ۋايىمى جوقتاردىڭ ەمەس، جاعدايى جوقتاردىڭ ءسوزىن سويلەڭىز، سەناتور حانىم!
بەلگىلى تەلەجۇرگىزۋشى دانا نۇرجىگىت تامىز ايىنىڭ باسىندا قازاقستان پارلامەنتى سەناتىنىڭ دەپۋتاتى بولىپ تاعايىندالعان ەدى.
سەناتتىڭ تابالدىرىعىن «ۇلكەن ديىرمەنگە، مايدانعا كەتىپ بارا جاتىرمىن» دەپ ۇرانداتىپ اتتاعان دانا حانىم "مايدان دالاسىنداعى" جورىعىن باستاپ كەتكەن ەكەن. وكىنىشتىسى، جاڭا جۇمىسىنا بىلەك سىبانا كىرىسكەن سەناتور العاشقى قادامىن وتە ءساتسىز جاسادى.
قازىر بيلىك باسىنداعىلار ەلدەگى جاعدايى تومەن وتباسىلاردى بارىنشا جاعىمسىز بەينەدە كورسەتىپ، ولاردى قوعامنىڭ ماسىلى رەتىندە تانىتۋعا تىرىسۋدا. ءتىپتى الەۋمەتتىك كومەك سۇراعان كوپبالالى انالاردان "حالىق جاۋىن" جاساۋعا تالپىنىپ باعۋدا. بۇل نيەتتەرىن كەيدە ءسال سىپايىلاپ، جاناما ادىستەرمەن جەتكىزسە، كەيدە كوزدى باقىرايتىپ قويىپ "بالانى وزدەرىڭ ءۇشىن تاپتىڭدار، وزدەرىڭ باعىڭدار" دەگەندى اشىق ايتادى.
جاناما ادىستەرىنىڭ ەڭ تانىمال ءتۇرى، كەيبىر تابىسقا جەتكەن كوپبالالى انالاردىڭ ۇكىمەتتەن كومەك سۇراماعانىن ەرلىك رەتىندە سيپاتتاپ، سولاردى جارنامالايدى. العاش انالار داۋى شىققاندا اقپارات قۇرالدارىندا قالتالى كوپبالالى انالاردىڭ "ەرلىك-داستاندارى" قاپتاپ كەتتى. ولار وزدەرىنىڭ قانشا بالاسى بار ەكەنىن، ولاردى ەشكىمگە قول جايماي قالاي اسىراپ وتىرعاندارىن جىر ەتىپ ايتتى. كۇلكىلىسى سول، بۇل انالاردىڭ كوبى كاسىپكەر ايەلدەر بولاتىن. باسقاشا ايتقاندا، تۇرمىس جاعدايى ءاۋ باستان جاقسى. سول جاعدايىنا ساي بىرنەشە بالا تاربيەلەپ وتىرعان انالار. ءوز قولى ءوز اۋىزىنا جەتىپ وتىرعان تابىستى ايەلدەردى وتباسى-وشاق قاسىندا قينالىپ وتىرعان انالارمەن سالىستىرۋ قانشالىق ادىلەتتى؟!
قۇرمەتتى بيلىك يەلەرى، كوپبالالى انالاردىڭ ءبارى ۇكىمەتتەن كومەك سۇراپ جۇرگەن جوق. تەك تۇرمىستا تارشىلىق كورگەندەر عانا بيلىكتەن ءبىر قايىر كۇتەدى. سوندىقتان، جاقسى تابىس تاۋىپ، وزدەرىن اسىراپ وتىرعان انالاردىڭ اۋىزىنا ءسوز سالىپ، وزگەلەردىڭ نامىسىنا تيگەندى قويىڭىزدار.
دانا حانىم دەپۋتات بولىپ تاعايىندالعان كەزدە «حالىق اماناتىن كوتەرىپ، كوپتىڭ ءۇمىتىن اقتاۋ ەندى ءبىزدىڭ بۋىنعا جۇكتەلىپ وتىر. ارىق سويلەپ، سەمىز شىقسىن دەيمىن...قال-قاۋقارىمشا ادال ەڭبەك ەتىپ، ەل ومىرىنەن اجىراماي، كابينەت قىزمەتكەرى ەمەس، حالىق قىزمەتشىسى بولۋعا ۇمتىلامىن»، - دەپ ءسوز بەرگەن ەدى. وسىلاي دەگەن حالىقتىڭ سۇيىكتى قىزى بيلىكتىڭ ەڭ ءبىر ادىلەتسىز، لاس ادىسىمەن حالىقتىڭ وزىنە قارسى شىعىپ وتىر...
بۇلاي دەۋىمىزگە سەبەپ، دانا حانىم Instagram جەلىسىندەگى جەكە پاراقشاسىندا ۆيدەو جاريالاپ، انالاردى ۇكىمەتتەن كومەك سۇراماۋعا ۇگىتتەگەن ەكەن. ۆيدەو «بىزدە ءبارى بار. ۇيات بولادى» دەپ اتالادى. ۆيدەودان ۇققانىمىز، بۇل كىسىگە ۋكول سالىپ جۇرگەن مەدبيكەنىڭ بەس بالاسى بار ەكەن. بىراق ول وزگە كوپبالالى انالارمەن بىرگە ۇكىمەتتەن كومەك سۇراعاندى نامىس كورەدى. ءوز كۇشىمەن بالالارىن اسىراپ وتىر. سوندىقتان وزگە انالار دا شۋلاي بەرمەي، وسى مەدبيكەدەن ۇلگى الۋى كەرەك ەكەن.
