Sheneunikterding úshaghyna 20 mlrd tenge bólinedi
Jurnalist Erbol Mәndibek sheneunikterding úshaqpen júruine respublikalyq budjetten qyruar qarjy ketetinin aitty. Ol búl turaly ózining Feysbuk әleumettik jelisindegi paraqshasyna jazghan. Ary qaray jurnalisting jazbasyn úsynamyz:
Premier-ministrge jәne onyng tórt orynbasaryna jeke-jeke úshaq qarastyrylghan. Sózim dәleldi boluy ýshin suretti qosa úsynyp otyrmyn.
Bir qyzyghy, Ýkimetting aviasiyalyq shyghyndary esh jerde aitylmaydy. Preziydentting is basqarmasyna qaraytyn «Berkut» aviakompaniyasynyng saytyna kirip kóriniz, super-djetter turaly bir týiir aqparat joq.
Jyl sayyn halyqtan jasyryp júmsaytyn milliardtar turaly bilginiz kelse tolyq oqyp shyghynyz.
Men otyrghan myna úshaqtyng qúny 140 million dollar túrady. 2015 jyly shygharylghan. Dәl osynday su jana su múrynnyng tórt týrine otyryp retsiz rәsualargha kuәger boldyq.
Rәsuә deytinim, mynau túrghan Qaraghandygha úshaq aldyrghan «kókelerdi» kórdik. Taldyqorghanda otyryp tiyip túrghan Almatygha úshaq aldyrghan sәtterge men ghana emes, tanymal blogerler de kuә.
Áuelde múnday VIP samaletterding ishinde suretke týsuge tyiym salyndy. Sebebi, Ýkimet mýshelerimen birge jýrgendikten halyqqa shalqyghan ómirding sәtterin shygharmandar degen búiryq týsti. Bir qyzyghy, osynday jyly-júmsaghy jayylghan úshaqtarmen 2 jylgha juyq toqtausyz úshyppyn.
Sonymen, Ýkimet mýshelerining aviaparki qay jerde ornalasqan. Astanadaghy әuejaydyng arghy betine barsanyz VIP-terminal túr. Ol jerde Ýkimet mýshelerine jәne forbs tizimindegi bay-manaptargha kýndiz-týni qyzmet kórsetiledi.
Premier-ministr Asqar Maminning úshaghyna artyq adam otyrmaydy. Mәselen, ónirlerge júmys sapary kezinde viyse-premierlerge bólek biznes-úshaq qarastyrylghan. Oghan ministrlerding mingesuine rúqsat.
Biraq, Beybit Atamqúlov sekildi milliarder ministrler men «Samúryq-qazynanyn» Esimov sekildi jetekshi menedjerleri jekemenshik kompaniyalargha tapsyrys beredi.
Biznes sanattaghy úshaqtyng 1 saghaty kemi 5000 evrodan bastalady. 10 saghat jaldasanyz 50 000 evro. Últtyq valutamen esepteseniz shamamen 25 million tenge. Búl-bir baghyttyng ghana shyghyny. Al, halyqaralyq úshular qúny 40 000 evrodan bastalady. Jylyna keminde ishki jәne syrtqy 30-40 júmys sapary josparlanady. Onyng shyghynyn esepshotqa sogha beriniz. Somasy milliardtardy qúraydy.
Sonymen, úshaqtan qúshaqqa sekirip jýrgen Ýkimet mýshelerining aviasiyalyq shyghyndary turaly beyresmy derek joq emes, bar.
Premier-ministrdi, 4 viyse-premierdi jәne ministrlerdi, Senat pen Mәjilis tóraghalaryn tuda-suda tasymaldaugha jyl sayyn Respublikalyq budjetten 15 000 000 000-20 000 000 000 (on bes-jiyrma milliard tenge) qarastyrylady.
Preziydentting is basqarmasyna qaraytyn «Berkut» aviakompaniyasy memlekettik dep kórsetilgen. Yaghni, sany kóp sapasy joq Ýkimetting aspandaghy ermegine halyqtyng esebinen súrausyz aqsha alu ýrdisi 20 jyldan beri jalghasyp keledi.
«Habar» men «Qazaqstannyn» janyltpash janalyqtaryn qarap otyrsanyz Asqar Mamin týske deyin Týrkistanda, týsten keyin Qaraghandyda, keshkisin Kókshetaudy alataudy aiyryp, qarataudy qayyryp jýr degen qyrtymbay sujetterdi kýnde kóresiz.
Bir mezette Eraly Toghjanov Atyrauda, Álihan Smayylov Almatyda, Roman Sklyar Petropavlda jýr degen janalyqty da jii estiysizder. Bylay qarasan, Ýkimet ýnemi úshyp-qonyp jýredi.
«Erikken sart enegin uqalasa», bizding erikken Ýkimet sidik shaptyrym jerge samaletpen sayrang saludy únatady.
Qyzmet qúnyna qúnarly taghammen qosa, qyzyl-qara ikra, araq-viski, ekzotikalyq jemis-jiydek úsynylady.
Ortasha eseppen alsaq, songhy on jylda kelip-ketip jatqan paydasy kók tiyn Ýkimetting úshyp-qonuyna ghana 200 000 milliard tengege juyq aqsha budjetten shyghyndalypty.
Búghan 19 ministrlikting komandirovochnyy shyghyndaryn qosynyz.
Mәselen, Beybit Atamqúlov basqaratyn Industriya jәne infraqúrylymdyq damu ministrligi issapar shyghyndaryna 250-300 million tengege deyin qarastyrghan.
Úzyn sózding yrghasy Ýkimet halyqty emes, halyq Ýkimetti asyrap otyr. Miliardtap úshaqqa, milliondap mashinagha, payyzdap premyagha, bylapytta ailyqqa ayausyz aqsha júmsaydy.
Salystyrmaly týrde: Qazaqstanda jylyna 30-40 әiel ýshem tuady eken. Sol ýshem tughan analargha qazaqsannyng kez-kelgen qalasynan kezeksiz pәter berilsin degen úsynys bolyp edi. Sol uaqytta, Ýkimet basyndaghy sabazdar ýshem tuatyn sanauly әielding shyghynyn auyrsynyp bas tartqan bolatyn.
Basqasyn óziniz oilay beriniz...
Abai.kz