كەزدە تابىس ارتادى. مەملەكەت پەن ادامداردىڭ كۇش بىرىكتىرۋىنىڭ ارقاسىندا عانا ءبىز جالپىعا ورتاق ەڭبەك قوعامىن قۇرا الامىز. بىرىنشىدەن، ۇكىمەتكە 2019 جىلدىڭ 1 قاڭتارىنان باستاپ ەڭ تومەنگى جالاقىنى 1,5 ەسە، ياعني 28 مىڭنان 42 مىڭعا دەيىن ءوسىرۋدى تاپسىرامىن. بۇل بارلىق سالا بويىنشا ءتۇرلى مەنشىك نىساندارىنداعى كاسىپورىنداردا جۇمىس ىستەيتىن 1 ميلليون 300 مىڭ ادامنىڭ ەڭبەكاقىسىن تىكەلەي قامتيدى. بيۋدجەتتىك مەكەمەلەردە جۇمىس ىستەيتىن 275 مىڭ قىزمەتكەردىڭ ەڭبەكاقىسى كوبەيىپ، ورتا ەسەپپەن 35 پايىزعا وسەدى. وسى ماقساتتارعا 2019-2021 جىلداردا  رەسپۋبليكالىق بيۋدجەتتەن جىل سايىن 96 ميلليارد تەڭگە ءبولۋ كەرەك. وسىعان وراي، ەندى، ەڭ تومەنگى جالاقى  ەڭ تومەنگى كۇنكورىس شەگىنە بايلانىستى بولمايدى. ەڭ تومەنگى جالاقىنىڭ جاڭا مولشەرى بۇكىل ەكونوميكا اۋقىمىنداعى ەڭبەكاقى ءوسىمىنىڭ كاتاليزاتورىنا اينالادى. تومەن جالاقى الاتىن قىزمەتكەرلەردىڭ ەڭبەكاقىسىن كوتەرۋگە قاتىستى بۇل باستامانى ءىرى كومپانيالار قولدايدى دەپ سەنەمىن", - دەدى ەلباسى قازاقستان حالقىنا ارناعان جولداۋىندا.

ەلباسىنىڭ وسى تاپسىرماسىنا وراي وتكەن جىلدان باستاپ ەلىمىزدىڭ ءار وڭىرىندە جەرگىلىكتى باسشىلار حالىقتىڭ جالاقسىن كوتەرۋ باعىتىندا تىنباي جۇمىس جاسادى. ءالى دە وسى ماقساتتا كوپتەگەن يگى شارالار قولعا الىنۋدا.

ءسوزىمىزدىڭ دالەلى رەتىندە جاقىندا عانا ورىن الاعان مىنا ۇلگىلى وقيعانى ءسوز ەتەيىك. اتاپ ايتقاندا، ەلدەگى كوشباسىشى پارتيا «Nur Otan» پارتياسىنىڭ قىزىلوردا وبلىستىق فيليالى توراعاسىنىڭ ءبىرىنشى ورىنباسارى اقمارال ءالنازاروۆا وڭىردەگى ازاماتتاردىڭ ارىز-تىلەكتەرىن تىڭداۋ ءۇشىن جەكە قابىلداۋ وتكىزدى. اتالعان جەكە قابىلاۋ شىلدە ايىنىڭ جيىرما ەكىنشى جۇلدىزىنان باستاپ، قىزىلوردا قالاسىنا قاراسى بارلىق اۋىل-اۋدان سىندى ەلدى مەكەندەردە ءوتتى.

وسى جولعى قوعامدىق قابىلداۋ الدىن-الا بەلگىلەنگەن ارنايى كەستەگە ساي، الدىمەن سىرداريا اۋداندىق فيليالىنىڭ قوعامدىق قابىلداۋ بولمەسىندە ۇيىمداستىرىلدى.

اتالعان قوعامدىق قابىلداۋعا وبلىستىق پارتيا فيليالى توراعاسىنىڭ ءبىرىنشى ورىنباسارىمەن بىرگە، وبلىستىق پارتيا فيليالى قوعامدىق قابىلداۋ بولمەسىنىڭ مەڭگەرۋشىسى نۇرلان ابدىكارىموۆ جانە وبلىستىق ءماسليحات دەپۋتاتى راسۋل ەسەنوۆ پەن اۋداندىق ءماسليحات حاتشىسى، اۋداندىق ماسليحاتتاعى «Nur Otan» پارتياسى دەپۋتاتتىق فراكتسياسىنىڭ جەتەكشىسى، تەرەڭوزەك كەنتىنىڭ اكىمى دە ارنايى كەلىپ قاتىستى.

