Uaqyt jәne talaptardy basqaru
Uaqyt keyde óte joghary qarqynmen óte shyghady da, kóptegen isterdi az uaqyttyng ishinde atqarugha mәjbýr bolamyz. Tәuligine barlyghynyng uaqyty birdey bolghanymen, ony bәri birdey paydalana bermeydi.
Bireu sportpen shúghyldanyp, júmys istep, ózin-ózi damytyp jәne jaqyndaryna uaqyt bólip ýlgeredi. Al bireu kýni boyy júmys jasasa da, manyzdy eshnәrse bitire almay jatady. Tabysty adam ómirdegi eng basty qúndylyqtyng uaqyt ekenin biledi. Ol kýndelik jýrgizedi, úzaq merzimdi josparlardy qalay jasau kerektigin biledi, әr qadamyn úsaq-týiekke deyin oilastyrady. Uaqytty baqylaytyn adamdar naqty tapsyrmalarmen jәne iydeyalarmen júmys jasaydy. Sheshimi joq bolyp kóringen isterge pozitivpen qarap, kez-kelgen tapsyrmany qúlshynyspen atqarady jәne ony uaqytynda oryndaytynyn biledi. Onyng qanday da bir qúpiyasy bar ma?
Osy túrghydan Ál-Faraby atyndaghy Qazaq últtyq uniyversiytetining filologiya fakulitetining magistranttary oqityn «Basqaru psihologiyasynyn» pәn retinde bereri orasan zor. Psihologiya ghylymdarynyng kandidaty N.S. Jubanazarova pәndi oqu barysynda taqyryp tónireginde magistranttarmen pikir almasyp, oitalqy jasadyq. Eng bastysy, N.S. Jubanazarova bizge tek teoriyalyq bilimdi ghana alyp qoymay, ony praktika jýzinde aiqyndap otyrudy, ómirlik jaghdaylarmen sәikestendirip sheshe biludi ýiretip jatyr. Biz, magistranttar, qanday da bolmasyn mәseleni qarastyrghanda ony basynan ayaghyna deyin zerttep, oy eleginen әrbir úsaq-týiegine deyin ótkizuge daghdylanyp kelemiz.
Uaqytty basqarudyng qúraldaryn ómirinizde qoldanar bolsanyz, qiyn bolyp kóringen ister óz sheshimin taba keteri sózsiz. Búl ghylym ónimdilikti birneshe ese arttyrugha, manyzdy isterge nazar audaryp, qajetsizin "sebetke" tastaugha kómektesedi.
Uaqytty basqarudyng negizgi erejelerine toqtalar bolsaq:
- Naqty ister tizimin jasap, kýndelik jýrgizu.
- Aldymen oryndaluy kerek isterdi anyqtau. Osy tapsyrmalardy sheshuge ketetin uaqytty belgileu.
- Kez kelgen aqparatty sýzgiden ótkizu. Midy qajetsiz derektermen shamadan tys jýktemeu jәne olardy iygeruge (óndeuge) uaqyt júmsamau.
Qoryta aitqanda, uaqytty basqarudyng tiyimdi qúraldaryn qoldana otyryp, siz kez-kelgen shyndardy baghyndyryp, ómirde senimdi qadam jasay alasyz jәne kez-kelgen әrekette tepe-tendikti saqtay alasyz. Uaqytty basqaru - búl ómirdi basqaru mýmkindigi, júmystan lәzzat alu jәne ózin-ózi damytyp, tabysty adam bolu mýmkindigi. Uaqytty dúrys paydalanghan adam mansapta jәne jeke ómirde ýlken jetistikterge jeteri sózsiz.Pәn negizinde N.S. Ahtaevanyng «Basqaru psihologiyasy» jәne basqa da ghalymdardyng enbekteri boyynsha qarastyryp jatqan mәselelerding barlyghy oqytylatyn pәn ayasynda ghana shektelip qalmay, ómirge kerek bilim ekendigine taghy da bir ret kóz jetkizudemiz.
N.S.Jubanazarova,
Ál-Faraby atyndaghy QazÚU psihologiya ghylymdarynyng kandidaty, professor.
E.K.Kalymbetova,
Psihologiya ghylymdarynyng doktory, dosent.
A.Sh.Bayysbek,
«Ádebiyettanu» mamandyghynyng 1-kurs magistranty.
Abai.kz