Jeksenbi, 24 Qarasha 2024
Janalyqtar 1884 0 pikir 15 Tamyz, 2011 saghat 05:10

Esengýl KÁPQYZY. MEMLEKETTIK TIL: NAQTY ISKE BET BÚRU

Astanada Mәdeniyet ministrligining jauapty hatshysy Janna Qúrmanghaliyeva arnayy jiyn ótkizip, «QR-nyng keybir zannamalyq aktilerine memlekettik til sayasaty mәseleleri boyynsha ózgerister men tolyqtyrular engizu turaly» QR Zanynyng jobasy tónireginde internette jýrgen qanqu sózderge baylanysty týsinik berdi.

2013 JYLY QAZAQ TILINE KÓShEMIZ!

Astanada Mәdeniyet ministrligining jauapty hatshysy Janna Qúrmanghaliyeva arnayy jiyn ótkizip, «QR-nyng keybir zannamalyq aktilerine memlekettik til sayasaty mәseleleri boyynsha ózgerister men tolyqtyrular engizu turaly» QR Zanynyng jobasy tónireginde internette jýrgen qanqu sózderge baylanysty týsinik berdi.

2013 JYLY QAZAQ TILINE KÓShEMIZ!

Internettegi talqylaulargha qaraghanda, júrtshylyqtyng kónilin kýpti etkeni - 2013 jyldyng qantarynan bastap, memlekettik qyzmetke qabyldau turaly ótinish tek qazaq tilinde toltyrylady, әri osy jyldan bastap, memlekettik organdar men jekemenshik mekemelerde is-qaghazdary tek qazaq tilinde jýrgizilmek, memlekettik qyzmetkerler men poliyseylerdi, әskeriyler men sot oryndaushylaryn, múghalimder men dәrigerlerdi, basqa da budjettik sala qyzmetkerlerin jәne memleketting qatysy bar kompaniya qyzmetkerleri qazaq tilinde sóileuge mindettelmek. Osy mәselelerge týsinik bergen jauapty hatshy hanym internette jariya bolghan zang jobasynyng bastapqy núsqasy ekendigin aitady.
- Búl songhy núsqa emes, atalghan zang jobasynyng negizgi avtory - Mәdeniyet ministrligi. Biraq zang jobasyn talqylaugha Qazaqstan Respublikasynyng kez-kelgen azamaty qatysa alady. Almatyda "Dostyq ýiinde", Astanada "Últtyq kitaphanada" úsynys-pikirler qabyldanatyn bolady. Sonday-aq atalghan zang jobasyna qatysty oilaryn kópshilik til@mki.kz meken-jayy-na hat jazu arqyly da bildire alady, - deydi ol.
Qúrmanghaliyevanyng aituy boyynsha, qazaq tilin biludi belgili bir mamandyq iyelerine ghana mindettey alady. Qazir til sayasatyna qatysty bir zang baby boyynsha memlekettik tildi biluge tiyisti qyzmetkerlerding tizimin jasau mindettelgen.
- Búl - memlekettik qyzmetkerlerden qazaq tilinde poema jazu nemese klassikterding shygharmalarynan ýzindi oqu degendi bildirmeydi, әngime qyzmet kórsetu salasynda júmys isteytinderding eng tómengi dengeyde qarym-qatynas jasau mýmkindigine ie bolu jayynda bolyp otyr. Búnday tizimdi jasau talaby 2001-2010 jyldargha arnalghan tilderdi damytudyng memlekettik baghdarlamasynda da kórsetilgen. Alayda ol kezde qogham búghan dayyn bolmady da, keyinge qaldyryldy, - deydi Janna Qúrmanghaliyeva.
Janna Qúrmanghaliyevanyng aituynsha, búl tizimning qataryna memlekettik qyzmetkerler, últtyq kompaniya qyzmetkerleri, әskeri, qúqyq qorghau organdarynyng qyzmetkerleri, sot ókilderi jәne halyqpen ýnemi baylanysta bolatyn ózge de lauazymdy túlghalar enbek. Demek 2013 jyldan bastap býkil memlekettik qyzmetker memlekettik tildi bilui shart, eger memlekettik tilde sóiley almasa, olardyng memlekettik qyzmetpen qosh aitysuy mýmkin. Biraq búl mәseleni birjaqty etui ýshin "Memlekettik qyzmet" turaly Zangha ózgertuler men tolyqtyrular engizu qajet bolady.
Mәdeniyet viyse-ministri Ghaziz Telebaev:
- Qazaqstan til sayasatyn óte liyberaldy týrde jýrgizip otyr. Barlyq memlekettik qyzmetkerler men halyqpen júmys isteytin azamattyq qyzmetkerlerden memlekettik tildi biludi talap etetin uaqyt jetti, - deydi.
Áriyne, 2013 jylgha deyin de 1,5 jyl uaqyt bar. Osy uaqytta qarjysy men aqshasyn ayamaghan adam memlekettik tildi ýirenip alady. Búny shetelge shyghugha dayyndalatyn adamdardyng tәjiriybesinen bayqaugha bolady.

 

QOGhAMDYQ KENESTING MÝMKINDIGI QANDAY?

Osy rette Mәdeniyet ministrligi Tilderdi damytu jónindegi qoghamdyq kenesting qúrylghandyghy jóninde mәlimdeme jasady. Búl kenesting maqsaty - til sayasatyna qatysty ózekti mәseleler jóninde qoghamdyq pikirtalas ýshin dialog alanyn jasau, zannamalyq aktilerdi jetildiru maqsatynda úsynystar әzirleu, memlekettik baghdarlamany jýzege asyrudyng tiyimdi joldaryn, tetikterin qarastyru. Sonymen qatar, ol әdistemelerding "halyqtyq saraptamasymen", oqytudyng innovasiyalyq jýiesimen, memlekettik tildi ýiretu ortalyqtarynyng júmysyn ýilestirumen ainalysady. Kenes janynan kreativti sheshimder ortalyghy qúrylmaq. Búl ortalyq memlekettik tildi damytu jónindegi jobalardy, iydeyalardy jýzege asyryp, orys jәne aghylshyn tilderining kursyn ashady. Qoghamdyq kenes memlekettik terminologiya komissiyasymen birlese otyryp, Tilderdi damytudyng memlekettik baghdarlamasyn aqparattyq qoldau maqsatynda internet-resurs jasaqtaydy. Sonymen qatar, osy saladaghy jobalardy jýzege asyru barysynda qoghamdyq qarjylyq baqylaudy da óz qoldaryna almaq. Keneske mýshe bolugha kez-kelgen adam qúqyly.

11 tamyz, 2011
Esengýl Kәpqyzy

http://www.turkystan.kz/page.php?page_id=4&id=6472

0 pikir

Ýzdik materialdar

Syni-esse

«Talasbek syilyghy»: Talqandalghan talgham...

Abay Mauqaraúly 1490
Bilgenge marjan

«Shyghys Týrkistan memleketi beybit týrde joghaldy»

Álimjan Áshimúly 3257
Birtuar

Shoqannyng әzil-syqaqtary

Baghdat Aqylbekov 5550