كەزەكتى قابىلداۋعا بۇل جولى ون ازامات كەلىپ قاتىسىتى. ولار ءوز كوكەيىندە جۇرگەن كوپتەگەن سۇراقتارىنا جاۋاپ الدى. ماسەلەن، ول سۇراقتاردىڭ قاتارىندا جۇمىسسىزدىق، دەنساۋلىق ساقتاۋ، تۇرعىن ءۇي ماسەلەسى جانە الەۋمەتتىك قولداۋ سالاسىنداعى سۇراقتار بولدى. كەلۋشىلەردىڭ كوبى وسى سۇراقتارىنا مامانداردان كەڭەس الىپ، ماسەلەسىن شەشۋگە ءتيىمدى باعىت تاپتى.

ءسوزىمىز سۇيىق شىقپاس ءۇشىن بىرەر مىسال كەلتىرە كەتەيىك. قابىلداۋعا كەلۋشىلەردىڭ ءبىرى جانات وسپاننىڭ ايتۋىنشا، ول بەس بىردەي بالامەن جالدامالى پاتەردە تۇرىپ جاتىر ەكەن. ونىڭ ۇستىنە كۇيەۋى جۇمىسسىز كورىنەدى. ول پارتيادان وزدەرىنە كومەك كورسەتۋدى سۇرادى. بۇل وتىنىشكە وراي، اۋداندىق ماسليحاتتاعى «Nur Otan» پارتياسى دەپۋتاتتىق فراكتسياسىنىڭ جەتەكشىسى جۇمابەك ەمبەرگەنوۆ اتالعان ازاماتتى جاقىن ارادا جۇمىسپەن قامتىۋعا ۋادە بەردى.

تاعى ءبىر كەڭەس الۋشىنىڭ سۇراعى دا وسىمەن قارايلاس بولدى. تەرەڭوزەكتىك تۇرعىن ءنازيرا جاقسىلىقوۆانىڭ ايتۋىنشا، ءتورت بالا تاربيلەپ وتىرعان وتباسىنىڭ الەۋمەتتىك جاعدايى كوڭىل كونشىتەرلىك دەڭگەيدە ەمەس. كۇيەۋى جۇمىسسىز بولۋمەن قاتار، ۇيدەگى ەكىنشى بالا مۇگەدەك. وسىعان قاراماستان ارناۋلى الەۋمەتتىك كومەكتەن يگىلىكتەنە الماي وتىر ەكەن. بۇل وتكىنشىكە ساي، وبلىستىق ءماسليحات دەپۋتاتى راسۋل ەسەنوۆ ارىزدانۋشىنىڭ كۇيەۋىن 60 مىڭ تەڭگە ايلىق جالقىسى بار جۇمىسقا ورنالاستىراتىنىن ايتتى.

بۇدان بولەك تە بىرقاتار تۇرعىنعا كومەك كورسەتىلدى. ماسەلەن كەيبىرىنە ءۇيىن جوندەتۋگە قارجىلاي كومەك بەرىلدى. ال تاعى بىرەۋلەرىنە جۇمىس تاۋىپ بەرۋگە ۋادە ەتىلدى.

ءسوز سوڭىندا، قابىلداۋ بارىسىندا جۇمىسپەن قامتۋ سىندى الەۋمەتتىك ماسەلەلەردىڭ تەز ارادا شەشىم تاپقانىن ايتا كەتۋىمىز كەرەك. قىزىلوردا وبلىستىق پارتيا فيليالى توراعاسىنىڭ ءبىرىنشى ورىنباسارى اقمارال ءالنازاروۆا قابىلداۋ سوڭىندا تۇرعىندارعا بارلىق ماسەلەلەردىڭ جاۋاپسىز قالمايتىنىن، ءار ماسەلەنى ءوزى تىكەلەي باقىلاۋىندا ۇستايتىنىن ايتتى.

Abai.kz