ماقپال سۇلەيمەنوۆا ەسىمدى مەدبيكە دە سەناتوردىڭ سوزىنە ەرىپ، انالاردى الاڭعا شىققان ۋاقىتتا جۇمىس ىستەپ اقشا تابۋ كەرەك ەدى دەپ كىنالايدى. اتاقتى "حيت" ءسوز «بالانى ءوزىڭ تۋدىڭ، ءوزىڭ باعۋىڭ كەرەك. بالا دەگەن مىندەتتى ارقالاعان ەكەنسىڭ ءوزىڭ اسىراۋىڭ كەرەك» دەپ اقىل ايتادى.
سەناتور بەرگەن مالىمەتتەرگە سۇيەنسەك، سۇلەيمەنوۆا ەسىمدى ازاماتشا نۇر-سۇلتان قالاسىنداعى ەمحانالاردىڭ بىرىندە مەدبيكە. نەگىزگى جۇمىسىنا قوسىمشا كىشكەنتاي بالالارعا ماسساج جاساپ تابىس تابادى ەكەن. ونىڭ ۇستىنە كۇيەۋى ءىىم-دە تەرگەۋشى بولىپ جۇمىس ىستەيدى. باسقاشا ايتقاندا، باي بولماسا دا تابىستارى ءتاپ-ءتاۋىر وتباسى. بۇلار ارينە ۇكىمەتتەن كومەك سۇرامايدى.
دانا حانىم «ماقپالدىڭ سوزىنشە، جۇمىس ىستەيمىن دەگەن ادامعا، "ەكى قولعا ءبىر كۇرەك" قاشان دا تابىلادى. سودان سوڭ نامىس جىبەرمەيدى» دەپ تۇيىندەيدى ويىن.
ءسىز بىلمەسەڭىز ءبىز ايتايىق، سەناتور حانىم. ۇكىمەتتەن كومەك سۇراعان انالار نامىسسىزدىقتان، جالقاۋلىقتان سولاي جۇرگەن جوق. بىرىنشىدەن، ءبىزدىڭ ەلدەگى جۇمىسسىزدىق ماسەلەسى وتە اۋىر. بەس بالا تاۋىپ ۇيدە وتىرعان انالاردى قويىپ، ەكى-ءۇش ديپلوم ارقالاعان جاستاردىڭ ءوزى جۇمىس تاپپاي سەندەلىپ ءجۇر. ەكىنشىدەن، جاڭاعى ۇيدە وتىرعان كوپبالالى انالاردىڭ كۇيەۋلەرى قۇرلىستا، بازاردا از ايلىققا جۇمىس ىستەپ ءجۇر. ءتىپتى كەيبىرىندە ول جۇمىس تا جوق. ايلىعى شايلىعىنا دا جەتپەيدى. ولاردىڭ ءبارى پوليتسەي، ءبارى مەدبيكە-دارىگەر ەمەس. بىرىندە باسپانا جوق، بىرىندە باسقالقا جوق.
وتباسىن ءوز كۇشىمەن باعا الاتىن كوپبالالى انانى تاۋىپ، ۇلگى ەتكەن ەكەنسىز. تارازىنىڭ باسىن تەڭ ۇستاۋ ءۇشىن، ۇكىمەتتەن كومەك سۇراپ جۇرگەن ءبىر انانىڭ دا پىكىرىن ءبىلىڭىز. باسپاناسى جوق، ىستەيتىن جۇمىسى جوق، قينالعان انا نە دەر ەكەن سىزگە؟! سىزدەر، دەپۋتاتتار جاعدايى جاقسى، شالقىپ جۇرگەن از حالىقتىڭ ەمەس، قينالعان كوپشىلىكتىڭ كۇي-جايىن ايتۋلارىڭىز كەرەك.
تەك دانا حانىم عانا ەمەس، جالپى قازاق بيلىگىنىڭ ۇكىمەتتەن كومەك سۇراعان كوپبالالى انالاردى كىنالاپ، ولاردى ماسىل رەتىندە كورسەتۋگە ەش قاقىسى جوق. «بالانى ءوزىڭ تۋدىڭ با، ءوزىڭ اسىرا» دەگەن ءوز سوزدەرىڭىزدىڭ تونىن اينالدىرساق، ءوز حالقىنىڭ الدىندا جاۋاپ بەرۋگە، ولاردىڭ ماسەلەسىن شەشۋگە بيلىك مىندەتتى. ونىڭ ۇستىنە بيلىك حالىقتى اسىراپ وتىرعان جوق، قايتا حالىق بيلىكتى اسىراپ وتىر. سوندىقتان، مەملەكەتتىڭ قازىناسىن سول مەملەكەتتىڭ حالقىنا بەرۋدەن تارىلماڭىزدار. «اشىققان ۇرى، اشىنعان دولى بولادى» دەيدى. ونسىز دا قينالعان حالىقتى، اقىلعا سىيمايتىن سوزدەردى ايتىپ اشىندىرماڭىزدار...
قۋانىش قاپپاس
Abai.kz