بايجان دۋباي. تەمىرتاۋدان قازاققا مەكتەپ بۇيىرماي ما؟
تەمىرتاۋدا مەكتەپ داۋى قىزىپ تۇر. مامىر ايىندا، وقۋ جىلى اياقتالعان سوڭ، قالاداعى № 9 مەكتەپ ليتسەيى مەن № 16 ورىس مەكتەبىن قازاقشا وقۋ جۇيەسىنە كوشىرۋ تۋرالى شەشىم قابىلدانعان بولاتىن. سەبەبى، تەمىرتاۋداعى قازاق مەكتەپتەرى ءبىر قولدىڭ ساۋساعىنىڭ سانىنا جەتپەيدى، ال ورىس مەكتەپتەرى مەملەكەتتىك تىلدە ءبىلىم بەرەتىن وقۋ وشاقتارىنان 5 ەسە كوپ!!! قالاداعى ەكى ورىس مەكتەبىن قازاقشالاۋ تۋرالى بۇيرىق شىعارعان باسشىلىقتى اتا-انالار مەن ۇستازداردىڭ سوتقا سۇيرەگەنىنە ەكى ايعا جۋىق ۋاقىت بولدى. ءبىر قىزىعى، سوتقا شاعىمدانعان 200 اتا-انانىڭ جۇزگە جۋىعى ءوزىمىزدىڭ قانداستارىمىز ەكەن!
انىقتاپ ايتار بولساق، اتالعان ايماقتا 3 قازاق مەكتەبى جانە 16 (!) ورىس مەكتەبى جۇمىس جاسايدى. قازاق مەكتەپتەرىندەگى بالا سانى جىل ساناپ كوبەيۋدە، ءتىپتى، ءبىر سىنىپقا 30 ادامنان كەلىپ، وقۋشىلاردىڭ ەكى اۋىسىمنان ارتىق وقيتىن كەزدەرى بولعان. وسىنى ەسەپكە العان قالا باسشىلىعى 800-گە جۋىق وقۋشى ءبىلىم الاتىن № 9 مەكتەپ ليتسەيى مەن № 16 ورىس ورتا مەكتەبىندەگى بالالاردى باسقا ءبىلىم وردالارىنا اۋىستىرىپ، ەكى مەكتەپتى قازاق بالالارىنا ارناۋدى ءجون دەپ تاۋىپتى.
ون التى ورىس مەكتەبىنىڭ ەكەۋى جابىلعاندا جانى شىعا جازداعان اتا-انالار مەن مۇعالىمدەردىڭ بارماعان جەرى، باسپاعان تاۋى قالماپتى. قارسىلىق اكتسياسىن قۇلاعىنا دا ىلمەگەن قالا باسشىلىعىنىڭ مەكتەپتى قازاقشالاۋعا تولىعىمەن كىرىسكەنىنە شىداماعان ولار استانا جاقتان ءۇمىت جوعىن سەزىپ، ورىس باۋىرلارىنان كومەك سۇراۋدا. وعان مىنا سىلتەمەلەر دالەل:
تەمىرتاۋدا مەكتەپ داۋى قىزىپ تۇر. مامىر ايىندا، وقۋ جىلى اياقتالعان سوڭ، قالاداعى № 9 مەكتەپ ليتسەيى مەن № 16 ورىس مەكتەبىن قازاقشا وقۋ جۇيەسىنە كوشىرۋ تۋرالى شەشىم قابىلدانعان بولاتىن. سەبەبى، تەمىرتاۋداعى قازاق مەكتەپتەرى ءبىر قولدىڭ ساۋساعىنىڭ سانىنا جەتپەيدى، ال ورىس مەكتەپتەرى مەملەكەتتىك تىلدە ءبىلىم بەرەتىن وقۋ وشاقتارىنان 5 ەسە كوپ!!! قالاداعى ەكى ورىس مەكتەبىن قازاقشالاۋ تۋرالى بۇيرىق شىعارعان باسشىلىقتى اتا-انالار مەن ۇستازداردىڭ سوتقا سۇيرەگەنىنە ەكى ايعا جۋىق ۋاقىت بولدى. ءبىر قىزىعى، سوتقا شاعىمدانعان 200 اتا-انانىڭ جۇزگە جۋىعى ءوزىمىزدىڭ قانداستارىمىز ەكەن!
انىقتاپ ايتار بولساق، اتالعان ايماقتا 3 قازاق مەكتەبى جانە 16 (!) ورىس مەكتەبى جۇمىس جاسايدى. قازاق مەكتەپتەرىندەگى بالا سانى جىل ساناپ كوبەيۋدە، ءتىپتى، ءبىر سىنىپقا 30 ادامنان كەلىپ، وقۋشىلاردىڭ ەكى اۋىسىمنان ارتىق وقيتىن كەزدەرى بولعان. وسىنى ەسەپكە العان قالا باسشىلىعى 800-گە جۋىق وقۋشى ءبىلىم الاتىن № 9 مەكتەپ ليتسەيى مەن № 16 ورىس ورتا مەكتەبىندەگى بالالاردى باسقا ءبىلىم وردالارىنا اۋىستىرىپ، ەكى مەكتەپتى قازاق بالالارىنا ارناۋدى ءجون دەپ تاۋىپتى.
