Maniyakstan
Memleketting milliondap qarjy qúighan kinolaryn eshkim kórmeydi. Eshkimge qyzyq emes. Jasandy iydeya, jasandy qazaqylyq, jasandy salt-dәstýr, jasandy sóz, jasandy týsinik... Bәri de bir shenberding ishin shiyrshyqtap, úzap shaba almay shabandap bolghan.
Endi bir jigitter jarq etip shygha qoyyp edi, bireuler olardy qoghamnan alastau turaly dabyl kóteripti. "Banditterdi, manyaktardy nasihattady dey me, bir evrey qarjylandyrady dey me", әiteuir últtyng joghyn joqtap jatqandaryna qarap kýlkim keldi...
Ár adamda tandau degen dýnie bolmaushy ma edi? Bireuding janyna komediya jaqyn, endi biri melodrammagha yshqyry bos. Qazaqta joq bolsa, orystan, odan tappasa batystan kóredi. Mysaly, óz basym derekti filimderdi mýjuden lәzzat alamyn. Ýidegiler "andaghy ishindi pystyrmay ma?" dep tang qalady.
Derekti filimdermen qosa psihologiyalyq kinolardy da janymdy salyp kóremin. Álgi synalyp jatqan jigitter bayaghyda oqyp, jýregim auyrghan, sanamdy sansyratyp tastaghan, qazaqtyng óz ishinde shynayy bolghan oqighalardy kino tilinde sóiletipti. Naqty deregi bar, keyipkerlerining keybiri әli tiri... Oidan shygharyp, últtyng betine qara kýie jaghyp jatsa, sóz basqa...
Ayuandyq degen últ tandamaydy. Psihologiyalyq dertting dauasy syzdaghan syzdauyqtyng betin ashu. Qalaghan adam kóredi. Qalamaghan adam kórmeydi. Janr retindegi izdenisti bastalmay jatyp túnshyqtyrsaq, qazaq kórkeyip kete me?
Bú kino únamay ma, osyny qazaqqa qaratpaytynday kino týsir. Bolmasa...
Kósheden belyashy jemeytin boldyq, endi... Múnyng ózi últ ýshin payda emes pe?
Maniyakty kórip, manyak bolugha talpynady degen kýlkili dýniye. Telearnadan kýni-týni kórgenimiz - Núr-Otan, Nazarbaev. Núr-Otanshyl, Nazarbaevshil bolyp ketkenimiz qaysy? Búl kinodaghy oqighalar qazirgi Manyakstan jýiening istegenderining qasynda týkke túrmay qalmay ma?
Men kinony týsirgenderdi týstep te tanymaymyn. Álgi Sayat Samatovich degen әkim turaly "Sәke" kinosy ýshin jigitterge degen qúrmetim sheksiz.
5÷32-ning (esli, chto Qúran ayaty) ýsh seriyasyn da kórdim. Týsimnen shoshyp oyandym, qoryqtym, óittim-býittim dey almaymyn. Kәdimgi qatardaghy shynayy kino. Solay emes pe?
Qanat Ábilqayyr
Abai.kz