Biylik janayqayymyzdy qashan estiydi?..
«Esly zakon ne vstrechaet uvajeniya v glazah blustiyteley onogo, to on ne iymeet svyatosty v glazah naroda» A.S. Pushkiyn
Ákem Sayat Ybyray pasportyn auystyra almay sergeldeng bolyp jýrgenine bir apta boldy! 10- mausymda әke-sheshemning pasportyn auystyratyn merzimi kelip, Nauryzbay audanynyng HQKO-na (SON) barady. 23 myng aqshasyn tóleu kerek eken, kassagha tóleyin dese, sheshemdikin qabyldaydy da, әkemning tólemin kompiuter qabyldamay qoyady. «Nege?» dese, kompiuter «terrorist» dep kórsetedi deydi. Mening әkemning terrorist emes ekenin býkil el biledi. Preziydent te biledi. Akademik Asqar Júmadildaev aghay Preziydent Q.Toqaevtyng qabyldauynda bolghanynda «Eger Sayat terrorist bolsa, onda men Ben Ladenmin!» dep aitqan.
Sonymen bir apta boldy, әkem kassagha aqshasyn tóley almay jýr. Ondaghylar «Qarjylyq monitoringke súrau jiberdik, jauabyn kýtemiz» dep, kýni boyy kassanyng aldynda túrghyzyp, aqyry monitoring jauap bermepti. Al olardan jauap alu mýmkin emes, sebebi búryn da neshe ret notariustan qújattaryn rastata almay, bankterden ailyq jalaqy alatyn esep-shot ashtyra almay, sol Komiytetke de, joghary jaqqa da jýz hat jazghan, esh nәtiyje joq. Sonda professor adam pasportsyz, ailyqsyz bomj bolyp tentirep ketui kerek pe?! Keshe sheshemning әngimesin tyndap otyryp shoshydym: «Qújatsyz dәl qazir de qamap tastay alady» deydi!!! NE ISTEU KEREK, AYTYNYZDARShY?!
Al jaraydy, әkemdi bylay qoyayyq: sonda búl zang sottalghandar ýshin shygharylghan bolsa, olardyng bәri bomj bop ketsin degen sóz be?! Álde shetelge tentirep, Siriyagha ketsin dep jatyr ma?!
Endi 12-si kýni әkemning soty ótti: UDO-dan bosatu turaly. «Sizding qylmysynyz auyr» dep, taghy teris sheshim shyghardy. Aldynda Nauryzbay audanynyng soty da jibermegen. Eger qylmys sonshalyqty «auyr» eken, onda nege zanda «múnday adamdargha mýmkindik joq» dep dóp eterin aitpaydy?
10 jyl boldy, әkeme qanshama adam kómekteskisi keledi. Tipti Múhtar Tayjan, akademik Asqar Júmadildaev aghaylar Preziydentting aldyna qoydy emes pe? Preziydent mәseleni týsindi degen edi. Biraq, әli eshqanday nәtiyje joq. Jebe-jemge kelgende, әkem barlyq problemasymen betpe-bet jalghyz qalyp qoya beredi. Soghan jýregim qan jylaydy!!!
Qúrmetti Múhtar Tayjan agha, Asqar aghay! Sizderge alghystan basqa aitarymyz joq. Qanshama altyn uaqyttarynyzdy bólip, qansha jerge kirip, әkemizding joghyn joqtap, Preziydentke de jetkizdinizder. Mening búl jerde renishim sizderge emes, mening jan aiqayymdy dúrys týsinisenizder eken. Ákemizding mәselesi әli sol qalpynda qala berude! Bәri «IYә, iyә, týsinemiz» deydi, naqty eshtene sheshpeydi. Preziydentting ózi de әkemdi «Bilemin» depti, jazyp alyp, kómekshilerine tapsyrma beripti. Jana jyldyng aldynda joghary jaqta bәri dýrligip izdep, әkem Astanagha da baryp qaytty. Al sonda NEGE??? NE DEGEN SANYRAU BIYLIK?! NE ISTEU KEREK?! Ákem eshkimge problemasyn aitpaytynyn bilesizder ghoy. Tym bolmasa maksimal REPOST jasanyzdarshy!
Mynaghan da týk miym jetpey qoydy. Búl ýkimet osynshama әdiletsizdikpen halyq pen biylikting arasyn alystatyp jatqandaryn qalay týsinbeydi? Men, mysaly, Ismatulla Maqsúm ata men mening әkem Sayat Ybyraydy Qazaqstandaghy eng patriot adamdar dep esepteymin. Germaniyada uniyversiytette júmys istep jýrip, əlemdegi eng ataqty Halyqaralyq Gumbolidt Qorynyng syilyghyn iyelenip, 1998 jyly Germaniyanyng preziydenti Roman Hersogtyng óz qolynan alyp túryp, "elime kerekpin" dep qaytyp kelgen patriotty kórsetinizdershi! Qayda әdilettilik?!
Ákem sottalghanda men alty jasta bolghanmyn. Týk te týsinbeytinmin. «NEGE?» degen súraq qana mazalaytyn. Qazir on altydamyn, biraq әli dym týsinbeymin! Ákemdi segiz jyl jazyqsyzdan-jazyqsyz tentiretti, ata-әjemning jýregin auyrtty, kóz jasyn tókti. Kim jauap beredi?! Sol
tozaqtan da aman shyqty, bostandyq aldy. Al endi zang pasport auystyrudy talap etedi, al auystyrayyn dese Qazaqstan azamaty óz elinde pasport auystyra almaydy?! Qalay sonda?! Feysbukti dýr silkindirgen kishkentay Siriyalyq bala esterinizde me? Sol bala sekildi biz de «Bәrin Qúdaygha aitam!» deytinbiz. Qazir de solay degennen basqa lajymyz joq! Halyqtyng ardaqty aqsaqaly Ismatulla Maqsúmgha jәne әkeme әdiletsiz qiyanat jasaghandar jauap berui kerek! Al SANYRAU, MENIREU BIYLIKKE aitarym: kóresizder, erte me, kesh pe, halyq búl mәseleni kótermey qoymaydy. Ol kisilerding janashyrlaryn bәrin týrmege qamap qoya almaysyzdar. Halyq ta, tarih ta әdil ýkimin beredi dep senemin!!!
Arujan Ibraeva
Abai.kz
