Qazaqstan Batys elderine kómir jetkizudi úlghaytty
Súrapyl sanksiyalar Ukrainagha basyp kirgen Reseydi túnshyqtyryp jatyr. Búghan deyin Batys elderi Reseyding kómirinen bas tartatynyn mәlimdegen edi. Álgi sheshim kýshine enbey túra Euroodaq onyng ornyn almastyratyn jana tasymaldaushyny edel-jedel izdestiruge kóshken.
Qazirden bastap qystyng qamyna kirisken Batys elderi Qazaqstandy Reseyding ornyn basatyn balama retinde qarastyryp otyrghan kórinedi. Bizding de elde qarap qalmay, ontayly sәtti útymdy paydalanugha tyrysuda. Búl jóninde Dalanews.kz habarlaydy.
“Biylghy jyldyng alghashqy alty aiynda Qazaqstan Europa elderine ótken jylghy sәikes kezenmen salystyrghanda eki ese kóp kómir jetkizdi”, – dep jazady osy orayda “Kommersant” basylym.
Eurostat-tyng (Euroodaqtyng statistika qyzmeti) mәlim etkenindey, Putin basqynshylary bógde elge basyp kirmey túra Qazaqstannyng Europagha tasymaldaytyn kómir kólemi tym mardymsyz bolghan.
Kremli dýniyeni dýrliktirip, Ukrainany bombylay bastaghan shaqta Qazaqstannyng Batysqa tasymaldaytyn kómir kólemi kýrt artyp, 300-400 myng tonnagha jetken. Mәselen, búdan bir jyl sәuir men mamyrdyng aralyghynda osy baghyttaghy eksport nebәri 60-70 myng tonnany qúrapty.
Al aldaghy aida Reseyding kómirin tasymaldaugha tyiym salatyn sheshim kýshine enedi. Qazir europalyq kompaniyalar qysqy otyn men janarmay qoryn tolyqtyru maqsatynda Qazaqstan men Reseyden keletin kómirdi satyp aludy kýrt arttyrghan.
Tamyzdan keyin Resey men Batys elderi arasyndaghy kómir tasymaly tolyq toqtaydy.
Salany jetik biletin sarapshylardyng pikirinshe, odaqtasy ayaqtan shalmasa, Qazaqstan Euroodaq elderine kómir tasudy úlghayta týsedi.
Bir gәp, kómir Europagha Resey nemese Baltyq elderining porttarynda auystyryp tieu arqyly jóneltiledi, al songhy baghyt reseylik temirjol jelisin paydalanudy da qamtidy.
“Batys elderi jyldar boyy Reseyding kómirin paydalanyp keldi, oghan balama bolarlyq ózge tasymal joldaryn qarastyrghan joq. Sondyqtan Reseyden keletin kómirdi almastyru mәselesi Europa ýshin bas auru bolghaly túr.
Qazaqstan Reseyding sanauly degen senimdi serikterining biri. Búghan Kremliding qalay qaraytyny әzir belgisiz. Mәskeu qazaq kómirining tranziytine tosqauyl qoysa, endeshe ony ony Kaspiy tenizindegi Aqtau porty arqyly, odan keyin Ázirbayjan men Gruziya arqyly Qara tenizge jetkizuge bolady”, – deydi “Kommersant”.
…
Ayta ketsek, 2019 jyly Resey qazaq kómirin Ukrainagha tasymaldaugha shekteu qoyyp, kvota engizgen. Mәskeuding sharty boyynsha Qazaqstannan Ukrainagha jetkiziletin kómir kólemi aiyna 120 myng tonnadan aspaugha tiyis edi.
Elimizding Sauda jәne integrasiya ministrligi osy shekteuding kesirinen qazaqstandyq kómir óndirushiler ay sayyn 11 mln. dollar joghaltyp, qyp-qyzyl shyghyngha batqanyn mәlimdegen. Keyin Resey taraby búl shekteudi júmsartyp, qazaqstandyq kómir tasymalynyng kólemin 140 myng tonnagha deyin kótergen bolatyn.
Abai.kz