«Meni tamyryn keng jayghan sintetikalyq esirtki kesirinen bolashaghyna balta shauyp jatqan azamattardyng taghdyry alandatuda. Býgin sintetikalyq esirtki qoljetimdi. Alu ýshin internet jәne gadjet bolsa boldy. Qazaqstanda nashaqorlardyng esebinde 18 mynnan astam adam tirkelgen. Elimizde 2023 jyly 1 mln grammnan astam esirtki tәrkilense, biyl 8 aida 900 myng grammgha jetken. Esirtkini satugha baylanysty 3145 adam qylmys jasap onyng 2560-y sottalyp ketken. Búl qarqynmen 10 jylda 1 auyldyng túrghyndaryna teng adam sottalyp ketpek», - dedi Ruslan Berdenov Mәjilis otyrysynda Ýkimet basshysy Oljas Bektenovting atyna deputattyq saual jolday otyryp.

Onyng mәlimetinshe, býginde 37 mynnan astam sottalghandardyng 8% esirtki qylmysyna qatysty jazasyn ótep jatyr.

Halyq qalaulysyn esirtki qylmysynyng jetegine ergen azamattardyng jas mólsherining 16-17 jasqa tómendeui men әiel qylmyskerler sanynyng ósui alandatady.

Odan әri Mәjilis deputaty Premier-Ministrding nazaryna nashaqorlyqqa qatysty qoghamdy tolghandyratyn súraqtaryn joldady.

Birinshi: Elimizding aimaqtarynda jasyryn esirtki laboratoriyalary qarqyndy júmys isteytini jәne olardy týrli organdar qorghaytyny jayly pikir qalyptasqan. Osy baghytta tekseru júmystaryn úiymdastyru qajet.

Ekinshi: Esirtkining elge kiru kózderining biri shekara bolghandyqtan, Shekara qyzmeti qajetti materialdyq-tehnikalyq qúraldarmen qanshalyqty sapaly jabdyqtalghan ?

Ýshinshi: Esirtki satugha qoldanylatyn sheteldik messendjerlerde esirtki satudy úiymdastyrushylar jayly qansha úsynys joldanyp, qanshasy qoldandy, qanshasy qarausyz qaldy? Olarmen yntymaqtastyq qay dengeyde?

Tórtinshi: Esirtkining jana týrlerin anyqtaytyn zamanauy sot saraptamasy organdarynyng materialdyq-tehnikalyq jabdyqtaluy jәne saraptama merzimin qysqartu júmysy qanshalyqty tolyq atqaryluda ?

Besinshi: Biz esirtkimen kýresti qarjy sauaty tómen, bilimi joq, әleumettik jaghdayy nashar «zakladchiktermen» shektelip otyrmyz? Qogham nege osy balalargha esirtki satugha iytermelep otyrghan qylmystyq toptardyng ústalghanyn estimeydi? Býgin biz mәselening saldarymen kýresudemiz.

«Osy toptardyng artynda joghary lauazymdy mýddeli túlghalar bar eken anyq. Osyghan oray nashaqorlyqqa jәne esirtki biznesine qarsy kýreske baghyttalghan 5 jyldyq keshendi josparda Ishki ister, Ádilet, Densaulyq saqtau, Ghylym jәne joghary bilim, Oqu-aghartu, Sifrlyq damu ministrlikteri, Shekara qyzmeti men Últtyq qauipsizdik komiytetine naqty sharalardy bekitip, aldyn alu, sebepterin anyqtau jәne saldarymen kýresuge qatysty tolyqtyrulardy birlesip engizudi úsynamyn», - deydi R. Berdenov.

Abai.kz