قازاقستان پرەزيدەنتى قاسىم-جومارت توقاەۆ قحر توراعاسى سي تسزينپينمەن كەلىسسوزدەر جۇرگىزدى.

قاسىم-جومارت توقاەۆ پەن سي ءتسزينپيننىڭ رەسمي كەزدەسۋىنىڭ سالتاناتتى شاراسى بارىسىندا قازاقستان رەسپۋبليكاسى مەن قىتاي حالىق رەسپۋبليكاسىنىڭ مەملەكەتتىك ءانۇراندارى ورىندالدى. قۇرمەتتى قاراۋىل باستىعى راپورت بەردى. مەملەكەتتەر باسشىلارى قۇرمەتتى قاراۋىلدىڭ قاتارىن ارالاپ شىقتى. سودان كەيىن قۇرمەت قاراۋىلىنىڭ روتاسى قازاقستان پرەزيدەنتى مەن قىتاي توراعاسىنىڭ الدىنان ساپ تۇزەپ ءوتتى. زەڭبىرەكتەردەن دۇركىن-دۇركىن وق اتىلىپ، مەملەكەتتەر باسشىلارىنا قۇرمەت كورسەتىلدى.

سالتاناتتى شارا اياقتالعان سوڭ قاسىم-جومارت توقاەۆ پەن سي تسزينپين كەلىسسوز زالىنا ءوتتى.

قازاقستان پرەزيدەنتى قىتاي كوشباسشىسىمەن بىشكەكتە وتكەن شانحاي ىنتىماقتاستىق ۇيىمىنىڭ سامميتىنەن كەيىن اراعا بىرنەشە اي سالىپ، قايتا جولىققانىنا وتە قۋانىشتى ەكەنىن ايتتى. قاسىم-جومارت توقاەۆ قحر توراعاسىنا قوناقجايلىق كورسەتكەنى ءۇشىن ريزاشىلىق ءبىلدىرىپ، قىتاي كوشباسشىسىنىڭ دوسى، قازاقستاننىڭ تۇڭعىش پرەزيدەنتى نۇرسۇلتان نازارباەۆتىڭ سالەمى مەن ىستىق ىقىلاسىن جەتكىزدى.

– ءبىزدىڭ كەزدەسۋىمىز قحر-نىڭ 70 جىلدىق مەرەيتويى قارساڭىندا ءوتىپ وتىر. وسى ءساتتى پايدالانىپ، ءسىزدى جانە تۇتاس قىتاي حالقىن ايتۋلى داتامەن قۇتتىقتاعىم كەلەدى. قىتاي بۇل مەرەيتويعا الەۋمەتتىك-ەكونوميكالىق جانە ساياسي دامۋ تۇرعىسىنان زور جەتىستىكپەن جەتىپ وتىر. وسى وقيعا تەك قىتاي حالىق رەسپۋبليكاسى ءۇشىن عانا ەمەس، كۇللى الەم ءۇشىن تاريحي مانگە يە دەپ ويلايمىن. ءسىزدىڭ مەملەكەتتىڭ دامۋى دۇنيەجۇزىنىڭ ءجىتى نازارىندا،– دەپ اتاپ ءوتتى مەملەكەت باسشىسى.

مەملەكەت باسشىسىنىڭ ايتۋىنشا، وسى جەتپىس جىلدىق جول قىتاي ءۇشىن وتە اۋىر بولدى. بىراق 1970 جىلداردىڭ سوڭىندا دەن ءسياوپيننىڭ باسشىلىعىمەن قولعا الىنعان رەفورمالاردىڭ ارقاسىندا قىتاي حالقى ءوز دامۋىندا وراسان زور جەتىستىككە جەتتى.

– قىتايدىڭ تابىستارى مەملەكەتتەرىمىز اراسىنداعى ىنتىماقتاستىقتى دامىتۋ ءۇشىن بەرىك نەگىز بولادى دەپ سانايمىز. بۇگىن ءبىز بىرلەسكەن مالىمدەمەگە قول قويامىز. بۇل قۇجات بويىنشا قازاقستان مەن قىتاي ۇزاقمەرزىمدى، ستراتەگيالىق جانە جان-جاقتى سەرىكتەستىكتى دامىتۋعا بەيىلدى ەكەنىن كورسەتەدى. جوعارى دەڭگەيدە قول جەتكىزگەن ۋاعدالاستىق ەكى ەل اراسىنداعى ىنتىماقتاستىقتى ودان ءارى دامىتۋ ءۇشىن سالماقتى قۇقىقتىق جانە ساياسي بازا بولىپ تابىلادى، – دەدى قازاقستان پرەزيدەنتى.

قحر توراعاسى سي تسزينپين ءوز سوزىندە قازاقستاننىڭ ورتالىق ازياداعى ءىرى ەل سانالاتىنىن جانە ورتالىق ەۋرازيادا ۇلكەن ىقپالى بار ەكەنىن ايتتى.

