قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ تۇڭعىش پرەزيدەنتى – ەلباسى نۇرسۇلتان ءابىشۇلى نازارباەۆتىڭ وتكەن جىلعى 5 قازانداعى «قازاقستاندىقتاردىڭ ءال-اۋقاتىنىڭ ءوسۋى: تابىس پەن تۇرمىس ساپاسىن ارتتىرۋ» اتتى قازاقستان حالقىنا جولداۋىندا 2019 جىلدى ەلىمىزدە جاستار جىلى دەپ جاريالاعان بولاتىن.

ەلباسىنىڭ «ەل ەرتەڭى – جاستار» دەگەن ايگىلى ءسوزىن ءبارىمىز جاتقا بىلەمىز. تۇڭعىش پرەزيدەنت ايتقان بۇل ءسوز ەلىمىزدىڭ ەرتەڭى، ۇلتىمىزدىڭ بولاشاعى بولعان جاستارعا دەگەن شەكسىز سەنىم مەن ارتىلعان ءۇمىتتىڭ ايقىن كورىنىسى ەكەنى داۋسىز. ەلىمىزدە ارنايى جاستار جىلىنىڭ جاريالانۋى قۇرمەتتى ەلباسىمىزدىڭ جاس بۋىنعا ارناعان جارقىن ۇندەۋى دەپ سەنىممەن ايتا الامىز.

ءبىز وسىعان دەيىن ەلباسىنىڭ جولداۋىنا ساي ەلىمىزدىڭ تۇكپىر-تۇكپىرىندە جاستاردى قولداۋعا باعىتتالعان ءىس-شارالار ءوتىپ جاتقانىن، سونىڭ ءبىرى، ءبىرى بولعاندا دا بىرەگەيى رەتىندە «نۇر وتان» پارتياسى قولعا الىپ، جۇزەگە اسىرىپ جاتقان «جاستار كادرلىق رەزەرۆ» جوباسى ەكەنىن ايتقان ەدىك. اتالعان جوباعا 2019 جىلدىڭ 26 شىلدەسىنەن باستاپ وتىنىشتەر قابىلدانىپ جاتىر. جوبانىڭ ماقساتى - جاستار اراسىندا مەملەكەتتىك باسقارۋ جۇيەسى، بيزنەس جانە قوعامدىق قىزمەت سالاسى ءۇشىن زاماناۋي، ءتيىمدى باسقارۋشىلاردىڭ جاڭا گەنەراتسياسىن قالىپتاستىرۋ ەكەنىن ايتقان ەدىك.

بۇگىن ەل جاستارىن قولداپ، مەملەكەتتىك ماڭىزى بار جۇمىستارعا باۋلۋ ماقستاندا قولعا الىنعان تاعى ءبىر ءىرى جوبانى تانىستىرامىز. بۇل جوبا «پرەزيدەنتتىك كادرلىق رەزەرۆ» دەپ اتالدى. اتالعان كادرلىق رەزەرۆكە ۇمىتكەرلەردى ىرىكتەۋ بيىلعى جىلدىڭ ءبىرىنشى تامىزىندا باستالىپ كەتتى.

جاستار ءسوزسىز - مەملەكەتتىڭ ەكونوميكالىق ءھام رۋحاني دامۋىنىڭ لوكوماتيۆى. نەگىزگى قوزعاۋشى كۇشى. ال بىلىكتى ءارى ءبىلىمدى جاستاردى مەملەكەتتىك قىزمەتكە تارتۋ - پرەزيدەنت قاسىم-جومارت توقاەۆتىڭ ساياسي باعدارلاماسىنداعى نەگىزگى باسىمدىق بەرىلگەن ماسەلە بولاتىن. بۇل مەملەكەت باسشىسىنىڭ «ساباقتاستىق. ادىلدىك. ورلەۋ» اتتى سايلاۋالدى باعدارلاماسىندا ايتىلعانىن بىلەمىز.

سول ءۇشىن دە جاستاردىق كادرلىق رەزەرۆىن دايارلاۋ ءىسى قولعا الىنىنىپ وتىر. ونىڭ «پرەزيدەنتتىك كادرلىق رەزەرۆ» دەپ اتالعان مەملەكەتتىك جوباعا اينالعانىن ايتىپ وتىرمىز.

ءبىرىنشى تامىزدا باستاۋ العان جوباعا قاتىسۋدىڭ شارتتارى قيىن ەمەس. ىرىكتەۋگە رەسپۋبليكا بويىنشا 35 جاسقا دەيىنگى جوعارى ءبىلىمى مەن بەس جىل جۇمىس ءوتىلى بار كەز كەلگەن جاس ازامات قاتىسا الادى. ءتىپتى، ءوتىنىمدى ونلاين جولداۋعا دا مۇمكىندىك جاسالىپ وتىر.

ىرىكتەۋدىڭ قالاي وتەتىنى جايلى وتكەندە مەملەكەتتىك قىزمەت ىستەرى اگەنتتىگىنىڭ توراعاسى انار جايىلعانوۆا حانىم ەگجەي-تەگجەي وتكەندە بايانداپ بەرگەن بولاتىن. جاۋاپتى قىزمەتكەردىڭ ءسوزىن تولىعىمەن نازارلارڭىزعا ۇسىنامىز.

