Senbi, 5 Qazan 2024
Biylik 1202 1 pikir 8 Mausym, 2023 saghat 20:36

Álihan Smayylov: EAEO ekonomikalyq negizde damugha tiyis

Sochy qalasynda (RF) Euraziyalyq ýkimetaralyq kenesting keneytilgen qúramdaghy otyrysy ótti.

Otyrysta EAEO-daghy ózara is-qimyldyng birqatar ózekti mәselesi talqylandy. Olardyng qatarynda sauda-sattyqtaghy kedergilerdi jong, temirjol kóligimen jýk tasymaldaudy sifrlandyru jónindegi birinshi kezektegi sharalar josparyn oryndau, «Shyghys – Batys» jәne «Soltýstik – Ontýstik» baghyttary boyynsha kólik infraqúrylymyn damytu, tenizdegi ótkizu beketterinde elektrondyq qújat ainalymyn engizu, Keden odaghynyng «Tamaq ónimderining qauipsizdigi turaly» tehnikalyq reglamentine ózgerister engizu jәne t.b. mәseleler qaraldy.

Álihan Smayylovtyng aituynsha, birlesken kýsh-jigerding arqasynda Euraziyalyq ekonomikalyq odaq әleueti zor, belsendi týrde damyp kele jatqan úiymgha ainaldy. Býginde birlestik ózining manyzy men ornyn dәleldep keledi.

«Elder arasyndaghy kóptegen mәsele boyynsha ózara qúrmet pen qoldaugha negizdelgen qarym-qatynastar qarqyndy damyp keledi, oghan kópjaqty ekonomikalyq yntymaqtastyq negiz bolyp otyr», — dedi Ýkimet basshysy.

Osy jyldyng basynan beri EAEO elderining negizgi óndiristik kórsetkishteri túraqty ósimdi kórsetip otyr. Mәselen, óndeushi ónerkәsip ónimin shygharu kólemi birinshi toqsanda 1,4%-gha úlghayghan. Osy kezende auyl sharuashylyghy ónimining óndirisi 2,8%-gha artty, al Qazaqstannyng EAEO elderimen tauar ainalymy 12%-gha ósti.

«Býgin EAEO organdarynda әri qaray damu ýrdisi talqygha týsude. Euraziyalyq joba ekonomikalyq negizde damugha tiyis dep esepteymiz», — dedi Premier-Ministr.

Ýkimet basshysynyng aituynsha, respublikada ónerkәsip kooperasiyasy sheshushi ról atqarady. Alayda jobalardy tandau jәne damytu kezinde ortaq mýddelerdi, sonday-aq EAEO elderining әleuetin mindetti týrde eskeru qajet. Álemdegi qazirgi ahualdy eskere otyryp, Qazaqstan «EAEO kooperasiyasyn damytu ortalyghy» bolugha dayyn. Búl bastamany QR Preziydenti Joghary kenesting ótken otyrysynda úsynghan bolatyn.

«Kooperasiyalyq baylanystardy damytu, jana naryqtardy ashu, birynghay ekonomikalyq kenistikting artyqshylyqtaryn paydalanu integrasiyalyq birlestikting paydasyn tolyq sezinuge mýmkindik beredi», — dedi Álihan Smayylov.

Oghan qosa EAEO elderining tiyimdi geografiyalyq jaghdayy kólik jәne logistika salasyndaghy yntymaqtastyq ýshin kóptegen mýmkindik ashady. Atap aitqanda, euraziyalyq «Shyghys-Batys» jәne «Soltýstik-Ontýstik» kýre joldaryn damytu jýkterdi tasymaldaudy jedeldetuge jәne jenildetuge mýmkindik beredi, búl jalpy qatysushy elderding әl-auqatyn arttyrugha yqpal etetin bolady.

Sonymen qatar Qazaqstan jahandyq túraqty jetkizu tizbegin damytugha ýles qosuda – seriktesterimen birlesip, iri logistikalyq ortalyqtardy qúru boyynsha júmys istep jatyr. Atap aitqanda, Ózbekstanmen Halyqaralyq ónerkәsiptik yntymaqtastyq ortalyghyn, Qyrghyzstanmen sauda-logistikalyq keshenin qúru josparlanghan.

«Biz ónirimizding tranzittik әleuetin damytu ýshin kýsh-jiger júmyldyrugha dayynbyz. Múnyng bәri EAEO elderining eksporttyq geografiyasyn keneytip, bizding ekonomikalyq mýmkindikterimizdi nyghaytady», — dedi Ýkimet basshysy.

Sonymen qatar Premier-Ministr әlemde sifrlandyru ýrdisi damudyng qozghaushy kýshine ainalyp kele jatqanyn atap ótti. Osyghan baylanysty qatysushy elderding mindeti – EAEO-ny shyn mәninde sifrlyq ónirge ainaldyryp, ekonomikalyq, tehnologiyalyq jәne әleumettik damudyng jana dengeyine kóshu.

«Sifrlyq josparlar bizding elderimizding azamattaryna mýmkindikter tendigin qamtamasyz etuge yqpal etedi. Bizge sifrlyq infraqúrylymdy damytu ýshin tehnologiyalar men investisiyalardy tartu boyynsha birlesip júmys isteu kerek dep sanaymyz», — dep týiindedi Álihan Smayylov.

Otyrys qorytyndysy boyynsha birqatar qújatqa qol qoyyldy.

 

Abai.kz

1 pikir