ون التى ورىس مەكتەبىنىڭ ەكەۋى جابىلعاندا جانى شىعا جازداعان اتا-انالار مەن مۇعالىمدەردىڭ بارماعان جەرى، باسپاعان تاۋى قالماپتى. قارسىلىق اكتسياسىن قۇلاعىنا دا ىلمەگەن قالا باسشىلىعىنىڭ مەكتەپتى قازاقشالاۋعا تولىعىمەن كىرىسكەنىنە شىداماعان ولار استانا جاقتان ءۇمىت جوعىن سەزىپ، ورىس باۋىرلارىنان كومەك سۇراۋدا. وعان مىنا سىلتەمەلەر دالەل:
http://www.russkie.org/index.php?module=printnews&id=22504
http://www.rus-obr.ru/days/12232
ورىسشا ءبىلىم بەرەتىن ەكى مەكتەپ جابىلدى دەپ، رەسەيدەن كومەك دامەتكەن تەمىرتاۋلىق ورىستاردىڭ جاعدايى وسىنداي. ورىسشا ەكى مەكتەپ جابىلسا، قالعان 14 مەكتەپكە بالالارىن ورنالاستىرۋعا بولادى عوي. قازاق تولەرانتتى عوي. ال ورىستار نەگە قازاققا تولەرانتتىلىق تانىتپايدى؟ ونىڭ ۇستىنە، مۇعالىمدەردىڭ جۇمىسسىز قالمايتىنىن، وزگە ءبىلىم وردالارىنا ورنالاسۋعا بولاتىنىن ايتادى باسشىلىق. تەمىرتاۋ قالاسى ءبىلىم، دەنە تاربيەسى جانە سپورت ءبولىمىنىڭ باسشىسى باقشاگۇل راحيموۆا كىم قايدا بارىپ شاعىمدانسا دا، ەكى مەكتەپتىڭ قىركۇيەكتە قازاقشا ءبىلىم بەرەتىنىن ايتادى. بۇگىندە مەكتەپكە مامانداردى جيناۋ-جاساقتاۋ جۇرگىزىلىپ جاتىر.
«قازاقستاندا ورىس مەكتەبىن جاۋىپ جاتىر!!!» دەپ ىشقىنعان داۋىستاردى عالامتوردان ءجيى ەستۋگە بولادى. «بالالارىمىز نەگە وزگە مەكتەپكە بارۋ كەرەك؟! ولار باسقا ورتاعا ۇيرەنىسىپ كەتكەنشە پسيحولوگيالىق تۇرعىدان سوققى الاتىنىن بىلەسىز بە؟» دەپ قاسقايىپ تۇرىپ الدى ولار. ماسەلەگە ەلدەگى بارلىق ورىس ۇيىمدارى، كوممۋنيستىك پارتيا وكىلدەرى بەلسەنىپ قاتىسىپ جاتىر. قازاقتىڭ زيالىلارى مەن ۇلتشىل ۇيىمدارى ەلدەن كوشىپ كەتكەندەي اسەر ەتەدى.
ءبىز مەملەكەتتى قۇراۋشى ۇلت بولا تۇرا، كەڭ بايتاق قازاق جەرىنىڭ يەسى بولا تۇرا، ءبىر سىنىپتا قىستىرىلىپ وتىرعان بالالارىمىزدىڭ قۇقى اياقاستى بولدى دەپ ايقاي-شۋ شىعارمايمىز. قارسىلىق كورسەتپەيمىز. باسقا تۇسكەن وسى ەكەن دەپ، قۇلدىق ۇرا جونەلەمىز...
ەستۋىمىزشە ورىس بەلسەندىلەرى مەن ورىس ەلشىلىگى تەمىرتاۋداعى «مەكتەپ داۋى» تۋرالى اقپاراتتاردى ۇكىمەت باسشىسى كارىم ءماسىموۆتىڭ قۇلاعىنا جەتكىزىپتى. «ۇلتتار دوستىعى» دەگەندى ەستىسە ىشكەن اسىن جەرگە قوياتىن پرەمەردىڭ ماڭىنداعىلار قاراعاندى وبلىسى مەن تەمىرتاۋ قالاسىنىڭ باسشىلارىنا «ماسەلەنى ۋشىقتىرماي، جىلى جاۋىپ تاستاڭدار» دەگەن تاپسىرمانى بەرگەلى جاتقان سىڭايلى. بۇنىڭ وتىرىك-شىنىن بۇگىن اياقتالاتىن سوت شەشىمى انىقتايدى دەپ تۇسىنەمىز. سوت وتىرىسىنا قاتىستى ماقالانى جاقىن ارادا جاريالايتىن بولامىز.
«اباي-اقپارات»