«ىرىكتەۋ مەملەكەتتىك قىزمەتشىلەردەن عانا ەمەس، ەكونوميكانىڭ بارلىق سەكتورلارىنىڭ وكىلدەرى اراسىندا جۇرگىزىلەدى. بىزگە قازىر ەكونوميستەر مەن IT-ماماندار وتە قاجەت. ءتىپتى سوت جۇيەسىندە كيبەرقىلمىستى اشاتىن ماماندار كەرەك. سوندىقتان، جاڭا تەحنولوگيالارعا بايلانىستى ەكونوميكا سەكتورلارىنان ماماندار كوبىرەك ىرىكتەلەدى»، - دەگەن بولاتىن انار جايىلعانوۆا.

«پرەزيدەنتتىك كادرلىق رەزەرۆ» جوباسى اۋەلى جاستار ءۇشىن الەۋمەتتىك ليفت ەكەنى ءسوزسىز. ءتۇرلى سالادا ۇزدىك ناتيجەلەرگە جەتكەن جاس قازاقستاندىقتار رەزەرۆكە ءوتۋ ارقىلى مەملەكەتتىك لاۋازىمدارعا، سونىڭ ىشىندە باسقارۋ لاۋازىمدارىنا تاعايىندالا الادى. ال «پرەزيدەنتتىك كادرلىق رەزەرۆكە» ۇمىتكەرلەردى ىرىكتەۋ جىل سوڭىنا دەيىن جالعاساتىن بولادى. جىل سوڭىندا رەزەرۆكە ءۇش جۇزگە جۋىق جاس مامان قابىلدانادى دەپ جوسپارلانىپ وتىر.

قازىرگە دەيىن بىزگە جەتكەن اقپاراتتارعا سەنسەك، ازاماتتار كادرلىق رەزەرۆكە 3 جىلدىق مەرزىمگە الىنادى ەكەن. بۇل تۋرالى اتالعان كادرلىق رەزەرۆكە ۇمىتكەرلەردى ىرىكتەۋ بويىنشا ماڭعىستاۋ وبلىسى مەملەكەتتىك قىزمەت ىستەرى اگەنتتىگى وڭىرلىك كوممۋنيكاتسيالار قىزمەتىندە ءباسپاسوز بريفينگىندە ايتىلدى. وسى وڭىردەگى مەملەكەتتىك قىزمەت ىستەرى اگەنتتىگىنىڭ، ادەپ جونىندەگى كەڭەستىڭ، پرەزيدەنت جانىنداعى مەملەكەتتىك باسقارۋ اكادەمياسىنىڭ باسشىلار قاتىسقان جينالىستا، ىرىكتەۋدىڭ قالاي وتەتىنى جايلى ايتىلدى.

وسى وتىرىستا ايتىلعان ەرەجەلەرگە سۇيەنسەك، ازاماتتار كادرلىق رەزەرۆكە ءۇش جىلدىق مەرزىمگە الىنادى. جانە ىرىكتەۋگە مەملەكەتتىك ساياسي قىزمەتشىلەر قاتىسىرىلمايدى. ال جاڭاعى رەزەرۆكە وتكەن ءۇش جىلدىڭ ىشىندە ءتيىستى بوس جۇمىس ورنى انىقتالعان جاعدايدا رەزەرۆتەگى كادر ساياسي ءھام باسقارۋشىلىق لاۋازىمىنا ساي قىزمەتكە ۇسىنىلاتىن بولادى.

«جاستار كادرلىق رەزەرۆ» جوباسى جانە «پرەزيدەنتتىك كادرلىق رەزەرۆ» جوباسىنىڭ جاريالانۋى ەلىمىزدە جاس ماماندارعا دەگەن سۇرانىس پەن قولداۋدىڭ كۇن ساناپ ارتىپ كەلە جاتقانىن كورسەتەدى. وسى باستامالاردىڭ ءوزى جاستارعا دەگەن مەملەكەت تاراپىنان بەرىلىپ وتىرعان مول مۇمكىندىك. "جاستار جىلىنا" وراي كورسەتىلىپ وتىرعان قولداۋ دەپ بىلەمىز. اتالعان جوبالار "ەل ەرتەڭى" بولعان جاستاردىڭ وسى باستان ءپىسىپ-جەتىلىپ، مىقتى مامان بولۋىنا ءوز سەپتىگىن تيگىزەتىن بولادى.

ءسوز سوڭىنا قاراي، «جاستار كادرلىق رەزەرۆ» جوباسى جانە «پرەزيدەنتتىك كادرلىق رەزەرۆ» جوباسىن سالىستىرا كەتۋگە تۋرا كەلىپ تۇر. «نۇر وتان» پارتياسى قولعا الىپ، جۇزەگە اسىرىپ جاتقان «جاستار كادرلىق رەزەرۆ» جوباسىنىڭ باستى ماقساتى جاستاردى شىن مانىندە ەل ەرتەڭى، ۇلت بولاشاعى رەتىندە قازىردەن باستاپ تاربيەلەۋ بولىپ تابىلادى. بۇندا جاستار اراسىندا مەملەكەتتىك باسقارۋ جۇيەسى، بيزنەس جانە قوعامدىق قىزمەت سالاسى ءۇشىن زاماناۋي، ءتيىمدى باسقارۋشىلاردىڭ جاڭا گەنەراتسياسىن قالىپتاستىرۋ ءۇشىن ارنايى جۇمىستار اتقارىلادى.