– قازاقستاننىڭ تۇڭعىش پرەزيدەنتى نۇرسۇلتان نازارباەۆتىڭ باسشىلىعىمەن ەلدەرىڭىز زور تابىسقا قول جەتكىزدى، ۇلتتىق ەرەكشەلىككە نەگىزدەلگەن دامۋ ۇلگىسىن قۇردى. ءسىز پرەزيدەنت بولعاننان كەيىن ءوزىڭىزدىڭ ساباقتاستىق، ادىلەتتىلىك جانە ىلگەرىلەۋ جونىندەگى ءۇش ۇستانىمىڭىزدى جاريالادىڭىز. ەكونوميكانى دامىتۋدى، جۇمىس ورىندارىن اشۋدى، سىبايلاس جەمقورلىقپەن كۇرەسۋدى، الەۋمەتتىك قورعاۋ دەڭگەيىن كوتەرۋدى الدىڭىزعا ماقسات ەتىپ قويدىڭىز. بۇل – قازاقستان حالقىنىڭ ءۇمىتىن اقتايدى.  سىزدىڭ بارلىق باستامالارىڭىز وسىعان باعىتتالعان. دوستاس قازاقستان حالقىنا باق-بەرەكە جانە تابىس تىلەيمىن، – دەدى قىتاي كوشباسشىسى.

قازاقستان پرەزيدەنتى قاسىم-جومارت توقاەۆ پەن قىتاي حالىق رەسپۋبليكاسىنىڭ توراعاسى جۇرگىزگەن كەلىسسوزدەر قورىتىندىسى بويىنشا مىناداي قۇجاتتارعا قول قويىلدى:​

- مەملەكەتتەر باسشىلارىنىڭ بىرلەسكەن مالىمدەمەسى;

- قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ ۇكىمەتى مەن قىتاي حالىق رەسپۋبليكاسى ۇكىمەتىنىڭ اراسىنداعى اۆياتسيالىق ىزدەۋ جانە ازاماتتىق اۋە كەمەلەرىن قۇتقارۋ سالاسىنداعى ىنتىماقتاستىق تۋرالى كەلىسىم;

- قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ ۇكىمەتى مەن قىتاي حالىق رەسپۋبليكاسى ۇكىمەتىنىڭ اراسىنداعى «نۇرلى جول» جاڭا ەكونوميكالىق ساياساتى (نج جەس) مەن «جىبەك جولىنىڭ ەكونوميكالىق بەلدەۋى» (ججەب) قۇرىلىسىن ۇشتاستىرۋ جونىندەگى ىنتىماقتاستىق جوسپارىن جۇزەگە اسىرۋعا بايلانىستى ءوزارا كومەك تۋرالى مەموراندۋم;

- قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ ۇكىمەتى مەن قىتاي حالىق رەسپۋبليكاسى ۇكىمەتىنىڭ اراسىنداعى قحر ۇكىمەتىنىڭ قازاقستان تاراپىنا سۋپەركومپيۋتەر بەرۋ جوباسى جونىندەگى ىنتىماقتاستىق تۋرالى كەلىسىم;

- قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ ساۋدا جانە ينتەگراتسيا مينيسترلىگى مەن قىتاي حالىق رەسپۋبليكاسىنىڭ كوممەرتسيا مينيسترلىگى اراسىنداعى ءوزارا تۇسىنىستىك تۋرالى مەموراندۋم;

- قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ اۋىل شارۋاشىلىعى مينيسترلىگى مەن قىتاي حالىق رەسپۋبليكاسىنىڭ باس كەدەن باسقارماسى اراسىنداعى قىتاي حالىق رەسپۋبليكاسىنا قازاقستان رەسپۋبليكاسىنان ەكسپورتتالاتىن ءسۇت ونىمدەرىنە قويىلاتىن ينسپەكتسيالىق، كارانتيندىك جانە ۆەتەرينارلىق-سانيتارلىق تالاپتار جونىندەگى حاتتاما;

- قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ اۋىل شارۋاشىلىعى مينيسترلىگى مەن قىتاي حالىق رەسپۋبليكاسىنىڭ باس كەدەن باسقارماسى اراسىنداعى قىتاي حالىق رەسپۋبليكاسىنا قازاقستان رەسپۋبليكاسىنان ەكسپورتتالاتىن ءجۇن شيكىزاتىنا قويىلاتىن ينسپەكتسيالىق، كارانتيندىك جانە ۆەتەرينارلىق-سانيتارلىق تالاپتار جونىندەگى حاتتاما;

- قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ قارجى مينيسترلىگى مەن قىتاي حالىق رەسپۋبليكاسىنىڭ باس كەدەن باسقارماسى اراسىنداعى زياتكەرلىك مەنشىك قۇقىعىن شەكارا ماڭى قورعاۋ سالاسىنداعى ىنتىماقتاستىقتى نىعايتۋ جونىندەگى مەموراندۋم;

- قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ اۋىل شارۋاشىلىعى مينيسترلىگى مەن قىتاي حالىق رەسپۋبليكاسىنىڭ باس كەدەن باسقارماسى اراسىنداعى قىتاي حالىق رەسپۋبليكاسىنا قازاقستان رەسپۋبليكاسىنان ەكسپورتتالاتىن زىعىرعا قويىلاتىن ينسپەكتسيالىق، كارانتيندىك جانە ۆەتەرينارلىق-سانيتارلىق تالاپتار جونىندەگى حاتتاما;

- قازاقستان رەسپۋبليكاسى مەن قىتاي حالىق رەسپۋبليكاسى اراسىنداعى كەدەن شەكاراسى ارقىلى تاۋارلار مەن كولىك قۇرالدارىن الىپ ءوتۋ تۋرالى الدىن الا اقپارات الماسۋ جونىندەگى تەحنيكالىق سپەتسيفيكاتسيا.

Abai.kz