بۇل جوباعا ىرىكتەۋ 26 شىلدە باستالعان. تامىز ايىندا ءوز جالعاسىن تاپتى. جوبانىڭ سوڭعى قورىتىندىسى بويىنشا ەلىمىزدىڭ ءار ايماعىنان ءۇش ادامنان جيىنى ەلۋ ءبىر جاس ىرىكتەلىپ الىنادى دەپ جوسپارلانىپ وتىر. ىرىكتەلىپ الىنعان جاستاردىڭ 34-ءى پارلامەنتتە، تاعى 17-ءسى ورتالىق مەملەكەتتىك ورگاندار مەن ۇلتتىق كومپانيالاردا تاجىريبە الماسۋدان ءوتىپ، ارنايى تاجىريبە قابىلدايدى. ءسويتىپ، بولاشاق مەملەكەتتىك قىزمەتكەرلەردىڭ ىرگەتاسى قالانادى.

بۇل جوباعا قاتىسۋ ءۇشىن وتىنىشتەر بەسىنشى قىركۇيەككە دەيىن قابىلدانادى. «Nur Otan» پارتياسى «Jas Otan» جاستار قاناتىنىڭ توراعاسى داۋلەت كارىبەكتىڭ ايتۋىنشا، جوباعا ىرىكتەۋ ەشقانداي اعا-كوكەسىز وتەدى. ۇمىتكەرلەر تەك ءوز كۇشتەرىنە سۇيەنەدى. ءسويتىپ، ءوز ءبىلىمى مەن كۇشىنە سەنەتىن، بولاشاقتا ءىرى جۇمىستار ىستەگىسى كەلەتىن ۇزدىك جاستار تاڭداپ الىنادى. وسىلايشا بۇل جوبا بولاشاعىنان ءۇمىت كۇتتىرەتىن جاستار ءۇشىن جاۋاپتى جۇمىسقا كوتەرىلۋىنە الەۋمەتتىك باسپالداق ءرولىن اتقاراتىن بولادى. جاستار وسى جوبا ارقىلى ءوزىن مەملەكەتتىك ماڭىزدى جۇمىستاردا سىناپ كورۋىنە، جانە تۇلعالىق دامۋىنا مۇمكىندىك الادى.

ال «پرەزيدەنتتىك كادرلىق رەزەرۆ» جوباسى دا جاستار ءۇشىن الەۋمەتتىك ليفت قىزمەتىن اتقارادى. بۇل جوباعا ىرىكتەۋ دە اسا قاتاڭ تۇردە ءادىل وتەتىن بولادى. بۇل جايلى مەملەكەتتىك قىزمەت ىستەرى اگەنتتىگىنىڭ توراعاسى انار جايىلعانوۆا ايتىپ بەردى. ونىڭ ايتۋىنشا، ىرىكتەۋ تەك مەملەكەتتىك قىزمەتكەرلەردىڭ اراسىندا عانا ەمەس، ەكونوميكانىڭ بارلىق سالاسىندا جۇرگىزىلەدى. بۇل سالادا ەكونوميستەر مەن ءىت ماماندارىنا سۇرانىس مول. سونىمەن قاتار، كيبەرقىلمىستى اشاتىن ماماندارعا سوت جۇيەسىنىڭ سۇرانىسى بارىنشا ارتىپ وتىر. سونىقتان ءدال وسىنداي ەكونوميكالىق سالاداعى ماماندار «پرەزيدەنتتىك كادرلىق رەزەرۆ» جوباسىنا بارىنشا  ىرىكتەلەتىن بولادى.

ەكى جوباداعى تاعى ءبىر شاعىن ايىرماشىلىق ۇمىتكەرلەردىڭ جاس ەرەكشەلىگىنە بايلانىستى بولىپ وتىر. اتاپ ايتاقاندا «جاستار كادرلىق رەزەرۆ» جوباسىنا 18 بەن 29 جاس ارالىعىنداعى ازاماتتار قاتىسۋعا مۇمكىندىك الادى. ال «پرەزيدەنتتىك كادرلىق رەزەرۆ» جوباسىنا 35 جاسقا دەيىنگى جوعارى ءبىلىمى مەن بەس جىل جۇمىس ءوتىلى بار كەز كەلگەن جاس ازاماتتار قاتىساتىن بولادى. دەمەك، ەكى جوبا دا جاستاردىڭ وزدەرىن تۇلعا رەتىندە تانىپ، مەملەكەتتىك ماڭىزى بار ىستەرگە قادام باسۋىنا مۇمكىندىك جاراتاتىن بولادى.

Abai.kz